Ontzetting in
Z.-Afrika over
arrestatie van
Nederlanders
Plan voor registratie
Indische Nederlanders
VARA-PLOEG WINT
KNOKKE-FESTIVAL
Skütsie Sneek wint eerste race
Mona in front met
bosbessenplantj es
Jonkheer Beelaerts
voortaan kamerheer
Pleziervaart vaak
onveilig uitgerust
Meeste dieren gered
Rtipséhplaag
in Brabants
bosgebied
I
Meer bewakers na ontsnapping
Actievoerders aangehouden
op vliegbasis Woensdrecht
Eerste jaar
van vijjfling
Dode bij brand
Steunpunten
Beatrix en Claus met vakantie
De winnende VARA-ploeg wordt
zangeres Astrid Serise.
bloemetjes gezet door het nichtje van
Op het Pikmeer bij Gröuw is zaterdag de eerste skrjes-sylwedstrijd van het
nieuwe seizoen,gehouden. Het gevecht op het water rd met veel geluk
gewonnen door het skütsje van titelverdediger Jan van Akker uit Sneek.
Op de foto het skütsje van Joure, dat voortijdig de strijd moest staken wegens
averij. v.
door PIET HEIL
binnenland
xiondérden toeristen
in buitenland vast
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De ANWB
Alarmcentrale heeft een ra
zend druk weekeinde achter de
rug. Ruim 250 maal moest
hulp geboden worden aan Ne
derlandse automobilisten, die
in het buitenland meestal in
West-Dultsland en Frankrijk
in de problemen zijn ge
raakt. In totaal moest de cen
trale 150 auto's uit het buiten
land terughalen en 80 huur
auto's inzetten om gedupeerde
toeristen hun vakantie te laten
voortzetten.
Verder had de centrale dit
eerste drukke vakantieweek-
einde 70 medische gevallen te
behandelen. Het hoofd van de
Alarmcentrale S. Beems ver
wacht voor de komende week
einden een toenemende druk
op zijn organisatie.
Nu al is gebleken dat veel
Nederlanders met ondeugdelij
ke auto's op pad gaan: meer
dan voorheen omdat sterk be
zuinigd wordt op onderhoud en
reparatie van auto's.
Een groot probleem is de be
reikbaarheid van de centrale.
Ondanks de beschikbaarheid
van 170 telefoonlijnen regent
het klachten over het feit dat
bij voortduring dag en nacht
(Van een onzer verslaggevers)
JOHANNESBURG/DEN
HAAG In wetenschappelijke
kringen in Zuid-Afrika is ont
zet gereageerd op de aanhou
ding van de Nederlandse an
tropoloog Klaas de Jonge en
zijn ex-vrouw Helena Pas
toors. De Jonge wordt nu al
twee weken in hechtenis ge
houden op grond van art. 29
van de wet op de binnenlandse
veiligheid. Die wet houdt in
dat verdachten voor onbepaal
de tijd vastgehouden kunnen
worden zonder contact met
een advocaat of met een am
bassade.
De antropoloog David Web
ster van de Universiteit van
Witwatersrand in Johannes
burg, die bok betrokken is bij
een steuncomité voor gedeti
neerden, heeft tot dusver te
vergeefs geprobeerd inlichtin
gen over de gearresteerde Ne
derlanders te krijgen. De Zuid-
afrikaanse politie wil geen me
dedelingen doen en ook de Ne
derlandse consul in Johannes
burg. G. Meihuizen, bewaart
het stilzwijgen.
De "conferentie van acade
mici voor een democratische
samenleving" heeft in een ver
klaring de vrijlating geëist
van "onze collega's Klaas de.
Jonge en Helena Pastoors,
beiden gerespecteerde acade
mici. We zijn ontzet over de
samenzwering van stilte die
over deze aanhoudingen hangt,
en waarin het Nederlandse
consulaat een actieve mede
plichtige is. We beschouwen
dat als intimidatie van demo
cratische wetenschappers."
Klaas de Jonge is als antro
poloog-demograaf werkzaam
geweest in een reeks Afrikaan
se landen, waaronder Senegal,
Tanzania, Mozambique en
Zimbabwe. Hij wals aanvanke
lijk verbonden aan het Afrika
Studie Centrum in Leiden en
werkte later in opdracht van
de Mozambikaanse regering
aan een onderzoek naar ge
meenschapsdorpen. In Maputo
raakte hij bevriend met, Ruth
First, een -vooraanstaand - lid
van de Zuldafrikaanse verzets
beweging ANC (African Natio
nal Congress), die in 1982 door
een bombrief werd gedood.
Verondersteld werd dat de
bom afkomstig was van de
Zuidafrikaanse geheime
dienst. De laatste jaren werkte
De Jonge als leraar aan een
middelbare school in Harare,
Zimbabwe.
Volgens David Webster ont
moette Klaas de Jonge zijn ex--
vrouw op 22 juni in Johannes
burg en werd hij de dag daar
op gearresteerd. Helena Pas
toors studeert filosofie in Jo
hannesburg en werkte eerder
in Mozambique en Swaziland.
Zij reisde daarop met hun bei
der zoon, Enno, naar Harare
en keerde vervolgens terug
naar Johannesburg. Vermoe
delijk is Helena Pastoors, die
zowel de Nederlandse als de
Belgische nationaliteit heeft,
toen op 27 juni aangehouden.
(Van een onzer verslaggevers)
HEERLEN Het Indisch-
Nederlands Verbond (INV)
heeft bij de Nederlandse rege
ring een plan ingediend voor
de emigratie van Indische Ne
derlanders en oud-Indiëgan-
gers naar Indonesië.
De vrijwillige regeling zou
moeten gelden voor 65-plus-
sers en de belangrijkste voor
waarde zou moeten zijn dat zij
recht blijven houden op hun
Nederlandse uitkering en/of
pensioenen die uitgekeerd
moeten worden in Nederlandse
valuta. v'-v-v
Het plan, zaterdag gepresen
teerd door INV-voorzitter J.
;.Ph. G. Vaessen, is ook naar de
Indonesische ambassade in
.i Den Haag gestuurd die het in-
middels heeft doorgezonden
i,naar de autoriteiten in Indone-
-sië.
Voorzitter Vaessen gaat op
23 juli zelf naar Indonesië om
daar te praten over het plan en
'de haalbaarheid te toetsen.
Voor die datum zal hij nog een
gesprek hebben op het ministe
rie van Sociale Zaken en Werk
gelegenheid en het ministerie
van Ontwikkelingssamenwer
king. Het INV zegt het plan te
hebben ingediend als reactie
op signalen van mensen die
graag willen emigreren naar
Indonesië.
Volgens Vaessen is het INV
overigens niet de enige Indi
sche organisatie die deze ge
luiden ontvangt. De reden
waarom veel mensen willen
emigreren is dat het klimaat
hen hier niet bevalt. „Dat geldt
zowel voor het weerkundig kli
maat ais de veranderde men
taliteit in Nederland," aldus
Vaessen.
t (Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM In de Bijl-
merbajes zijn tijdelijk extra
bewakers aangesteld in ver-
'f band met het tekort aan perso-
if neel door vakanties en ziekte.
Dit tekort leidde cr in de nacht
v van saterdag op zondag toe,
S dat,een 27-jarige gedetineerde
een geslaagde vluchtpoging
deed uit het nabij gelegen Aca-
demiach Medisch Centrum,
waar de man was opgenomen
na een val in de Bijlmerbajes.
Het ministerie van justitie in.
v Den Haag heeft besloten om
aan de Demersluistoren tijde-
lijk negen extra bewakers toe
jr.te voegen. In een van'de ande-
,r rc torens van de Bijlmer komt
ook meer mankracht. Hoeveel
dat er zullen zijn, staat nog
v-g niet vast
De ontsnapte gedetineerde
zat in de Amsterdamse gevan
genis een straf uit wegens ver
schillende diefstallen. Na zijn
val in de 'Bijlmerbajes werd
hij zaterdagavond overge
bracht naar het ziekenhuis, be
geleid door slechts één bewa
ker. Omdat de behandeling
nogal lang duurde, besloot de
bewaker te bellen voor aflos
sing. Op dat moment kneep de
man er tussenuit Hij is nog
steeds spoorloos.
Het personeelstekort in de
Bijlmerbajes en andere gevan
genissen Is overigens een sle
pend probleem. Dat vinden al
thans de vakbonden, die daar
met de regelmaat van de klok
over klagen. De Abva/Kabo
liet vorige week nog de zoveel
ste waarschuwing horen.
de lngespreks-toon klinkt. Het
is drukker dan ooit tevoren
ook wat de aanvragen voor
toeristische informatie betreft,
.die de dringende hulpaanvra-
gen in de weg staan, aldus
Beems.
Toeristen met problemen In
Zwitserland, Italië, Frankrijk
en Spanje wordt dringend aan
geraden contact op te nemen
met de ANWB-steunpunten in
die landen en niet naar Den
Haag te bellen. Wie elders in
de problemen komt krijgt het
advies een telex te sturen
(vanuit een hotel of een post
kantoor) naar de Alarmcentra
le in Den Haag. (telexnummer
32032)..
In Nederland was het min
der druk. op de wegen dan de
politie had verwcht. In totaal
ontstonden zaterdag files tot 50
km eh dat Is volgens een
woordvoerder van de "Ver-
keerscentrale in Driebergen
'een redelijke score'.
De langste file van West
Europa ontstond bij Frankfurt:
180 km. De camping langs de
Nederlandse kust waren dit
weekeinde bijna allemaal be
zet. In het binnenland was en
is nog plaats genoeg.
(Van een onzer
verslaggevers)
WOERDEN Mensen die
bosbcssenplantjes kweken
uit het zaad dat ze eén paar
maanden geleden cadeau
kregen bij Mona-frtiltyog-
hurt, kunnen die plantjes
het best vernietigen. De bes
sen van deze plantes lijken
namelijk als twee druppels
water op de bessen van, de
Zwarte Nachtschade, die gif
tig kunnen zijn.
Deze waarschuwing heeft
de Melkunie in Woerden,
producent van Mona, zater
dag vla advertenties in de
landelijke dagbladen laten
verschijnen.
De Melkunie gaf in maart
en april de zaadjes cadeau
bij de frultyoghurt. Nu de
plantjes uitgroeien blijkt het
niet om de bosbes te gaan,
maar om de Amerikaanse
Garden Huckleberry. Deze
onschadelijke plant lijkt erg
veel op de Zwarte Nacht
schade, waarvan de bessen
giftig kunnen zijn. „Het ge
vaar bestaat dat naast uw
bessenplantjes ook Zwarte
Nachtschade tot wasdom
kan komen. De kans op ver
warring bij het oogsten is
vanwege de sterke gelijke
nis dan ook groot, met alle
nare gevolgen vandien," al
dus de Melkunie.
Het bedrijf adviseert
daarom de plantjes vernieti
gen. „Alleen daardoor wor
den alle mogelijke risico's
uitgesloten."
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Koningin
Beatrix, prins Claus en hun
drie kinderen zijn zaterdag
voor hun zomervakantie ver-
(Van onze radio- en
tv-redaktle)
HILVERSUM/KNOKKE
Feest voor de VABA-zang-
ploeg zaterdagnacht in de
Belgische bsd plaats Knokke:
na vier jaar knokken is het
gelukt het K'jokke-festival te
winnen. Met 250.000 Belgi
sche franken en de Knokke-
zangcuptrofee keerde VARA-
zangpioeg zondag terug uit
het pluche van het casino
van de Belgische badplaats.
De drie vocalisten die dit
Jaar de ploeg vormden (As
trid Serlerse, Mathilde San-
ting en Julia Loco) zagen
hun optreden zaterdagavond
beloond met een applaus, dat
ovationele vormen aannam.
Ze mochten pas weg van het
publiek na twee toegiften.
Niet alleen de Belgische
tv-kJJkers (en daardoor ook
de op de BRT aangesloten
Nederlandse kabelkijkers),
ook de Russische en Ooct-
blok-tv-kijkers konden er
van meegenieten. De VARA-
zangpioeg eindigde met ruim
20 punten voorsprong op de
equipe van de Belgische
BRT, die tweede werd. In to
taal deden zeven landenploe
gen de afgelopen week mee
In Knokke. In bet persoonlij
ke klassement eindigde de
Molukse vertegenwoordig
ster In de VARA-zangploeg,
Julia Loco, op de tweede
plaats.
De Finse vqcalfste Ami
Aspelund zong slechts twee
punten meer bijeen en won
daardoor de titel „Europa
Topstars Cup".
Vier keer heeft de VARA
nu meegedaan aan het zang-
festival, dat een aantal jaren
geleden veel minder com
mercieel van opzet werd dan
het vroeger was. In het eer
ste jaar eizüigde de VARA-
ploeg op de tweede plaats, de
twee daaropvolgende jaren
werd de finale niet bereikt.
„Maar we hadden nu een
ploeg, die de pan uit swing
de," zegt ploegleider Co de
Kloet. „Dat kwam ook, door
dat Floor van Zutphen als
producer optrad. Zij kent het
klappen van de zweep in
Knokke, omdat ze vier jaar
geleden zelf Ud was van de
zangpioeg. Bovendien heeft
ze sindsdien veel ervaring
met producenten In de Ne
derlandse showbusinesswe
reld opgedaan."
Ook de arrangementen
van de Nederlandse compo
nist Rik Elln^» hebben vol
gens De Kloet een belangrijk
aandeel In de overwinning
gehad.
Volgens VARA-radlodirec*
teur Willem van Beusekom,
dit jaar. lid van de Knokke-
jury, doet de VARA vooral
mee „om Jonge Nederlandse
artiesten een kans op een in
ternationaal podium tv. ge
ven. Ze kunnen nu echt eens
een eigen programma op
bouwen. Diegelegenheid
krijgen ze normaal steeds
minder."
De VARA-radioploeg was
weinig gelukkig met het feit,
dat de VARA-televisle de fi
nale zaterdagavond niet via
Nederland 1 uitzond. Er wa
ren slechts wat HUsjes te
zien na het vertonen van de
speelfilm.
Gaat de VARA volgend
jaar weer meedoen?
Co de Kloet: „De Knokke-
organisatie overweegt de
zangploegen af te schaffen
en er een Internationaal fes
tival voor individuele voca
listen van te maken. Wij
wachten af hoe dat uitpakt
en beslissen dan komende
herfst."
(Van een onzer verslaggevers)
WOENSDRECHT Op het
terrein van de vliegbasis
Woensdrecht zijn zaterdag
avond 31 activisten aangehou
den. Zij hadden zich ter hoogte
van het vredesactiekamp in
het bos toegang verschaft tot
de basis.
Net over do omheining heen
gebruikten de actievoerders
rollen prikkeldraad om zich
zelf in te sluiten. Lang mocht
de demonstratieve actie niet
duren. Al na tien minuten wer
den de 31 opgepakt door bevel-
ligingamllilairen van de basis.
Na te zijn overgedragen aan
de Koninklijke Marechaussee
werden ,de activisten voorge
leid aan de hulpofficier van
justitie op het terrein van de
basis. Alle activisten kregen
een proces-verbaal. Later op
de avond werden de demons
tranten één voor één weer op
vrije voeten gesteld.
MAASTRICHT Het eerste
jaar van de Maastrichtse vijf-
ling, geboren op 10 mei 1984, is
het onderwerp van een docu
ment ire die de VARA uit
zendt op 15 juli. De film omvat
beelden van de bevalling en
Iaat zien hoe Martljn, Koen,
Marike, Lónnckc en Noortje
hun dag doorbrengen. Verder
een Interview met de ouders
van de vijfiing, Mia en Jan
Brands cn beelden van hoogte
punten uit* het eerste jaar van
de vijfiing.
trokken naar Tavamelle' In
Italië.
De Rijksvoorlichtingsdienst
(RVD) weigert mee te delen
hoe lang de vakantie zal du
ren.
(Van een onzer verslaggevers)
LUYKSGESTEL Een he
vige rupsenplaag heeft eén
bosgebied van 150 tot 200 hec
tare in het Brabantse Luyks-
gestel aangetast.
De bomen in het gebied,
overwegend grove dennen, zijn
aangevreten door de rups van
de nonvlinder. Of de bomen
reddeloos zijn verloren, zal
volgens Staatsbosbeheer pas in
een later stadium blijken.
..Als er teveel naalden van
zijn afgevreten gaan de bomen
kapot," aldus opzichter G. Ben-
ning van Staatsbosbèheer. „Ze
moeten dan gerooid worden en
daarna moet het gebied wor
den herbebost. Ik ben bang dat
het die kant zal uitgaan."
De omvang van het aange-
vreten kan groter worden;, om-
dat er jonge rupsen in de bo
men zitten die nog niet aan het
.verpoppen zijn.. „Pas als: het
verpoppen begint, is het ge
daan met de vraatzucht," al
dus Benning. Vi-ir jaar geieden
deed zich een soortgelijke
plaag voor in de gemeente
Reusel. De bossen bij Luyks-
gestel zijn eigendom van parti
culieren, de gemeenteen
Staatsbosbeheer.
WINNEWEER Bij een
brand in het Groningse Winne-
weer is de 28-jarige J. H.
Schenkel dit weekeinde door
verstikking om het leven geko
men. Zijn woning brandde ge
heel uit. Een oververhitte pan
is vermoedelijk de oorzaak
van de brand geweest.
Dicht bij het centrum van
Oss is zondagochtend vroeg
een boerderij totaal uitge
brand. Vier mensen raakten
dakloos. De politie denkt1 dat
kortsluiting de oorzaak van 3e
brand is.
Een brand bij Hartmann's
Meubelfabrieken Helmond BV
heeft in de nacht van zondag
op maandag een schade aan
gericht van een half miljoen
gulden. De brand woedde in i
het voorraadmagazijn en is
vermoedelijk aangestoken. Zes
maanden geieden werd het be
drijf ook al getroffen door een
brand, waarvan de schade toen
drie miljoen gulden betrof.
Geacht gehoor, deze avond
zai mij inhoudelijk nog lang
heugen. Heel nadrukkelijk is
deze bijeenkomst belegd we--'
gens het nodig zijn om met
name bepaalde zaken van
het taalgebeuren te analyse
ren. Dus om precies na te
gaan wat er ongeveer aan de
hand Is met bepaalde taal-
problematieken, kwa kwali
teit meer als kwa kwantiteit,
zou ik willen stellen. Het is in
zo'n geval een goede zaak
om naar elkaar toe adequate
uitspraken te realiseren, die
het op een rijtje zetten van
relevante zaken en het helder
krijgen van het plaatje bevor
deren.
Dat was dus specifiek mijn
oogmerk, die ik nu echter
zeer nadrukkelijk moet laten
varen. Want wat is nu met
name precies het geval? Ik
heb door middel van brieven
uitnodigingen verzonden aan
honderd leden van ons ge
nootschap met de vraag of zij
behoefte hadden aan het
structureel discussieren over
inhoudelijke problematieken
met betrekking tot het taai-
gebeuren. Er valt immers op
dat gebied best wei veei te
stellen.
Zo is daar bijvoorbeeld de
vervreemding, van mensen
naar elkaar toe, of van elkaar
af dat is met name een
kwestie van optiek over een
stuk werkelijkheid. Met be
trekking tot het gebeuren van
deze avond moet tk echter
heel nadrukkelijk stellen dat
deze doelstelling structureel
niet adequaat gerealiseerd
zal kunnen worden. De
Schrift stelt het reeds: Velen
zijn nadrukkelijk geroepen,,
maar weinigen zijn met name
uitverkoren.
Ondanks dat ik naar onze le
den toe bepaalde verwach
tingen had over het geheel en
niet in" het minst best wei
hoopte op een inhoudelijk
gesprek over bepaalde za
ken, Is er een problematiek
gerezen. Wanneer wij het
taalgebeuren centraal willen
stellen door het inhoudelijk
naar elkaar toe van gedach
ten wisselen om met name
over bepaalde zaken nadruk-:
kelijk te komen tot relevante
uitspraken, dan is een voor
waarde dat er voldoende
aanwezigen zijn om het nodi
ge te stellen. En specifiek,
natuurlijk.
Toen ik.met behulp van de
tram naar deze zaal. reed,
dacht ik nog zo. Toen ik de
eerste bezoeker welkom
mocht heten, dacht ik nog
steeds zo. Maar in verband
met het feit dat het inmiddels
daadwerkelijk negen uur Is
geworden en Ik met name
heel nadrukkelijk moet con
stateren dat precies één toe
hoorder de tocht naar deze
bijeenkomst heeft gereali
seerd ja, geachte toehoor
der, dan moeten wij zo lang
zamerhand toch naar elkaar
toe stellen dat deze vergade
ring zowel Inhoudelijk als
structureel het adequate ni
veau mist om relevante zaken
te realiseren.
Dat is best wel jammer; dat
is best wel spijtig; dat is best
wel geen goede zaak voor
ons genootschap, dat wij
toch graag in stand willen
houden. Ter bevordering im
mers van het goed en ade
quaat gebruiken van onze
schone moedertaal.
Ik moet dan ook met name
heel nadrukkelijk stellen;
Waar zijn we precies mee be
zig?
DEN HAAG;— Jonkheer F. W.
A. Beelaerts van Blokland, tot
voor kort cfiëf van het kabinet
van dé commissaris van de
Koningin in de provincie
Noo "d-Holland, is per 1 sep
tember berióemd tot Kamer-
beer bij de Koningin;
Beelaerts, 63 jaar oud en on
gehuwd, ontving zijn opleiding ;i
aan dè TH-Delft en bekwaam-
de zich later op hét gebied van
de gemeente-administratie en
de staatsinrichting. Vervolgens
werkte hij op de gemeénte-se-
cretarieën van Leusden, Stou-
tenburg en Enkhuizen.
Tot zijn nevenfuncties behoren
o.a, het voorziiior van de Ne
derlandse Adeisvereniging, van
de stichting Historisch Museum
Zuïd-Kênnemerland en van het
Algemeen Fonds voor onbe
middelde muziekstuderenden;
(Van een onzer verslaggevers)
KAMPEN De velligheldsuit-
rusting aan boord van plezier
vaartuigen laat nogal te wen
sen over. Dat concludeert de
rijkspolitie te water uit Kam
pen. Bij een grootscheepse
controle op het Zwarte Water
werden 55 watersportschepen
aangehouden. Tegen twaalf
kapiteins maakte de politie
proces-verbaal op wegens
overtreding van het binnen-
vaartpolitiereglement.
Uit een bloemiezing van de po
litie blijkt voorts, dat veel van
Hr jehouden schepen geen
.jingsvesten of -boeien aan
ooord hadden; dat de naviga-
tie-verlichting veelal niet in or
de was; dat een brandblusser
vaak ontbrak en dat veel ple
ziervaartuigen een gebrekkige
gasinstallatie en keukeninrich-
ting hadden. De politie sprak
van "zorgwekkende" cijfers.
EINDHOVEN De eigenaar
van een dierenzaak in Eindho
ven Is zaterdagavond door een
brand in zijn winkel ernstig ge
wond geraakt. In een poging
dieren uit het brandende pand
I', redden, stapte hij door een
glazen ruit en liep daarbij en
kele slagaderlijke bloedingen
op.
Door de brand kwamen overi
gens slechts enkele dieren om
het leven. De meeste konden
gered worden. De winkel
brandde goeddeels uit en de
schade wordt geraamd op on
geveer één ton.
Wat de brand heeft veroor- -
zaakt is niet bekend.
HET VRIJE VOLK
MAANDAG 3 JULI 1985
