Schiedamse sportvissers
na /v/oelige' haai anvangst:
.Grandioze belevenis!'
Aparte
belevenis'
P. C. MOUTHAAN
KIP ETEN OF HALEN
Snackbar STERENBORG
SCHIEDAMSE
ZAAIERTJES
BETERE PANTALON
MEER KEUS BETERE PASVORM
HET VRIJE VOLK ZATERDAG 29 OKTOBER 1%6
PAGINA
tn atii va
#a» 'I
s
ï«j
VI
1/ &ttéuïï
■*,4 .«.i^sssVjï
LitthtjC OÏMAWidciiA
u otioL-ci
0 1
Op een herfstige zaterdag, dertig jaar geleden, 31 oktober 1936, werden de bewoners
van Schiedam, Rotterdam en Vlaardingen opgeschrikt door drie hevige explosies, Om
streeks tien uur werd het Griekse tankschip Petfarkis Nomikos bp de werf san Wilton-
Fijenoord uiteengereten. Een ketel werd door de kracht van de ontploffing en vlak
achter de schoorsteen door het dek geslagen. Een stuk van de railing werd driehonderd
meter verder op de werf gesmakt. Een kraan, die midscheeps stond werd weggeslagen
en viel op het dek. BIJ deie explosies kwamen dertien mensen om het leven. Hoeveel
moed er destijds betoond werd opgeheven, blijkt uit onderstaande kroniek, geschreven
aan de hand van verslagen In De Voorwaarts en Het Vrije Volk uit die tijd.
Doktersdiensten
(ADVERTENTIE)
BIJ
HELE GEBRADEN KIP Al
i himtimtr!iwwiMrMiM?iffm«fnfhii!Wtmi npwiswawBTfimmiTOHmmjimmnBgip
ge» «wart» dag voor Wlltoö,
e«n rwarte dag voor heel
Schiedam is voorbij. Een
grauwe trieste avond heeft de
lange uren van spanning om
huld Langzaam-aan keert
Schiedam tot normalere le
vensomstandigheden terug.
Zelfs na de ontzettendste ram
pen herneemt het dagelijks
leven zijn rechten
,iKijk. zept de 45-jarige eigenaar van een snackbar. Piet Sterenborg, „als je zo'n haai aan
de haak slaat en binnenhaalt, maak je dit gebaar. Zo, pats, je hand achter de kop en dan
doen Sé niets meer
Stéfenhorg, «waargébouwde
sportvisser, pakt uit eer dXach-
ti£e teil van d# twaalf haaien,
dié f»y fesanten mét rijn «vettoude
vrienden P. ftloutfut&r J. Romein,
H. di Winter, E. van Tilburg en
,.4drt' is?i5»f«sMg op de Woelige
Noordzee heeft gevangen.
De roofvis is 107 meter lang en
heèft eer, rif vervaarlijk uitziende
tanden. „Daar moet je natuurlijk
voor oppassen Als dat beest m je
hand bijt en je trekt terug is er
geen vlees mee op je bótten,
Beet
r'
Enerverend
Kunststukje
BEKENDMAKING
ADVERTENTIE
DE BROEKENSPECIALIST
HOOGSTRAAT 86 SCHIEDAM
Uw aangewezen adres voor een
zowel voor heren als jongens
RAMPDAG VOOR
Z v ÜVvV j
.5 ds '~2
C L
SCHIEDAM
In Schiedam nullen tijden* het ko
mende weekeind# de volgende huis
artsen de praktijk van hun collega s
wsirnémen
Dr. J Moor Burg Knapperflaan
554, Eet 269&80, dr P Sprey, Singel
76 tel, 268250. df G. W órmei,
Schoolstraat 1 tel 264244 en dr P
van de Kuij Noorderode 5 (Kethel),
tel 265282 Voor blondere getallen
Is apotheek Jansen, Swammerdam-
Sinfei 41, tel 264917 geopend
Bij e«1t aardschok in het Griekse
dorp Katouna, 250 kilometer noord
westelijk tan Athene run vaiunorcen
verscheidene huizen ingestort Er
zouden een dode es 11 gewonden zijn
te betreuren
KOEMARKT SCHIEDAM
MIDDEL 9.75 GROOT 4.73 4m* M
Speciale warmhoudverpakklng.
In het weekeind gegrild konijn
(BQ extra hoeveelheden gaarne vooraf Bestellen),
TF.LEfOÖN 26.63.3(1—26-87.(15
Het Is zaterdagavond 31 oktober
1936 Terwijl de «chetnermg over de
siaa lalt schr.jft een spec.ale ver
slageer er in het gebouw ran De
Voorwaarts te Rotterdam zijn in
drukken over de verschrikkelijke
ramp. die Schiedam op die grauwe
herfstdag des morgens om tien voor
t»cn had getroffen
M"t een enorme dreun die tot ver
in de omt-ek te heren was en zelfs
op de oude Coolsmsrel in Rotterdam
ae tarnen deed trillen, ontplofte aan
boord van het bij NV Wilton-
Fuenoord gemeerde tankschip JPjs-
trar'us Nomikos' een oliebunker,
waardoor een boven de bunker ge
legen ketel a wars door het dek sloof
OnmidtM „k «.oecen de vlammen
aan a'le kanten het schip, waar-
ove- zich grote hoeveelheden olie
hadden vereorid Na het eerstê
i'rm ging de brandweer aan boord
en trachtte de bti de exp'osie ge
wonde bemanningsleden en arbei
ders uit de vlammenzee te redden
Die moedige poging werd enkelen
van hen noodlottig Nauwelijks was
men aan boord van de tanker of er
rfred zich een tweede ontploffing
voor nog heriger dan de eerste
In een verschrlkkeüike seconde ver
loren dertien menser «*aron<!*r
twee brandweerlieden bet leven,
panische a««wt vtMbttc men
boord. Dat deze angst niet onge
grond was. Week ever later. Op
nieuw dreunde de tanker, opnieuw
wai er een enorme liebtflitv, die bet
noodlottige einde van enkele ge
wonden betekende De brandweer en
de reddingsploegen modteh n
wachten. voordat bei megeltjk werd
het schip opnieuw te betreder Zelf*
toen was het nog niet mogelijk alle
slachtoffers te bergen.
Nog vers in het geheugen vsn de
Rotterdammers ligt de ramp met
d» Noorse tanker Rona Star, vwiir
'aar pp de werf van Yerutme Wie de
verslaven leest over het rampschip
fwrsrtïï NQSEito"S krijst een irth.-k
van de enorme schade die destyds
werd toegebracht.
.Het gehele dek war opengesple-
♦r-i evena's de gehele huid aan «H'U'
wijde De machinekamer «tand
1 In ïente gloed en er W8« geen bit»
t-n—ien aan Het gehele «chip trilde
vtot'1 de tanks sidderden alsof al
het ifzer vibreerde waani't kon wor-
den afewletd dat er m de ruimen en
In de tanks nog een grote spermine
zat die door de gavvorminf
volee van de httfe-ontwikkeling
voortdurend groter dreigde te wnr-
im en tot nieuwe explosies kon lei
der.
Onder dl» moei'Ijk» «xnstandighe-
t*«n ver-icht'en d» brandwerer ran
V"M»rlTn VHarc* neen en Rofter-
d--n htm zware taak daarbil gade-
ro»la»fn door d'i'zenden roert»»») die
r rh voor de poort van de werf had-
d»n vemimeld
Het 7030 ton metende tankschip
brandde als een fakkel Ziekenauto's
reden af en aan- de geneeskundige
diensten van Rotterdam en Schie
dam snelden met «11e ten dienste
huiomkWeien naar on-
w»«r ve'en te enestige
Tnlng stonden te wachten op
nieuws
Terwiii het schip dikke rookwolken
uitbraakte, klommen de moedige red
ders weer aan boord 7ii vond»rt
«aaat de enorme ravage ileehts de
liiken van dr mrn«en die door de
tweed» explosie werden verrast as
ratrrdsrvvood kende men het
aanta» 17 Onder hen bevonden zich
de tl.UH» tan N»eiiw«ihnv«r
krinerommandant van de XeHi»d*e*-
b»»»Hw»»r en de U-llh-" eervtr
brandmeester J v»n de» Vlas. v»"-
«vr irdm van de vrijwillige red -
dingt brigade van Wille» hijenoord,
waar**» dé meestert tri Rotterdam
woonden Ret was eéft dag van rom
in Schiedam.
De ramp van 1936 laat zich het
best beschijten door het relaas van
een ketelbikker. J de Kok die op het
moment van de evpios'e aan boord
was en bezig was met het slupen
van de stuurboordketel
-Plotseling vertelde hij kreeg ik
een enonne klap tegen mtjn hoofd
Het was opeens „hartstikke donker
Stof drong m Imjn neus mond en
ogen en ik stikte bijna Wanhopig
klemde ik mij vast aan een pijpe-
piaat maar die hield het niet en ik
zakie in een put In mun doodsangst
klauterde ik weer naar boven Waar
heen wist ik zelf niet omdat aJes
donker was' Ten slotte kwam de
ketelbikker in een gangetje van de
machinekamer
.En daar vertelde hij zakte ik
weer door de vloer Ik schreeuwde
om hulp maar er was niemand die
mij hoorde Er was «lechts een hevig
eesis en gefluit om me heen, wat het
was weet ik n.et
Ten slo'te kon ik me aan een trap
vastgrdpen er daarlangs kroop lk
naar Boven Toen ik eindelijk aan
dek Wris heb ik met mror om me
heen durven kijken Ik b»n direct
weggelwnen gewond ben ik wonder
bot-en wonder met
Het moment van die tweede ex
plosie moet werkeiitk verschrikkelijk
geweest run. De speciale verslagge
vers van Het Volk en De Voorwaarts
schreven: „Een groot dee. van de
red dto "soloer, brandweerlieden en
polU'»mannen bevond xtch aan
hito'd om He one»lokki—n die J>H de
eerste ontp'"fOng g-treff-n w»een.
ie be'oen toert He tweede geweldige
*x-'os,e het sehin ooenscBeord» en
brokken itrcr en staal door de iuehl
deed vliegen.
Een moment was iedereen op de
werf verstijfd van schnk. maar op
hetzelfde ogenb"k werd men door
panische angst bevangen, iedereen
voelde zich m levensgevaar Men liep
door e'kaar in wilde vlucht, waar
heen wist niemand Nergens was
men veilig Strenes loeiden met
angstaanjagénd gehuil over de werf
Zienenautos schoten m dolle vaait
sf en aan Doden, vermink'en en
zwaargewonden werden op ladders
getild en naar de ver band kamers ge
dragen En op de achtergrond lag
onhe.ispe.lend het verraderlijke
vchip, waaruit hoog de vlammen op
laaiden
1 raar de derde explosie bracht de
leiding van de brandweer po
li'.e en andere diensten tct berin -
imz De reddingspogingen werden
restaakt en uren van wachten in
martelende onzekerheid volgden
Eindeii'k, de avond was reeds ge
vallen ging men weer aan booid
Weer legd, de brandweer de slangen
uit en richtte men een waterkanon
op het rokende schip
Een reddingsploeg had de trieste
taak om de stoffelnke resten van c'<
slachtoffers fe bergen Zo kwam men
weer van boord toen de duisternis
was gevallen Tot half elf bleef de
brandweer op het terrein Toen was
öi vuur géblust De strijd was ge»
streden
De diarrtpvótgende maandag schreef
de Séhfédam*ehe Courant:
Er lag zaterdag een angstige be-
Metttmifljj wver de stad. als men «dg
nimmer had gevoeld. De gezichten
stonden strak, de gesprekken waren
somber, de verhalen getuigden van
medeleven en meevoelen, van het
aanwexlg rijt» van iets menselijks. We
bnlgen eerbiedig het hoofd en bren
gen in gedachten een eresaluut aan
hen. d-e vielen bij het vervuilen van
hnn rtlicht en aan hen. Hie met wtg-
ciifering van zich zelf. ach meldden
als helpers.
Onder hen bevinden zsch helden
AI bant dat de gevallenen met én dl
sal hét hei.. d> thans ffiei gebukt
gaan onder het leed, met opbeuren,
voor de anderen, die iets verder af
staan van de ramp. is het toch wel
een troostrijke wetenschap dat er in
3e wereld waarin wij leven behalve
grof egoïsme toch ook opoffertogs-
gez.ndheid aanwezig is
Piet Sterenborg en Piet Mouth&an
(de laatste is m het dagelijks leven
eigenaar van een kledingmagazijn)
zijn erg enthousiast over de tocht
met De Zwaardvis ,Het is gewel
dig" vertelt Mouthaan Ja i alt
Sterenborg hem bij. je beleeft Sets
anders Het Is een heel andere sfeer
Man als je die watermassa's ziet
zou ie wel e'ke week willen Vooral
als het wat rustiger weer is zon je
er dagen kunnen r ndzwalken
Het leek aanvakehjk een kalme
zee te worden toen het zestal Schle-
dartnaen» in gezelschap van twee
Amsterdammers tn de bemanning
de Ijmuldense havenhoofden achter
zich Het, maar buitengaats bleek I
snel, dat een storm in „De Noord"
zijn invloed kilometers verderop
nog dééd geldén. Er stond een flinke
zee, waarop het „rw&srdvisje" he
rig tekeerging.
„Dat schip" vertelde Mouthaan,
wiens gezicht door meer dan achten
veertig uur „weer en wind" tood ge
worden is, .schommelde verschrik
kelijk Af en toe dacht ik .Nou
komt-ie nooit meer overeind, naar
het viel allemaal best mee Zelfs di»
schipper zei dat de zee erg ruw was
en je staat als visser toch wel even
raar te kijken als de boot m zo n
golf dal verdwijnt
Maandagavond gingen de vissers
naar IJmuiden Om elf uur kwamen
BIJ DE FOTO'S:
Een gedenksteen In de Schie
damse brandweerkazerne her
innert aan de moed van de
brandweerlieden (links boven).
Op donderdag 5 november 1936
wérd Bét stoffelijk overschot
van eerste brandmeester J. v.
(L Plms ten grave gedragen.
Duizenden woonden de uit
vaart M9 (rechts boven).
De onderste foto toont de
Petrarkls Nomikos na de ramp
ze aan en natuurlijk namen ze- voor
dat de reis begon, zoals dat héét, een
stevige „hartversterking'
Dat hadden enkele leden van het
gezelschap beter achterwege kunnen
laten, want enkele uren later, wer
den ze zeeziek Mouthaan en twee
anderen konden er echter wel tegen
Mouthaan vertelt „Om twaalf uur
gingen we aan boord en vertrok de
Zwaardvis, terwijl wij in de kooi la
gen. De volgende morgen stonden de
vissers al voor dag en datiw >a.n
oek en werden de hengels klaar ge
maakt
Enthousiast zegt Mouthaan: „We
gooiden in en konden meteen weer
ophalen. In een oogwenk hadden we
zeven makrelen. Nog voor het lood
met zes haken de ongeveer acht
tien meter naar de reebodem had
den afgelegd, was het al prjjs. Het
ging in een tempo, dat nauwelijks
meer bij te honden was,"
Intussen schommelde de Zwaard-
ris en hadden de vissers en de be
manningsleden de grootste moeite
om op de been te blijven en werden
twee vissers zeeziek
Zo erg was de golfslag dat schip
per Van de End en zijn stuurman
toegaven, dat ze dit de laatste jaren
niet meer hadden meegemaakt Zegt
Piet Sterenborg laconiek Het was
een enorme belevenis Het was gran
dioos
De haaientuigen werden tegen het
einde van de zeereis in orde ge
maakt en ruim honderd kilometer
uit de kust uitgezet De motor ging
af en de Zwaardvis liet men .drij
ven". Er verstreek ongeveer een uur
voord»de eerste haai werd gevan
gen. Het was «en Beest van zeventig
centimeter. «Je helpt elkaar natuur
lijk Zoveel mogelijk. Het was wel
spannend"
Die eerste dag vingen de Schie
dammers tien haaien. De grootste
1.07 meter. „Dat is bijna een record,
want tot nu toe was de grootste 1.12
meter lang. Natuurlijk zwemmen er
nog veel grotere haaien rond, maar
het tuig aan boord van. de Zwaard
vis U slechte geschikt voor negentig
pond of wel een haai van ongeveer
1.59 meter."
Enerverend was het moment,
waarop de twee Amsterdammers een
haal van zeker drie meter vingen
maar het reusachtige dier jammer
genoeg verspeelden .Het, was niet
te geloven zegt Sterenborg „dat
beest presteerde het om die stalen
haak waaraan hij boven gehaald
was te laten breken Zelfs zo'n klei
ne haal gaat al geweldig tekeer. Je
Voor de sportvissen) in Nederland
bestaat sinds korte tijd de moge
lijkheid Om vanuit de haven van
IJmuiden op haaienvangst te
gaan. Op elk gewenst tijdstip kan
men tegen vooruitbetaling var»
ƒ50.— per dag per persoon mei
acht vissers een schip met be
manning charteren, dat na onge
veer zes uur .stomen" op een
plaats ter hoogte van Midden-
Engeland zo'it vierentwintig of zes
endertig uur gaat liggen „drijven".
In die tijd wordt met behulp van
afval van 't slachthui» 'n „spoor"
getrokken, dat de haaien moet
lokken, In het IJmnidense vis
sers cafe „De Bruinvis" kan men
over zo'n tocht alle inlichtingen
geven. Het schip, „De Zwaardvis"
Is een goede zeewaardige boot van
vijfenveertig ton. De sportvissers
krijgen aan boord alle benodigd
heden. Zes Schiedamse sportvis
sers hebben deze week zo'r locht
gemaakt, terwijl er in „de Noord"
een storm woedde, die een
enorme golfslag veroorzaakte op
de plaats waar zij de hengels uit
wierpen, 3un belevenissen be
schrijft Het Vrije Volk In neven
staand artikel.
bent met zo'n kleine al een kwartier
bezig, dus je kunt begnjpen hoe het
met die „kanjer" g.ng
Er werden op deze reis niet alléén
haaien gevangen. Het achttal sloeg
25@ ineen, hoofdzakelijk makreel en
wijting, aan de haak- „Man we za
gen op een gegeven roemen! nog een
geweldige rof zwemmen. Die ging
onder het schip door, hij was zeker
anderhalve meter lang en tachtig
centimeter breed."
Bij het schoonmaken cp de terug
reis toen het gelukkig wat rustiger
werd, was cr nog een verrassing
Een haai had zes ongeboren haaltjes
in haar lichaam, die al 25 centime
ter lang waren Normaal laat de ver
zorging aan boord van de Zwaardvis
niet te wensen over Voor de prijs
van 50.— per dag krijgt men naast
de reis ook nog complete maaltijden,
maar het slechte weer speelde Joop,
de kok, wel parten
„Hoe die man kans zag op een
scheepje, dat zo te keer ging, dood
leuk met een serveerblad met zes
koppen koffie van de kombuis naar
het voorschip te lopen, zich daar door
een gat te wringen naar het achter-
verblijf. eet trapje van twaalf tre
den af te dalen zonder een druppel
te morsen. Is met een raadsel," ''er-
haalt Mouthaan bewonderend.
.Dat dek" '.uit Sterenborg zijn
vriend aan ,Js bovendien nog spek
glad, want natuurlijk ligt er hier en
daar nog wel wat afval van de via-
fslag."
Omstreek» half vier woeasd .mid
dag ging de Zwaardvis weer naar
IJmuiden terug en om half tien des
avonds kregen de Schiedammer»
weer vaste grond onder de voeten
Met de beweging van het schip nog
m de benen gingen ze naar huis
Daar wachtte hen «en „gloeiend hete
douche" en het eigen bed.
Ondank» het feit, dat enkele vis
ser» rezlek waren geweest, vond
men het toch een aparte belevenis
Plet Sterenborg maakt nu al weer
plannen om nog een» te gaan. want
hij zegt lachend, „tk had het niét
willen missen
Officiële publlkatie
(artikel 29 Wederohpouwwét)
Burgemeester en Wethouders an
Schiedam brengen ter openbare
kennis, dat rij voornemens tsja om
met toepassing van artikel 20 der
WederopoouAwet een bouwvergun-
nins te verlenen voor iiet vergroten
van de keuken van het pand Molen
singel Tl (bebouwing achtererf).
Het bouwplan is in strijd met de
Bebouwingsverordening herziening
Tuindorp Kethe
Da op dit bouwplan betrekking heb
ben» stukken liggen gedurende een
«eek na de dae;teKemng van deze
bekendmeking ter gemeente-secre
tarie, Afdeling Algemene Zaken,
Oude Kerkhof no 19a, voor een leder
t ér inzage
Gedurende deze termijn kunnen be
langhebbenden bezwaren tegen hét
verlenen va», de bouwvergunning
schriftelijk bij hun College Indienen.
SCHIEDAM, 33 oktober 1966
Burgemeester en
Wethouders voornoemd
De Secretaris,
M J BLOK
De Burgemeester,
H ROELFSEMA
Tarief il ct per mm p Kolom
0«reduceerde Drilt DU eootrart
Kapsalon Helène de «alon voor
ae betere PEHNAHENT Stroom-
loon voor leder baar geschil».,
f7,50 Bélêne tiéde permanent
ds meeat Ideate natuurlijke per
manent, ƒ10,— Oratie balen en
brengen per Lute auto roor per
manent Kapsalon HCICne, Rem-
brandtlaan 22 Schiedam Telff
W717C 1 1 reductie op deze
advertentie
Voor UK PASFOTO 8 natuurlij»
naar fotohandel K r Vuuren
BfiMwetrael 10» 'r
tporagevauen deagewenst tn
uur klaar.