Herma v. d. Knaap: 'kimono's doen me iets'
Overweg ook veilig
voor voetgangers
Verrassing b|j hoogste
punt Vorto II
TV 5 komt terug
in Schiedam
Leuk ideéfje voor
Kerst: Jan Anderson
Aailtal I Maassluizers
blijft zakken
Palmfestival
1
han van der horst
Praalzucht
WÊS&
Het hoekje
fe-
Tinteling
Stamgasten
Jamaicabonen
Botsing
Piraten -
OGB
Bevolking
Bejaarden
HET VRIJE VOLK
ZATERDAG 15 DECEMBER 1984
kortaf
Schiedam
generatie kri
e ze verdient
Pieter van Dijk
Door onze medewerker
•SCHIEDAM Vandaag schenkt café
Het Sterretje een speciale wijn uit fles
sen met eigen etiket. Op die wijze viert
kastelein Brussé het feit, dat zijn
bloeiende uitspanning het honderd vijf
.én vijftigste jaar ingaat. Maar reden
tot echt grote vreugde is er niet. Zoals
het Sterretje er nu bij staat, blijft het
been tien jaar meer overeind. De boel
fs verwaarloosd en de gemeente Schie
dam - eigenaresse - is niet van plan het
negentiende eeuwse pand op de hoek
Aan de Koemarkt en de Buitenhaven--
\ceg tot in lengte van dagen te handha
ven. Zo staat er weer een stukje tradi
tioneel Schiedam op de nominatie om
het loodje te leggen.
Want het café behoort tot de
traditionele stedelijke verza
melpunten. Weinig ware Schie
dammers hebben niet min
stens éénmaal in hun leven de
Schreden naar Het Sterretje
fericht. En al wisselde het pu-
liek vele malen van aard en
Samenstelling, het is toch
tfnoeilijk om iemand te vinden
die achteraf kwaad wil spre
ien over het oude café,
.jï Tegenwoordig wordt De Ster
bezocht door jonge mensen die
het wil2en maken en wat oude-
,be deze stamgasten tot voor
dbeeld strekkende lieden die een
j,Vlotte babbel paren aan een re
delijk gevulde portemonnee en
dbeh zeker vrije jongens-Image.
;£>at is wel eens anders ge-
•Jweest. Tien Jaar geleden nog
!trok de scène van de hele Rijn-
'Jnond op zaterdagavond naar
iHet Sterretje om zich daar
i'door norse erf beledigende
'obers te laten voorzien van
bier en jenever. De Jonge kun-
'stenaar, de aankomende revo
lutionair nog niet beland In
j3e veilige haven van de PvdA -
lie mooie meid die wel eens
'^net wat aparts wilde thuisko
mmen, betrad de krakende vloer,
leunde tegen de oeroude tap
kast en vaak stonden de klan
ken op elkaar geperst als ha-
lringen in een ton de stralende
Joekomst van een revolutio
nair vaderland te bespreken.
De oorspronkelijke stichters
?*van Het Sterretje zouden met
-"belde mensensoorten weinig op
hebben gehad. Hen stond voor
ogen een deftig etablissement,
waar de gezeten burger het
een en ander kon gebruiken.
Tegenwoor
dig wordt De
Ster bezocht
door jonge
mensen, die
het willen
maken.
terwijl bulten gedienstigen de
paarden voor. de koets roskam
den en afdroogden. Een dege
lijk ontmoetingspunt voor een
gemeente met ambitie.
Die gemeente was niet
Schiedam. De grens daarvan
liep door de ongedempte
Broersvest èh langs de Buiten
haven. Al het gebied'ten oosten
daarvan ongeveer tot Delfs-
haven maakte deel uit van de
landelijke gemeente Oud- en
Nieuw Mathénesse. Het raad-
huig daarvan was gevestigd in
het tegenwoordige WV-kan-
toor en met een beetje goede
wil kon burgemeester Pieter
van Dijk de huizenrijtjes aan
de oostkant van de Broersvest
als zijn dorpskern aanduiden.
Deze Van Dijk was vooruit
gekomen in de wereld. Hij be-
sm&m
gebouw met een voor de tijd
gewaagd-moderne architec
tuur. die een beetje geïnspi
reerd lijkt op wat keizer Napo
leon III in diezelfde jaren te
Parijs deed verrijzen, maar
dan alles natuurlijk beschei
den van opzet. Pieter van Dijk
kreeg zijn zin: Oud- en Nieuw
Mathenesse had er een sieraad
bij, dat scherp afstak, tegen de
lage huisjes eromheen. Eigen
lijk konden alleen maar de
majesteitelijke molens aan de
Schledamse kant van de
Broersvest concurreren met
het café van Teunls Louter.
Café "Set
hoekje", het
openings
jaar ver
schijnt na
155 jaar op
de ruit.
zat in Schiedam zelf een boek
handel en gaf bovendien het
plaatselijk nieuwsblad uit, de
Schiedamsche'Courant. Daar
naast had hij zich dus de
ambtsketen van een - zij het
uiterst bescheiden' -gemeente
verworven. Niet vrij van
praalzucht breidde hij derhal
ve zijn achternaam uit met het
adellijk klinkende „Van Ma
thenesse."
Pieter van Dijk zorgde er
voor, dat de schipper Teunis
Louter een gunstig gelegen
hoek gemeentegrond kon ko
pen op voorwaarde, dat hij
daar een uitspanning met stal
houderij zou vestigen. Anders
verviel het perceel aan de ge
meente. Louter kwam zijn on
derdeel van de afspraak stipt
na. Op de hoek van de Rotter-
damsedijk en de Buitenhaven-
weg verscheen een markant
De. kastelein gaf zijn palels
een bescheiden naam: "Het
hoekje''. Ennaar dat Hoekje
zouden inderdaad de gezeten
burgers van Schiedam, de gro
te branders/de keurige regen
ten komen om daar onder het
genot van een drankje de za
ken en de politiek te bespre
ken. Daarbij; ging. Pieter van
otA»Ja a
ovccuo viuvct over ue iui1g.
Bij een annexatiegolf die door
Nederland waarde, had Schie
dam Oud- en Nieuw Mathenes
se weten in té palmen.
Het behaagde Z.M. Koning
Willem III échter om de ver
grote gemeente Pieter van
Dijk van Mathenesse tot bur
gemeester te geven. Tijdens
zijn installatierede al ver
klaarde deze,, dat iedereen toch
tegen hem was en de vijfent
wintig jaar die volgden zouden
vol zijn van onverkwikkelijke
ruzies tussen de dynamische
burgemeester en zijn toch wel
wat lamzakkerige raadsleden.
Uiteindelijk bestond de lokale
politiek geheel uit het vérzin
nen van manieren om Van
Dijk het leven zuur te maken
en al zijn op zich niet slechte
plannen om Schiedam op te
stoten in de vaart der volkeren
zijn vèrijdeld.
In de twintigste eeuw ver
loor het café Het Hoekje niet
alleen zijn oude naam, maar
ook zijn deftige reputatie. Op
de ramen verscheen de schil
dering "De Ster" en de minde
re man kwam steeds vaker.
Op den duur was het toch
wel een schande voor de Schie-
damse echtgenote met verbeel
ding, als men haar man uit De
Ster had zien komen.
Zo bleef het tot de invasie
van de jaren zestig die het ca
fé plotseling'tot een goudmijn
maakte, want al droegen de
nieuwe wereldbestormers spij
kerbroeken, met de inhoud van
hun portemonnee zit het wel
goed.
Van onzer verslaggeefster LELIA KUIPER
Eigenlijk wil Herma van der Knaap (25 jaar) noch
over zichzelf noch over haar Maassluise connecties
platen. Waar ze het wel over wil hebben, weet ze pre
cies: de klap die pas afgestudeerden van de kunstaca
demie krijgen als ze van school af zijn en zelfstandig
'kunstenaar moeten worden. Het zit haar hoog, want ze
is. die klap zelf nog maar nauwelijks te boven.
Herma van der Knaap bedrukt nu textiel en daarvan
heeft ze enorme kimono's gemaakt. Van haar werk op
de academie, etsen waarvan enkele op de wanden van
PTT-gebouwen prijken en een paar de muren van haar
vaders wethouderskamer sieren, heeft ze afstand geno
men. Het is voor haar nu belangrijker dat, na. haar
deelname aan de Sinterklaasverkoopexpositie in het
Schuurkerkje, het Maassluise gemeentemuseum één
van haar bedrukte lappen heeft aangekocht.
r MAASSLUIS/ROTTERDAM
Tijdens de Sinterklaasver
koopexpositie vind ik Herma
van der Knaap onder haar ki
mono's, die hoog hangend in
het verbouwde kerkje, de expo
sitie iets bijzonders geven.
Herma van der Knaap past
prima bij haar kimono's:
groot. hartelijk, expressief,
prettig. Al te boude bewerin
gen relativeert ze zodra ze die
heeft gedaan.
Al in het Schuurkerkje zegt
ze: „Over mezelf wil ik niet-
graag praten, maar het mag
best eens in de krant staan,
hoe hard het aankomt als je na
de kunstacademie ineens los
gelaten wordt."
Daar gaat ze dan ook op
door, als we praten in haar
atelier in één van de gebouwen
van het oude waterleidingbe
drijf In Rotterdam, zittend on
der haar kimono's.
„Op de academie leef je heel
beschermd. Je bent steeds met
kunst bezig, tijdens de lessen
en op excursies. Na de oplei
ding sta je in de maatschappij
en daar Is kunst niet zo ge
woon. Veel mensen storten dan
in. Daar wordt ook voor ge
waarschuwd: Je hoort ergens
in je hoofd dus een stem die
zegt: 'En toen-deed ze jaren
niets...' Maar ze hebben er niet
bij gezegd, dat de meesten na
jaren niets doen toch - weer
gaan tüègi jxnen£>
Ook. Herma van der Knaap
heeft de klap ervaren, dat er
na de académie niéts meer
was. Welbewust beeft ze geko
zen voor een part-timebaan.
Maar voor ze haar twee dagen
in museum Boymans had, ver
viel ook zij in het nietsdoen en
geen zin hebben. Nu zegt ze:
„Ik heb me meteen laten in
schrijven voor een part-time
baan. Van een uitkering leven
wilde ik niet, zou dat nog over
blijven van een calvinistische
opvoeding? Maar die inschrij
ving voor part-time werk hield
in, dat ik ook geen uitkering
kon krijgen. Dus moest ik geld
lenen. De (grootste mazzel was
dat ik toen dat baantje in Boy
mans kreeg. Ik verdien er iets
minder dan het uitkeringsbe
drag mee. dat is net genoeg. Ik
heb natuurlijk wel eens geen
zin, maar dat heeft iedereen
wel eens."
Etsen is Herma's specialisa
tie geweest op de kunstacade
mie. Ze laat bereidwillig wat
vroeger werk van zichzelf zien.
Echt prat gaat ze er niet op,
maar toch blijkt dat ze best
het een en ander verkocht. Ze
zegt:
„Werk verkopen is voor mij
geen bevestiging van mijn
kunstenaarsschap. Natuurlijk
vind ik het wel leuk als
Iemand iets wat ik heb ge
maakt mooi vindt. Waar ik nu
mee bezig ben. het bedrukken
van textiel, boeit me, ik vind
het spannend. Ik ctsnunlet. Ik
ontwerp op papier dan zie
jk het ontwerp op de stof heel
anders, worden, veel levendi
ger. Het "ontaardt in een achll-
Herma van der Knaap maakt kimono's: „Ik kijk er graag naar, ze doen me iets.'
derij, kan Je wel zeggen."
Ze wijst naar boven, naar de
kimono's die aan het hoge pla
fond hangen en zegt: „Van deze
kimono's krijg Ik nog steeds
een tinteling, ik kijk er graag
naar, ze doen me iets. Voor
minder dan 1200 gulden zou ik
ze niet verkopen, dan mogen
ze van mij hier blijven hangen.
Die 1200 gulden is niet te bere
deneren, dat voel ik zo." Ze
blikt nog eens naar boven en
zegt dan ineens: „Gek hè, toch
heb ik soms nog wel eens een
soort schuldgevoel, omdat ik
geen echt schilderij maak..."
Van jongsaf aan is duidelijk
geweest dat Herma naar de
academie .zou gaan. Thuis
werd haar wat dat betreft geen
stroobreed in de weg gelegd.
„Ik heb altijd graag gete
kend, op school ook. Maar ik
vind het eigenlijk wel jammer
dat er op scholen zo weinig
aan kunst wordt gedaan. Ik
ging in Maassluis op zondag
vaak naar het museum, maar
dat leerde je op schooi niet. Nu
zie ik, als, ik achter de infor
matiebalie in Boymans zit, dat
de mensen terugdeinzen als ze
horen dat ze een rijksdaalder
moeten betalen om erin te kun
nen. Terwijl ze wel geld neer
tellen voor het bekijken van
een film, is dat bij kunst heel
anders. Volgens mij kan dat
alleen veranderen als kunst
een vak wordt in het onder
wijs."
Al pratend over 'kunst', ko
men de persoonlijke en Maas
sluise anecdotes vanzelf boven
borrelen: „Ik ben Maassluis
ontgroeid, ik zou nooit meer te
rugwillen. Maar het gekke is
dat ik ook niet wil dat er iets
verandert Ik wil het beeld van
mijn jeugd vasthouden, als Ik
weer -in Maassluis kom. Ik
vind het vreselijk als ik zie hoe
het centrum al is verbouwd.
En laatst vond ik het helemaal
schokkend dat bakker Vonk
aan de Vliet geen jamaicabo
nen meer verkocht. Het meisje
achter de toonbank wist niet
eens wat ik bedoelde toen ik
ernaar vroeg. Die dingen wa
ren zalig, ook al kostte het heel
wat kauwwerk om ze weg te
krijgen als de meester ineens
de klas Inkwam," vertelt Her
ma van der Knaap lachend.
Het binnenkrijgen van zo'n
publiek is voor een kastelein
niet zonder risico. De vastge
bakken stamgasten worden
verjaagd door de nieuwe lich
ting. Deze is echter in de kern
van de zaak modieus. Die
bindt zich niet. De stamgasten
zijn steeds op zoek naar nieu
we rages en daarom kan je ca
fé binnen een paar maanden
verlopen. Het raakt op dezelf
de manier uit als een pop
groep.
Dat is met het Sterretje ook
gebeurd. Een nieuwe eigenaar
maakte het nog erger door de
stokoude/ behoorlijk splinte
rende, maar waardevolle tap
kast te verpatsen om die te
vervangen door iets met biel
zen en wagenwielen, latere
eigenaars hebben De Ster weer
zoveel mogelijk in de oude
staat hersteld. Maar de wanke
le tafels en stoelen, dé vloer
met de gaten en alle andere
dingen die men in de jaren zes
tig zo aardig vond. kwamen
niet meer terug.
De jonge consument van te
genwoordig schaamt zich niet
meer voor zijn gedrag, inte
gendeel. Die wil niet op een
veredelde vuilnisbelt zitten.
Die legt de ellebogen op het ge
poetste vernis en begint over
tennis, hockey of de aanschaf
van een home-computer. Die
leidt zijn aanvallige smaakvol
geparfumeerde geliefde liever
niet binnen in een zootje. Want
in deze tijden van crisis is het
ongewenst met armoede te ko
ketteren. Er Is echte armoede
om je heen en daarmee wordt
je liever niet op een lijn ge
steld.
Het Sterretje Intussen hand
haaft zich, heeft zich aange
past bij deze tijd en zal onge
twijfeld in de toekomst nog
vaak veranderen* Als de ge
meente het café maar tijd van
leven geeft... Dat is de enige
onzekere factor, want een café
als Het Sterretje kan niet aan
zichzelf te gronde gaan. Ge
woon omdat elke generatie De
Ster krijgt die ze verdient.
Door een file op rijksweg 20 bij
Vlaardingen zijn twee auto's op
elkaar gebotst. Er vielen twee
gewonden waarvan één in het
ziekenhuis moest worden op
genomen. Deze mocht na be
handeling weer naar huis. Door
de klap raakte benzine op het
wegdek in brand. De brand-
weer wist erger te voorkomen.
Twee etherpiraten, In de Ame
landhoeve en in de Dotter-
bloemstraaf, zijn uit de lucht
geplukt door de Vlaardingse
politie. De twee Illegale zen
ders stoorden de tv-ontvangst
in de buurt.
Temidden van de vele protest
brieven van Vlaardingers tegen
de wijzigingen van het OGB-ta-
rief is ook de brief van de heer
W.J.A. Hoogerwerf terechtge
komen bij het hoofd afdeling fi
nanciën en belastingen op het
stadhuis. „Mijn OGB-tarief is
met 109 procent verhoogd,"
schrijft de verbaasde Vlaardin-
ger. De heer Hoogerwerf be
taalt over dit jaar nog 160,-,
over volgend jaar zal hij 334,-
moeten betalen. Hij laat er op
volgen: „Een oppassend bur
ger van de goede stad Vlaar
dingen, met haast een onbe
perkt vertrouwen ip het ge
meentebestuur, kan niet an
ders dan aannemen dat dit een
abuis moet zijn." Hij sluit zijn
brief af met een doodkalm ver
zoek een nieuwe, gecorrigeer
de aanslag OGB te krijgen.
De Maassluise afdeling Bevol
king op het stadhuis is vanaf
januari tot en met mei elke dag
.één uur minder open. Voortaan
zijn de loketten bezet van 8.30
uur tot 12.15.uur. Dit in ver
band met de automatisering
van de afdeling. Onlangs werd
hiervoor een overeenkomst ge
sloten met het Gemeentelijk
Rekencentrum van Rotterdam.
Bewoners van bejaardenoor- t
den moeten in Maassluis vanaf-1
1 Januari een eigen bijdrage
betalen aan de gemeente. De
hoogte van de bijdrage hangt
af van hun vermogen of inko- j-rv
men. Dit komt door een veran-*
dering van de Wet op de Be
jaardenoorden.. Alle bewoners-"
krijgen een brief met uitleg van-
de gemeente.
MAASSLUIS De
bouw van 27 twee
kamer-apparte
menten op het Ver
io ii-i«ffêin bereik i
dinsdag het hoog
ste punt: Om 11.30
uur zal wethouder
Mees Duimetaar
met een „spekta-
kulaire handeling"
het hoogste punt
Inwijden. Wat hij
gaat doen is nog
een verrassing.
Architect is J. Ved-
der. ue woningen,
die door Van der
Waal in Vlaardin
gen worden ge
bouwd, slaan in de
vorm van een kwart
cirkel en tellen zes
lagen. De huurprijs-
zal naar verwach-
ting ongeveer 375-
per maand bed ra-
gen. Het complex is-
in april klaar. Op-
drachtgever is
Stichting Verant- -'ï
woord Wonen in
Cappelle aan den -
IJssel. v.
SCHIEDAM Het
televisiestation
TV5, dat dit jaar
enige tijd via de ka
bel te zien was,
keert binnenkort
weer terug in
Schiedam. De eige
naren van het
Franstalige station
hebben na langdu
rige onderhandelin
gen overeenkomst
bereikt met de BU-
MA/Stemra. Deze
organisatie eiste
dat het station
auteursrechten zou
betalen voor de uit
zendingen. -
De gemeente wil
TV5 weer in het
pakket opnemen
nu de uitzendingen
gratis te verkrijgen
zijn. Naast TV5 zul
len ook de uitzen
dingen van het En
gelse Music Box op
de kabel komen. In.
ruil hiervoor zullen
uitzendingen van -
België/Frans ver-
dwijrten. Dit alles is-
het resultaat van
veranderingen in
het pakket van de
Centrale Antenne -
- Inrichting waaróver*
gemeente vóór 1
januari definitief
beslist moet heb- v
ben.
VLAARDINGEN
Jan Anderson met
zijn Streekmuseum
heeft een aardig
Ideetje voor oud-
Vlaardingers die
met de kerstdagen
hun familie komen
opzoeken: bezoek
het Streekmuseum
en maak er een be
scheiden reünietje
van.
Hij blijft er speciaal
voor open op twee
de kerstdag, net
als voorgaande ja
ren. In het museum
aan de Kethelweg
is nog steeds de
tentoonstelling De
Kerk in het Midden
te zien. Een uitge
breide verzameling
relikwieën, zondag
schoolplaatjes met
bijbehorende boek
jes die met de
kerst vroeger wer
den uitgedeeld aan
de kinderen met
een sinaasappel er
bij.
Ook is op tweede
kerstdag voor een
eerst de nieuwste
aanwinst van Jan
Anderson te zien:
een tegeltableau uit
circa 1780. HettaV,
bleau stelt een
boerderij met
koeien voor met
een boer dié gaat Z
melken. Het ta
bleau. dat in parti-
culiere handen is
geweest, komt uit
een boerderij aan
de Broekkade
langs de Vaart die
in 1928 is afgebro-
ken.
Het museum is ge
opend op tweede
kerstdag van 14 tót
16 uur.
MAASSLUIS
Het aanta! Maas-
sluizers (op 1 no
vember nog 32.924
mensen) blijft zak
ken sinds de eind,
jaren zeventig. Op
1 december telde
het aantal Maas
sluizers 32.881, een
vermindering dus
van 43.
Dit blijkt uit het
maandelijks over
zicht van de afde
ling bevolking. In
de maand novém-
ber werden zeven
huwelijken geslo-
ten, kwamen geen.':
echtscheidingen
voor en werden 't'
geen pasgeboren
babies „levenloos'"
aangegeven,
HOEK VAN HOL
LAND Niet al
leen de rijbaan van
de Harwichweg
naar de Harwichka-
de en de Bergha-
ven. maar ook de
voetgangersover-
steek vanaf de
Rietdijkstraat za)
worden beveiligd
met stoplichten.
Tot nu toe ging ai-
leen voor het ge
motoriseerd ver
keer het knipper
licht branden, wan
neer de treinen
richting strand re
den.
Momenteel is de
technische dienst
van NS echter be
zig om ook de
oversteekplaats
voor voetgangers
(veelal treinreizi
gers) te beveiligen.
Het plaatsen van
de stoplichten is
overigens maar een
onderdeel van de
werkzaamheden T-
van de spoorwe-
gen. Ook de spoor
rails van het dorps
station naar het *-
strand wordt opge
knapt en voorzien
van een nieuwe bd-
venleiding.
ROTTERDAM
Het derde Rotter
damse Palmféstival
zal op 25 december
gehouden worden
in Parkzicht. Op dit
festival spelen di
verse groepen uit
de regio, waaron
der: Oestiny, Mor
gan Ie Fay, Gig
band. Vogue en
New Style. Bezoe
kers kunnen funk.
reggae, discorock,
pop, soul, kaseko
en Antilliaanse mu
ziek horen.
De organisatoren,
de Muzikanten
Stichting Kampoe
en het Muzikanten
Kollektief, hopen 5
dat het festival, dat
om 16.00 uur bé-1
glnt, om 05.00 uur
feestelijk eindigt
met de band New
Style. Parkzicht in;
gevestigd aan dee;
Kievitslaan in Rot-;
terdam.
