Kerstboom van Ruud Lubbers ligt in Zuid
Dr. Evers, maker van A-, B- en C-waarde: 'Normen
bodemsanering zijn niet uit de lucht komen vallen'
Vitrine aan Landstraat
is 'één grote kermis*
Delfshaven, uniek
maar nog niet af
SSÊ8#
Flinke buit
bij inbraak
Auto netjes
teruggebracht
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIEDAM„De arrogantie uit Den Haag, is
in Schiedam dubbel waarneembaar." Met deze
volzin eindigt een boze open brief van de drie ou
de wijken aan het adres van de Schiedamse poli
tiek. In de brief gaan de wijken in op de vorming
van een werkgeversïnstituut voor opbouwwerk en
bewonersdeskundigen. De drie wijken hebben eer
der elk overleg met de gemeente opgeschort om
dat zij het niet eens zijn mét. de manier waarop
het instituut wordt opgezet.
Schl&rman
Mooi aantal
■Vreugdevuur
Toekomstplannen
Steunfonds
Ideaal
HET VRIJE VOLK
DINSDAG 30 DECEMBER 1986
'Schiedam is dubbel arrogant'
In de brief zeggen de wijken
dat-ze niet serieus worden ge
nomen door de politiek. Ge-
schetst wordt hoe de wijken
twee jaar geleden nog over op
bouwwerk beschikten en hoe
dat daarna afbrokkelde tot de
huidige situatie. Op dit mo
ment zijn er geen opbouwwer
kers meer in Schiedam werk
zaam. Het is de bedoeling dat
er onder de vlag van het werk
geversinstituut twee aan het
werk gaan. Ze moeten him
krachten verdelen over vijf
wijken, de drie oude plus Cen
trum en Nieuwland.
De grote vraag is wanneer
de opbouwwerkers in dienst
worden genomen. De gemeente
stelde eerder dat een beroeps
procedure bij de Raad van Sta
te de benoeming van de be
roepskrachten tegenhoudt.' In
de brief lopen de drie wijken te
hoop tegen deze houding.
„Vanaf het begin is duidelijk
dat het beroep zou worden in
getrokken, als opbouwwerk
werd gegarandeerd. En dit is
wijkvereniging "Leven en Wo
nen Nieuwland. „Wist de poli
tiek werkelijk niet dat er ge
donder zou komen door de aan
stelling van Schlarman? Kom
nou, maak dat de kat wijs," al
dus de brief. De wijken vinden
dat de politiek maanden van
onderhandelen „om zeep" heeft
geholpen door de manier
waarop het instituut is ge
vormd. Zonder de garantie dat
er opbouwwerk komt, zullen de
wijken niet meer met de ge
meente praten.
nog nooit gebeurd!" aldus de
brief. „Niet de wijken maar de
politiek loopt met boter op het
hoofd." -
Vanzelfsprekend wordt in de
open brief ook ingegaan ,pp de
benoeming van Jan Schlarman
tot lid van de commissie die
het werkgeversinstituut moet
gaan begeleiden. De drie wij
ken hebben in een eerder stadi
um overhoop gelegen met deze
vertegenwoordiger van de
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIEDAM De kerst
boom van premier Lubbers
ligt sinds zondagavond opge
slagen in een geheime berg
plaats in de Schiedamse wijk
de Gorzen. Tenminste, dat be
weren leden van de groep jon
geren die direct na Tweede
Kerstdag begonnen is aan de
jaarlijkse jacht op kerstbo
men. „We hebben de boom uit
zijn tuin gerukt. Met lampjes
en al," zegt Dave (15) die prat
gaat op deze roof. „Er stond
Lubbers op het naambordje en
het was in Kralingen, dus moet
dat bij de premier geweest
zijn."
De groep van naar schatting
dertig tot vijftig jongeren in
Schiedam-Zuid is één van de
vele die deze dagen op zoek
zijn naar het 'groene goud', een
misschien niet eens zo mis
plaatste term voor de gebruik
te naaldbomen. Overdag maar
vooral 's avonds en 's nachts
worden de straten afgestruind
op zoek naar bomen die zijn
weggegooid of naar de verza
meling van andere groepen.
Vooral dat laatste spreekt tot
de verbeelding.
In de nachtelijke uren wor
den de verzamelde bomen het
strengst bewaakt. Dat varieert
van het afzetten van hele wij
ken tot het gewapend patrouil
leren. In Vlaardingen heeft de
strijd om de bomen ai tot com
plete schietpartijen geleid toen
de politie bij een gevecht om
bomen tussenbeiden kwam. De
gemoederen werden gesust
met behulp van eèn waarschu
wingsschot van een agent.
De 'kerstbomengang' van de
Schiedamse Gorzen was giste
ren bijna de hele dag te vinden
op de trappen van de HeHige
Hartkerk aan de Lekstraat. De
gemiddelde leeftijd van de
groep schommelt rond de zes
tien jaar. De groep is trots op
de tot nu toe behaalde resulta
ten.
„Tweehonderdvijftig bomen
in twee dagen. Als we zo door
gaan halen we voor oudejaar
de vijfhonderd. Mooi aantal
niet?" zegt wederom Dave die
dateert van vorig jaar. Vol
gens de jongeren in Zuid ge
bruikte de politie hen toen als
afleiding, om daarna zelf de
kerstbomenbergplaats in Oost
op te ruimen.
„Kijk daar komen er weer
een paar," zegt John, wijzend
in de richting van twee jon
gens die al zeulend met drie
bomen richting kerk wandelen.
Achter een muurtje achter de
kerk worden de deels uitgeval
len geraamtes op een hoop ge
gooid. De vangst van dé afge
lopen uren is zo'n twintig bo
men groot.
„We stapelenze hier op én
brengen ze naar een geheime
bergplaats. Zé mogen gerust
weten dat er hier een paar lig
gen. We ruimen ze tóch regel
matig op," zegt John. Het is de
bedoeling dat de bomen op ou
dejaarsavond worden ver-,
brand op het kruispunt voor de
Heilige Hartkerk. In het asfalt
zijn nu rog de sporen van het
vreugdevuur '85/'86 zichtbaar.
Het klinkt gek, maar zelfs
van kerstbomenjagers krijgt
de gëmeente Schiedam kritiek
op haar beleid. De jongeren
moesten zelf voor een geschik
te bergplaats voor de bomen
zorgen., Iets dat volgens hen in
andere, wijken geenzins het ge
val is. „Ze wilden ons niet eens
eèn container geven," zegt dé
oudste Dave. „Mooi dat ze in
Oost twee containers hebben
om de bomen in te stoppen."
En een ander valt bij: „In West
hebben ze er drie gekregen.
Maar daar liggen ze ook gewa
pend in de straat op wacht."
Volgens de politie is het me
de aan het verstrekken van de
containers te danken dat dit
jaar (tot nu toe) rustig is ver
lopen wat betreft de kerstbo-
menjacht. „We hebben inder
daad weinig kerstperikelen,"
zegt politievoorlichter J.P. van
Hoff. „Maar het is nog geen ou
dejaar. Ik zeg niet dat ik iets
verwacht of dat ik ergens op
reken." Volgens Van Hoff be
perkt het politiewerk zich tot
het 'in de gaten houden' en zijn
er geen speciale maatregelen
gehouden.
SCHIEDAM De politie
heeft een Schiedammer aange
houden die zich ten onrechte
uitgaf voor glazenwasser. De
man was in de Kortlandstraat
bezig met het afsluiten van
'contracten'. Het lag in de be
doeling dat de klanten van te
voren zouden betalen. Enkele
bewoners vertrouwden het niet
en waarschuwden de politie.
Deze rekende de man in toen
bleek dat hij geen 'echte' gla
zenwasser was maar een op
lichter. De man had vorige
week al in de omgeving van
Parkweg tientallen guldens
geïnd zonder daar arbeid voor
te verrichten.
Bram Uil in zijn etalage(Foto Arie Wapena'ar)
VLAARDINGEN/SCHIEDAM
Reisbureau Fantasties Elasties,
de geestelijke creatie van een
groep kunstenaars uit het Rijn
mond-gebied, dendert door
Vlaardingen. Zo heeft kunste
naar Bram Uil een vitrine inge
richt onder de trap van de ate
lier-woningen aan de Land-
straat in Vlaardingen. Maar
ook zijn band gaat weer spelen
en de radio gaat weer de lucht
in. Allemaal onder de naam
Fantasties Elastisch.
Uil is van mening dat de activi
teiten van de (beeldende) kun
stenaars op dit moment verle
vendigen. „Dat komt ook: door
de regeling voor beeldende
kunstenaars, de BKR, die ten
eind loopt," zegt hij. „Ze gaan
nu allemaal weer eens wat
doen. Je kunt gerust spreken
van een stimulans."
Uil heeft in zijn vitrine in de
Landstraat gebruik gemaakt
van diverse soorten: van kunst
uitingen: Zijn multi-mediale
aanpak is naar zijn zeggen
voor hem niet gehéel nieuw.
Uil: „Ik ben bijna veertig, ik
heb altijd een baan naast mijn
werk gehad. Alleen al daardoor
was ik steeds met verschillen
de zaken bezig. Ik ben begon
nen als dichter; maar voordat
het boek uit kwam, had ik me
zelf al op iets anders gestort.
Pas de laatste tijd vind ik wat
rust, terwijl ik me wei met de
meest uiteenlopende kunst blijf
bemoeien."
■Het Fastastiese en Elastiese
Reisbureau moet volgens Uii
worden opgevat als het voer
tuig dat het publiek langs „een
mystiek theater" brengt. De
kunstenaar benadrukt dat het
publiek in zijn psyche reist als
het de kunst Fantasties Elas
ties ondergaat. „De reizigers
gaan de aarde rond, maar er
zit in mijn werk toch ook dui
delijk een 'spacy'retement,"
zegt Uil. „Andere planeten en
zelf andere dimensies zitten in
mijn werk verweven. Vierdi
mensionaal is wat mij vreselijk
boeit. Verder wordt vee! be
reikt met licht-effecten en pop
pen. Eigenlijk kunnen de men
sen het beste tussen negen en
één uur 's nachts gaan kijken.
Ik werk heel anders dan een
etaleur. Die probeert met een
weinig opdringende etalage de
afzonderlijke dingen goed te
laten uitkomen. Daarentegen
stop ik het hok juist propvol
om de aandacht te trekken. De
verlichting draait op een mo
tortje van een klok van een
wasmachine. Het is één grote
kermis. Ik ben er ruim drie da
gen voor in de weer geweest,"
zegt Uil.
SCHIEDAM .Onbekenden
hebben voor duizenden guldens
buit gemaakt bij een inbraak
in een woning aan de Van
Ostadelaan in Schiedam. Ze
gingen er vandoor met een
geldbedrag van ongeveer 1.300
gulden, een videorecorder en
een partij sieraden met een
waarde van ongeveer duizend,
gulden. Ze waren de woning
binnen gekomen door een rui
tje' in te slaan. Het hele huis
werd doorzocht
Een van de vele kerstbomengangs op de foto bij hun trotse aanwinst. Terwijl de fo
to werd genomen, werd de auto van de fotograaf bespoten met gele verf. (Foto
Niels van der Hoeven)
De moed kent geen grenzen,
zo lijkt het wel. Ook voor de
bende uit Oost, die een 'naam'
heeft hoog te houden wat be
treft de jaarlijkse jacht, koes
tert de groep uit de Gorzen
geen angst. „En dat mag je ge
rust in de krant zetten. Ze ko
men toch -wel, Dat hebben we
allang gehoord. Geruchten
weet je. We weten gewoon dat
ze vandaag of morgen langs
komen en onze voorraad bo
men zullen proberen te pikken.
Laatze maar komen. Being
zijn we niet," aldus de oudste
Dave.
Zijn verhaal wordt vol vuur
bekrachtigd door de anderen.
De vete tussen Oost en Zuid.
ven ondervond aan den lijve
dat de kerstbomenjagers voor
niets terugdeinzen: z'n auto
werd met gele verf bespoten.;
De groep hield haar mond
over de dader;
het hoogste woord voert. „We
zijn gisteren nog op het Wi-
bautplein geweest. We hebben
daar zeker dertig bomen ge
pikt. Hartstikke makkelijk.
Met zeven auto's. Toen we het
plein op kwamen rijden, sloe
gen ze al op de vlucht. Bomen
inladen en hup, zo gebeurd.
Nee, we waren niet gewapénd.
Zij wel, er lag er schijnbaar
eentje met een buks in de bos
jes."
Wapens zijn, zo komt een
stemmig naar voren, taboe.
Geen luchtdrukpistolen of
knuppels met stalen punten.
Maar op zich heeft de groep
niets tegen een flink robbertje
vechten om een boompje. Onze
fotograaf Niels van der Hoe-
SCHIEDAMBerouw moet
autodieven afgelopen weekein
de tot inkeer hebben gebracht.
De onbekend gebléven dieven
brachten een gestolen perso
nenauto van het, merk Ford te
rug naar de parkeerplaats
waar zij hem gestolen hadden.
Als "beloning' voor de eigenaar
werd een kleine hoeveelheid
vuurwerk in de wagen achter
gelaten. V-
Buurtbewoners signaleren
sinds kerst - regelmatig 'een
bende jongeren', in en rond de
Gorzen die toch gewapend -
met stokken en knuppels - op
zoek is naar bomen. „Wij heb
ben geen wapens," houdt John
(14) vol. „Die hebben we hele
maal niet nodig." En ook Dave
twee (12) zegt onverschrokken:
„We zijn met een groep. Dan
ben ik niet bang. Weet je wie
er voorop liep op het Wibaut-
plein? Ik met m'n hond."
winterseizoen.„Dan willen we
toch minstens Gouda of
Schoonhoven evenaren," zegt
Paul.
De Vereniging Historisch Delfs
haven heeft sinds de oprichting
al enkele evenementen georga
niseerd. „Afgelopen seizoen
hebben we aandacht besteed
aan de annexatie van Delfsha
ven door de gemeente Rotter
dam. Ruim 20.000 bezoekers
hebben we ontvangen. De ge
meente heeft voor dit feest
veel gasten uitgenodigd, maar
s!echts.1.800 gulden aan de
kosten bijgedragen. Een beetje
ondernemer kan berekenen
dat dit veel te weinig is. Zeker
in vergelijking met de hoge
kosten die altijd worden ge
maakt voor evenementen die
in de binnenstad worden geor
ganiseerd. Om onze erfenis in
stand te houden en van Delfs
haven een groot evenement
voor zowel onze stadsgenoten
als mensen van buiten Rotter
dam te maken, zouden we
graag wat meer ruggesteun
van de gemeente willen heb
ben."
Dié ruggesteun moet niet al
leen van de gemeente komen.
De Vereniging Historisch Delfs
haven heeft veie plannen voor
de restauratie van historische
panden via verschillende fond
sen van het rijk. De haven j
moet weer helemaal vol komen
met oude schepen. Daartoe is
het nodig dat er een nieuwe
schutsluis aan de Ruigeplaat
wordt gebouwd. Financieel de
eerste jaren zeker niet uitvoer
baar. Maar eerst moeten de
resterende panden die nog op
de lijst staan worden gereno
veerd en gerestaureerd, te be
ginnen bij de drie panden
naast het museum de Dubbel
de Palmboom. Deze staan al
tien jaar lapg te verkrotten.
Delfshaven is trots op de ver
schillende galerieën die er zijn
en waarvan enkele zelfs een
landelijke bekendheid genie
ten. Er is een gevarieerd aan
bod van restaurants. De ver
eniging streeft naar een be-
paalde bedrijvigheid in de wijk
die het voor de mensen ook
aantrekkelijk maakt door de
weeks een kijkje te nemen.
Er zou," zo zeggen de be
stuursleden van de vereniging,
op zijn minst een club van
vrienden van Delfshaven moe- -
ten korrien. Misschien kunnen
we iets doen in de trant van
adoptiepanden om de erfenis
van dit stukje stad dat wereld
wijd bekend is in stand te hou
den."
ROTTERDAM Het is toch
raar dat Rotterdammers in hun
auto stappen om kilometers
verder van een sfeervolle om
geving te gaan genieten terwijl
dit binnen de eigen stadsgren
zen, in Delfshaven, ook kan.
Sta eens stil bij de enige histo
rische wijk die er nog is en laat
de toekomst van de2e wijk niet
alleen afhangen van de men
sen die er wonen. Deze ge
dachte hebben de heren Alle
Barkmeijer en Paul Martens.
De twee zijn bestuursleden van
de Vereniging Historisch Delfs
haven. Paul, geboren en geto
gen in de wijk, heeft er een ei
gen foto-atelier in een van de
oudste panden in het wijkje.
Alle, door de vereniging aange
trokken om de pubiic-relations
voor de vereniging te verzor
gen, woont in Kralingen. Maar
hij is zo gepakt door de sfeer
in Delfshaven dat zijn wens is
daar eens te kunnen wonen.
De vereniging is voortgekomen
uit een aktiegroep. In 1980
kwamen enkele bewoners van
Delfshaven tot de ontdekking
dat er snel moest worden inge
grepen anders zouden veel his
torische panden worden ge
sloopt om plaats te maken
voor nieuwbouw. De gemeente
was daar al druk mee bezig.
Mede door de inmenging van
de wijkbewoners kon dat pro
ces worden gestopt.
Uit de aktiegroep is de vereni
ging ontstaan die momenteel
ongeveer 50 leden telt, waar
onder veel mensen uit het
Delfshavense bedrijfsleven.
„Dat is niet zo verwonderlijk,"
zeggen Paul en Alle. „Er zijn
de laatste tijd tal van bedrijfjes
naar de Aelbrechtskolk, de
Voorhaven en omgeving geko
men, hetgeen door de vereni
ging wordt gestimuleerd."
Veel gevels aan de Aelbrechts
kolk en de Voorhaven zijn ver
sierd met feestverlichting. Op
enkele gerestaureerde panden
staan schijnwerpers gericht,
ook de schepen in de haven
dragen hun steentje bij aan de
feestverlichting. De verlichling
van de schepen en de monu
mentale gebouwen wordt door
de vereniging betaald. Geen
gemakkelijke opgave omdat al
les neerkomt op de schouders
van de 50 leden.
De dienst Gemeentewerken
heeft nu voor de verlichting
4.000 gulden gereserveerd.
Dat moeten er 20.000 worden,
vinden Paul en Alle. Zo kunnen
ook bijvoorbeeld het houten
bruggetje en de molen verlicht
worden tijdens de wintermaan
den.
De vereniging heeft hiervoor
een speciaal verlichtingsfonds
opgericht. Reeds nu maakt de
vereniging grootse plannen
voor het volgend
vaststelde, niet. Wel zijn ze'
hier en daar aangepast. Er is
ook geen aanleiding de normen
te veranderen, vindt Chris
Evers. Hij wil best erkennen
dat de normen niet volkomen
wetenschappelijk zijn onder
bouwd, maar daar geeft hij
dan ook een prima reden voor
aan: „De toetsingstabel geeft
een signaleringskader. Er wor
den op grond van de A-, B- en
C-waarde alleen geen beslis
singen genomen. En trouwens,
de eerstkomende twintig gaar
zijn er nog niet voldoende we
tenschappelijke gegevens
voorhanden om zulke normen
op te baseren. We missen nu de
noodzakelijke kennis. En is dat
nu nodig? Deze normen zijn in
dicatief. Ze zijn niet zomaar
uit de lucht komen vallen. Ik
pretendeer niet dat de normen
uit de Toetsingstabel weten
schappelijk zijn onderbouwd,
maar dat hoeft ook niet."
Dat een wethouder in een
door bodemverontreiniging ge
teisterde plaats als Maassluis,
graag wetenschappelijke nor
men wii hebben bij het bepalen
van zijn milieubeleid, begrijpt
Evers wel. „Voor een wethou
der is het ideaal om normen te
hebben," legt Evers uit. „Maar
hij moet ook zelf verantwoor
delijkheid durven nemen en
samen met de provincie de
knoop doorhakken. De A-, B- en
C-waarden functioneren als
een redelijk werkend kader.
Falikante fouten'zitten er niet
in.
De C-waarde kan gebruikt
worden als aanzet tot sane
ring, maar daar hoort een risi
coanalyse bij. Want de door
mij vastgestelde waarden gel
den voor de volksgezondheid
én het milieu. Als in een be
paald geval sanering voor de
volksgezondheid niet nodig is,
moet het wellicht wel gebeu
ren in het belang van het mi
lieu."
Van onze verslaggeefster
LELIA VAN DER TAK
LEIDSCHENDAM Milieu
is in de mode, zeker in Maas
sluis. Het bewustzijn dat men
selijke activiteiten het milieu
beïnvloeden groeit. Achteloos
gedrag in het verleden breekt
de mensen nu op. Maassluis
weet daarvan mee te praten.
Gisteren heeft de wethouder I.
van der Knaap (Milieu) daar
over een boekje open gedaan.
Want hij zit er mee in zijn
maag. dat Maassluis tegen wil
en dank een gifstempel krijgt
v. opgedrukt.
Bodemverontreiniging ach-
teraf ongedaan maken blijkt
een ingewikkelde en dure aan
gelegenheid. De Steendijkpol-
der in Maassluis staat een
grootscheepse saneringsopera
tie te wachten. Welke normen
liggen aan de beslissing tot sa
nering ten grondslag? Wethou
der Van der Knaap spreekt
zijn twijfels uit over de weten
schappelijke waarde van de A-,
B- en C-waarden die worden
gehanteerd in de Interïrnwet
Bodem Sanering (IBS).
Wie heeft die normen vast
gesteld? Hoe kunnen die nor
men zo makkelijk worden on
dergraven? HW is op bezoek
gegaan bij dé 'maker' van de
ABen C—waarden, dr.
Chris Evers, inspecteur bij de
Hoofdinspectie Milieuhygiëne
rvan het ministerie van Volks-
huisvesting. Ruimtelijke Orde-
■"i nlng en Milieubeheer (VROM)
iin Leidschendam.
Na alle discussies over de in-
gewikkelde materie van de A-,
B- en C-waarden is het een op
luchting plaats, te nemen te-
"genover :dc man -die' ze ge
smaakt heeft. Evers moet de
gerezen'verwarring kunnen
wegnemen.
iH Al direct blijkt de normering
•rivan verontreinigde grond geen
eenvoudige zwart-wit kwestie
■i;'". té zijn. Evers legt Uit: „Natuur-
lijk heeft de toetsingstabel een
ij beperkte waarde. De A-, B- en
Daar had ik houvast aan bij
het vinden van de normen voor
zware metalen. Wat betreft de
organische stoffen is er nogal
wat onderzoek gedaan naar de
Invloed van bénzeen in Lekker-
kerk indertijd."
Ingrijpend veranderd zijn de
normen, die Evers in 1981
anderen. Wel heeft hij Duitse
en Engelse normen uit die tijd
meegewogen bij de vaststel
ling van zijn 'eigen' normen.
Hij zegt: „Ik heb gekeken naar
de eigenschappen van stoffen.
Naar de eigenschappen van
kwik en cadmium bijvoorbeeld
was al veel onderzoek gedaan.
Aft»