m
Het is weer
haasten voor
Prinsjesdaj
Rust na coup
'Stiekem' vliegtuig niet
door radar opgemerkt
ïieke] afonck-
premie stijgt
ALLES DUURDER 'T CAFÉ
1 Zit wel
goed met
de auto9
Haarmatje
KAARTEN
VANAF
S EPIEMBERf
mÊÊmMmWWÈmWm
Het 11 W*i*
3M8&
tm
mmê,
HET VRIJE VOLK
r''té&ÊÊémMmm
binder wind
Meevaller
BEL 010-14.74.00
SfpSSSI»
Zaterdag 13 september 1980 34e jaargang no. 10187
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG - "Nu nog lopen er nijverlingen over de
grasmat van het Catshuis om de laatste geschilpuntjes
op te lossen. Aan een flink aantal begrotingstoelichtin
gen moet nog wat gesleuteld worden. Ja, we zijn dit
jaar wel'bijzonder laat met de afwikkeling van de
zaak."
tm.
fmumm
ANKARA/WASHINGTON - Nadat vijf Turkse ge
neraals gisteren de macht hadden gegrepen, was het
leven in de steden, na slechts enkele uren, vrijwel ge
normaliseerd.
O Zie ook pagina 7
Het wordt s,teeds leuker
op de middelbare school.
De houten banken zijn
nog maar riauwelijks
vervangen door tafels
en stoelen of de keuze
wordt verder vergroot
Je kunt hangend aan
het wandrek de les vol
gen of zittend in de rin
gen.
In feite gaat het hier om
een noodlokaal voor de
Albert Einstein scholen
gemeenschap in Hoog
vliet, die dinsdagmor
gen deels afbrandde.
Een van de geïmprovi
seerde leslokalen is in de
gymzaal ondergebracht
Met alle kansen zo te
zien voor speels onder
wijs.
f Geachte kwartaalabonnee,
O
(Van onze sociaal-economische redactie)
ZEIST/AMSTELVEEN - De ziekenfondspremie
gaat volgend jaar fors omhoog.
De premie bedraagt op dit ogenblik 8,1 procent van
iemands loon. "Maar de laatste berekeningen over eni
ge weken zullen vrijwel zeker uitkomen in de buurt
van de 9 procent" verwacht mr. L. Andriessen, secreta
ris van de Vereniging van Nederlandse Ziekenfondsen.
ABONNEE-SERVICE
voor direkte bezorging
OLt/nvr. na 17.45-19.00 uur
zitsrfig na 9-Q0-1BJXI oor
(Van onze redactie
buitenland)
WARSCHAU - „Ze
hebben me woningen,
auto's en geld aange
boden", aldus de be
faamde Poolse arbei
dersleider Lech Wa
lesa gisteren tijdens
een interview met de
Franse radio-omroep
Europe 1. Hij vertel
de ook dat hem een
leidende functie in de
officiële vakbondsfe
deratie was beloofd
als hij zijn strijd voor
zelfstandige 'vakbon
den wilde opgeven.
Walesa zei dat hij deze
verlokkelijke aanbiedin
gen had kannen afwijzen
dankzij zijn katholieke
geloof. Hij v ?rkiaarde ook
dat hij „slechts een vak
bondsman was en in
geen geve een politicus.
Meer stakingen
H
A «1
t t s
4h f
r
v /-m a< >1 >...-' jT;f
Wa lesa: regime wilde
omkopen
me met
HOOFDREDACTEUR HERMAN WIGBOLD
Witte de Withstraat 25,3012 BL Rotterdam, tel. 010 - 14.7100
Opgeven van TIPS (rubriekadvertentics) tel. 010 - 14.55.33
Met deze woorden gaf minis
ter-president- Van Agt gisteren
tijdens zijn persconferentie aan
dat een paar dagen voor Prins
jesdag nog lang niet alle stuk
ken bij de drukker liggen. Het
kabinet moet 'zich in allerlei
bochten wringen om de plannen
voor het komend jaar dinsdag te
/kunnen presenterend Met name
i de stukken voor Onderwijs en
t Vólksgezondheid zijn taal
Van Agt wijt het oponthoud'
aan.de grote, moeilijk oplosbare
problemen'waar de- regering
voor staal Politieke kringen in
Den Haag zien de oorzaak ech
ter meer in het feit dat'de minis
ters deze zomer met' vakantie
zijn gegaan voordat de belang-
rijkste knopen waren doorge
hakt
De premier verzekerde dat
dinsdag alle begrotingen geza
menlijk gepresenteerd zullen
worden. Zoals vorig jaar, toen
minister Pais (Onderwijs) pas in
oktober zijn zaakjes in orde had
zal het deze keer niet gaan.
Van Agt zei zich niet aan de
indruk te kunnenonttrekken
dat er dit jaar weer meer van de
regeringsplannen voor Prinsjes
dag is uitgelekt dan In voor
gaande jaren. Volgens hem ko
men de bewindslieden door de
lekken in een moeilijke positie,
omdat zij voor de derde dinsdag
nog niet op de berichten mogen
reageren.
Maar de minister-presfdent
kon niet om het feit heen dat het
juist rijn collega-ministers (on
der meer Wiegel, De Geus en
Pais) zijn die hun mond voorbij
hebben,, gepraat "het had wel
iets minder gekund," zo gaf Van
Agt toe.
Ook erkende de premier dat
het voor de koningin niet zo
•leuk is dinsdag een troonrede te
moeten voorlezen waarvan
langzamerhand heel Nederland
zo ongeveer de inhoud kent.
Op Prinsjesdag zuilen twee
zitplaatsen in de gouden koets
leeg blijven. Prinses Juliana en
prins Bemhard zijn niet aanwe
zig bij de opening van het nieu
we'zittingsjaar van het parle
ment
Alleen koningin Beatrix en
prins Claus zullen tijdens de
tocht van het paleis op het Lan
ge Voorhout naar het Binnenhof
in de gouden koets zitten.
li**
f. xff
WM& '&W'
wmmt Wwv.
mwmm
nms.
De coup, die zonder bloedver
gieten plaatsvond,'wierp het re
gime omver van de uiterst
rechtse premier Suleyman De-
mirel. Ook oppositieleider Eve-
cit en andere politci werden ge
vangen genomen.
De stafchef van het leger en
de leider van de coup. generaal
Kenan Evren, verscheen gister
middag op de televisie en ver
klaarde dat hij de macht had
overgenomen omdat de politici
niet voldoende aandacht hadden
besteed aan zijn waarschuwin
gen.
Evren verklaarde dat andere
militaire leiders hem herhaal
delijk hadden verzocht een ein
de te maken aan het onderlinge
geruzie en een begin te maken
met het oplosser van 's lands
problemen, zoals- i instortende
economie en het terrorisme.
De nieuwe machthebber ver
klaarde voorts dat de 19 jaar
oude Turkse grondwet terzijde
was geschoven en zou worden
Herschreven. Politieke activitei
ten' zijn verboden en soldaten
nebben de hoofdkwartieren van
de politieke partijen bezet
De Verenigde Staten hebben
laten weten dat zij bezorgd zijn
wanneer een democratisch ge
kozen regering wordt afgezet,
maar dat Washington "vol ver
trouwen" is dat het Turkse leger
zijn woord gestand zal doen wat
betreft de terugkeer naar demo
cratie en stabiliteit in het land.
Voordat u het abonnementsgeld voor het vierde kwartaal 1980
gaat betalen, vragen wij uw aandacht voor het volgende. 4
Het is belangrijk dat u met uw betaling even wacht, totdat u
de acceptgirokaart voor het vierde kwartaal van ons ont
vangt
Overschrijving via uw girorekening: onderteken de accept
girokaart en zend deze in de bekende envelop aan uw
girokantoor.
Overschrijving via uw bankrekening: onderteken de ac
ceptgirokaart en zend deze aan uw bank.
N.B. Deze mededelingen gelden met voor abonnees die ons
reeds machtigden tot giro-incasso (automatische afschrijving).
Zij ontvangen derhalve geen girokaart.
Ten slotte wijzen wij u als kwartaalabonnee erop, dat de automa
tische afschrijving nog aitijd de snelste en eenvoudigste beta
lingswijze is.
Vraag telefonisch een machtigingsformulier aan Het Vrije Volk,
Aid. Abonneeservice, tel. 010-147400, of schrijf naar: Het Vrije
Volk, Afd. Abonneeservice, Antwoordnummer 1579, 3000 VD
Rotterdam - De Administratie
jVisselend bewolkt en mogelijk
-een bui. Maximumtemperatuur
Int lfj graden. Harde westen-
;.«Jrind tot storm, geleidelijk afne-
«ftnend.
li op onder
"«pfc, C7I0 19-55
"«PC Of.12 1953
•*i-|
maan
op onder
12.10 22.16
1313 2245
AUSTIN (Texas) - Een
vrijwel geheel in plastic
gevat prototype van een
nieuwe Amerikaanse bom
menwerper is volgens een
krant 'r, Te-.cas onopge
merkt tot op veertig kilo
meter van Russische radar-
geweest. Het nieuwe gehei
me materiaal van plastic
neemt radargolven op,
waardoor een vliegtuig niet
op radarschermen waar te
nemen is.
Volgens de krant, de
Austin American-States
man, gaat het om de YE-5.
Het vliegtuig van het zoge
heten 'Delta-type' heeft
geen frame; de motoren
zijn aangebracht in -de
vleugels en omringd vol-
gens het Steal thsysteem
met materiaal dat radar-
golven absorbeert. Het toe
stel is gebouwd door Lock
heed, naar een blauwdruk
van Boeing. Zowel bij het
Amerikaanse ministerie
van Defensie als bij Lock
heed en Boeing weigert
men in te gaan op het ver
haal in de krant.
Het Stealth-systeem
waardoor het een 'stiekum*'
toestel wordt zou zijn uit
gevonden door een voor
malige tandarts uit Texas,
die later samen met Dow
Chemical plastic vliegtui
gen is gaan bouwen. In l967
zou hij al een vliegtuig
hebben gebouwd met plas
tic dat niet op radar waar
te nemen is.
150 A 200
Als deze premiestijging door
gaat scheelt dat de gemiddelde
werkpemer 34.000) zo'n 150 k
200 netto per jaar. Zijn werk
gever moet nog eens hetzelfde
bedrag op tafel brengen.
De fondsen vinden verhoging
van de premie met een vol pro
cent wenselijk "om te voorko
men dat we anders helemaal op
onze reserves interen. "Vorig
jaar en dit jaar is dat volgens
mr. Andriessen eigenlijk al ge
beurd: omdat de premie toen
niet gestegen is en in feite sinds
vier jaar alleen maar daalt.
Volgende maand buigt de Zie
kenfondsraad zich over de hoog
te van de premies voor komend
jaar. Enkele maanden geleden
nog ging dit adviescollege van
de regering uit van een zieken
fondspremie van 8,56% voor 1981.
Maar dat was vóórdat het kabi
net-Van Agt het plan had ruim
800 miljoen rijksbijdrage te be
zuinigen op de sociale fondsen.
"Elke 100 miljoen van dit be
drag, dat nu door de mensen zélf
reentstreeks moet worden opge
bracht, betekent een premiever
hoging van 0,15 procen' U kunt
zelf wel verder uitrekenen hoe
veel de premies volgend jaar
dan moeten stijgen" aldus de fi
nanciële afdeling van de Zie
kenfondsraad.
Voor informatie over adreswij
ziging. betaling, vakantieadres
kunt u bellen van 6 00 tot 16 30
uur op maandag tot en met
vrijdag
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG - Buitenshuis
eten en drinken wordt duurder.
Cafés, restaurants en soortgelij
ke bedrijven mogen van minis
ter Van Aardenne (Economische
Zaken) hun prij/.en verhogen.
Een kopje koffie en andere
verteringen van 1,50 of minder
mogen vijf cent duurder wor
den. Duurdere verteringen tot
drie gulden mogen een dubbel
tje omhoog. De toegestane prijs
verhogingen lopen dan op tot
twee gulden bij verteringen tus
sen de veertig en vijftig gulden.
De prijsverhoging van nog
duurder eten en drinken is 4.8
procent, afgerond op halve of
hele guldens. Dit geldt ook voor
prijzen van overnachtingen. Het
toeristenmenu mag met vijftig
cent worden verhoogd tot 14,25.
Alleen horeca-bedrijven die
de huidige toegestane prijzen
hanteren mogen deze prijsver
hogingen toepassen. De econo
mische controledienst heeft bij
een recent onderzoek twintig
procent van de onderzochte be
drijven een boete gegeven, om
dat zij hogere prij/en hanteer
den dan waren toegestaan.
Volgens dezelfde afdeling kan
de stijging "we! weer enigszins
meevallen als er een "op
brengst" tegenover staat, bij
voorbeeld in de vorm van een
matiging bij de speeialistenin-
kómens. "Deskundigen bij de
Ziekenfondsraad vragen zich
overigens wel af of een fikse
stijging van de fondspremie nog
wel "verkoopbaar" ts, in een tijd
van dalende inkomens en aan
houdende prijsstijgingen. "Op
zich is een premie van rond de 9
procent niet zo nieuw, hij is een
aantal jaren geleden al eens vér
boven de negen geweest" aldus
de financiële afdeling van de
Ziekenfondsraad "maar toen
leek de sociaal-economische si
tuatie althans nog iets anders."
Ook VNZ-secretaris Andries
sen houdt er rekening mee dat.
gelet op de dalende koopkracht,
"de rek voorlopig wel uit de pre
mieverhogingen is."
De Pool e autoriteiten voeren
hun kritiek op de dissidente
groeperingen in het land steeds
meer op. De nieuwe partijleider
Stanislaw Kania heeft de „anti-
so- lalistische vijanden" binnen
de staat gisteren aangevallen.
Het blad Zycie Warszawy deed
daarop een beroep op de com
munistische partij om waak
zaam te zijn. Anti-socialistische
krachten kenden binnenkort
wel eens tot de aanval overgaan
om te proberen het Poolse poli
tieke stelsel te veranderen, al
dus het partijblad.
- Met name Jacek Kurori, leider
van het Comité voor sociale
zelfverdediging (KOR), wordt
krachtig aangevallen." Overigens
schijnt ook een deei van de ar
beiders niet meer te voelen voor
samenwerking met het KOR.
Zij vrezen dat een zichtbare
band tussen het KOR en de
nieuwe vrije vakbonden voor de
autoriteiten wel eens aanleiding
zou kunnen zijn om tegen de
lüeuwe vakbeweging op te tre
den:
Het aantal stakingen in Polen
is gisteren weer toegenomen. De
stakers eisen meer loon en bete
re arbeidsomstandigheden.
Werknemers van een metaaifa-
briek in Kieice zouden in sta
king zijn gegaan nadat de direc
tie in de fabriekshal biljetten
had laten ophangen waarop de
arbeiders werd afgeraden zich
bij de nieuwe vakbonden aan te
sluiten.
De Sowjet-Unie zal Polen dit
jaar nog 500 000 ton graan leve
ren. Verder krijgt Polen uit
Rusland vis, conserven, katoen,
honing, uien en nog een aantal
produkfcen, die volgens het Pool
se persagentschap PAP 300 mil
joen gulden zouden kosten als ze
in het Westen gekocht zouden
moeten worden.
President Carter heeft giste
ren een verhoging van de Ame
rikaanse kredieten aan Polen
goedgekeurd met 2© miljoen
gulden.
AMSTERDAM - De
toekomst voor de Neder
landse autobranche
waarin ongeveer 160 000
mensen werker., ziet er
toch rooskleurig uit On
danks de zorgelijke eco
nomische situatie zal de
consument altijd grote
belangstelling voor de
auto hcuden. Dit conclu
deert ce Amro-bank in
een gi" teren verschenen
studie vver het autobe
drijf.
Op korte termijn ech
ter wordt de situatie voor
de garagehouders moei
lijker. Zij zullen harder
voor hun bestaan moeten
vechten, waarbij het be
langrijker is een redeli
jke winst te maken dan
de omzet te vergroten.
De Amro voorziet voor
de toekomst twee ont
wikkelingen. Door de be
tere autotechniek loopt
het onderhoudswerk
voor garages terug: de
verplichte keuring voor
automobielen zorgt even
wel weer voor meer on
derhoudswerk. Uiteinde
lijk zal na een moeilijke
periode de balans positief
doorslaan, blijkens de
studie
Een eenvoudige gevlochten
r>etmat. Dat inspireerde een
Westduitse haarkunstenaar
tot het zeer vrouwelijke en{
artistieke kapsel dat dit mo-(
del laat zien. De vrouw die
aldus gekapt over straat u>il,i
moet wel beseffen dat de
creatie weer en wind maar
twee dagen kan weerstaan.
f
mmmmmmn
CoeAeurtngM*it5lei^vanJu«Jtti4ron»jctnunnmef LO 720/00&059d(l 25 (urn 198Q:, 1'
