Cursus voor bijna gepensioneerden Lege bv's zijn er genoeg, Arie bv zit vol initiatief C010P ÏÏafbent Uzêff 1 schiedam-extra 1? HW-Bijlage Schiedam Extra pagtS Van onze verslaggever René Sauveur SCHIEDAM Voor alle in loondienst werkende mannen en vrouwen breekt eens de dag aan dat ze het arbeidsproces verlaten. Voor de meesten geldt daar voor nog steeds de leeftijdsgrens van 65 jaar. Daar- naast maken er ook een aantal van de mogelijkheid gebruik om vervroegd uit te treden. Hoe dan ook, voor iedere werknemer boven de zestig breekt binnen af zienbare tijd de dag aan dat hij met pensioen gaat. In Schiedam bestaat binnenkort de gelegenheid aan een cursus mee te doen die speciaal gericht is op echtparen bij wie het afscheid van het arbeidsproces voor de deur staat. Hobby's Overgangsfase Deelname Marianne van Beers: „Sommige oudere mensen zijn niet gewend openlijk over problemen te praten." Paul van Mansum, voorzitter van de werkgroep, vindt dat gepensioneerden zich niet in hobby's moeten stor ten. (Vaneen onzer verslaggevers) SCHIEDAM - Tot 26 mei is er in het Stedelijk Mu seum een tentoonstelling ingericht "Rondom Lidui- na". Het is zes eeuwen ge leden dat de maagd van Schiedam werd geboren en een stukje van de ver ering rond Liduina is in het museum te bekijken. Tijdens de opening heeft de archivaris van Schie dam, drs. Van der Feijst, een uiteenzetting gegeven over de manier waarop Lidwina de mensen heeft beziggehouden. Hieronder volgt zijn re-' laas. De verering van Liduina gaat nog steeds door. Sluit in uw sollicitatiebrieven onder numifier géén originele diploma's of getuigschriften bij. Ais deze onverhoopt verforen raken kan de advertentie afdeling weinig voor u doen. SCHIEDAM - 'If you don't want to get involved with the Arie Movement, you'd better leave!' Met andere woorden: 'Wanneer je niets met de Arie be weging te maken wilt hebben, dan donder je maar op." Deze zin is me steeds bijgebleven uit de door Arie bv geproduceerde film 'PONK'. In Schiedam en omstreken is de Arie bv inmiddels een begrip. Zelfs taxichauffeur Aad, die ons ter gelegenheid van dit gesprek naar het Rotterdamse uitgaans centrum Heavy vervoert, is bekend met hun image. 'Daar kan je nog wat mee beleven', fluisterde hij me snel toe voordat we met z'n allen richting Rot terdam vertrokken. Niet duister Zelfkant „Ik wil ook graag beginnende groepen helpen." Popgroep Arie: Rini van Willigen, Hannibal en Marion Jansen. 'Praten over veranderingen Tegen die tijd kan men eens gaan nadenken hoe de komende zee van vrije tijd zal worden in gevuld. Wanneer er niet meer gewerkt hoeft te worden, veran dert de regelmaat van de dage lijkse gang van zaken, evenals de problemen waarmee men te maken krijgt. De werkgroep pensioen In Zicht probeert door middel van een cursus de deel- nemers op de komende verande- ringen in hun leven voor te be- reiden. De cursus bestaat uit een tiental bijeenkomsten, verspreid - over een periode van zeven maanden. In principe betaalt de werkgever de kosten die hier- aan verbonden zijn. In diensten- centrum De 4 Molens hield de werkgroep onlangs een infor matiebijeenkomst. Voorzitter van de werkgroep 'Paul van Mansum hoort vaak geluiden als: 'Nou, als ik straks i met pensioen ben, dan ga ik tijd aan m'n hobby's besteden. Dan heb ik eindelijk de tijd om in de* tuin te spitten en mijn postze- i gelverzameling te sorteren. Danzeg ik: je kan toch niet iede- re dag postzegels uitzoeken en het weer ,is meestal te slecht om 1 iedere dag in de tuin te werken. Ik denk dat pas gepensioneer den zich vooral niet te veel in hun hobby's moeten storten. Daardoor raken ze veel te snel geisoleerd van hetgeen om hen heen gebeurt. Het is juist nodig om te proberen de contacten die men vroeger via het werk had, vast te houden en verder uit te breiden. Vooral het vergroten van de kennissenkring blijkt voor veel betrokkenen nuttig om zich niet afgedankt te voe len. Voor veel mensen komt het besef dat de maatschappij is af- gëstemd op de jeugd hard aan: 'Kijk maar naar de mode, de muziek en de discotheken. Het .zijn vooral jongeren die zich daartoe aangetrokken voelen. Maar wanneer je ouder wordt' dan moet je je daarbij neerleg-, gen.-Echter niet zonder zelf te proberen plezier in het leven te hebben,' aldus een 63-jarige vrouw tijdens de informatie ochtend. Paul van Mansum: 'We rich ten ons op die mensen die een a twee jaar voor hun pensioen staan. Bij voorkeur zien we echtparen komen, omdat de vrouwen in het gezin natuurlijk dezelfde overgangsfase moeten doormaken. Van de ene op de andere dag kijkt een vrouw de- hele dag tegen haar man aan, terwijl hij vroeger veel vaker van huis was. Maar dat neemt niet weg dat alleenstaanden na tuurlijk even welkom zijn. We willen de deelnemers aan de cursus tijdens het arbeidsproces begeleiden bij het afsluiten van die periode. De cursus stoelt <jp drie on derdelen. In de eerste piaats wil de werkgroep de deelnemers be kendmaken met instellingen waarop ze na hun pensionering een beroep kunnen doen. Zoals bijvoorbeeld de Sociale Dienst en andere uitkerende en hulp verlenende instanties. Daar naast geeft de werkgever infor matie over uiteenlopende on derwerpen. Hoe komt de toe komst er financieel uit te zien? Hoe houdt men zijn lichamelij ke conditie op peil? Het laatste puntwaaraan de cursus aan dacht besteedt is de vorming, praten over de veranderingen die komen gaan en hoe men zich daarop kan voorbereiden.' Cursusleidster Marianne vai. Beers heeft al de nodige erva ring met deelnemers aan voor gaande cursussen in andere ste den. Zij zegt: "Sommige oudere mensen zijn niet zo gewend openlijk over problemen te pra ten. Ze weten niet hoe dat moet. Ik maak ook dikwijls mannen mee die vinden dat ze niet van anderen hoeven te leren hoe ze oud moeten worden. Weer ande re mannen en vrouwen vinden het idee om aan een cursus deel te nemen gewoon een beetje eng. Vooral wanneer ze horen dat ze tijdens de cursus ook nog een paar dagen naar een vor mingscentrum gaan.' De beste manier om te horen hoe de cdrsus ervaren wordt, is te luisteren naar gepensioneer den die de cursus al hebben ge volgd. Een echtpaar uit Delft verklaart: 'In het begin stonden we nogal afwachtend tegenover de curusus. Je kan wel zeggen een beetje wantrouwend. Je krijgt een flinke douw wanneer je je realiseert dat je je hele le ven lang gewerkt hebt en dan opeens uitgerangeerd wordt. Je gaat onwillekeurig lopen pieke ren hoe het zal zijn wanneer je niet meer werkt, mijn vrouw ook trouwens. Op een dag heb ik ons toch maar ingeschreven. Ik dacht: Het kost me niets, want de baas betaalt. Ik heb een paar vrije dagen en ik kan er altijd wat van opsteken. Achteraf bleek het een hele nuttige, aan gename en plezierige tijd.' De cursus loopt van eind april tot eind november van dit jaar. Hij bestaat uit tien bijeenkom sten. Op 25 april en 9 mei zijn er bijeenkomsten in dienstencen trum 'De 4 Molens.' Van 3 tot en met 6 juni gaat men vier dagen naar een vormingscentrum, waar de deelnemers overnach ten. Dan zijn er op 13 en 20 juni weer ontmoetingsdagen in het dienstencentrum. Tenslotte op 14 en 28 november weer twee dagen in 'De 4 Molens.' de cursus wordt begeleid door Marianne van Beers en Jan Commissaris, beiden werkzaam in een vormingscentrum. Wan neer u geïnteresseerd mocht zijn in de cursus kunt u voor infor matie terecht bij deze mensen, die u via het dienstencentrum telefoon 705500 bereiken kunt. U kunt natuurlijk ook eens langs gaan. Wanneer u zich wilt opge ven voor de cursus moet u zich wenden tot afdeling Personeels- zaken of de personeelschef. Deelname kost 350,- per per soon maar in principe betaalt het bedrijf waarbij men werkt dit bedrag. Voor informatie hieromtrent kunt u zich wenden tot mevrouw Ten Siethof, tele foon 732111. A Is klant kaört u automatisch bij de konsumenten- vereniging COOP COOP is ran u en ivór u Verder hocjt COOP aan niemand lerantwoordmg af tc leggen Btj COOP is de klant nog koning Maar bovendien de baas! 1 Lidwi i tia-vererm g Me ld door Volgens oude geschriften werd op 18 maart 1380 te Schie dam een meisje geboren dat de naam kreeg van Lidwina. In 1433,54 jaar oud, stierf zij na een leven vol smartelijk lijden. We gens haar deemoedig dulden van haar ziekten, haar bewo genheid met de armen, en haar geestelijke ervaringen (zoals vervoeringen en visioenen), ■werd zij reeds tijdens haar le ven door het volk vereerd als een heilige, d.w.z als een heel dicht in de nabijheid Gods ie- vend mens. Ook de toenmalige overheid eerde haar en sprak in 1421 in een officiële verklaring van de "zeer wonderlijcken stucken ende dingen, die byn- nen der Stede van Scyedamme gevallen ende geschiet sijn ende dagelix aen eenre maget ge- schien genoemt Lijdwey Peters dochter". Na haar overlijden richtte men een kapel boven haar graf op, en op de plaats aan de Lange Achterweg waar zij had gé- woond, stichtte men een kloos ter, dat de naam kreeg van Val lis Liliorum, dal van lelien, Le- iiendael. We schrijven dan het jaar 1461. Haar verering heeft tot op de dag van heden stand gehouden, en wei bij hen die trouw zijn gebleven aan het oude geloof en niet zijn meege- ,gaan met reformatie en verlich ting. Haar verering heefJ een 'uitgebreide literatuur doen ont staan. De in het gemeentear chief aanwezige boeken en arti kelen beslaan een viertal strek ken de meters. Over geen enkele Schiedammer is zoveel geschre ven als over deze 15de-eeuwse stadgenote! De, reeks geschriften begint met de levensbeschrijving die op naam staat van Johannes Gerlach, die waarschijnlijk een de eeuwen sta nd huisgenoot van Lidwina is ge weest Het is al typische hagio grafie, het levensverhaal van een heilige, bedoeld om de gelo vige door voorbeelden te ster ken, en waarbij met voorliefde de deugden en stichtende daden van de heilige op de voorgrond worden geplaatst. Toch maakt deze levensbeschrijving een spontane indruk, zoals het ver slag van een ooggetuige pieegt te zijn, waardoor het geheel echt en waar aandoet.. Van de volgende biografen noem ik allereerst Thomas van Kempen. Deze monnik uit het klooster der reguliere kanunni ken op de St. Agnietenberg bij Zwolle, is vooral beroemd om zijn vier tractaten, die zijn sa mengevoegd tot het boekje over dé Navolging van Christus. Het spontane, chaotische van Ger lach heeft plaatsgemaakt voor een systematische aanpak. Hij schetst de geestelijke ontwikke ling van Lidwina aan de hand van de mystieke trappen der zuivering en der verlichting. Hij wil aantonen dat bij haar de navolging van Christus door geduldig lijden ten top is ge voerd. Bij Thomas zien we dat er een band heeft bestaan tussen de Moderne Devotie een 15de- eeuwse spirituele stroming - en Lidwina. Zo heeft volgens Tho mas de prior van de regulieren te Brielie - en dat is het klooster Sint-Elisabeth te Rugge bij Brielie, een klooster dat in 1403 werd gesticht vanuit het kloos ter Windesheim (op zijn beurt de kloosterlijke tak van de Mo derne Devotie) de begrafenis plechtigheden van Lidwina ge leid. Thomas' leven verscheen in druk in 1448. Dan noem ik nog de levensbe schrijving van Johannes Brug man, de Franciscaanse volks- predikter, wiens welbespraakt heid nog voortleefd in het ge zegde 'praten als Brugman'. Ook hij, bewonderaar van de Moder ne Devotie, wil stichten volgens het principe, dat woorden wek ken, maar voorbeelden trekken. Blijkens zijn proloog heeft hij zijn arbeid voltooid in 1456, blij kens de epiloog is het werk in 1498 gedrukt te Schiedam in het klooster van St. Anna bij de Noordmolen. Voorzover bekend is dit boek het eerste in Schie dam gedrukte boek. Een origi neel exemplaar is op de tentopn- stelling" aanwezig. Alle latere levensbeschrijvin gen gaan op deze middeleeuwse terug. Volledigheidshalve noem ik er enjge om u een indruk te geven, hoezeer Lidwina de men sen blijft bezighouden. In 1901 verscheen een Leven van de hand van Huysmans, dat vele malen is herdrukt. In 1923 deed Hubert Meuffels een Leven het licht zien. In 1964 tenslotte ver scheen een levensbeschrijving door Annie Westerman onder de titel Het bed vol doorns. Dit jaar bracht een geheel nieuwe studie. Dr. Stolk, psy chiater van professie, verdiepte zich in het leven van Lidwina en poogt van haar ziekten een mo derne verklaring te geven. Hij maakt daarbij gebruik van de beenderen, die in 1948 in de Gro te Kerk in de grafkelder van Lidwina zijn gevonden en die hoogst waarschijnlijk - vrij ze ker - van haar afkomstig zijn. Hij vergelijkt het ziektebeeld dat het gebeente oproept, met de gegevens in het leven van Ger lach, en komt dan tot zijn in- 'middels bekend geworden con clusie: de oorzaak van haar ziekte is hysterie. Het meest op merkelijke is m.i. echter, dat de beenderen het verhaal van Ger lach bevestigen, wat de indruk dat we bij hem met een oogge- tuigeverslag te maken hebben, versterkt. Het onmiddellijke gevolg van deze belangwekkende studie is geweest, dat Lidwina en met haar Schiedam - de landelijke pers haalde. Naast waardering was er kritiek op deze door de schrijver zelf genoemde 'kriti sche hagiografie'. Zo zou de schrijver het historisch kader hebben verwaarloosd, zodat Lidwina ergens in de lucht was komen te hangen. Dezelfde cri ticus - in nota bene de katholie ke Volkskrant - bestaat het echter om aan de levensbe schrijvingen elke historische waarde te ontzeggen en Lidwina gelijk te stellen aan Couperus' Eline Vere, beiden het produkt van een schrijfprocédé, roman figuren. Het is duidelijk de op merking van iemand, die het al lerlaatst een opmerking over het ontbrekende historische kader mag maken. Hijzelf heeft im mers van de Moderne Devotie en dat is het historische kader van Lidwina - geen enkele no tie. Had onze criticus die kennis wel gehad, dan zou hij bv. heb ben geweten, dat Johannes Busch, monnik in het door de Moderne Devotie - gestichte klooster Wildesheim bij Zwolle en bekend kloosterreformator, in zijn Kroniek van Windes heim een betrouwbare bron verhaalt, dat hij meermalen Lidwina heeft bezocht. Bij één van die bezoeken heeft hij haar een door de mysticus Hendrik Mande geschreven tractaat overhandigd, dat zij in dank baarheid ontving. Het bezoek van deze vrome monnik en de aanbieding van het speciaal voor haar geschre ven mystieke geschrift logen straffen de conclusie van het ar tikel in de Volkskrant, dat er "heel weinig, bijna niets" in Schiedam gebeurde, dat we al leen te maken hebben met een ongeneeslijk ziek meisje, en dat er eerst na haar dood 'geloofd werd, dat er heel veel gebeurd was'. Te oordelen naar de reacties van haar tijdgenoten, zijn er in hun ogen nog tijdens haar ieven wel degelijk opzienbarende din-, gen in Schiedam gebeurd. Wij kunnen na zo'n lange spanne tijds niet meer achterhalen, wat er precies is gebeurd, weten niet- wat we moeten toeschrijven aan het vrome gemoed, zitten met de onontwarbare knoop van dich-' tung und Wahrheit. Het is trou~" wens ook niet van belang om al les nauwgezet te weten. Voor ons immers is alleen van belang" te weten, dat in het 15de-eeuwse Schiedam een vrouw leefde, die in haar tijd een grote bekend heid genoot, met wie in de ogen' van haar tijdgenoten iets bij zonders aan de hand was, die een aantal vooraanstaande mo derne devoten inspireerde tot een bezoek en een gesprek, ja1 zelfs tot het schrijven van haar levensgeschiedenis. Aan haar danken wij een kos telijk, middeleeuws boekje als de levensbeschrijving van Jo hannes Gerlach, danken we ook het eerste in Schiedam gedrukte boek. de levensbeschrijving van Brugman. Andere steden, geachte aan wezigen, mogen zich beroemen op kunstenaars of geleerden of, grote staatslieden, Schiedam' mag zich beroemen op Lidwina, een - ondanks het boek van de:, heer Stolk - nog immer geBIef* ven mysterieuze vrouw, van wie we meer niet weten dan wel. De tentoonstelling beoogt be^* langstelling te wekken voor on ze middeleeuwse stadgenoten. We zien haar hier als Schiedam- se en stellen ons bescheiden-op. Haar verering laten we over aan hen, die daartoe meer gerech tigd zijn omdat zij het ge-foof van Lidwina delen. Ik hoop dat het tentoongestel de in de smaak zal vallen err de eeuwen tossen haar en ons enigszins zal weten te overbrug gen. Met deze wens verklaar ik de tentoonstelling voor geopend: G. VAN DER* FEljST Nadat Rini van Willigen en Hannibal Jansen zich hadden opgegeven voor de bedrtjfsschool van Wilton-Fijcnoord kregen ze als toelatingseis een vraag van de heer Bijlo te beantwoorden. 'De Neus' vroeg aan Hannibal: 'Noem eens een glas dat niet breekt?' Nadat Han zich suf had zitten denken over een moeilijk woord, antwoordde hij: 'Onbreekbaar glas.'_Rini kreeg de vraag voorgeschoteld: 'Noem eens een doorzichtig metaal?' Hij antwoordde ad rem: 'Kippengaas.' Beide Schiedammers werden toegelaten en bouwen nog steeds aan een veelbelovende carrière binnen deze nationaal stuwende onderne ming. Onderstaand artikel probeert een beeld te geven waarover deze steun pilaren van Wilton nog meer nadenken. 'Kijk', vertelt Rini, de initia tor achter Arie bv, 'na de disco vind ik punk de slechtste mu- ziekr-Wat die jongens produce ren is helemaal geen muziek. Het is een bezigheid die ze van de straat houdt en dat is uitste kend. Maar om muziek te ma ken komt er veel meer kijken dan rammen op een gitaar. Het goede aan die herrie is de ener gy die deze jongens weten op te brengen achter hun instrumen- toa Vooral bij Schiedamse punkbands zie ik helemaal geen vooruitgang. Wanneer ze drie jaar geleden een bandje hadden opgenomen, dan hoefden ze nooit meer op te treden, want net klinkt toch altijd hetzelfde.' 'Ja, maar als iets niet in jouw straatje past, dan vind je het ineens niet goed meer", werpt Hannibal tegen. 'Iggy Pop en The Ramones vind ik bijvoor* beeld helemaal te gek. Vooral de teksten spreken me aan. Dat vind ik veel beter dan bijvoor beeld Joan Armatrading.' Tegenstellingen binnen de groep dus. Rini is degene die de initiatieven neemt en Han past zich aan. Een uitstekende ver houding, waarbinnen beide jongens het prirrta naar hun zin hebben. Rini en Han kennen eikaar van de Mavo en de bedrijfs- school van Wilton-Fijenoord. Bij dit bedrijf werken ze beiden als pijpfitter, alhoewel Han momenteel - alias 'illegale Joop' - furore maakt als direk- teur van de koffiezetafdeling. De Arie bv is geen duistere en ook zeker geen lege bv. De ini tiatieven' die de jongens nemen zijn niet bepaald alledaags. Terwijl veel leeftijdgenoten - de jongens zijn 24 jaar - een huisje-boompje-beestje-be- staan leiden, zijn de Jeden van Arie bv juist erg actief. Ze pro beren met eenvoudige middelen het leven zo aangenaam moge lijk te maken. Ze werken alle bei iedere dag, maar zijn daar naast in staat om films te pro duceren en muziek te maken. Vooral de eerste film *PONK' is inmiddels wel bekend in Schie dam. De film laat zien hoe een kantoormannetje middels een punktijdschrift wordt onge- tumd tot punker. Zijn hele le ven verandert daardoor en hij maakt' er een hoop problemen door mee. Maar hij slaat zich erdoor en voelt zich uiteindelijk bevrijd. Deze Schiedamse co productie is vervaardigd met de meest eenvoudige middelen. De camera kostte bijvoorbeeld slechts 185,-. "Maar", verduidelijkt Rini, „eigenlijk word ik doodziek van de punks die overal tegen zijn. Ze maken voor negentig pro cent gebruik van alles in de maatschappij, maar ze vernie len met plezier de bezittingen van een ander. Ze zijn meestal te leeghoofdig om zelf met iets positiefs aan te komen. Moet je eens opletten wanneer je aan hun apparatuur komt. Dan staan ze toch wel even te kijken of je niets kapot maakt." Het is duidelijk dat hier een oudere generatie spreekt Rini is vanaf zijn dertiende jaar mu zikant (toen speelde hij al in Paradiso) en heeft altijd ge werkt om zijn apparatuur te kunnen betalen. Hij weet wat het is om een krantenwijk te lo pen om van het geld een ver sterker te kunnen kopen. „Ik word vooral misselijk van die schijnheilige gymnasium- gasten, die ook zo nodig in een punkband willen spelen. Op het podium staan ze te krijsen waar ze allemaal tegen zijn, maar on dertussen zijn ze wel bezig met een opleiding. Later hebben ze een geschoren baan bij de So ciale Dienst en wanneer jij dan komt om een uitkering dan zeg gen ze: „Ben jij muzikant, zou je dan niet eens gaan werken?" De Arie bv is gedeeltelijk ge ïnspireerd door de muziek van Kevin Coyne. Deze band bracht ondermeer gitarist Andy Sum mers voort, die nu bekendheid geniet met The Police. Kevin Coyne's muziek is een afspiege ling van de gevoelens van een muzikant die aan de zelfkant van het leven staat. Een muzi kant die de waarden van de middle class verwerpt. Daaruit vloeit ook de eold-wave voort die Ane bv op het podium ten gehore brengt. Het monotome geluid van ritmeboxen en zang. doorweven met elektronische effecten straalt een soort ledig heid uit die veel avantgardisti- sche muziek van deze tijd ken merkt. (Vergelijk The Joy Divi sion en The Residents). Sinds Arie bv in november 1978 is gestart zijn ze steeds creatief gebleven. Na de eerste film Ponk, met Heer Hannibal zelf in de hoofdrol, volgde een tweede en Rini is momenteel bezig met .het script voor zijn derde productie. Hun muziek slaat kennelijk aan bij het pu bliek, want ze worden steeds terug gevraagd door zaaieige- „We spelen vaak geïmprovi seerde muziek en de teksten ko men weieens hard over. Maar het gaat er juist om dat het pu bliek op ons reageert", aldus Han en Rini. De Arie bv maakt zich mo menteel verdienstelijk door de Dukdalf een beetje op te knap pen, Er is een belichtingspla fond aangelegd en er worden ongeveer 500 posters van Abba aan de ,muur gehangen. „Abba is trouwens één van mijn favo rieten, evenals Marilyn Mon roe", zegt Rini. Eén actieve Schiedammer vol tegenstellin gen zo lijkt hef. „Ik wil ook graag helpen om beginnende groepen te stimule ren. Ze mogen mijn apparatuur' gebruiken en ik ben bezig om de Dukdalf zo te verbeteren dat hij gebruikt kan worden voor, allerlei initiatieven vanuit de' Schiedamse punks. Als ze maar]; niet aankomen met de opmer-1 king dat een podium van tien" bij twaalf meter te kieir. is en' ze de apparatuur te licht vin den, terwijl ze nog geen nooï kunnen spelen."

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1980 | | pagina 5