m
3
Welzijn - waar
gaat dat heen
r -
'ÏÏM
ill
giJêïrt?
i
schiedam-extra
mm
L %fei
Sg&M&a
MèV
HW-Bijlage Schiedam Extra pag. 2'
BP
[Van onze verslaggever BAS VAN BOCHOVE
SCHIEDAM - Het NIVON, voluit bet Nederlands
Eistituut voor Volksontwikkeling en Natuurvrienden-
erk, leeft nog steeds en is, hoewel er een vergrijzing
de club is, nog veerkrachtig genoeg.
Nog steeds wordt er naar nieuwe wegen gezocht om
Eiet de leden - en dat zijn er in Schiedam toch nog al-
ijd 400 zo veel als maar mogelijk naar de zin te ma-
;en.
Het NIVON is niet eèn club van mensen die uren
laar een vogeltje zitten te staren of langdurig met el-
ïaar in discussie gaan over een boom. Nee, het is een
vereniging - en de naam zegt het al - die in de breed
ste zin van het woord, de mensen ontwikkeling wil bij
brengen over alles waarmee men in de maatschappij
te maken heeft.
Avondschool
Animo
Lol
t. - «si- ciJfe,
-- \j 'V'
Arij Ouweneel: „Wij hebben een zomer- en winterprogramma.
Van een onzer verslaggevers
SCHIEDAM - Snackbar Pinguïn viert vanmiddag
het 20-jarig jubileum. Riet Zwaneveld en haar dochter
Judie met haar man Henk doen al het werk. Riet is de
eigenaresse van de zaak. Het jubileum valt samen met
het gedeeltelijke terugtrekken van Riet. Zij gaat het Schoonzoon
wat kalmer aandoen. Ter gelegenheid van het 20-jarig
bestaan zullen de prijzen een vooroorlogs karakter
dragen. Een patatje kost een kwartje, een kroket een
dubbeltje meer en een ijslollie een stuiver.
Riet Zwaneveld met haar
dochter, schoonzoon en
kleinkind in de jubile
rende zaak.
Leuk
XXX
-2
«i« I
%is Jt
iP® m
Wij zijn geen
dauwtrappers
Voorzitter Arij Ouweneel: ruiken. WU men er nog meer
I.Wij proberen de mensen aan de van weten dan is er het museum
punst en aan de natuur te laten en de vrije natuur. Dan moeten
SCHIEDAM - Het ministe-
ie van cultuur, recreatie en
maatschappelijk werk is bezig
net een'omvartgrijke operatie,
al hebt u daar misschien nog
niet veel van gemerkt Onder
dit ministerie valt voor een
ieel wat wij het welzijnswerk
noemen. De subsidies voor
dub- en buurthuiswerk,
jeugd- en jongerenwerk, be-
jaardenwerk. vormingsactivi
teiten voor volwassenen, kin
deropvang, muziekscholen,
opbouwwerk enz. zijn voor
een groot deel afkomstig van
CRM.
POLITIK
Aangezien het 2» is, dat wie
ver de centen beschikt, in-
loed heeft, betekent dat, dat
:RM veel invloed heeft op het
welzijnswerk in de plaatselij-
:e gemeente. Als bijv. de be-
'olking in Lutjebroek een
Iubhuis wil, moet zij aan-
:loppen bij CRM en die beslist
lan.
De operatie die nu aan de
ang is, houdt het volgende in:
;rm zegt - Wij op zo'n grote
fstand van de plaatselijke ge-
leente kunnen onvoldoende
«oordelen wat nu wel of niet
iodig is. Daarom gaan wij een
tuk van onze macht afstaan.
Voortaan moeten niet wij,
naar het hoogste politieke or-
aan van de gemeente, nl. de
emeenteraad, over de verde-
ing van de subsidies gaan be-
lissen. Hoe doen wij dat? Wij
even de gemeente een bedrag
leens en dat bedrag moet de
emeente zelf verdelen. Dit in
ïgenstelling tot voorheen toen
rij dat deden. Met een duur
toord noemt men dat: decen
tralisatie.
j Principieel is hierbij de ach-
ïrgrond, dat bevoegdheden en
erantwoordelijkheden zo
icht mogelijk gelegd moeten
/orden bij de mensen om wie
et gaat bij de uitoefening van
ie verantwoordelijkheden en
evoegdheden.
Deze verlegging van CRM
aar gemeente vindt niet in
én keer plaats, maar fase
ewijs. Voer bepaalde onder
den van CRM Is de decentra-
satie al doorgevoerd. Dit ge-
eurt door middel van zgn.
ijksbi jdragerege) ingen. Zo
ijn er bijv. de rijksbijdrage-
egeling kinderdagverblijven
n de rijksbijdrageregeling so-
iaal culturele activiteiten
/oor jeugd- en jongerenwerk,
lub- en buurthuiswerk e.d.).
Voor dat onderdeel beslist
lan de gemeente al over de
lerdeling van het geld. Uitein-
lelijk zal de decentralisatie
haar wettelijke grondslag vin
den in de Kaderwet specifiek
welzijn, die nog in behande
ling is bij de Tweede Kamer.
Deze zeer schematisch weer
gegeven ontwikkeling brengt
met zich dat de gemeente meer
dan voorheen zelf actief een
beleid moet gaan voeren op
het terrein van het welzijn.
De gemeente wordt ver
plicht om een welzijnsptan op
te stellen, waarin zij aangeeft
welke activiteiten zij in de ko
mende jaren wil subsidiëren
en waarom. Daarvoor moet
een inventarisatie van het be
staande werk plaatsvinden,
zodat nagegaan kan worden
waar overlappend werk
plaatsvindt en waar nog niets
gebeurt en hoe het bestaande
werk gebeurt
Dit alles moet zij in nauw
overleg doen met bevolking en
instanties werkzaam op het
terrein van het welzijn. Uit
eindelijk beslist de gemeente
raad over het welzi jnsplan.
Dat overleg, dat ik zelf ook
meermalen bepleit heb, neemt
niet weg, dat de gemeente ook
zelf, met inachtneming van
democratische spelregels, be
leidsdoeleinden in mag en
moet brengen. Bij het stellen
van prioriteiten bij de verde
ling van het geld, zijn voor mij
belangrijke doelstellingen:
viteiten en initiatieven die ge
richt zijn op
- bewustwording en emanci
patie van achtergestelde groe
pen;
- het in staat stellen van men
sen om zelf vorm te geven aan
hun eigen leefsituatie.
In Schiedam is helaas
slechts traag Ingesprongen op
het decentralisatiebeleid. In
februari 1978 verscheen een
eerste nota, nl. de nota ont
wikkeling educatief beleid.
Met deze nota is weinig ge
beurd. Daarna is het onder
werp nog verscheidene malen
aan de orde geweest in de ge
meenteraad en de raadscom
missie. Nu is het zover dat de
brieven zijn uitgegaan naar
instanties en groepen met een
voorstel over de te volgen pro
cedures om tot een welzijns-
plan te komen.
Het welzijnsbeleid verdient
ook in Schiedam meer aan
dacht Wie alleen al naar de
geringe omvang van het per
soneel in gemeentelijke dienst
voor dit onderdeel kijkt, weet
dat het welzijnsbeleid onder
gewaardeerd is - door te wei
nig aandacht en (bij sommi
gen) politieke onwil.
Ik overschat de invloed van
het welzijnswerk voor het
welzijn niet Dat doet echter
niets af aan het belang van dat
werk, juist ook als middel om
te komen tot een samenleving
met minder ongelijkheid in
verdeling van inkomens,
macht, kennis en werk en met
meer solidariteit
HERMAN NOOBDEGRAAF
zij het zelf doen. Als wij de be
langstelling maar gewekt heb
ben."
Maar er is meer. In november
wordt gestart met een Arbei
dersavondschool. Er staan twee
cursussen op het programma
van elk tien avonden. Er is een
cursus geschiedenis en een cur
sus maatschappijleer.
Arij Ouweneel: „Dat hebben
wij vorig jaar ook gedaan en
met succes. Wij hadden gedacht
met vijftien mensen die cursus
te doen en er kwamen er 18 die
allemaal tot het einde van de
cursus zijn gebleven."
De cursus maatschappijleer
behandelt onder meer rege
ringsvorm, stadsbestuur, wijk-
organisatie, EEG, Vereniging
Europa, de Verenigde Naties en
de NATO.
De cursus geschiedenis gaat in
op onderwerpen als parlemen
taire democratie, koloniale be
vrijding en vrije vakorganisa
ties.
„Iedereen met een lagere
schoolopleiding kan aan deze
cursus deelnemen", zegt Arij
Ouweneel. Het werk van het
NIVON valt ieder jaar in twee
delen uiteen.
Ouweneel: „Wij kennen een
zomer- en winterprogramma. In
de zomer, dat ligt voor de hand,
wordt veel aandacht geschon
ken aan de natuur. De winter
maanden lenen zich natuurlijk
weer voor lezingen. Voor de ko
mende maanden hebben wij ze
ven avonden gepland die stuk
voor stuk aantrekkelijk zijn.
Wij beginnen op 7 november
met het vormingstoneel. Dan
geeft de toneelgroep Discus een
voorstelling met het stuk „Ik
heb niets gedaan". Wij proberen
echt iedereen aan zijn trekken
te laten komen."
Op de avonden die het NIVON
organiseert valt de belangstel
ling best mee. Vijftig tot zestig
personen tonen dan hun belang
stelling. Dat lijkt op een aantal
van 400 niet veel, maar daar
heeft Arij Ouweneel wel een
verklaring voor.
„Onze leden zoeken die avond
uit die het dichtst bij hun be
langstelling ligt Er staat bij
voorbeeld voor 29 november een
lezing over Indonesië op het
programma Daar verwacht ik
nou wel veel mensen. Nogmaals:
het is maar hoe de interesse van
de mensen is."
In de statuten van het NIVON
staat in artikel 2: Het NIVON
stelt zich ten doel het welzijn te
bevorderen door de mens ten
dienste te staan in het streven
om natuur, techniek en cultuur
tot een evenwichtig geheel in
ieders leven en in de maat
schappij te verwerken.
Arij Ouweneel: „Maar wij
waken er voor om schools te
werk te gaan. Als we wat van
plan zijn of we gaan met de club
ergens heen, dan bespreken we
met elkaar de inhoud."
Naast het werk in eigen land,
zijn er ook de natuurvrienden-
huizen in het buitenland. Daar
van wordt door de leden van het
NIVON veel gebruik gemaakt
Arij Ouweneel; „Vroeger deed
ik dat ook. Bijzonder gezellig. Je
moet voor je eigen kostje zor
gen, maar de vrouwen hadden
met elkaar de grootste lol in de
keuken.
Nederlandse natuurvrienden,
dus leden van het NIVON, kun
nen in zo'n tehuis tegen een ge
reduceerde prijs terecht Wij
hebben vooral tegen de zomer
nogal wat aanloop van nieuwe
leden die zo op een goedkope
3
O»
IT.,/' V'
^4tv V-
CA WW/
manier hun vakantie kunnen zijn vooral om doorstroming in ben ik daar meteen voor. Maar
doorbrengen." het bestuur te bewerkstelligen. het werk zoals wij dat doen, die
Arij Ouweneel: „Ach, ik ge- Ik ben, toen ik lid werd, snel belangstelling zal wel altijd
Heeft het NIVON levensvat- loof van wel. Hoewel ik moet penningmeester geworden, blijven. Kunst is mooi, de na-
baarheid? Het bestaat al zeven- zeggen dat wij niet veel jeugd daarna voorzitter en als jonge- tuur is mooi en vorming is ook
tig jaar, maar de interesse van hebben. Dat zou wel eens prettig ren taken kunnen overnemen nooit weg."
I ,5 -y.
v"
V 7 v 'f
'J. V.
'jjr# 'fc*'hrA? -
Een zak patat voor een kwartje
"*T
(&C**
3.V. 'tA
V:
»Ww
'o
wel makkelijker. We bakken
onze patat zelf voor. Géén fa-
briekspatat, dat is niet lekker.
Ik heb weieens een mosterdzak
je geprobeerd maar je proeft het
wel, hoor."
„Twintig jaar geleden heb ik
met mijn man de zaak overge
nomen", vertelt Riet Zwane
veld. Het was een ijszaak waar
je ook een patatje en een kroket
kon kopen. Voor de rest niets.
Wij hebben het in twintig jaar
opgebouwd tot wat het nu is,
Tweeeneenhalf jaar geleden
overleed mijn man, waardoor ik
er alleen voor kwam te staan."
„Ik stond van 's morgens tot
*6 nachts drie uur te werken",
gaat Riet verder. „Ik dacht, laat
ik het doen tot ik niet meer kan.
Dan zal ik de zaak moeten ver
kopen. Vorig jaar was het zover.
Het begon te veel te worden.
Toen was het mijn dochter die
protesteerde. Zij wilde niet dat
ik die zaak weg zou doen. Ik had
er twintig jaar voor gewerkt en
het zou zonde zijn om nu alles te
verlaten", vond ze.
Haar dochter Judie heeft sa
men met haar man besloten om
de zaak voort te zetten. Ze heb
ben er wel lang over na moeten
denken. Henk werkte in een
bloemenzaak, die van zijn vader
was. Hij wilde aanvankelijk he
lemaal niet weg uit die zaak, „Ik
was daar veel vrijer", legt Henk
uit „Ik ging naar bloemenvei
lingen jn Duitsland, ik zag nog
eens wat. Nu sta ik twaalf uur
achter de toonbank. Maar ik
moet zeggen dat ik er geen spijt
van heb.
Riet Zwaneveld vertelt waar
om Henk geen spijt van zijn be
sluit heeft. „Het kontakt tussen
de mensen, dat is het. Dat heb je
in een andere zaak niet. De
mensen moeten even wachten
op hun eten. Dan praat je wat.
Ze kennen je nog van vroeger.
Vrouwen die twintig jaar gele
den kwamen zijn nu getrouwd.
Hun kinderen komen ook in de
zaak. Dat is toch hartstikke
leuk."
„Er is veel veranderd vergele
ken met vroeger." Riet kijkt
naar buiten. „Nu zijn het machi
nes die het handwerk vervan
gen. Vroeger moest ik de aard
appelen zelf schillen. En blok
ken ijs in stukken hakken voor
de slagroomautomaat Dat is
Het idee van de lage prijzen
leefde ai vier jaar bij Riet. Zij
wilde die prijzen hebben die
toen werden gevraagd. „Het
leek me een leuk idee. Wanneer
je deze prijzen met de huidige
vergelijkt, is het nog niet eens
zoveel duurder geworden. Je
moet dan natuurlijk ook verge
lijken met het loon van vroeger,
nou, dan is een zakje friet met
schokkend duurder."
De eigenaresse is maar wat
blij dat haar schoonzoon het
overneemt Hij werkt nu a! ze
ven maanden in de zaak. In het
begin was het wel wennen. „Ik
wist van niets", bekende Henk.
„Logisch toch? Ik wist niet hoe
je patat moest bakken. Ik ben
langs oudere collega's gegaan en
heb gekeken hoe zij het deden.
Daar leer je van. Vandaar dat
we nu ook andere gerechten
hebben. Zelfs een broodje Pin
guïn. Dat moest wel. Anders
kom je niet mee."
Henk en Judie zijn hard bezig
geweest om het feest voor te be
reiden dat vanmiddag losbarst
Op het politiebureau afdeling
Bijzondere Wetten zeiden ze te
gen Henk dat hij maar moest
bekijken hoeveel hekken hij no
dig heeft „Het zal wel een gek
kenhuis worden", waren de re-
acties
Riet Zwaneveld kijkt het alle
maal maar aan. Zij glimlacht en
zegt: „Weet je, ik denk dat ik er
nooit helemaal mee zal kunnen
ophouden. Ik sta overdag m de
zaak, Judie en Henk nemen het
's avonds over. ik heb het nu al
wanneer ik in het weekend bo
ven zit Dan ga ik toch op een
gegeven moment naar beneden
om te kijken hoe het ermee
staat Ach, wanneer je erin ge
boren bent kan je niet anders en
wil je ook niet anders."
