Nederland uitgekleed in cijfers:
1
mm
mms
Fraai
musiceren
op Grand
Gala
:Amerika
zal wel
rechtse
verzet
steunen
liiSÖMj
i
NVY-congres
wijzigt
statuten
Merkwaardig
Kleine schrik
Nooit de piJ
Riibtiger slapen
Redactrice nieuive
Griekse Bulletin:
AKU WIL ALLE
AANDELEN
VAN GLANZSTOFF
Duitse uitbrekers
in Yenlo gepakt
ZATERDAG 4 OKTOBER 1969
HET VRIJE VOLK
(Van een onzer verslaggevers)
Wanneer Nederland uitgekleed is in cijfers, staat daar een
tamelijk rustig volkje. We bedoelen dit seksueel en we plaatsen
ons door dit hardop te zeggen al buiten de orde, want de gemid
delde Nederlander is nog altijd niet erg praterig over sex. En dis
er over gepraat en gedacht wordt, dan is sex 'iets moois' een
uiting van liefde of 'Iets waardevols'. Maar zelden zal het over
de lippen komen dat het 'fijn' Is of 'lekker'.
itissss
Een van de foto's, waarmee Margriet haar nieuwe image vestigt.
TEL AVIV. In de Verenigde
Naties deponeerde de Israëli
sche minister van Buitenlandse
Zaken, Abba Eban vorige week
in het kader van een lange,
magistrale rede, de volgende
waarheid: 'Alleen dank zij
uiterste waakzaamheid en een
besef van eigen verantwoorde
lijkheid en wrede opofferingen
hebben we (in juni 1967) een
ramp voorkomen, die een eind
zou hebben gemaakt aan de
historische ontwikkelingsgang
van ons volk en die ten eeuwi
gen dage het geweten van de
mensheid belast zou hebben'.
Hf'
w.,
S» Z&i- -V-'i ..v f-f'I "5.
Demonstranten, verkleed als Arabieren, trekken langs het hotel in Beverley Hills, Californië,
waar de Israëlische premier mevrouw Golda Meir logeert.
Onze correspondent LOUIS
VELLEMAN is enige tijd gele
den In Israël geweest. Vandaag
het derde en laatste artikel
over dit land: het leger.
MARIE JOSÉ v. NIEUWSTADT
...'t vuile werk voor links...
(Van een onzer verslaggevers)
Het verzet onder het Griek
se volk groeit met de dag. Maar
het gaat weer precies als in de
oorlog: het vuile werk moet het
linkse verzet opknappen, de
royalistische groepen gaan
strijken met het stuntwerk en
de publiciteit. Het lijkt me ze
ker dat de Amerikanen het
rechtse verzet van generaal
Aktitas gaan steunen want dat
is geen volksverzet!
Wij zijn seksueel n rustig volkje
'Het Is vrij duidelijk,' zegt dr. J
van Ussel, 'dat de Nederlander de
eex slechts aanvaardt -wanneer hij
door iets anders geëxcuseerd wordt.'
En dat andere is dan liefde, huwe
lijk of .voortplanting.
De gemiddelde Nederlander komt
te voorschijn uit de cijfers van het
nationale onderzoek, dat op initiatief
van het weekblad Margriet is uitge
voerd. De resultaten zijn verzameld
in een apart geschrift 'Sexualiteit in
Nederland'.
'Als er één ding duidelijk wordt uit
deze enquête-resultaten (zegt in een
der aan de cijfers toegevoegde com
mentaren dr. C. E. Vervoort) dan is
het wel dat de mining, dat de recen
te ontwikkelingen op het gebied van
de seksualiteit zich het meest dras
tisch zullen manifesteren bij de
jeugd, in zijn algemeenheid niet juist
is en op zijn minst correctie behoeft.'
Het blijkt inderdaad uit de cijfers.
De jeugd denkt en gedraagt zich niet
zo érg veel anders dan de volwasse
nen. Vervoort voegt er nog iets be
hartigenswaardigs aan toe: wat die
jeugd denkt en vindt, komt uit die
jeugd zelf voort. Het seksuele gedrag
van de jeugd is wellicht minder af
hankelijk van wat zich in de volwas
senenwereld afspeelt dan de volwas
senen geneigd zijn aan te nemen.
Als eerste cijfers mogen we dan
aanvoeren wat de jongeren antwoor
den op de vraag of ze zelf moeten
kunnen beslissen wat ze doen of
laten zullen op seksueel gebied, of
dat de ouders daarin een stem
moeten hebben. Van de jongens zegt
66 pet. en van de meisjes 69 pet.:
zelf beslissen.
Des te merkwaardiger is het dan
dat oud en jong in veel opzichten zo
gelijkluidend denken en doen. De
jongeren staan echt niet met meer
begrip tegenover homofielen dan de
ouderen: eerder met minder. Doelbe
wuste beperking van het kindertal is
'geen bezwaar' voor 67 pet. (man
nen) en 60 pet. (vrouwen), maar
voor slechts 58 pet, van de jongens
en 51 pet. van de meisjes.
'De sexplosie heeft er vooralsnog
niet toe geleid dat sex de voornaam
ste tijdspassering van de jeugd is
geworden, ja, zelfs een aanzienlijk
deel van de opvattingen over de
seksualiteit onder jongeren lijkt er
nauwelijks door beroerd.' (Ver
voort)
Verschuivingen zijn er wel. De
jeugd van nu maakt wat vaker ge
bruik van voorbehoedmiddelen dan
de jeugd van vroeger. Hoewel het
frappant blijft hoe vaak voorbe
hoedmiddelen niet gebruikt worden.
(Van de ondervraagde jongeren zegt
38 pet. jongens en 42 pet. meisjes,
dat géén voorbehoedmiddel werd
gebruikt bij de eerste geslachtsge
meenschap). Bovendien is de onwe
tendheid niet gering, met name over
de 'veilige tijd', want slechts 24 pet.
van de jongens en 38 pet. van de
meisjes wist wélke tijd dat is.
Een interessante kanttekening
hierbij maakt dr. F. J. H. Wong Lun
Hing: 'Het grote merendeel van de
artsen weigert contraceptiva te ver
strekken aan jonge ongehuwde men
sen, niet uit medische overwegingen
maar uit morele. Ongewenste zwan
gerschappen als direct gevolg van
het weigeren van anticonceptiva
door artsen komt zeer veel voor en is
een ernstig maatschappelijk kwaad.'
Een opwekkend cijfer levert de
vraag op of de jongelieden hun eer
ste seksuele ervaring prettig hebben
v .,v* vs xï-N.-v
5 «NHJ&S
<3
gevonden of niet. Van de Jongens
antwoordt 88 pet. en van de meisjes
74 pet.: ja hoor!
Waarna we nog voor een kleine
schrik kunnen zorgen door te ver
melden dat op de vraag hoe vaak
men (in de leeftijdsgroep van 16 tot
en met 20 jaar) na de eerste keer
nog geslachtsgemeenschap heeft ge
had het antwoord 'vaker dan tien
keer' wordt gegeven door 53 pet. van
de meisjes en 25 pet. van de jongens.
Waarbij te noteren valt, dat achter
cijfers van alles kan schuilen en in
dit geval bij voorbeeld, dat de meis
jes zich blijkbaar gauwer vastleggen
op een partner, waarmee ze dan ook
regelmatig het bed opzoeken, terwijl
het ï>ij de jongens vaker kan voor
komen dat het bed incidenteel is.
Of (zoals Wong Lun Hing veron
derstelt) existentieel. Want hij ziet
als verklaring van het (toch) vrijer
worden van de betrekkingen onder de
jongeren de invloed van het existen
tialisme, dat de aandacht vestigde
op de waarde van de momentopname
van de ontmoeting.
Gevestigde opvattingen (noem se
ook taboes) slijten langzaam. Nog
altijd leeft de gedachte dat mannen
'meer behoefte' hebben dan vrouwen.
De oudere generatie dacht dit in de
percentages 57 (mannen) en 64
(vrouwen), maar ook de jongeren ge
loven er nog aan, namelijk 44 pet
van de jongens en 54 pet. van de
meisjes.
Dat zelfbevrediging misschien niet
zo'n vreselijke zaak is, wordt nog
maar schoorvoetend erkend: nog al
tijd zijn 23 pet. van de jongens en 35
pet. van de meisjes het er niet mie
eens (voor de oudere generatie liggen
die cijfers op 36 en 45 pet.).
De algemene cijfers (niet naar
generaties gescheiden) leren dat 61
pet. van de vrouwen nooit de pil
hebben gebruikt. Ze leren overigens
óók dat als wél de pil wordt gebruikt
een vergelijking van rooms-katholiek
met hervormd of gereformeerd vrij
wel geen verschil toont.
Alleen de vrouwen die opgeven
niet tot een kerkgenootschap te be
horen zijn grotere pilgebruiksters.
En tussen 21 en 34 Jaar vindt men
bijna tweemaal zoveel pilgebruik
sters als tussen 35 en 49 jaar.
Over de voorlichting valt op te
merken dat er enige vooruitgang is.
Vraag aan de ouderen of in het gezin
waarin zij opgroeiden wel eens open
lijk over sex werd gepraat, dan komt
het antwoord 'nooit' van 75 pet. der
mannen en 78 pet. der vrouwen. Voor
de jeugd ligt dat aanmerkelijk an
dere. Het antwoord 'nooit' komt
slechts van 28 pet. der Jongens en 23
pet. der meisjes.
Daarbij de notitie: het zijn de
moeders, die het moeten vertellen;
de vaders zwijgen. De aanleiding tot
zo'n gesprek is in een derde van de
gevallen iets dat op de televisie te
zien geweest, is.
De vraag is overigens wat men on
der voorlichting verstaat. Is dat een
stortvloed van onbegrijpelijke taal
over Graafse follikels, chromosomen
en genen, maar zonder een woord
over coïtus of erectie? Is dat 'n meis
je inlichten over de menstruatie,
maar haar over voorbehoedmidde
len zo onwetend laten, zoals daarnet
opgemerkt, verreweg de meeste meis
jes niets weten van de 'veilige tijd'
(wat overigens geen aanbevelens
waardige methode is)?
Wie meent dat al dat praten over
sex en al dat voorlichten de weg
maar opent naar losbandigheden,
kan overigens rustiger slapen, nu
blijkt, dat het voorhuwelijkse ge
slachtsverkeer van mannen het per
centage 63 bereikt voor hen die niet
werden voorgelicht, tegen 53 percent
voor hen die wél wat te horen kregen.
Ook de ouders krijgen tegenwoor
dig het nodige te horen van hun
kinderen, b(j voorbeeld een zeer on
omwonden taalgebruik. "Een zeer
boeiend aspect van de huidige tijd
(zegt professor dr. F. Grewel) is dat
de kinderen hun ouders dan wel niet
voorlichten, maar toch in vele ge
vallen afhelpen van bepaalde rem
mingen.'
Want als de dochter in geproest
uitbarst als moe haar schier blozend
meedeelt dat ze in haar eerste huwe
lijksjaren nooit naakt naast haar
man in bed is gestapt, dan zal moe
begrijpen hoe belachelijk zo iets nu
wordt gevonden en zich misschien
minder geremd gaan voelen.
Nederland, zo komt naar voren uit
de Margriet-publikatie, is en blijft
een dierbaar oord, waar het wel bor
relt maar vast niet overkookt. En
waar we graag naar leuke plaatjes
küken, maar na het kijken in koor
(59 pet, mannen en 70 pet. vrouwen)
roepen: mag niet!
Voor Israël
één garantie:
het leger
Het was een waarheid omdat (het
staat nu wel vast) de grote mogend
heden geen hand zouden hebben uit
gestoken om Israël te redden indien
de Arabieren het land onder de voet
hadden gelopen, zoals ze dreigden te
doen.
Ebans rede was dan ook door
drenkt met één groot thema: drie
maal, in 1948, in 1956 en in 1967
probeerden Arabische landen Israël
te liquideren. Alle garanties, die ooit
aan Israël werden gegeven, bleken
waardeloos. Nooit zullen we ons
nogmaals in een positie laten drin
gen, waarin we afhankelijk zijn van
papieren garanties van anderen, die
onder gewijzigde of zelfs ongewijzig
de omstandigheden waardeloos kun
nen blijken het 'vodje papier'.
Eban gaf, nette Oxford-professor
als hij is, de stemming onder de Is
raëli's nog gematigd weer. Wie dagen
lang door het land trekt, van stad
naar stad en kibboets naar kibboets
(zoals ik heb gedaan), verliest elke
twijfel. De garanties na het even
tueel sluiten van vrede moeten abso
luut zijn. En voor Israëli's kan maar
één enkel orgaan voor die absolute
garanties zorgen: het Israëlische le
ger.
Bij alle gedelibereer over een op
lossing van het conflict in het Mid
den-Oosten is de bezeten drang van
de Israëli's naar absolute veiligheid
een politiek gegeven van de eerste
orde. Geen Israëlische regering, of
die bestaat uit duiven of havikken,
zal er onder uit kunnen. Men mag
ook aannemen dat minister-presi
dent Golda Meir dit tijdens haar
bezoek aan Washington, vorige week,
aan president Nixon duidelijk heeft
gemaakt. Otgetracht te maken.
Voor de rest ook daaraan is niet
te twijfelen is het verlangen naar
een overeenkomst met de Arabische
landen in Israël reëel en zeer sterk.
En elke regering en ook dat is een
politiek feit van belang kan zeer
ver gaan bij het doen van concessies,
die de Arabische gezichten kunnen
redden. De alles overheersende
vraag Is: hoe ziet men dan de vrede
in Israël? Een Israëlische woord
voerder: 'De Arabieren hebben het
ons moeilijk gemaakt. We hebben
tot nu toe op geen enkele manier een
gesprekspartner gehad. Israëli's dis
cussiëren slechts met Israëli's, zoals
Esjkal het zei: we spelen schaak
met onszelf. Ministers leggen aller
lei verklaringen af, min of meer
wild.
De Verenigde Arbeiders Partij (ex-
Mapai) voert de verkiezingsactie met
een nieuwe kaart van Israël, een
heel groot Israël.
Maar vertelt u nu het buitenland:
de regering en het parlement heoben
maar twee besluiten genomen en
goedgekeurd:
1. Men is bereid tot een gesprek
met de Arabieren wanneer en waar
ze willen.
En 2)Aan dat gesprek zijn geen
voorwaarden verbonden, geen enkele.
Alles is open voor discussie.
V zegt natuurlijk: maar de Mapai
werkt met een kaart van een nieuw
Israël. De Mapai regeert, is verreweg
de grootste partij. Golda Meir dat
is de Mapai. Maar gelooft u meer
is een verschil tussen de Mapai in de
verikeizngsstrijd en een regering met
Mapai-leden na de verkiezingen
Vast staat, dat de 'Kaart' in Israël
een onzinnig belang heeft gekregen.
Een kaart van het oude Israël is
alleen te vinden in in het buitenland
gedrukte gidsen. En bij de Unwra, de
vluchtelingenorganisaties van de
Verenigde Naties. Alle officiële
landkaarten tonen het 'Grote Israël'
met soms de vermelding: wa
penstilstandsgrenzen van 1967. Het
zal voor veel Israëli's moeilijk zijn te
wennen, straks, aan weer een andere
kaart.
Is er dm geen enkele officiële
conceptie voor een vrede? Officieel:
nee, driemaal nee. Want, legt men
c- v 'v
hl'
'i kVSO *t' /O
\~y'
^vsïV
S J/. '/C V S 'v. -
vn-< X
uit, elke officiële conceptie zou het
openen van vredesonderhandelingen
kunnen remmen. Er zijn wel plan
nen, zelfs van ministers.
En verder? Als je heel lang en by
veel lieden doorvraagt, borrelt naar
boven wat 'men' in Tel Aviv en Jeru
zalem haalbaar acht in het binnen
land en wat men haalbaar acht
moet natuurlijk de 'maximalisten' en
'minimalisten' (die zijn er ook) te
vreden steilen.
Het komt hier op neer. Israël is
bereid de Sinaï wederom te ontrui
men, op voorwaarde natuurlijk dat
Egypte niet nogmaals de woestijn
gebruikt als bruggehoofd tegen Is
raël. Om de vrije doorvaart door de
Straat van Tiran te waarborgen wil
Israël Sharm el-Sheikh blijven be
zetten, dat impliceert aanvoerlijnen
naar dit onder een eeuwig brandende
zon en van mens en Heer verlaten
oord aan de Rode Zee.
Vrije doorvaart door het Suez-ka-
naal uiteraard. Annexering van de
heuvels van Golan, want 'Nooit
moet het meer mogelijk zijn dat
zelfs straatstenen genoeg zijn om
schade te berokkenen aan Israëli
sche kiboetziem in het Noorden.'
De Westelijke Jordaanoever Ju-
dea en Samaria kan grotendeels
terug naar Jordanië, na enkele tech
nische grenscorrecties. Maar ter
voorkoming van militaire opbouw in
dit gebied wH Israël versterkte pos
ten langs de Jordaan, zeg maar: mi
litaire enclaven, alweer mét aan
voerlijnen.
Hét moeilijke punt geven alle
Israëli's toe wordt Jeruzalem, dat
voor de meeste Israëli's 'belachelijk
belangrijk* is. Internationalisering
van de stad, vorming van een stads
bestuur onder een neutrale burge
meester, met een Jordaanse en Is
raëlische onderburgemeester is een
mogelijkheid. Maar er kunnen voor
Jeruzalem veel mogelijkheden onder
ogen worden gezien. Alleen: nooit
meer kan het gebeuren dat de Heili
ge Plaatsen van de stad worden af
gesloten (zoals de Jordantërs deden)
voor wie dan ook, laat staan voor de
Joden.
Een aantal nogal vooraanstaande
Israëli's is bereid dit plan (voor
een groot deel afkomstig van minis
ter van immigratie Igal Allon) nog
verder toe te lichten en vooral te
onderlijnen hoe serieus het is. Israël,
wordt betoogd, heeft geen enkele be
hoefte aan gebiedsuitbreiding, zeker
niet aan het binnen de grenzen hou
den van 600.000 tot een miljoen Ara
bieren.
De Negev is voorlopig groot genoeg
voor de expansiezucht- van een volk
van drie miljoen. Op de lange duur
is de uitputtingsoorlog voor Israël
een zwaardere last dan voor de Ara
bieren, elke dode of gewonde soldaat
snijdt in het volk zelf, het mensen-
arsenaal van da Arabieren ls onbe
perkt.
En als de vrede uitblijft? Als de
Arabieren de onverzoenlijke lijn
blijven doorzetten? Dan is te voor
zien dat langzaam maar heel zeker
de stemming in Israël gaat verhar
den. Wat daarvan het gevolg kan
zijn kan ieder weldenkend mens be
vroeden. Waarbij een hard feit is,
dat het blijkt uit de feiten en de
cijfers voor onbepaalde tijd de
Israëlische militaire kracht in het
Midden-Oosten aan alle kanten cu-
perieur is.
Op het feestelijk en smaakvol met
bloemen versierde podium van de
Grote Zaal van het Concertgebouw,
speelde zich vrijdagavond het pro
gramma van het Grand Gala du
Disque af. Het eveneens in feestkle-
dij gestoken publiek, dat in groten
getale was opgekomen, behoefde
daar geen spijt van te hebben, want
het Engelse kamerorkest Academy of
St. Martin in the Fields liet onder
leiding van Neville Marriner een
musiceren van de eerste orde horen.
Alle 26 leden toonden zonder uit
zondering vakmanschap, geestdrift,
geacheveerdheid, speelvreugde, eer
bied voor de muziek, uitstekend sa
menspel en stijlbegrip. Van Handel
speelden zij 'n concerto grosso opus 6
nummer 1 in G grote terts en een
Symfonia (hier voorspel voor de der
de acte) uit de opera Solomon en
van Rossini een sonate voor strijkers.
Jean Pierre Rampal, de beroem
de Franse fluitist, gaf staaltjes van
ongelooflijk prachtig en gaaf fluit
spel weg. Van adembenemende vol
maaktheid in het concert voor fluit
en orkest van Vivaldi en in het Vijf
de Brandenburgs concert van J. S.
Bach. In dit laatste solieerde hij te
zamen met de violist-dirigent van
het ensemble Neville Marriner en de
Hollandse clavecïmbllst, Gustav Le-
onhardt.
De in Zwitserland geboren so
praanzangeres Edith Mathis, die in
ternationale bekendheid geniet en
aan de opera's in Hamburg en Ber
lijn is verbonden, zong van Mozart
een coneertaria en de bekende Ro-
zenaria van Suzanne uit Le nozze di
Figaro. Ze had overweldigend succes
en moest nog een toegift geven.
ELLA VAN HALL
ARNHEM (ANP) De AKU heeft
«en bod gedaan op de nog niet in
haar bezit zijnde aandelen van de
Eerste österreichische Glanzstoff-
Fabrik in Wenen. De AKU bezit al
82 percent van het aandelenkapitaal
van deze firma. Het bod is gedaan
tegen een koers van 100 percent.
Dit is de mening van de Nijmeegse
lerares klassieke talen M. 3. van
Nfeuwstadt-Schnuck. Zij maakt deel
uit van de redactie van het nieuwe
Griekse Bulletin nadat het eerste
Griekse Bulletin verleden Jaar na
vijftien nummers ophield te bestaan.
Het bulletin was opgericht door
gastarbeiders, een groep Nijmeegse
studenten heeft de redactie van de
nieuwe uitgave op zich genomen.
In tien pagina's wordt een chrono
logie gegeven van de daden van de
junta, informaties over de Griekse
geschiedenis tot de fascistische
putsch en de ontwikkeling van de
Griekse economie.
Griekenland wordt volgens Marie
José van Nieuwstadt-Schnuck hele
maal Zuidamerikaans. Grote con
cerns worden aangelokt met c ver
antwoordelijke faciliteiten en de
winsten gaan onbelemmerd het 'and
uit, schrijft zij. De kolonels hebben
zelfs van de liberale economie geen
kaas gegeten. Grote maatschappijen
trekken voordeel van de moordende
concurrentie in de EEG waarmee
Griekenland geassocieerd is, maar
zo wordt zelfs de rechtse bourgeoisie
tot verzet gedwongen. Als reactie
daar weer op nemen de fascistische
tendensen van het regime toe.
Mevrouw Van Nieuwstadt verklaart
verder dat de Griekse zaak in Neder
land veel aanknopingspunten biedt.
Daar heerst het wijd verbreide
'gymnasium-sentiment': Grieken
land is zo'n mooi land met zulke
aardige mensen en nog wel de baker
mat van onze democratie. Veel men
sen vinden het verschrikkelijk -at
daar gebeurt maar het verzet blijft
krachteloos als de oorzaken van wat
daar gebeurt niet worden opge
spoord.'
VENLO (ANP) De politie in Venlo
heeft twee Duitse jongens aangehou
den, die op 15 september uit een
Duitse jeugdgevangenis waren ont
snapt. De jongens, 20 en 21 jaar oud,
vertoefden reeds enkele dagen in
Venlo. Zij hebben zich in die tijd
schuldig gemaakt aan inbraken in
twee kledingmagazijnen en in een
schoenwinkel.
AMSTERDAM (ANP) Het NW-
congres heeft gisteren in Amsterdam
zijn statuten en huishoudelijk re
glement drastlch gewijzigd.
De nieuwe grondslag voor het ver
bond wordt gevormd door gemeen
schappelijke opvattingen over maat
schappelijke vraagstukken, onder er
kenning van de betekenis die geloof
en levensovertuiging alsninspiratie-
bron voor vakbewegingsactiviteiten
hebben voor leden van de aangeslo
ten organisaties.
In de oude versie werd meer de
nadruk gelegd op de onjuistheid van
de opvatting die religie of levens
overtuiging als basis voor de vak
beweging noodzakelijk acht, dan op
de eigen grondslag.
