Bg«Bj^iaiMSi«i»
over
voor 3?
Vissers diep teleurge
haring rijp voor rolmopsf
m
ter meulen
Oud-minister op
matje: Oosterschelde
Baghwan na ruzie
weg uit Groningen
Den Bosch neemt
afscheid van bisschop
Verkeersdrukte: ruim
110 kilometer file
'Lastenverlichting
naar de bouw'
Ook heibel
in Den Haag
FNV wil meer greep op
sterfhuisconstructie
-ە\
(Van een onzer
:'.f verslaggevevers)
WOENSDRECHT
Een kleine harde kern
actievoerders heeft dit
weekeinde de drie da
gen' durende vredesde
monstratie rond de
luchtmachtbasis 4,
Woensdrecht f: ettelijke
malen verstoord. On
middellijk nadat het
kabinetsbesluit over de
plaatsing van kruisrr
ketten tot de demons
tranten was doorge
drongen, vonden de eer
ste botsingen met poli
tie en marechaussee
plaats, A
Nivea crème.
Groot blik crème van 250 ml.
van5f5sr
voor.
Melt ontharlngscrème.
Tube van 50 ml.
van 5&3T
voor
4 Tubes colgate
blfluor tandpasta.
van_5j95"" mmmo
Een demonstrant gooit een metalen vat naar het hoofd
van een ME-erïbij de toegang tot de Fokkef bedrijven.
Terug-
mm.
Bij een toegangspoort tot de luchtmachtbasis staken de demonstranten tientallen
dozen in brand.
Forse charges van de ME op de weg van Woensdrecht
naar Bergen op Zoom
Vals spel
5 5
Schipper Arie Zwaan van de Sch 81„Met minder dan
1600 kantjes aan boord heeft het voor mij geen zin aan
de Haringrace te beginnen."
Stuntwerk
H 1
'Als het net wordt uitgezet, glijdt het als een lange gele
slang de zee in.
Rolmops
HET VRIJE VOLK
binnenland
3
MAANDAG 4 JUNI 1984
WMaffraM
y/X
Harde kern
verstoort
i':.j.*\r •■.'-- "'.'v -V' ..'A ..-V-
geweldloze
A v-j.-v\ W
v.. »,V;'
vredesactie
De organisatoren, die een
'geweldloze' demonstratie
beoogden, wijten de incidenten
deels aan 'onnodig hard optre-
den' van de politie.5 Maar voor
een deel zijn enkele tientallen
actievoerders er ook aan
schuldig,'aldus actie-organisa
tie. 5;:;,\y;
7 Keiharde ..charges voerde de
ME zondagmiddag uit toen
een groep demonstranten tij
dens een tocht naar Bergen op
Zoom de snelweg op ging. De
ME sloeg met de. lange lat op
deactievoerders in, vier van
hen liepen verwondingen op.
De V vrédésdemonstratie,
waaraan volgens de politie
2500 en volgens de organisato
ren 8000 personen deelnamen,
dreigde uit s.de hand te lopen
toen zaterdagavond politie en
marechaussee met bierflesjes
en stenen werden bekogeld.
Dat gebeurde op de toegangs
weg naar .de Fokkerbedrijven
op Woensdrecht.
De ME greep in nadat ette
lijke maken ook het prikkel
draad was doorgeknipt en hek
ken werden verbrand. Ruiten
van de gebouwen werden inge
gooid. Volgens de politie is op
het terrein van Fokker voor
honderdduizend gulden schade
aangericht. - Een reparatie-
ploeg was de hele nacht bezig
Omfoh
met het herstèl van dé hekken.
Daarbij zouden, leden van: die
ploeg volgens de luchtmacht
met messen zijn bedreigd 'door
actievoerders. Rijkspolitie- ma
rechaussee hebben 12 personen
aangehouden van-wie er zes in
verzekerde'bewaring zijn ge
steld. i: v
De driedaagse, actie werd
zondag aan het eind van de
middag afgesleten met een de
monstratieve tocht naar Ber
gen op Zoom. Veel betogers
waren al eerder naar huis ge
gaan vanwege de-aanhoudende
regen. In een twee kilometer
lange stoet trokken de reste-'
rende demonstranten via de
provinciale weg haar Bergen
op Zoom. Toen enkelen op de
weg gingen, zitten om bet ver-
heer; tegen .-te houden trad de
politie op. "Er ontstonden le
vensgevaarlijke situaties", al-
ES®
dus de politie. De ME kwam in
actie toen tijdens de tocht ac
tievoerders de snelweg op gin
gen.
a: Een'; kleine groep actievoer
ders bleef achter op het terrein
van een oude steenfabriek aan
de zuidwestkant van de basis.
Ze willen daar een begin ma
ken met een 'permanent vre-
desdorp, dat als uitvalsbasis
voor verdere acties tegen
kruisraketten moet dienen.
Maar de gemeente Woens
drecht geeft geen toestemming
voor de bouw van zo'n dorp. De
politie zal hen daar verwijde
ren, maar een elf maanden
oud vredeskamp aan de ande
re kant van het vliegveld zal
men wel gedogen.
Op een militair wachthuisje
lieten de actievoerders de
tekst "Wij komen terug", ach
ter. '!We hebben al elf maan
den schade-van de acties, het
bedrag loopt in de vele nullen.
DEN HAAG Enkele
honderden demonstranten,
onder wie vele Woens-
drecht-actiewoordvoer-
ders, hebben zaterdagmid
dag en -avond bij het mi
nisterie van Defensie en
het Binnenhof geprotes
teerd tegen het kabinetsbe
sluit inzake de krulsylucht-
wapens.
De aanvankelijk rustig
begonnen demonstratie
liep uit de hand toen actie
voerders het ministerie
van Defensie met verf be
kladden, ruiten ingooiden
van >et Tweede Kamer-ge
bouw en daar tevens prik
keldraadversperringen en
vuilniszakken deponeer
den. Negen mensen wer
den aangehouden. Ze wei
gerden hun namen op te
geven.
En gezien de inhoud van het
kabintsbesluit zal het met die
acties voorlopig niet afgelopen,
zijn," aldus een luchtmacht
woordvoerder.
Van onze verslaggever
JEN VUETSTRA
KATWIJK De winnaar
van de Haringrace '84 de
'Katwijkse schipper Maarten
Plug van de KW 4 Jannie Ja
cobs heeft goed gegokt! Ter
wijl bijna heel.de haringvloot
op volle kracht opstoomde
naar de nogal noordelijke
óangstgronden op 59 gr. NB
omdat er in zuidelijker wate
ren nauwelijks haring werd
gesignaleerd, bleef hij met z'n
kottertje listig achter. Zodra
het vrijdag bij het aanbreken
van de dageraad kon, wierp hij
z'n net al op 54» gr. NB over
boord. De vangst van 21 kant
jes was mager. Maar zijn
winst was de enorme voor
sprong op zijn concurrenten
tijdens de thuisreis. Maarten
Plug won daardoor onbe
dreigd.
Sinds we weer op de Noord
zee op Hollandse Nieuwe mo
gen vissen, is de Haringrace
van stal gehaald als een stukje
folklore uit de goeie ouwe tijd.
Toen scheelde het voor de be
sommingen inderdaad enorm
veel hoe snel de eerste harin
gen werden aangevoerd. Maar
voor de grote, moderne hek
trawlers van nu is dat door de
hoge stookkosten nog nauwe
lijks interessant. Die gaan
geen dertig uur heen en weer
racen om als eerste een paar
kantjes haring aan wal -te
brengen. Ze zouden er aan
stookkosten veel meer door
verliezen dan ze aan de hoge
opbrengst van die paar kantjes
zouden kunnen winnen.
Neem nou schipper Arie
Zwaan van de Sch 81 Frank
Vrolijk, die ook naar 59 gr.5 NB
was opgestoomd. Toen hij vrij
dag bij zijn eerste trek zijn net
scheurde en na de tweede en
denderde trek nauwelijks 170
kantjes binnen had, heeft hij
geen ogenblik overwogen zich
in de Haringrace te werpen.
.X t minder dan 1600 kantjes
kan het voor mij nooit lonend
zijn eraan te beginnen," meent
hij.
„Ik denk" zegt redersvoor
zitter Luc E. Ouwehand
„dat Maarten Plug op 150 mijl
buiten IJmuiden zijn net al
heeft uitgezet. Z'n vangst van
21 kantjes stelde niets voor.
Bovendien kon hij aan boord
niet Invriezen, wat tegenwoor-
dig voor consumptieharing
verplicht is. Maarten Plug
heeft eenvoudlng zijn haring
goed onder het ijs gezet en is
er als de bliksem mee naar
IJmuiden teruggevaren, waar
hij vrijdagavond laat arriveer
de. Daar pas is zijn haring in
gevroren. Maar dat was nog
ruimschoots op tijd voor de
eerste veiling van maandag
morgen in Katwijk. Ze zagen
er volgens mij goed uit."
Het kon nauwelijks uitblij
ven, dat onmiddellijk een paar
boze tongen schipper Plug van
de KW 4 zouden beschuldigen
van vals spel. Hij zou al vóór
het middernachtelijk uur van
31 mei - 1 juni slinks aan het
vissen zijn geslagen om zijn
kans in de Haringrace te ver
groten.
Redersvoorzitter Luc E.
Ouwehand wil daar niet van
horen. "Maarten Plug" stelt
hij "dankt zijn eerste plaats
in de Haringrace aan de grote
voorsprong, die hij door zijn
achterblijven op de concurren
tie had. Hij heeft gewoon uit
sluitend op die eerste plaats
gegokt en daarbij voor lief ge
nomen, dat hij slechts met een
minimaal partijtje zou thuis-,
varen. Of je op zo'n thuisreis
slechts 150 mijl of 300 mijl
moet afleggen, dat scheelt nog
al wat. Zo'n achterstand valt
zelfs voor de snelste moderne
schepen niet meer in te halen".
"Naar traditie werden de 21
kantjes van Maarten Plug van
morgen op de Katwijkse vei
ling als eerste partij ingezet.
En tc.en moest men maar af
wachten wat een gek er voor
zou bieden, wat-lc overhad
.voor de naémi van de allereer
ste Hollandse Nieuwe. Dat
hing er maar helemaal vanaf
hoe hij die naam te gelde
dacht te kunnen maken. Ieder
een rekende erop, dat het wel
weer op een staaltje stuntwerk
zou uitdraaien. Maar voor de
visserij als geheel stelde die
eerste partij economisch niets
voor".
Terwijl de haringen van
Maarten Plug vrijdagavond
het vrieshuis werden binnen
gedragen, was de Sch 72 Prins
Bernhard van de rederij C.
Vrolijk al met ruim 200 kant
jes Ingevroren en wel -— bij
na thuis. Die partij zowat
het tienvoudige van Maartens
21 kantjes kwam vanmor
gen op dc afslag even later aan
bod. Zo volgden er nog meer.
En naarmate het uur vorder
de, begonnen de prijzen scher
per te dalen.
"Prima haring!", riep Maar
ten Plug opgewekt to*n hij
vrijdagavond zijn 21 kantjes in
IJmuiden afleverde om als de
gesmeerde bliksem naar zee
terug te keren. Wat had-ie an
ders moeten zeggen? De aller
eerste Hollandse Nieuwe is
voor de schippers altijd prima
geweest.
De stemming op de vloot
was evenwel heel wat minder
overtrokken. Daar was in het
onderlinge radioverkeer het
gekanker niet van de lucht. Dc
vangsten bleken over het alge
meen maar minnetjes te zijn.
En bovenal: de haringen wa
ren klein van stuk. Veelal wa
ren ze zeifs zo klein, dat dc
schippers ze niet goed genoeg
achtten om ze aan boord te ka
ken. Zó uit zee gingen dc
kleintjes de diepvries in.
Waarmee zc in principe waren
gedegradeerd tot haringen
voor dc rolmopsindustrie...
DEN HAAG Drie
oud-ministers van
Verkeer en Water
staat, Westerterp
(CDA), Tuijnman
(VVD) en Zeeval-
king (D'66), zullen
vermoedelijk nog
voor de zomerva
kantie in de Twee
de Kamer komen
vertellen wat er on
der hun verant
woordelijkheid is
gebeurd bij de
bouw van de Oos-
terscheldedam.
De drie ex-minis
ters worden door
de vaste Kamer
commissie voor de
rijksuitgaven uitge
nodigd voor een
openbare hoorzit
ting. Ook de voor
zitter van de Alge-
mene Rekenkamer
zal daarvoor wor
den uitgenodigd.
De Rekenkamer
heeft onlangs on
derzocht hoe het
kwam dat de ge
raamde kosten van
de half-doorlatende
dam met miljarden
werden overschre
den. Uit dat verslag
doemt een vernieti
gend beeld op van
de betrokkenheid
van diverse kabi
netten.
De Kamercommis
sie wil de bewinds
lieden op een aan
tal gevoelige pun
ten aan de tand
voelen. Uit de tijd
van Westerterp zijn
belangrijke dos
siers verdwenen.
Bovendien zou de
minister de post
„onvoorziene kos
ten" bewust te laag
hebben geraamd.
Minister Tuijnman
bracht de Kamer
niet tijdig op de
hoogte van kosten-
overschrijdingen
die fors in de pa
pieren liepen, toen -
wellicht nog had
kunnen worden be--
sloten tot een
goedkopere, hele
maal gesloten dam.
In september wil de-
Kamer een debat
wijden aan het fi
nanciële debécle.
UTRECHT Vak
bonden en onder
nemingsraden
moeten meer greep
krijgen op de
steeds vaker toe
gepaste sterfhuis
constructie, meent
een werkgroep van
voornamelijk FNV-
juristen. Dat zou
moeten gebeuren
door verruiming
van de wettelijke
mogelijkheden en
beter gebruik daar
van. Afgelopen ja
ren is die sterfhuis
constructie vaak
zeer nadelig uitge-
pakt voor het per
soneel van betrok
ken ondernemin
gen.
In de sterfhuiscon
structie worden
goedlopende delen
van het bedrijf,
meestal in het ge
heim, afgeslitst met
het oog op een ko
mend faillissement.
Daardoor wordt het
bedrijf min of meer
uitgekleed, waar
door bi) de uitein
delijke ondergang
van het slechte
deel niets meer te
bereiken valt voor
het personeel.
De FNV-werk-
groep stelt voor
binnen de onderne
mingen informatie
systemen op.te zet
ten, waardoor drei
gende moeilijkhe
den zo snel moge
lijk kunnen worden
gesignaleerd. Bo
vendien zouden de
o.r.'s speciale aan
dacht moeten ge
ven aan de banken,
die vaak een
hoofdrol spelen in
de constructie. Hun
kredietvorderingen
?op het hele concern
worden vaak omge
zet in vorderingen
op het goede deel.
Bij verkoop van dat.
•onderdeel springt
de bank er dan
gunstig uit, terwijl
voor andere
schuldeisers en de
werknemers die op v
straat komen geen
cent overschiet.
De FNV-werk- 7
groep erkent dat
de sterfhuiscon
structie soms de
enige mogelijkheid
is om te redden
wat er nog te red
den valt, maar vak-
bonden en onder
nemingsraad heb
ben dan vaak niet
de mogelijkheid ge-"
kregen, doordat ze
te laat werden in
gelicht, om met be
tere oplossingen te
komen.
OPENDE De
Baghwan-commune
draait na een jaren
lang slepende pro
cedure de provincie
Groningen de rug
toe.
In diverse kranten
biedt de grootste
•commune in het
noorden van het
land de vestiging in
Opende te koop
aan. De 40 leden
gaan voor een deel
naar een nieuwe,
centrale commune
in Amsterdam en
deels naar de Ver
enigde Staten, naar
het wereldcentrum
van Baghwan in
Oregon.
Oorzaak van het
vertrek'uit Opende
is de weigering van
de gémeente
Grootegast het be
stemmingsplan in
Opende te wijzigen
ten gunste van de
commune. De
Baghwan-aanhan-
gers hebben op
eigen gezag bij het
hoofdpand diverse
bijgebouwen neer
gezet maar daar
nooit officieel toe-
stemming voor ge-
kregen. Net als in
Leeuwarden en
Drachten waar ook
Baghwan-vestlgin-'
gen zijn, waren de
sekteleden in dé
aangebouwdè
pandjes bedrijfjes
begonnen.
De plannen voor
een grote Bagh-
wan-discotheek in
de stad Groningen
zijn nu ook van de
baan. De commune
heeft zes jaar in
Opende gezeten.
DEN BOSCH
- Met een dienst in
de St. Jan, waarbij
onder meer vijfhon
derd vertegenwoor
digers van de 1,3
miljoen katholieken
uit 387 parochies
aanwezig waren,
heeft mgr. J.W.M.
Bluyssen (58) zater
dag afscheid geno
men van zijn bis
dom.
December vorig
jaar had hij bekend
gemaakt de paus
om gezondheidsre
denen ontslag te
hebben gevraagd
uit zijn functie. Mr.
A.A.M. van Agt,
commissaris van de
Koningin in Noord-
Brabant, die hem
bij deze gelegen
heid de versierse
len behoren bij het
commandeurschap
in de Orde van
Ora.ije-Nassau uit
reikte, stelde dat
Bluyssen „veel be
proevingen heeft
moeten doormaken
door de crisis
waarin de r.-k. kerk
verkeert."
De bisschop zei
daar zelf o.m. over:
„Het heeft mij pijn
gedaan dat sommi
ge kringen van me
de-christenen mijn
bedoeling belaster
den en dat daar
door tot In de ho-
gere kringen van -
de kerk vragen
werden gesteld
over mijn optre
den."
Over de uiteindeilj-..
ke gevolgen van de
huidige ontwikke
ling—minder
ke» kgangers, min
der betrokkenheid
bij de priesters -
zei hij „helemaal
niet" gerust te zijn.
„Ik constateer én
voor de kerk én
voor de betrokken
personen het ge-
vaar van geestelij
ke ondermijning",
aldus mhr. Bluys- 7
sen.
DEN HAAG Te
rugkerende buiten
landse toeristen en
recreanten hebben
gisteravond voor
27 files met een to
tale lengte van 110
kilometer gezorgd.
Ondanks de druk
te, en de stromen
de regen waren er
op de snelwegen
weinig ongelukken:
vier botsingen met
twee lichtgewon
den.
Naar schafting
580.000 buitenlan
ders zijn de afgelo
pen vier dagen
naar ons land ge
komen, heel wat
minder dan met
Pasen en koningin
nedag (800.000).
Veel Nederlanders
gingen dit weekein
de met tent en ca
ravan naar de cam
ping.
Illegaal kamperen
dreigt een nieuwe
'sport' te worden in
Zeeland. De politie
'betrapte'.125 wild-,
kampeerders en
deelde aan 104 een
proces verbaal uit.
Veel kampeerders
hadden hun tent in
bosjes verstopt. De
politie is teleurge
steld over deze
vorm van 'proleta-
rlsch kamperen': er
is in heel Zeeland
plaats genoeg op
de campings.
AMERSFOORT
De Bouw- en Houi-
bond FNV vindt dat
de anderhalf d twee
miljard gulden ex-
tra lastenverlich
ting, die de over-
heid volgend jaar
voor het bedrijfsle
ven in petto heeft,
rechtstreeks moet
worden gebruikt
voor langdurig
werkloze jongeren
in do bouw. Voor
zitter Bram Buys
zei dat vanochtend
tijdens de jaarver
gadering van de
bond in Utrecht.
Hij wees erop dat
In de bouw op dit
moment 19.000
jongeren onder de
23 jaar zonder
werk zitten, van wie
bijna 10.000 langer
dan een jaar. Als
de lastenverlichting
wordt gebruikt voor
extra werkgelegen
heidsprojecten In
de bouw varen niet
alleen die jongeren,
die nu uitgeran
geerd dreigen te
raken, daar wel bij,
maar ook de bouw
bedrijven, die zitten
te springen om op
drachten.