boek
aar voor
Hoe is dat
§preeuu)eHf)r&<ifr
Wraak' van
de brandweer
Koop een
Een dag voor de
brigadiertjes
Passage Theater
weer open voor j
verenigingen
Kunstenaars in
Schiedam
vormen comité
WASCANA
Uitzicht op rivier
Poffertjes
bij de
Arbeiderspers
SrSu Kenoemd' wordt Rotter-
BT - 3 4;
a
"ÏET VRIJE VOLK DONDERDAG 26 DECEMBER 1986
(\an eeu onzer
verslaggevers)
Een belangrijke verjaar-
dag dreigt onopgemerkt
voorbij te gaan. Nu we
bijna aan de oliebollen en de
bisschopswijn toe zijn, moet
het toch maar eens worden
gezegd: de Oude Plantage is
tweehonderd jaar geworden.
In 1766, twee eeuwen geleden
werd even voorbij de herberg
In den Rustwat aan de Ho
ningerdijk een buitendijks ter
rein met bomen beplant en
als „openbare wandelplaats''
in gebruik genomen.
Dit wandeloord, met als voor
naamste attractie een prome
nade langs de Nieuwe Maas,
(de Plantagelaan)kreeg de
weinig originele, naam Planta
ge of Plantaadje; beide schrijf
wijzen komen in boeken en ar
tikelen over het achttiende-
eeuwse Rotterdam, voor. De
Fransman Louis Charles
Desjobert prijst de Plantage in
zijn boek Voyage aux Pays Bas
en 1778. Vooral de iepenlaan
aan de Maasoever vindt hij
prachtigVan daaruit kan men,
dank zij de fraaie bocht van de
rivier, vrijwel de hele stad met
zijn vele molens overzien. En
aan de overkant van het water
liggen weiden en grienden.
Kerstboomverbranding
in. Spijkenisse.
(ADVERTENTIE)
Het antwoord... melange-dek-
biad. Dit nieuwe dekblad - een
melange van het beste uit de
fijnste tabakken - maakt vol
ledig automatische vervaardi
ging mogelijk. Daarom is de
prijs van Wascana ongelooflijk
laag.
met melange dekblad
extra licht, extra geurig
PAGINA B
Dat is
geen prijs
voor zo'n
senoritas.
•Moerassige wildernis van stronken
riet en verfomfaaide struiken.
Het terrein moest tot dijkhoofite
worden opgehoogd en dat ia ook ge
beurd. maar het gemeentebestuur
beloofde ons een nieuwe Oude Plan
tage, die ais liefelijk begin zou kun
nen dienen van de aan te leggen
grootse Maasboulevard. Helaas, in het
toch zo voortvarend geheten Rotter
dam stelt men sommige plannen tel
kens weer uit.
Het eerste ontwerp van de nieuwe
beplanting ls herhaaldelijk gewijzigd
wegens de dykverbreding. de bouw
van een relnwaterkelder voor de
Drinkwaterleiding, de veranderingen
in het Maasboulevardplan, enz.
Jn maart 19S4, bijna twintig jaar na
de verwoesting van ..de Oude
Tuin" kwam Stadsontwikkeling dan
eindelijk met een dejinitief ont
werp voor de dag. Dit bevatte een
verhoogd wandelterras langs de
Plantagelaan. een cajè-rcslaurant.
te bouwen op de reinwaterkelder,
een parkeerterrein en een betrekke
lijk bescheiden beplanting. Het ar
gument voor de bescheidenheid was,
dat veel bomen het uitzicht op de
rivier zouden belemmeren.
Een oude prent van de Nieuwe Plantage tussen Oostzeedijk
'heerlijk aangelegde Wandeling' is weinig overgebleven.
en Oudedijk. Ook van deze
Verscheidene andere buiten
landse en ook Nederlandse schrij
vers zijn onder de bekoring van de
Plantaadje geraakt. Ze worden
genoemd In Vier eeuwen Rotter
dam, de door mr. H. C. Hazewin-
kel en J. E. van der Pot samen
gestelde bundel citaten uit reis
beschrijvingen, rapporten, rede
voeringen, gedlchteh en romans
uit de periode 1494-1940. Carel
van Nievelt. in 1873 'aanstomende'
per radarboot, ziet op de rechter
oever 'een massa zwaar geboomte'
en een aardig paviljoen, verscho
len onder een groep popels.
"Pte Plantage werd Oude Plantage
na de aanleg van de Nieuwe
Plantage tussen Oostzeedijk en de
Oudedijk. Die Nieuwe Plantage,
waarvan enkele bomen en de naam
Piantageweg zijn overgebleven, moet
omstreeks 1858 heel mooi zijn, geweest
volgens de anonieme schrijver van
Ene beschouwende wandeling om de
stad Rotterdam; We laten hem even
aan het woord:
r.er een kosteloos genoegen kan ver
schaffen. een genoegen, dat door den
minvermogenden burger op prijs
wordt gesteld, die daar uit hunne
bedompte woningen methun kroost
de, genoegens der vrije natuur kun
nen genieten, en dat zooveel kan
toebrengen ter bevordering der ge
zondheid dezer zoo volkrijke Stad."
De Nieuwe Plantage werd van een
buiten de stad „daargesteld" wandel
oord een wykpark, de Oude Plantage
bleef afzonderlijk, geïsoleerd tussen
de dijk, een kreekje, de rivier en het
terrein van de Drinkwaterleiding.
„Was ik op den Hoogen Zeedijk
gekomen en ontwaarde na eenige
schreden een allerschoonst gezigts-
punt in den zoo heerlijk aangelegde
Wandeling, die met zooveel smaak,
en door eene navolging sto aardig a
Onderneming was daargesteld, oj
aangelegen; getuigende wederom van
den bloei onzer koopstad, en daarbij
het voorbeeld gevende, dat men met
nvt en smaak te vereenigen, iets
goeds kan daarstellen, en den Inwo-
In het vooroorlogse Rotterdam
was nog geen Maasboulevard, maar
wel een Maaspromenade: de Plan
tagelaan aan de waterkant van de
Oude Plantage.
Twee jaar en negen maanden gele
den stelde de gemeenteraad twee mil
joen ter beschikking voor de aanleg
van een nieuwe Oude Plantage, maar
het modderige en met onkruid be
groeide terrein is nog steeds niet on
der handen genomen.
Tje vele hoge populieren, eiken
•^en ie;.en het bijzonder dichte
struikgewas en de smalle kron
kelende paden gaven dit merk
waardige buitendijkse park het
karakter van een oud bos. Ook
toen de opkomende Kralinger-
hout ieder jaar meer bezoekers
trok. werd er in de Oude Plan
tage nog veel gewandeld. Je kon
er poffertjes eten in een op palen
gebouwd paviljoen dat nog juist
droog bleef als bij een stormvloed
het rivierwater over de lage Plan
tagelaan stroomde.
In de hongerwinter 19441945 ls
de Oude Plantage grotendeels ver
nield door wanhopige huisvaders die
brandstof zochten voor hun nood-
kacheltjes. Alleen de, dikste bomen
bleven staan, tot ze na de bevrijding
van gemeentewege werden opge
ruimd. Jarenlang was de eens zó be
roemde „openbare wandelplaats" een
Niet iedereen was even biy met dit
ontwerp <de geringe beplanting lokte
nogal wat kritiek uit. b{|v. in de Kra-
lingse wykraad), maar het deed in
elk geval deugd dat de troosteloze
moddervlakte bij de Honingerdük
onderhanden zou worden genomen.
En nu, eind 1966, Is de tweehon
derd jaar geworden Oude Plantage
nog steeds een enorme modderbult,
waarop veel onkruid en nog geen
enkel boompje groeit. Een rijwielpad
en een secundaire autoweg lopen er
doorbeen; voor het overige ls er niets
aan gedaan.
Op 76 maart 1964 heeft de Rot
terdamse gemeenteraad het ontwerp
aanvaard en er twee miljoen gulden
voor uitgetrokken. De rest is stilte,
om met Hamlet te spreken.
(Van een onzer verslaggevers)
NIET DE VRIJWILLIGE brand
weer. maar de Dienst Gemeente
werken gaat dit jaar in Spijkenis
se de kerstboomverbranding ver
zorgen. De verbranding vindt
plaats op 3 januari, op twee plaat
sen: 'aan de Flatanenstraat. tegen
over het winkelcentrum, en aan de
Winston Churchillaan nabij de Re-
hobothschool.
DESGEVRAAGD DEELDE men ons
van brandweerzijde mede, dat
men niet op het verzoek van het
gemeentebestuur om ook dit jaar
de kerstboomverbranding te ver
zorgen. kon ingaan'. Als motief
hiervoor werd van brandweerzijde
aangevoerd, dat men reeds in no
vember een verzoek om herzie
ning van de sociale voorzieningen
had gevraagd, doch taal noch te
ken hierop van het gemeentebe
stuur was verkregen.
„De BRANDWEER wil nu eens net
zo vlot zijn, als het gemeentebe
stuur met ons", deelde men ons
mede.
Omdat er in de kerstvakantie wei
nig te sporten valt, vond de sport -
commissie-west in Rotterdam dat er
dan maar eens wat aan de verkeers-
brigadiertjes gedaan moest worden.
Woensdag was het zover. Honderd-
vijftig verkeersbrigadiertjes bezoch
ten 's ochtends enkele fabrieken
waarna ze in de aula van de chris
telijke technische school aan de
Laansiootseweg de lunch kregen, 's
Middags was er een speciaal film
programma voor hen in de aula.
(Van een onzer verslaggevers)
Het Passage Theater fn Schiedam
staat op woensdagavonden weer ter
beschikking van het verenigingsle
ven. Na langdurige besprekingen is 't
Tuschinsky-concern met het over
koepelende orgaan van de verenigin
gen, De Schiedamse Gemeenschap,
tot een akkoord gekomen. De zaai zal
onder dezelfde voorwaarden ais vroe
ger worden verhuurd.
Binnen afzienbare tijd zullen er al
verenigingen ven deze ruimte gebruik
maken, by het theater heeft men
reeds drie aanvragen geboekt, waar
onder die van de t.b.e.-vereniging. De
bereikte overeenkomst opent nieuwe
perspectieven voor het culturele le
ven in Schiedam, dat dit jkar moest
uitwfjken naar VIaardingen en Rot
terdam.
Helaas is men voor het lopende sei
zoen nog gebonden aan de contracten
die men met de Doelen en de Vlaar-
dingse Stadsgehoorzaal heeft afge
sloten. maar men overweegt om to
neelvoorstellingen in het nieuwe, sei
zoen weer in het Passage Theater te
organiseren.
(Van een onzer verslaggevers)
In 1966 hebben de aanvoeren en
afvoeren van Shell Nederland Raffi
naderij N.V. een record-hoogte be
reikt van 72,3 miljoen ton, tegen 64
miljoen ton in 1965, Aldus het jaar
overzicht 1966 van de Shell.
Aan ruwe olie werd dit jaar aan
gevoerd 28,4 miljoen ton tegen 25
miljoen in 1965. Van deze ruwe olie
was 1,2 miljoen ton afkomstig uit
Nederlandse bodem. Via de pijplei
ding werd dit jaar 11,3 miljoen ton
ruwe olie naar de raffinaderijen in
West-Duitsland afgevoerd.
In 1966 hebben langszij de Shell-
steigers in de beide Petroleumha
vens, in Europoort en in Vlaardin-
gen in totaal 2189 zeegaande sche
pen gelost of geladen, waarmee een
hoeveelheid van 44 miljoen ton ru
we olie was gemoeid.
In Europoort kwamen 400 schepen
en de totale aanvoer bedroeg 19 mil
joen ton, bijna evenveel als in 1965
en 1964 te zanien. Het losrecord van
dit jaar werd behaald door de tan
ker World Friendship, die haar
88.134 ton ruwe olie loste in 12 urn
en 42 minuten, wat neerkomt op een
gemiddelde lossnelheid van 2 ton per
seconde.
Voor afleveringen over de weg en
per spoor werden 9000 tankauto's
en 11,800 tankwagons gevuld.
De fabrieken van Shell Nederland
Chemie N.V. vermelden een forse
stijging van de ontvangst- en afleve-
ringscijfers. om. een gevolg van de
sterk gestegen aan- en afvoer van
aromaten. Er werden enkele nieu
we fabrieken in bedrijf gesteld en
een aantal werd uitgebreid^
(Van een onzer verslaggevers)
In een bovenzaal van café Het Ver
gulde Glaasje In de Kethelstraat In
Schiedam ls gisteravond een comité
gevormd, dat een inventarisatie gaat
maken van de wensen en behoef
ten van in Schiedam woonachtige
kunstenaars. Het is een drieman
schap. dat bestaat uit de heren D.
Bos, G. Sehamlé en A. Wiegman. Hel
Is de bedoeling, dat deze drie in een
eventueel overleg met het gemeente
bestuur de Schiedamse kunstenaars
zullen vertegenwoordigen. Het over
leg zou het beschikbaar stellen van
panden als atelierruimte voor de
kunstenaars tot onderwerp moeten
hebben.
Een en ander is het gevolg van een
bespreking, die de raadsleden G.
Verhulsdonk (v.v.d.) en B. E. Coi-
lé (c.p.n.) gisteravond met een
groep kunstenaars hebben gehad.
Drs. J. Simons (p.v.d.a.) kon tot
zijn spijt niét aanwezig zijn daarbij.
De heer Verhulsdonk poogde zich
door een vijftiental vragen een
reeld te vormen van wat de kunste-
laars willen (en dat was zeer veel)
m de heer Collé rondde de bespre
king af met een kritisch betoog,
waarvan de kern was dat de Schie
damse kunstenaars niet mochten
verwachten dat de liefde van één
kant (dé gemeente) zou komen.
JHeel erg vroeg",
zei Pieter toen een
lezer hem. bericht
te, dat hij op 22
december m de
tuin van het cre
matorium Ocken-
burgh een bos
sneeuwklokjes zag.
..Vroeg?" vraagt de
heer H. P. Verdam,
Bruinissestraat ISa
te Rotterdam (Pen-
drecht): Jn mijn volkstutn op het
complex Pomona aan de Dorp slaan
staan de sneeuwklokjes al zeker een
maand in volle bloei. Ga maar kij
ken
Pieter schreef al, dat er soorten
sneeuwklokjes zijn, die vrij vroeg
bloeien. Dat kan hier ook het geval
zijn. De sneeuwklokjes van de heer
Verdam immers zijn afkomstig uit
Turkije. Een kennis heeft de bolle
tjes voor hem meegebracht. Mis
schien hebben wc hier te maken met
een vroegbloeiend ras.
.Vu het nog niet flink heeft gevro
ren zijn enkele planten erg vroeg.
Zo zag Pieter dezer dagen bij het
Toepad in Rotterdam volop bloeien
de Elzekatjes cn in het gazon op het
Oostplein madeliefjes. En als het zo
zacht blijft zien we binnenkort op de
hellingen van de Maasboulevard nast
cn zeker de gele sterretjes van het
kletn hoefblad. Maar als het zou
gaan vriezen, verdwijnt alles weer.
Leuk. deze lenteberichten. We heb
ben de laatste tijd grauwheid genoeg
gezien. Daarom ben ik er mijn kolom
mee begonnen.
Jk hoop, dat u ook iets aan het
verbranden van kerstbomen kunt
doen. De schrik van vorig jaar zit er
nog in. Voor oude mensen is dat ver
branden van kerstbomen een angstig
ogenblik."
Dit schreef een vrouw uit de Pols-
iandstraat aan De Nieuwe Oogst, het
aardige orgaan van de buurtraad
Tarwebuurt. Het wordt me door re
dacteur J. M. K. van der Vloet
trouw toegestuurd.
„Doe daar toch niet aan mee,
zegt de redactie. Ze merkt op. dat
het de laatste jaren meer en meer
een gewoonte wordt om b\) de i»ar-
wisseüng „een vreselijke-bende te
ontketenen." Alles wat brandbaar is
wordt dagen van te voren met of zon
der veldslagen bij elkaar gegaard.
„Geen iveldenkeud mens kan voor
zo'n jaancisselmg een goed looord
overhebben. Wij hopen dat de bewo
ners van onze buurt aan dit onwaar
dige gedoe niet hun medewerking
zullen verlenen. Uit naam van vele
oude mensert, die soms doodsangsten
moeten uitstaan, vragen wij u: Gaat
waardig over de drempel." Dat wil
zeggen, beschaafd, vrolijk, gezellig,
leuk."
Dit geldt, dacht Pieter, niet alleen
voor de Tarwebuurt, maar voor alle
wyken. De manier waarop 'ommi-
ge iieden het nieuwe jaar inluiden, is
zonder meer onbeschaafd.
t
Tja .de 81-jartge Jan Lematre er.
is onverwoestbaar. HU droeg voor op
het kerstfeest, dat in het Jan Meer-
tenshuis te Rotterdam is gevierd.
Een van de bewoners van dat be
jaardencentrum, de heer A. B.
Meyer, bericht me er enthousiast
over: „Een prachtige voordracht.
Een stem als een leeuw.
Het kerstfeest in het Jan Meer-
tenshuis is zeer geslaagd. Op eerste
kerstdag heeft iedere afdeling geza
menlijk gedineerd. Tweede kerstdag
was er een feestelijk programma
met een zangkoor, twee Jonge da
mes met muziek en de voordrachts
kunstenaar met de stem van een
leeuw. „Volgend Jaar moet je toch
eens komen kijken," zegt de heer
Meijer.
Brief van de heer C. Hoogerdük,
Wllbelimnalaan 61 te Boskoop. Hij
schrijft namens de toneelvereniging
Tavenu. De vereniging heeft op het
ogenblik De Jantjes van "ïerman
Bouber in studie. De muziek van dit
stuk was moeilijk te krygen. Men
mist nog een liedje en wel „De
ode aan het IJ." Tavenu vraagt nu
wie haar aan de muziek van dat lied
je kan helpen. Bij voorbaat harte
lijk dank. zegt de heer Hoogcrdijk.
Een lezer schreef Pieter: „Ik bem
pas begonnen met het verzamel*!
van postzegels. Nu zou ik graag we
ten welke Nederlandse postzegels
dit jaar ongeldig worden. Dan kan ik
ze nog gauw kopen."
Een postzegelverzamelende spreeu-
wenkennis vroeg ik om raad. Hij
stuurde me Philatellca Nieuws, hét
mededelingenblad van de internatio
nale vereniging Philatellca. afdeling
Rotterdam. Het lijkt me voor een
postzegelverzamelaar bijzonder nut
tig om van zo'n vereniging lid te
zijn. Vooral de beginner kan daar
heel wat leren. Maar dit ter zyde.
In dat blad staat precies welke ze
gels met ingang van 1 januari 1967
buiten gebruik gesteld worden en
dan voor frankering ongeldig zijn:
Verzetzegels 1965 - 7, 17, 40 cent;
herdenkingszegel 140 jaar Militaire
Willemsorde - 1 gld.; zegels 100 jaar
TTXJ - 20, 40; zomerzegels 1865 - 8,
10, 18, 20, 40; Europazegels 1965 -
18, 20: herdenkingszegel mariniers -
18; kinderpostzegels 1965 - 8, 10, 20,
40.
VERLIES
Mevr. Broeders, Meier,daal 251. heeft
cp tie tweede kerstdag tn de omeevlos:
van Tuindorp Vreewijk haar gouden
schakelarmband met pareltjes cn een
medaille, verloren.
dierenrijk
De kater van mevr. Krause, Essen-
burgstraat 6a, tel. 255239. Is sedert 25
december spoorloos. Het Is een zwarte
kater met een witte bulk, la zeven Jaar
oud cn luistert naar de naam Dlkfcle
De geringde kanarie van W. Oroeneveld'
Abcoudeatraat 15b, ls weggevlogen Waar
deze rubriek Kleine Letters geen
PHETER SPREEUW
