Schiedam 4 Collegéchauffeur Van Veen houdt mond stijf dicht Intiem samenspel in 'Vreemd Genoeg' Huldiging kampioenen toe aan ander jasje Jubilarissen In 't zonnetje Afval bakken hmm ■m WS (Van een onzer verslaggevers) SCHIEDAM De wieken van De Wal visch, de molen, aan de West vest in Schiedam zouden eigenlijk op vreugde moeten staan (wiekt; even 'door de laagste stand), vindt molenaar L.A. van Driel Kluit. Hij kent nog de tijd, waarin in Schiedam tientallen molens stonden." „Na de industriële - revolutie bleven er nog vier. oyer; die meer uit aardigheid zijn behouden," weet hij. Door een ingrijpen de-. restauratie ;(ruim 250.000 gulden)kan nu ook „zijn" molen-weer. een poosje mee. De trot ste molenaar vertelt' hónderd uit na de ope ning van De Walvisch, afgelopen vrij dag. lïllllll De Walvisch op een misti ge zaterdag middag. (Foto's Arie Wapenaar) X 1 'Leen-Arie'aan de kettingen op de pas vernieuwde omloop. Burgervader Scheeres vermist bij opening van clubhuis Rijnmond band Indonesië Brand njj ■Éfl 1 - Enkele vijftigjarige -bondsleden van de Bouw- en Houtbond.FNV. :S;- Zestig jaar is de heer Valk lid van de Bouw en Houtbond FNV. (Fo to's Arie Wapenaar) HET VRIJE VOLK MAANDAG 1 DECEMBER 1986 'Deze laatste Schiedamse molens moeten we behouden' Molenaar L. A. van Driel Kluit bij de molensteen;'' „Wie zijn verstand ge- bruikt koopt een fabrielc. Molenaar LuA.van Driel Kluit, ook bekend als Leen- Arie, warmt zich aan een kóp soep en slaat zijn armen tegen zijn lichaam, als hij in zijn kantoortje in de molen zit. Hij herinnert zich nog de winters van zijn jeugd. „Ik bc-n hier in Dé Walvisch géborén, koud, koud, koud. Je kunt wel na gaan, de molen is dertig, veer tig nieter hóóg. De warmte trekt naarboven,} dusis het hiér-nietwarm ;te krijgen. Nee joh',' we"'héfaberi''vèël kóu 'gele den." X':f! De familie Van Driel, Kluit zit sinds 1818 in het moiénaars- vak. Leen-Arie:„Het iseen rechte lijn van vader: op zoon." „Een van mijn 1 -voorvaderen was een soort burgemeester van Barendrecht toen de patri- otten tegen de Fransen'voch ten: Nu koos de burgemeester voor het Franse leger, hij was in feite een verrader,hetgeen hem laterduur iskomen té staart Hij werd uit'zijn;functie ontheven en zou nooit; meer een openbaar.ambt mogen,be kleden. Om zijn zoon toekomst te bieden, heeft hij in 1818 voor die jongen een molen gekocht. Dat was het begin van de mo lenaarsfamilie. Molenaar was jarenlang een góed beroep. Je behoorde tot de elite, want net als de bak ker, was de molenaar degene die voor het eten zorgde. Mijn familie runde molens in Heine- nóord (Hoeksewaard).. Dat ging lang goed. maar toen de vierde generatie ruzie met de vfqerman kreeg, werd het knok ken voor het inkomen. Het meel moest ook in Rotterdam verkocht- worden, zodat ge bruik gemaakt werd van het veer. Maar de veerman vond de zware lading niet leuk. Dat bleef spannen. Later heeft mijn overgroot vader maar een molen in Rot terdam gehuurd. Deze stond w. op het Oostplein en zou ge sloopt .worden. Die molen is in 1952 door onbekende oorzaak afgebrand. Maar we hebben ook een molen in Terbregge en inCharlois (Rotterdam) ge had.' Hoe enthousiast we ook het beroep molenaar uitoefenden, uiteindelijk werden vrijwel ai onze molens afgebroken. Het is net als met oude auto's. Die breng jé toch ook naar de sloop?" Stilte... De molenaar kijkt licht bedroefd. „Joh, als je toch je volle verstand'gebruikt, ga je niet in zo'n kreng van een molen zitten. Niet dan? Wel nee, iemand met hersens zet in de polder een bedrijfspand neer. Hij koopt vervolgens een elektromotor, een paar silo's en draaien maar. Je zorgt dat je bedrijfje aan een goed vaar water is gelegen, prima!" De handen van Van Driel Kluit houdt hij uit elkaar met de handpalmen naar boven en zijn gezicht staat- op 'logisch, hè'. Waarom gebruikt Van Driel Kluit zijn verstand dan niet? „Joh, ik ben hier gebo ren," antwoordt hij snel. „Toen ik ter wereld kwam stonden de wieken in de vreugd en als ik dood ga wil ik dat de wieken een jaar lang in de rouw staan. Daar ben je molenaar voor, dat is iets dat je mooi vindt. Je houdt van die molen. Je klimt dagelijks honderdduizend keer die gevaarlijke trappen op en af, je klimt in de wieken om de zeilen aan te slaan, joh, je wilt niet anders. Je hoort ook bij een' groep; die van molen-lief hebbers. Toen Toon Post over leed, hebben we vijf dagen in de rouw gestaan. Alle Schie damse molens." De molenaar is dolblij dat. hij in De Walvisch woont. Wij zijn daar in ,1952 in geko men. Maar in de jaren: daar voor heeft zich nog wel wat af gespeeld. Want De Walvisch is uit de periode van graanmaten voor de jeneverbranders. Meer dan 22 molens maalden het graan voor de 415 branderijen die de moutwijn tot over de he le wereld bekende Schiedamse 'vuurwater' verwerkten. Ze stonden hier aan de boorden van Europa's drukst bevaren rivier. Bovendien- behoorden De Walvisch (1794), De Drie Koornbloemen (1770), De Vrij heid (1785) en De Noordmolen (1803) alle bovenkruiers tot de hoogste molens ter we reld. Een roemrijk verleden, waaraan rond 1900 een eind kwam. De Walvisch heeft wel dertig of veertig jaar leeggestaan. De molen was aan het verkrotten. Ene Jansen ging erin wonen en heeft het in de jaren dertig in de.brand gestoken. In de jaren veertig woonde Piersma in de molen en sinds '52 zitten wij erin," aldus Van Driel Kluit. Over de gemeente is hij te spreken. „De burgemeester heeft zich steeds ingespannen om de molen de laten restaure ren. Er is door de jaren heen voor miljoenen opgeknapt." Het resultaat is er dan ook naar, vindt de molenaar. Trots- klimt hij naar boven, wijst op de fraaie gevelstenen (opnieuw gevoegd), de nieuw betimmer de omloop en de opgeknapte wieken. Terwijl de wind door zijn haren speelt, kijkt 'Leen- Arie' genietend vanaf de om loop over de stad op deze zo mistige zaterdagmiddag. Hij klopt nog eens op de huid van de molen en zegt: „Deze laatste molens mogen nooit weg." (Van een onzer verslaggevers) SCHIEDAM,Een zee van ruimte en een zee van muziek. Zo beschreef eerste secretaris A. Brussaard van tamboer en trompetkorps Rijn mondband zijn gevoelens bij de opening van het nieuwe verenigingsge bouw van de band aan de Lange Nieuwstraat in Schiedam. Na negen jaar zoeken naar een onderko men en in meer dan twaalfverschilende ge bouwtjes te hebben geze ten, toonde de Rijnmond band afgelopen zaterdag de nieuwe aanwinst; het Blauwhuis (1765), ooit het opvanghuis voor pestlijders. Burgemeester R. Scheeres, die naar ver- luidt persoonlijk voor het nieuwe clubhuis heeft ge vochten, kwam bij de plechtige opening ont hulling van een geteken de tamboer niet opda gen. Rijnmondbands pr- man R. Bas betreurde dat, maar was er toch niet al te rouwig om. Bas: „Welnee, we hebben ge woon een wethouder van de straat geplukt." De Schiedamse cultuur-wet houder L. Hafkamp bleek vriendelijk bereid de bur gervader waar te nemen en sprak nog èen bemoe digend woordje- tot de korpsleden. De receptie trok enkele honderden bezoekers. Aanwezig waren vele be kende Schiedammers en vertegenwoordigers van verenigingen, zoals de di recteur van de muziek school. De vereniging pakte tijdens de receptie flink uit met drankjes en hapjes. De feestelijkheden wa ren volgen Brussaard niet voor niéts. „Wij heb ben bijzonder slecht be huisd gezeten/Jarenlang was het onderkomen zo krap dat bij repetities de muzikanten pp eikaars schobt en op dé 'gang moesten zitten," De se cretaris toont onder méér- een -krantenartikel uit 1969 toen enkele Rijn mondbandleden gewond raakten doordat het pla fond van het toenmalige clubhuis naar beneden kwam. „En dat is één 3tukje in de krant. Maar - het plafond is bij ons heel veel keer uit elkaar ge vallen. We hebben te ma ken gehad met-lekkages, verrotte vloeren; je kunt het zo gek niet beden ken." Negen jaar geleden be gon de ruim honderd le den tellende club te ijve ren voor een deugdelijk onderkomen. In 1983 speelde wethouder R. Posthoorn met het idee om het Blauwhuis ter be schikking te stellen aan de muziekschool en de band. Toen de kogel door de kerk was, begon het grote karwei van het op knappen. Jaren is ge werkt, maar nu hebben de muzikanten het voor elkaar. Het pand door de verenigingsleden zelf verbouwd de kosten bedragen meer dan een kwart miljoen en staat nu óp de monumenten lijst. SCHIEDAM De gemeente Schiedam zoekt nog steeds naar de juiste formule om-de plaatselijke sportkampioenen te huldigen. Vrijdag bleek in het Stadskantoor dat zelfs een demonstratie van een aantal imposant uitziende leden van de American Football Ciub Rotterdam Scouts het publiek maar matig kon boeien. Voor de meeste aanwezigen was het optreden van de stevig ge bouwde sportlieden meer een kwestie van 'veel geschreeuw en weinig wol'. Op uitnodiging van de sport raad waren kampioenen van diverse takken van sport naar het hart van de stad gekomen om daar hun blijk van waarde ring in ontvangst te nemen. De voetballers van SFC waren zelfs voor de tweede achter eenvolgende keer aanwezig. Grote, afwezige was dit: jaar ■het herenteam van de hockey- vereniging Asvion, nota bene de -club van wethouder van Sportzaken Luub Hafkamp. Terwijl ambtenaar Jan Tjas- sens de aankondigingen deed, reikte Hafkamp namens de ge meente de prijzen uit. De vra gen die hij daarbij aan de sporters stelde kunnen zonder uitzondering gebruikt worden voor elk sportprogramma dat de Nederlandse televisie tegen woordig te bieden heeft. Het hoogtepunt van de avond C was de bekendmaking van de winnaar van'de Sportprijs van de gemeente Schiedam. Deze prijs wordt elk jaar door verte genwoordigers van de plaatse lijke sportpers uitgereikt aan een club, team of individuele sporter, die een opmerkelijke prestatie heeft neergezet. Na mens de sportpers reikte Do nald 'HBS' Bax de versierselen uit aan Koos Oosterholt, die als vertegenwoordiger van de cricketafdeling van Excelsior' 20 naar voren werd geroepen. Van deze club werden drie elf tallen kampioen en miste het eersteteam het kampioen schap van Nederland op een haar na Volgens het juryrap port was Schiedam door de prestaties van de plaatselijke cricketers deze zomer nadruk kelijk in de belangstelling ko men te staan. De 75-jarige Oos terholt betreurde in zijn dank woord het afscheid van aan voerder Koos Gouka die dit jaar zijn bat definitief aan de wilgen hing. Na het officiële gedeelte wees Jan Tjassens erop dat de dansvloer zeker benut moest worden. Ondanks de niét afla tende pogingen van organist Arjo de Koning bleef de vloer leeg en zocht het merendeel van de geïnviteerden zijn ver tier voor de rest van de avond elders. Ook al moest daar on getwijfeld wél betaald worden voor een drankje. (Van een onzer verslaggevers) SCHIEDAM De burge meesters en: wethouders die Schiedam de' afgelopen 25 jaar heeft gehad, mogen van geluk spreken. Ondanks zijn vertrek als chauffeur van het college, laat Gerard van Veen (59) geen woord los over de „autogeheimen" die hij toch moet kennen. „Nee, zover krijg je me niet," houdt hij zijn poot stijf. Van Veen neemt afscheid als chauffeur van de gemeente na 36 dienstjaren. Ongeveer 25 jaar geleden werd hij de vaste chauffeur van het college. In. die functie zag hij achtereen volgens vijf burgemeesters (van Peek tot en met Scheer es) en tientallen wethouders de revue passeren. „Ik heb het in mijn hele loopbaan geen dag slecht naar m'n zin gehad," zegt Van Veen. „De mensen die ik moest vervoeren zijn altijd goed voor me geweest. Ik had niks te klagen." Te klagen had Van Veen vrijdag ook niet toen hij tot zijn grote verrassing voor het eerst zelf eens plaats kon nemen op de achterbank. Achter het stuur zat burgemeester Reinler Scheeres die de rollen voor deze keer omdraaide en Van Veen vervoerde naar de af scheidsreceptie. Hij kreeg daar uit handen van Scheer es de eremedaille in zilver, behorend bij de Orde van Oranje Nassau. In 1950 kwam Gerard van Veen in dienst van de ge meente Schiedam. Hij kwam bij de reinigingsdienst te recht. „Ik had in Indonesië in het leger gediend. Die jaren tellen nu mee en zodoende heb ik er veertig jaar opzit ten. Ik kreeg, zoals dat toen ging, voorrang bij het zoeken naar een baan." Na verschillende banen hij de nutsbedrijven werd hij in de begin jaren zestig uitein delijk de vaste chauffeur van het college. Schiedam beschikte toen nog over drie vaste auto's en dus ook meer vaste chauffeyrS.Peek, Roeifsema, Lems, Te Loo en Scheeres heetten de burgemeesters die Van Veen in zijn loopbaan re gelmatig vervoerde. Geheimen geeft de chauf feur niet prijs maar een anecdote kan er na veel moeite wel vanaf. „Ik reed een keer met burgemeester Lems in een Ford Granada in Delft op de Grote Markt. Het was mooi weer, het schuifdak stond open. Komen er twee dametjes langs. Kijk, daar gaan tv/ee suikerbeertjes, hoor ik die dames tegen el kaar zeggen. Dat was leuk." Volgens zijn eigen schat ting heeft Van Veen er zo'n 350.000 kilometer opzitten in gemeentedienst. Behalve stu ren voor het college, reed hij diverse auto's en vrachtwa gens voor de nutsbedrijven en was hij, voor de oprich ting van de GGD-ambulance- dienst, ook chauffeur van een ziekenauto. „Dat was alleen in de nachtelijke uren om wat bij te verdienen," zegt Van Veen. De loopbaan als chauffeur van het college eindigde fei telijk al enkele maanden ge leden toen de bekende crème kleurige Citroën CX van het gemeentebestuur op de Bur gemeester Knappertlaan in brand vloog en total loss raakte. „Ik weet nog steeds niet hoe dat heeft kunnen ge beuren," zegt Van Veen. „Ik was op weg terug en zat al leen in de wagen. Ik heb nog met een brandblusser gepro beerd het vuur te bedwingen maar dat was onbegonnen werk. Bij de CX ligt de reser-, veband onder motorkap. Nou, dat wil wel branden." Sinds de brand maken burgemees ter en wethouders gebruik van een taxibedrijf. Nog steeds is niet bekend of er een nieuwe college-wa gen wordt aangeschaft. Ook Van Veen zegt daar niets over te weten. j: Door onze medewerker HAN VAN DER HORST SCHIEDAM- Niet minder dan vijfenveertig jubilarissen heeft de afdeling Schiedam van de Bouw- en Houtbond FNV vrij dagavond In het zonnetje ge zet. Dat gebeurde op een vro lijke feestavond in zaal Irene. Behalve bloemen en een wijnt je ontvingen de trouwe leden gouden of zilveren herinne ringsspeldjes. En in die voor de echte veteranen zat ook nog een edelsteen. In ploegen moesten de leden met een vijf entwintigjarig lidmaatschap naar voren komen. Maar er wareri ook gouden jubilarissen. En de heer B. Rijkuiter bieek zelfs zeventig jaar lid van de bond. Eigenlijk klopte hij de heer J. van der Heijden met maar twee jaar. Toch werd Van der Heyden slechts voor een gouden jubileum geëerd. Vijftig jaar geleden stapte hij namelijk van het katholieke Sint Jozef over naar de 'roóie' bond. Van der Heyden: "Het NVV leek met destijds beter. Ik had altijd een hekel aan die geestelijke adviseurs bij Sint Jozef, Die kapelaans en die pastoors. Die hadden er volgens mij niks mee te maken.' 'Alleen met leden die de bond dik en dun trouw blijven, kun nen wij de kracht ontwikkelen om de belangen van de werk nemers goed tè behartigen.' ze! distrtictsbestuurder Theo van Amersfoort In zijn huldi gingstoespraak. 'Het is geen geheim, dat de bond de laatste jaren nogal wat ledenverliès heeft geboekt. Gelukkig heeft zich dat het laatste half jaar: gestabiliseerd en constateren we nu weer een lichte stijging. Wij gesalarieerden zijn slechts loopjongens in de goede zin van het woord. Slechts geza menlijk kunnen wij kracht ont wikkelen. Als Ik nu naar de mensen kijk die vijfentwintig jaar lid zijn, dan hebben zij ..zich bij:onze bond aangesloten •zo rond 1961. In een tijd van hoogconjunctuur. Toen konden wij eisen stellen en vee! berei ken. Vandaag de dag moeten wij die verworvenheden met hand en tand verdedigen. Die taak past de bond slecht. Dat is heel moeilijk. De werkgevers - onze natuurlijke tegenstan ders - zijn voortdurend in de aanval tegen de lonen, tegen de sociale zekerheid, het liefst tegen de sociale zekerheid, want de uitkeringstrekkers kunnen zich toch niet verüedi- gen. De werkgevers weigeren - verantwoordelijkheid te nemen voor de werklozen In de bouw - en dat zijn er toch zestig tot- zeventigduizend -, zij weigeren 1 zelfs verantwoordelijkheid te nemen voor de mensen die nog in de bouw werken, maar die straks misschien zoge naamd van wege gebrek aan vakkennis worden ontslagen.' De afdeling Schiedam van de Bouw- en Houtbond FNV heeft - ongeveer 670 leden..'Maar twee derde van ons ledenbe- stand is ouder dan vijfenveer- tig jaar. Het moest eigenlijk an dersom wezen.'zegt voorzitter J. Beumani En secretaris AI-. bias voegt daaraan toe:'Het is jammer, dat zo weinig leden actief zijn. Op onze laatste le denvergadering kwamen drie man opdagen en het ging nog om een voorzittersverkiezing ook:! Toch is hij niet ontevre- - den over de stand van zaken in zijn afdeling. 'We zitten lande lijk ongeveer op het gemlddei- de. En de grote grijze golf Is ook aan het afnemen, de men sen die vlak na de oorlog In het vak kwamen en nu ongeveer ~.V, aan huri pensioen of aan de VUT toe zijn'. Door GEEJA OLDEN SCHIEDAM „Een wonder,", noemde een recensent zange res/ pianiste Marijke Nekeman. Dat zij talent heeft, is zeker waar, maar een wonder? Neel Een wonder zou een bovenna tuurlijk van God gegeven iets zijn waarbij alleen al het kijken op zich, zónder dat de artiest ook 'maar een pink hoeft te verroeren, oldoet: Dat laatste is niet het geval want Marijke Nekeman en haar collega zan geres/ toetseniste Klaar Pattèl werken keihard aan hun optre den. In zolderthëater De Teer- stoot in Schiedam gaven de belde vrouwen dit weekeinde een theatershow weg die de ti tel Vreemd Genoeg draagt. Vreemd Genoeg ia een liedje sprogramma met ernstige, se rieuze teksten over aanpas- sing, eenzaamheid, verveling en angst. Vooral angst. Angst om niet Alles wat er in zit, uit het leven te halen: „Of ze bo ven was of beneden...Ze was nooit waar ze zijn wou. Altijd, altijd had ze spijt." Zo iuldt een van gevoelige teksten die Ma rijke zingt. De zangeres/pianiste heeft een uitzonderlijk lage stem. Soms Is het zingen bijna fluis teren. Dat geeft iets intiems. Bovendien kijkt ze nauwelijks de zaal In. De grote vleugel links op het podium doet haar klein lijken tegenover de syn thesizer van Klaar Pattèl die rechts op het podium torent. Toetseniste Klaar Pattèl staat op een verhoging waardoor ze veel groter lijkt dan Marijke. Terwijl de beide vrouwen zin gen kijken ze elkaar strak aan. Soms knipoogt Klaar naar het publiek alsof ze wil zeggen: „We zien jullie wel, maar we doen net alsof jullie er niet zijn." De oiijkheid van Klaarstaat in schril contrast met de ernst die Marijke uitstraalt. Marijke kijkt boos. Ze glimlacht alleen naar haar tegenspeelster. In het deel vóór de pauze lijkt het als of er een glazen wand Is neer gelaten tussen het podium en de zaal. Als een wandelaar die op een winteravond langs een verlicht hulskamerraam gaat en blijft gluren, aangetrokken door het tafereeltje binnens huis, precies zó komen de bei de zangeres over. Je bent ge tuige van iets heel intiems, iets wat eigenlijk niet voor jouw ogen bestemd Is maar toch wéten Marijke en Klaar dat ze optreden voor een publiek. Ze willen gezien en beluisterd worden maar doen geen con- sessies. Ze houden geen vlotte - babbels, maken geen leuke grapjes, maar dat doet geen afbreuk aan het programma. -* Integendeel. Het is een hele verademing om twee klelnkun- stenaressen gade te slaan die;, op en top de muziek en de. liedjes 'uit het hart' laten ko men. Marijke leidt het geheel door af en toe een kleine uitleg te geven zoals bij het 'tassen- vrouwtje". Dit liedje gaat oéer vrouwen die al hun bezittingen met zich meedragen In een weekeindtas. „Voddenvrouw- tjes uit wiens huis de GGD soms twintig ton papier, en tweehonderd fietsen haalt. Vrouwen die soms een hele goede opvoeding genoten heb ben maar toch kiezen voor een leven langs de straat". Marijke Nekeman heeft een conservatorium opleiding ge volgd. Ze gaf muzieklessen tot ze in 1984 het leraarschap in- ruilde voor een theatercarrière. Haar eerste muziek en liedje sprogramma deed ze solo en heette Het Nekeman Complex. In I985 kwam Klaar Pattèl erbij en als duo vullen ze elkaar goed aan. Klaar Pattèl biedt met haar openheid richting publiek en haar gelaatsuitdrukkingen tegenwicht aan de Intimiteit: van het Ingehouden zingen èh spelen en aan de Inhoud van de teksten die dicht bij Marijke Nekeman's éigen gedachten en leven liggen. Ze zingenen het Nederlands, Engels en Duits. Jazz- rock, blues, pop- melodieën; alle muzikale gen res beheersen ze. Vreemd Ge noeg Is een uitstekende combi natie van magistrale muziek en teksten die inhoudelijk de ver vlogen idealen, de vergeten il- lussies en mistroostige vooruit zichten laten zien en toch vast houden aan geloof, hoop en s liefde. i Dit is een van de 25 haltepalen' in het noordelijk deel van de i stad, waar de chemocar regel-* matig klein chemisch afval zal ophalen. Aan de paal zit een t batterij-afvalbak vast. In batter rijen zitten uiterst schadelijke j stoffen voor het milieu, zoals J kwik, cadmium, nikkel en zink,;

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1986 | | pagina 1