'dA werkgroep volksgezondheid:
De Raad en de begroting
Uitschieters
tussen nette
betogers
[Zakkenrollers op
Larkt
UJUiü
Heilige steen
nachtje slapen
MUZIEK- EN ORGELCENTRUM WEST B.V
HET IS BESLIST DE MOEITE WAARD!'
lv
'Am
mm
i m
schiedam
i
I
ZEEMAN...
ZEEMAN
haar deuren
aan de
Hoogstraat 103 Schiedam.
I
ZATERDAG 22 NOVEMBER 1980/HET VRIJE VOLK/PAGINA
Tan onze medewerkster MARJAN MEIJER
SCHIEDAM - „Er moet nog veel gebeuren willen
ticuliere- en ziekenfondspatiënten dezelfde rechten
rijgen." Dat is één van de conclusies die leden van de
werkgroep Volksgezondheid van de Partij van de Ar-
eid trokken uit een telefonische enquête die zij de af-
slopen weken hielden.
Van de twintig huisartsen die werden gebeld zeiden
|r zeventien geen verschil te maken tussen zieken
fonds- en particuliere patiënten. Drie artsen wilden
üet antwoorden op de vraag of ze hun spreekuur „ge
lengd" wilden maken. Vier dokters wilden liever
ïrst overleggen met collega's.
Vraagtekens
Jf-
•c if
S->v>r -1¥; "ffe V
|E;
.Pul o
Ruurd van der Veer, de enige huisarts die belangstel
ling toonde voor patiëntenrechten
voor al uw sleutels
Ups- en autosleutels,
klaar terwijl u wacht
Andere modellen 's morgens
brengen, 's middags weer afhalen
j Voor al uw sleutels gaat u naar
DE SLEUTELSPECIALIST
Broersvest 50-52-54. Schiedam
Tel. 267594
dan opent
Let op de advertentie in Schiedam-extra van 27 november
Met grandioze openingsaanbiedingen.
|#f -
I
HeU
Frans en Elena Mon-
nereau bij een collectie
handvervaardigde In
diaanse sieraden. Frans
heeft om zijn nek een
met turkoois en bloed
koraal ingelegde hals
ketting uit 1910 met een'
hoefijzerachtig vrucht
baarheidssymbool
Kosmisch
Problemen
I
ff
Gelijke rechten
ondspatiënt
n particulier'
groep, die iedere Schiedamse
arts een persoonlijke uitnodi
ging stuurde voor deze discus
sie-voorlichtingsavond was te
leurgesteld. „Dat slechts één
arts zich betrokken voelde bij de
rechten van zijn patiënten en
ook kwam is teleurstellend. An
dere artsen vinden het waar
schijnlijk niet zo belangrijk. Of
ze vinden het te moeilijk om
achter hun bureau vandaan te
komen om hun deskundigheid
ter discussie te stellen."
De werkgroep hield de enque-
omdat de plaatselijke zieken
fondsen alle huisartsen een
brief hadden gestuurd met het
pringende verzoek hun spreek-
jiur niet meer gescheiden te
ouden. Eén van de onderaer-
en waar de werkgroep, be-
aande uit 8 vrouwen en 3 man
en. zich mee bezig houdt is het
Instellen vaneen Patientenraad
fn Schiedam. „Maar", aldus de
ep. die in september een ge-
ie avond over dit onder
werp organiseerde, „ons eerste
doel is de mensen mondig te ma
ken. Ze moeten mondig worden,
om dan mee te kunnen praten
en denken over behandeling en
het voorkomen van ziekten."
Tijdens de in september geor
ganiseerde avond in de 4 Molens
was slechts één Schiedamse
huisarts, de heer Ruurd van der
Veer, aanwezig om mee te pra
ten en discussieren over de
rechten van patiënten. De werk-
Mede omdat er zeer weinig in
teresse was van de kant van de
huisartsen plaats de werkgroep
Volksgezondheid vraagtekens
bij de vraag of er werkelijk zo
weinig bezwaar is om particu
liere en fondspatiënten de zelfde
behandeling te geven.
Werkgroepleden belden toen
vijftig Schiedammers, uit elke
wijk een paar willekeurig geko
zen mensen. Van de vijftig on
dervraagden vertelden negen
entwintig dat ze een afspraak
met hun arts maakten wanneer
dat nodig was. Ze zeiden mee te
kunnen beslissen ove r het tijd
stip van doktersbezcek. Zeven
tien mensen maakten geen af
spraak, waarvan weer negen
personen niet anders konden
dan op het ochtendspreekuur.
„Deze mensen maken voor
zichzelf al onderling verschil
tussen fonds of particulier, dus
er moet nog veel veranderen",
aldus de Volksgezondheidwerk-
groepleden,«die wel optimistisch
waren gestemd over meer dan
de helft van de Schiedamse art
sen.
„Want, die maken werkelijk
geen verschil meer. Maar wij
zijn pas tevree als dat bij iedere
huisarts het geval zal zijn. Tot
dat geregeld is zijn we dus druk
bezig", zeggen de hardwerkende
ieden.
De werkgroep, die zich met al
le zaken bezighoudt die zieke en
gezonde mensen aangaan en met
mensen die werkzaam zijn in de
gezondheidszorg, kunnen nog
medewerkers/sters gebruiken.
Het adfes van de werkgroep
Volksgezondheid is: Postbus
4093, 3102 GB Schiedam, of even
bellen naar Bertha van Vliet-
van der Stelt, tel.nr.: 713336.
lauwe Brug verhuurt
Lten tegen
{schappelijke prijzen
SCHIEDAM - Wijkcentrum
Blauwe Brug in Groenoord
eft nog volop ruimte voor
en die iets willen oranise-
wat vroeger niet mogelijk
"Het gebouw is op de groei
emaakt," zo laat de beheers-
ommissie van het centrum we-
De verschillende ruimten
lie sterk tn grootte varieren zijn
en schappelijke prijzen te
niur.
De donkere kamer, compleet
gericht met kleurenvergroter,
fs het goedkoopst, kost overdag 2
ilden per uur en voor een och-
end of middag 5 gulden. Men-
die alleen 's avonds terecht
men, betalen 3 gulden per
jut en 10 gulden voor de hele
and. Deze bedragen gelden al-
voor ongesubsidieerde
""welzijnsgroepen". Een stel
ensen dat met elkaar van de
oka gebruik willen maken is al
Jzo'n welzijnsgroep. Op deze ma
ner kan ook een handarbei-
uimle worden gehuurd voor
i ochtend of middag tegen een
■bedrag van 17 gulden, *s avonds
|kost deze ruimte 34 gulden.
Het duurst is de grote Mal,
orzien van een verplaatsbaar
■podium. een professionele ge-
[luicLs- en lichtinstallatie en een
|16 mm filmprojektor met geluid
een groot filmdoek, kost 95
■gulden per ochtend of middag.
■Maar dan kunnen er wel 200 a
1250 mensen in iedere gewenste
[stoelenops telling plaatsnemen.
•Vergaderen of met elkaar een
■cursus organiseren kan ook. Er
Izijri verschillende ruimten van
Il6,30, 50 en 120 vierkante meter
IDe laatste ruimte heeft een par-
Iketvloer en is uitermate ge-
Ischikt voor volksdansen en der-
gelijke.
De andere ruimten hebben
Ivast tapijt op de vloer. Daar-
Inaast is er natuurlijk een ruim
Ivoorziene bar met allerlei
Idrankjes tegen schappelijke
f' sï 4
i&S's J,,,;
sssa
>v.
prijzen. Verder is er een biljart-
ruimte met vrije toegang waar
ook tafeltennissers terecht kun
nen Een krantje lezen of in een
tijdschrift bladeren is pok mo
gelijk in een leeshoek die door
de bibliotheek wordt verzorgd.
Mensen die geïnteresseerd zijn
in een ruimte kunnen langsko
men of even belien naar 70 1049
en vragen naar beheerder Cor
Touw of Jouke Post
Door R. Mameth
SCHIEDAM De afhandeling
van de begroting zoal: afge
lopen week plaatsvoni. .an be
slist geen staaltje van levendige
gemeentepolitiek worden ge
noemd. Toch kwamen er reac
ties uit de raad die als uitschie
ter naar boven en naar beneden
kunnen worden gezien.
De ideeënrijke beschouwing
van Heman Noordegraaf (PPR)
voorzag in een windmolen op
het dak van het stadskantoor, in
plaats van de eerder voorgestel
de grote neonletters. Hij koppel-
de zijn voorstel ook aan een on-
derzoek naar grootschalige toe
passing van windenergie.
Wethouder Chris Zijdeveld
(R.O.) zag dit voorstel wel zit
ten: „Die windmolen kan zó
mooi die neonletters van stroom
voorzien." grapte hij. Wél zegde
de wethouder Noordegraaf toe
om binnenkort de mogelijkhe
den eens te blijken, realisering
van windenergie op korte ter
mijn achtte hij niet waarschijn
lijk. Zijdeveld: „Voor wat be
treft die windmolen op het dak
kan ik wel zeggen dat het stads
kantoor af en toe tussen de wal
en het schip terecht komt."
Tijdens de raadsvergadering
mag met meer worden gerookt,
ook niet na de pauze. Dit voor
stel was door D'66 in een motie
verwoord, die donderdag werd
.aangenomen. Het argument
daarvoor was dat nu ook de
Schiedammers die een aandoe
ning van de luchtwegen hebben,
de raadsvergadering bij kunnen
wonen. Nicolai Dielemans
(PvdA) wilde wel iets tegenover
deze drastische maatregel stel
len: „Er moet dan wel een rook
kamer komen voor de raadsle
den en het publiek. Daar kan
een tafel worden geplaatst met
een kleedje, een clivia en asbak
ken met een druksysteem. Een
staande schemerlamp moet voor
de verlichting zorgen." Burge
meester Te Loo zei dit knusse
voorstel in beraad te zullen ne
men.
Het onderwerp buitenlanders
('migranten' in de raadsstukken)
beheerste een groot deel van de
discussies. Aanleiding daartoe
vormde de visie van WD-er
Verhulsdonk. In zijn beschou
wing vergeleek hij Nederland
met een spons die werd onder
gedompeld in een emmer vol
buitenlanders. De spons zou nu
verzadigd zijn. Zijn betoog werd
niet bepaald in dank afgenomen
door de "overige raadsfracties.
PvdA-er Gé Brouwer: „Dit soort
opmerkingen over verzadiging
zijn de eerste stap tot discrimi
natie." Verhulsdonk bleek don
derdag behoefte te hebben om
zijn standpunt te verduidelij
ken.
„Wie in het openbaar over dit
onderwerp spreekt wordt ver
ketterd. Ik heb het ter sprake
gebracht om het probleem rond
de anderstaligen onder de loep
te nemen. Bij ieder onderwerp
dat in deze begroting wordt be
handeld komt het migranten
probleem naar voren. Verder is
het zo dat wie zwijgt de volks
mond gelijk geeft Ik ben er niet
op uit om een pogrom ver
volging en uitplundering van
joden, red.) in te zetten, maar we
krijgen wei problemen."
Ben meer constructieve bij
drage tot het oplossen van dit
vraagstuk kwam van de PPR,
D'66 en PvdA. Deze partijen on
dertekenden een motie waarin
het college wordt verzocht om in
de eerste helft van 1981 met
voorstellen te komen die subsi
diering van organisaties voor
buitenlanders mogelijk maken.
De motie werd door de raad
aangenomen.
Wethouder Posthoorn sneed
tussen de bedrijven door een
minder groot probleem aan. Hij
moest tijdens de beantwoording
zijn buik tegen de schuin staan
de katheder aandrukken om al
zijn paperassen tegen te houden.
De andere collegeleden had hij
dit ook al zien doen en hij vroeg
zich af of hier iets aan gedaan
kon worden. Het ambtelijk ap
paraat bleek voor niets te staan;
een dag later was een houten lat
aangebracht waar alle begro-
tingsboeken achter schuil gin
gen.
(Van een onzer
verslaggevers)
SCHIEDAM - De 58-jarige
chiedamse A V. is het slacht
offer geworden van zakkenrol-
A 8
lenj op de weekmarkt. De
vrouw wilde gisteren aan een
kraamhouder betalen toen zij
bemerkte dat haar portemonnee
met 100 gulden en persoonlijke
bescheiden waren gestolen.
l&.-i
w
„Turkoois, u kunt het
geloven of niet, wendt
onheil af." vertelden mij deze
week Frans en Elena Monne-
reau. Zij zijn indianen uit de
Amerikaanse staat Nieuw
Mexico, die hier in Rotterdam
op bezoek zijn.
„De hemelsblauwe of
groenblauwe zachte steen
trekt het ongeluk van de dra
ger af en wendt het naar zich
toe. Schadelijke trillingen
worden er- door geabsorbeerd
wat tot gevolg kan hebben dat
de' steen er zelf aan kapot
gaat
Voorbeeld: Bij ons in
Nieuw-Mcxico reed een in
diaan op zijn paard in de ber
gen na een hevige regenval.
Om zijn pols droeg hij een
turkoois-armband.
Plotseling stortte het berg
pad in, zijn paard viel naar
beneden en de indiaan bleef
op een uitstekend stukje rots
hangen. Alleen was zijn arm
band geheel gebarsten. Het
turkoois had zijn onheil opge
vangen en dus zijn leven ge
red," aldus de Monnereau's.
Zij zijn hier 'om handwerk-
vaardigheden van vijf in
diaanse stammen, de Zuni,
Hopi, Santo Domingo, Navajo
en Silver Heishi, in Europa te
promoten.
De Rotterdamse winkel
Afrasia aan de Sehiedamse-
vest heeft op het gebied van
Indiaanse sieraden de groots
te collectie in ons land. Een
deel van die collectie stonden
zij af aan het museum voor
Land- en Volkenkunde in
Rotterdam ten behoève van
een expositie die daar wordt
gehouden.
De sieraden kunnen in het
museum ook worden gekocht.
De winstopbrengst" hiervan
stelt Afrasia ter beschikking
aan het Russel-tribunaal, dat
maandag in de Rotterdamse
Doelen van start gaat Tijdens
dit tribunaal komen de (ver
trapte) rechten van de india
nen in Noord-, Midden en
Zuid-Amerika aan de orde.
Frans en Etena: „Wij "ver
wachten veel van dit tribu
naal en zien er voor onze in
diaanse stammen veel heil in.
Maar wij zijn hier in de eerste
plaats om onze cultuur uit te
dragen. Voor ons is het enorm
belangrijk dat mensen in
Europa de handvaardigheden
van de indianen kopen. Zo
doende kunnen zij aan het
werk blijven en hun creativi
teit behouden. Het maken van
sieraden is bij ons een traditie
die over gaat van vader op
zoon en van moeder op doch
ter.
In armbanden, halskettin
gen. oorbellen, en ringen
wordt meestal gewerkt met
zilver (soms goud), turkoois,
bloedkoraal en paarlemoer.
Alle sieraden dié zij met de
hand maken zijn unieke stuk
ken en variëren in winkel
prijs van ƒ15,- tot ƒ1000,-.
Sommige zijn echte kunst
werken en er zijn al mensen
in Amerika en in Europa die
ze verzamelen.
Het is triest om te zeggen,
maar het vervaardigen van
handwerken door de indianen
is in de toekomst een uitster
vend beroep. Alleen in de in
dianendorpen op het platte
land worden ze nog gemaakt.
Veel indianen zijn daaruit
weggetrokken om te werken
in mijnen en fabrieken waar
ze veel meer geld kunnen ver
dienen.
Handwerk is zeer arbeids
intensief. Een zilveren hals
snoer bijvoorbeeld, ingelegd
met turkoois (winkelpris
J 920,-) kost een indiaan een
maand werken. Dat komt om
dat elk steentje van dezelfde
grote en kleur moet zijn en als
u weet dat er 300 verschillen
de Soorten turkoois zijn, dan
begrijpt u dat het verre van
eenvoudig is zo'n halsketting
te maken.
Turkoois la voor ons een
heilige steen. Bij ons worden
ze nog gevonden in bepaalde
mijnen. Mensen die over de
gehele aarde op de breuklij
nen van aardbevingsgebieden
(ook wel genoemd de "spiegel
van de woestijnhemel") leven
dragen ze om Rich te bescher-;
men", aldus Frans en Elena.
Jan en Ellen Hoefakker en
Martien van Rooijen van Af
rasia vertellen: „Ook in kos
misch verband wordt bijzon
dere waarde aan turkoois toe
gekend. Zo is bekend dat de
hemelsblauwe soort bij de zon
en Venus (koper!) hoort, de
ijsblauwe kleur van de steen'
bij Satumus en de groen
blauwe bij Uranus en zijn te
ken Aguarius.
De steen is zo gevoelig dat
die beschermd moet worden
tegen 'zweet, hitte, parfum,
vet, zonlicht, vuil, zeep en
scherpe vloeistoffen. Bij ziek
te en gevaar verkleurt tur
koois. Bij leverpatiënten
wordt groenblauwe turkoois
bijvoorbeeld dof gelig. Het is
een steen die ook voor medi
tatie wordt gebruikt en in
Arabische landen is het de ge
woonte dat turkoois wordt ge
schonken aan iemand. Dus dat
je hem nooit zelf koopt.
Over bloedkoraal," zeggen
zij verder, „bestaan ook hele
verhalen dat die beschermend
werken tegen bepaalde ziek
ten. Feit is dat Ellen vroeger
nog wel eens last had van
blaasontstekingen en nu m
bloedkoraal draagt dit niet
meer het geval is."
„Een van de grootste pro
blemen waarmee indianen
nog steeds kampen." zeggen
de Monnereau's tot slot, „is de
grote mate van drankmis
bruik. Dit is een direct gevolg
van het verliezen van hun
identiteit en de eeuwenlange
strijd die zij hebben moeten
voeren om hun afgepikte lan
den terug te krijgen. Bij geen
enkel ras is het aantal zelf
moorden zo hoog als onder de
indianen.
Bij ons in Nieuw Mexico is
het nu gelukkig zo dat veel
landrechten zijn vastgelegd.
Niet langer Is het zo dat mul
tinationals uranium- of ande
re mijnen van ons Jkunnen
claimen.
Nee, ze kunnen ze nu van de
indianen huren. De stammen
bij ons zijn door de jaren aar
dig uitgedund. Er is ook een
vermenging opgetreden tus
sen de verschillende stammen
onderling, iets dat vroeger
niet mogelijk was.
De Zuni, Hopi, Santa Do
mingo, Navajo en Silver Heis
hi bestaan nog uit enkele tien- 1
duizenden waarvan de Nava-
jo met zo'n 20.000 man nog de
grootste is. In geheel Nieuw
Mexico leven I miljoen men
sen, terwijl het land tien keer
zo groot is als Nederland.
Bij ons hebben we de, voor
de Europeanen, vreemde tra-
ditie dat indiaanse vrouwen
de eigenaren zijn van de ver
schillende stukken land bij de
stammen. Dit is om deze stuk-
ken grond niet te laten over
gaan naar een andere stam. .i
Trouwt een vrouw van de
Navajo met een man van d®
Zuni, dan moet zij de stam
verlaten en naar Zuni-gebied
trekken. H aar aanspraken op
het stuk Navajo land dat «j -
bezat komen dan te te verval- i
len. Of anders moet zij "P
haar eigen stuk iand blijven
en dan blijft het Navajo-ge
bied."
4* i?
