Onder heroïne - overlast zuchtend Middelland smeekt:
Vandaag met: Regiopagina s Dorp aan de rivier -m- Machten
>p p - f
immmMÉËÊÊÈ^ÊËm
a z
3§
sa
m
ut
;<N< pvd/i^Vt'gyV r/d't
iVief aZZe jongeren die zich voor
de ingang van het pand waarin
Kwakoe en de GSD huizen ophou
den zijn verslaafden, maar er
hangen wel steevast een paar
jutikies rond. Het verscherpte po
litietoezicht krijgt er gestalte
door de aanwezigheid van twee
waakzame agenten.
Ks x
WMMMWOT
MM0ÉM0WWMÉÊim0MMMBMM
Xhlimté
door RENÉ SAUVEUR
en CARLA OLIJ
c Gierende banden van
^en blauwe politiebus
.^verstemmen even het
overige stadslawaai in
;Öe drukke le Middel-
zandstraat. Als door een
?2werm insecten be
laagd stuift een groepje
jongeren uiteen, dat
yiich had verzameld
fvoor de ingang van een
'grote supermarkt. Wit
te envelopjes en trans
parante plastic zakjes
;Wisselen razendsnel
^yan eigenaar of berg
plaats. Er verhuist iets
'yan een broekzak naar
!.e binnenkant van een
ietszadel. De mieren
ponder een losse straat
vege! krijgen gezel
schap van een zakje
«bruine heroïnekorrels,
pe pissebedden in de
"^bak slecht gedijende
heesters langs de stoep-
?n|and van een pakje co-
^ke.
Kapmes
Alarmsignaal
Portiers ziek
'Openbare weg'
'Crashgroep'
Flaken en ogen
vv r>,,\ t"--'' 'tpA v
yV> v o. js ^s\/e e
C .vi
'V*'"
Rk.vw *i Ax i.
lvvc^-\.x ccv-- - s
V-s>"n 'A w'
- ■- 1 S -K; ■-
Gemeente doe
s%*SS^vn<; Vn.^s,tz\":s.vd.t.sZ o d •veNy;'^P^>"-P.1 w.r.
V*" s->.v£$ y\
"---'-- s-- ^vi/
*3?
jtV
Zeven jongens en een meisje
^zijn de klos. De broodmagere
AjDlanke junkies en hun gekleur-
Z®e lotgenoten zetten het nog op
.,^®n lopen, maar worden ach
terhaald door agenten in uni-
tTbrm. Rechercheurs in burger
r hadden het zevental al een
stief kwartiertje in de peiling.
"Op hun aanwijzingen worden
de jongeren aangehouden en in
de glimmende VW-transporter
gepropt. De wagen zet koers
naar het hoofdbureau.
De Middellandstraat, een
nieuwe Rotterdamse versie
van Amsterdams beruchte
Zeedijk? Ach... Zeker is in elk
geval dat de gemiddelde voor
bijganger er nauwelijks meer
opof omkijkt als de politie
er weer eens een partijtje jun
kies in een boevenwagen laadt.
Een beetje anders is het
voor de mensen die in de buurt
wonen. Ze proberen het ove
rigens nog betrekkelijk kleine
- groepje heroïnegebruikers
nog schouderophalend te nege
ren, maar steeds meer begint
het besef door te dringen dat
een grens is verschoven: wat
ze een paar maanden geleden
nog uitsluitend kenden in de
vorm van verhalen van ken
nissen uit het Oude Westen
speelt zich nu voor hun eigen
deur af. Een groeiend aantal
buurtbewoners neemt aan
stoot. In winkels, op straat en
in de supermarkt is 'herolne-
overlast' een steeds vaker te
rugkerend onderwerp van ge
sprek.
Het broeit in Middelland.
Sommige winkeliers hebben
zelfs hun angst voor berovin
gen en diefstallen al vertaald
in een concrete maatregel:
achter hun toonbank ligt of
staat een honkbalknuppel bin
nen handbereik. Een midden
stander voelde zich pas weer
wat veiliger toen hij een zware
stalen bootshaak in huis had
gehaald.
„Verhalen over bewoners die
zich bewapenen hebben ons
ook bereikt," bevestigt Cor
Snijders van de Aktiegroep
Middelland. „In sommige ca-
fé's wordt van alles te koop
aangeboden. En op de 's-Gra-
vendijkwal is laatst al bijna
een ongeluk gebeurd. Iemand
die daar woont vloog met een
kapmes op een dealer af, om
dat hij er niet meer tegen kon
dat die dealer in zijn portiek
heroïne verhandelde. De poli
tie was daar op tijd bij, geluk
kig. Zo'n reactie is natuurlijk
zinloos. Het geweld keert zich
straks tegen diezelfde bewo
ners. Bovendien kun je nu een
maal geen eigen rechter spep
len."
De straathandel in hard
drugs heeft de afgelopen
maanden vooral ferm wortel
geschoten in het gedeelte tus
sen de Duivenvoordestraat en
de Witte van Haemstedestraat,
maar klachten over overlast
komen op het ogenblik uit heel
Middelland. Op en rond de
Nieuwe Binnenweg breidt de
prostitutie zich uit. Het aantal
heroinepanden en hard-drugs-
café's groeit.
Cor Snijders erkent zuch
tend: „De strijd tegen de heroi
ne en de prostitutie slokt bijna
al onze tijd op. We komen nau
welijks mee toe aan zaken als
méér groen, het opzetten van
een buurthuis en speelplaatsen
voor de jeugd, het maatschap
pelijk werk. Als er niet snel
een oplossing komt krijgen we
hier in Middelland net zulke
wantoestanden als ze in het
Oude Westen lange tijd hebben
gehad."
Middelland werd vorige
week nieuws nadat de afde
lingschef van het in de le Mid-
deliandstrat gevestigde kan
toor van de Sociale Dienst in
paniek had aangekondigd dat
zijn medewerkers alleen nog
in de 'veilige' ochtenduren
als junkies nog slapen
spreekuur zouden houden. Een
duidelijk alarmsignaal, al
werd het voornemen uiteinde
lijk niet uitgevoerd.
GSD-chef Dick de Vos: „We
moeten hier in een onhoudbare
situatie werken. Onze mede
werkers worden bedreigd door
junkies die beneden in de hal
hun toevlucht zoeken. Er zijn
er die al met messen zijn be
dreigd of in hun gezicht ge
spuugd. Een medewerkster is
beroofd. Soms achtervolgen
agenten dealers of gebruikers
tot in onze wachtkamer. Nee,
dit kan zo niet langer."
Klachten komen er ook van
de staf van het ontmoetings
centrum voor Surinaamse jon
geren Kwakoe, dat in hetzelfde
pand huist als het GSD-kan-
toor. Het trappenhuis van het
gebouw is een soort trefpunt
voor junkies. Deze junks zijn
voornamelijk van Surinaamse
afkomst. Veel buurtbewoners
wijzen dan ook beschuldigend
in de richting van Kwakoe als
het onderwerp 'herome-over
last' ter sprake komt. Ten on
rechte, zo betogen de Aktie
groep Middelland, de GSD-
ambtenaren en de Kwakoe-me-
dewerkers.
"Wij zijn geen opvangcen
trum voor Surinaamse ver
slaafden," zegt Kwakoe-pro-
jectcoördlnator Imro Lont.
"Wij proberen juist onze bezoe
kers van heroïnegebruik af te
houden. Door de overlast die
wij van de junks ondervonden
hebben we zelfs noodgedwon
gen een aantal activiteiten
voor onze bezoekers moeten
staken. Vaste klanten van
vroeger blijven weg. Ze zien
het hier niet meer zitten."
Overleg tussen de politie, de
GSD en Kwakoe leidde in de
cember '81 tot het aanstellen
van twee portiers voor het
Kwakoe-pand. Hun taak: zor
gen dat het niet uit de hand
zou lopen op de trappen, die
leiden naar het onderkomen
van de organisatie Fri Man Pi-
kin en de GSD. De portiers zijn
al geruime tijd ziek thuis.
Imro Lont: "De overlast die
junkies veroorzaken is een ge
zamenlijk probleem voor de
GSD en Kwakoe. We proberen
alle druggebruikers uit het
centrum te weren, maar we
kunnen geen politie-agentje
spelen in het trappenhuis. De
gemeente moet gewoon snel
voor een oplossing zorgen. Het
huidige beleid zet geen zoden
aan de dijk. De poiitie blijft de
junkies van de Kruiskade naar
de Middellandstraat jagen, en
dat verandert nergens wat
aan. Wij kunnen geen oplos
sing verzinnen. Onze truken-
doos is al lang leeg."
Kwakoe takelt af qua inte
rieur en qua programma-aan
bod. Levende muziek kan niet
meer, omdat Fri Man Pikin
geen krediet meer heeft bij de
omwonenden. Geluidsoverlast
ten gevolge van het "vergeten"
van isolatiemateriaal bij de
verbouwing van vorig jaar is
daar mede debet aan. Groeps
bijeenkomsten voor moeders
zijn gestaakt, kerkdiensten en
verjaardagsfeesten geschrapt.
Er zijn nog jongerenactivitel-
ten in de avonduren dat is
eigenlijk alles.
De trappen in het Kwakoe-
pand zijn tot openbare weg
verklaard, waardoor de politie
er indien nodig kan optreden.
Maar zowel Kwakoe als de
GSD schuiven de verantwoor
delijkheid voor hun verpauper
de entree van zich af.
De GSD-portier zetelt op de
hoogste verdieping. Hij heeft
een spiegel op de balie neerge
zet om de toiletten en de toe
gangsdeur in de gaten te kun
nen houden.
"Soms vind ik hier gebrui
kers helemaal versuft op het
toilet. Vrijwel dagelijks komen
er blanke en Surinaamse junks
naar binnen. Als je dan op de
WC gaat kijken sla je achter
over van de herolnedampen.
Soms vind je er ook naalden en
spuiten. Vanochtend nog," zegt
hij. Als tastbaar bewijs toont
hij een naald en een lege am
pul.
Commissaris J. A. de Leeuw
erkent dat het optreden van de
politie op We3t-Kruiskade
gevolg van stormen van kri
tiek vanuit het Oude Westen
heeft geleid tot verplaatsing
van de heroine-overlast naar
Middelland. Maar een alterna
tief ziet hij niet. "De' politie
reageert nu eenmaal op feite
lijke situaties die aanpak ver
dienen," betoogt hij. "We heb
ben nu ook de surveillance in
Middelland verscherpt. Meer
kunnen wij niet doen. Het is
niet aan de politie, maar aan
het gemeentebestuur om be
leid uit te stippelen."
Commissaris de Leeuw heeft
zitting in de zogenaamde
'Crashgroep', die begin dit jaar
is Ingesteld. Dit team van Rot
terdamse topambtenaren, be
staande uit de wethouders Pim
Vermeulen, Wim van der Have
en burgemeester Bram Peper,
moet een oplossing zien aan te
dragen voor de prostitutie- en
heroine-overlast in Middel
land. Erg slagvaardig lijkt het
gezelschap wijze heren voor
alsnog niet. Sinds het is gefor
meerd is de overlast alleen
maar ernstiger geworden.
"Een bepaalde groep mensen
gelooft niet meer in actie," al
dus Cor Snijders. "We horen
steeds vaker geluiden dat er
bewoners zijn die knokploegen
willen formeren of brandbom
men dreigen te gooien in he
roinepanden en drugscafés.
Het is tot nog toe gelukkig bij
dreigementen gebleven. Maar
zo'n klimaat vormt een voe
dingsbodem voor de Centrum
partij in deze wijk. Aanhan
gers van de CP hebben al ver
schillende keren doelbewust
onze vergaderingen geïnfil
treerd. Ze plakken stickers
met discriminerende teksten
in de wijk en fokken vergade
ringen op door het schreeuwen
van leuzen."
Snijders' ongerustheid over
het oprukken van de CP is niet
uit de lucht gegrepen. Evenals
in andere oude Rotterdamse
wijken behaalde de Centrum
Partij in Middelland een ver
houdingsgewijs hoog stem
menpercentage. Het Rotter
damse gemiddelde was 1,7,
maar in Middelland kwam de
CP tot 2,8 en in het Oude Wes
ten tot 1,9.
De problemen in Middelland
zouden althans gedeeltelijk
kunnen worden opgelost door
het scheppen van een opvang-
mogelijkheid buiten de wijk.
"Juridische haken en ogen ma
ken dit voor het gemeentebe
stuur helaas niet haalbaar,"
weet Cor Snijders.
Het verscherpte politle-op-
treden intussen heeft ertoe ge
leid dat de heroine-dealers
zich hoe langer hoe meer aan
waarneming trachten te ont
trekken door zaken te doen in
kraakpanden. De Aktiegroep
kent er een stuk of acht, maar
weet dat er meer moeten zijn.
Hoe moeilijk dit tij te keren
valt bleek afgelopen woensdag
op een vergadering van de ac
tiegroep. Er staan in de wijk
bijvoorbeeld 300 woningen
leeg, waarvan het merendeel
eigendom is van het Gemeen
telijk Woningbedrijf.Renova-
tieplannen zijn er nog niet.
Sommige straten zien er uit
gesproken ghetto-achtig uit.
Is er geen hoop voor Middel
land? Voor zo'n conclusie is
het nog te vroeg. De gemeente
lijke politici zijn niet altijd
doof voor klachten. Dat heeft
het Oude Westen ervaren: de
jarenlange anti-herome-strijd
vanuit die buurt heeft vruch
ten afgeworpen. Onlangs werd
zelfs gerept van 'een overwin
ning op de heroine' in die wijk.
"Er moet elders in de stad
een plek worden gevonden,
waar mag wat op de Kruiska
de niet is toegestaan," riep het
PvdA-gemeenteraadslid W.
Vleugels in maart van dit jaar.
bij de behandeling van de vier-
jarennota over drugsverslaaf
den. Zolang er mensen maat
schappelijk uit de boot vallen
en daar de vernietigende
'pijnstiller' heroïne tegenover
staat is het een illusie dat de
met heroïnegebruik verbonden
problemen de wereld uit gehol
pen worden. Aanvaarding van
die realiteit is ook een alge
meen onderschreven uitgang
spunt binnen de Rotterdamse
politiek. Het wordt daarom tijd
dat het woord 'Kruiskade' in
de uitspraak van Vleugels
wordt vervangen door 'Middel
land'.