schiedam
De wereld is 'n paradijs,
als je er oog voor hebt'
Indrukwekkende terugkeer
van Zapata Scotian
Stormloop op kooklessen voor mannen
fc
QUTON
dutou
duton
Het zomert
OÜfON
Wegwijzer
Hans van der
Vlist terug
Schiedamse Molukkers krijgen koninklijke gedenkpenning
ws
VT» iflll
reis- en passageburo
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIEDAM In 1916 maakt hij zijn eerste zee
reis. Hij weet nog goed hoe 'zijn' schip toen
heette:,,Dat was de Rijndam van de Holland Ame
rika Ltijn."Hij is vijftien jaar wanneer hij als
maatje in de keuken, als 'snotjongen' zoals hij het
zelf zegt, voor het eerst naar New York reist. De
overtocht naar het verre Amerika duurt twaalf
dagen. In datzelfde jaar wordt de Schiedammer
GA. van den Berg ook lid van 'Voorwaarts', de
zeelieden vakbond van het NW.
Hotels
Walvissen
-7*
p&0m
Kooklerares
Adje van der
Akker kijkt
goedkeurend
Tiaar haar
'keukenprin
sjes', die be
zig zijn met
het maken
van erwten
soep tijdens
de kooklessen
voor mannen
boven de 55
jaar. (Foto
Arie Wape
naar)
Oud-scheeps
kok C.A. van
den Berg (85)
uit Schiedam;
„Grote passa
giersschepen
waren eigen
lijk drijvende
hotels." (Fo
to: Arie Wa
penaar)
Redactie Het Vrije Volk, Hoogstraat 125b, 3111 HD
Schiedam. Telefoon: 4736061 of 4266646. Kopij voor
deze rubriek dient uiterlijk de woensdagochtend
voorafgaand aan de plaatsing opüonderdag in ons
bezit te zijn.
Getorpedeerd
Zomer 1987 is (nu al) in aantocht!
Bij Duton vindt u steeds meer zomer
programma's voor de vakantiepret van
straks... Heerlijk om nu al te snuffelen
En... bij Duton heeft u altijd de grootste
keus, want Duton vertegenwoordigt alle
gerenommeerde reisorganisaties
Dus kom naar Duton, vraag honderduit en
ga genieten. Tot ziens!
kV
HET VRIJE VOLK
VRIJDAG 30 JANUARI 1987
„Ik ben over de hele wereld
geweest, tot aan de Zuidpool
toe. Ik heb alles bezocht wat er
te zien was, maar gedronken
heb ik nooit," vertelt de oud
zeeman. De nu 85-jarige CJL
|var den Berg kreeg deze
maand een gouden speld met
diamant van de Industriebond
FNV omdat hij zeventig jaar
lid is van de zeeliedenvakbond.
In totaal werkte hij bijna veer-
;tig-jaar als kok op de grote
■vaart. Daarbij maakte hij zich
jook verdienstelijk door als pro-
•pagandist voor z'n bond leden
Jte werven op andere schepen,
j Met voldoening kijkt hij te-
,rug"op zijn eerste jaren op de
jgrote vaart. Na de eerste drie
ireizen met de Rijndam, wordt
-de Nieuw Amsterdam zijn
SCHIEDAM De Schie-
damse PvdA-er Hans van der
Vlist (39) neemt zijn oude
haantje als adjunct directeur
van de Schiedamse Dienst Ge
meentewerken volgende week
maandag weër'op.-De afgelo
pen maanden kreeg hij verlof
'omde -plaats"trrte~nemen van
twee leden van Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland. Eerst
nam hij het werk over van de
zieke gedeputeerdeX: 'Hoek
van Dijke. n
Van der Vlist .was, vanaf 18
september vorig, jaar? Jjelast
met de portefeuille Economi
sche Zaken.,Van der Vlist boog
zich,"éveneens Ijl. verband met
ziekte van de gedeputeerde
Borgman, ook over het Streek
plan Zuid-Holland West en Re
creatie.
De adjunct-directeur van
Gemeentewerken Van der
Vlist is sinds 1978 lid van Pro
vinciale Staten. Hij fungeert
vanaf 1982 als voorzitter van
de PvdA-fractie.
tweede schip. „Het waren ei
genlijk grote hotels," legt Van
den Berg uit. „De Nieuw Am
sterdam had bijna duizend
passagiers aan boord. Het keu-
kenpersoneel had een dagtaak
aan het bereiden van de zes
gangen-diners voor de passa
giers."
Wanneer hij een tijdje op dit
schip heeft gewerkt, houdt hij
het varen even voor gezien.
Later zou hij horen dat de
schuit in 1937 aan de Japan
ners werd verkocht.
In New York gaat hij van
boord om daar vervolgens drie
jaar lang als kok in hotels te
werken. Voor een dollar in de
week huurt hij een kamer.
„Deze heb je vast nog nooit ge
zien," roept Van den Berg als
New York ter sprake komt. Hij
pakt zijn portefuille en haalt
er een plastic hoesje uit te
voorschijn. Het bankbiljet dat
daarin zit, legt hij op tafel.
„Een tien dollar-biljet uit de
Amerikaanse Burgeroorlog,"
zegt hij niet zonder trots. Het
is een biljet uit 1864 met een
afbeelding van de Amerikaan
se generaal Lee. 'Confederate
States of America' staat er op
het biljet. „Toen Ik eens in New
York op straat liep, vroeg een
dronken man me of ik het wil
de kopen voor een dollar, want
hij had dorst," vertelt Van den
Berg. „Ik heb het toen maar
gekocht, zonder dat ik precies
wist wat het was."
De in Delfshaven geboren
oud-kok moet even nadenken
wanneer hem wordt gevraagd
wat een grote indruk op hem
heeft gemaakt bij al zijn verre
reizen. „South Georgia, een
Engels eiland bij de Zuidpool,"
zegt hij tenslotte. „Daar ko
men alle walvissen naar toe
om te sterven, Op het strand
liggen allemaal karkassen. Het
SCHIEDAM Het giganti
sche booreiland Zapata Scoti
an werd gisteren door vier
sleepboten van rederij Kooren
de Schiedamse Wilhelmlnaha-
ven ingetrokken. Na een afwe
zigheid van enkele maanden
keerde het logge olieplatform
uiterst traag terug aan de aan
legsteiger bij opdrachtgever
Brown and Root. De aankomst
van het booreiland trok veel
belangstelling van bewoners
van Schiedam-Zuid, de Gorzen.
Het off-shore platform werd
afgemeerd naast de booreilan
den Zapata Nordic, Zapata Bo
nanza en Trans Ocean 2.JVanaf
de Zapata Scotiair~werderr bo
ringen verricht voor de aan te
leggen tunnel tussen Frankrijk
en Engeland in de bodem van
Het KanaaL
Engelse en Belgische zeesle
pers waren ruim vijf uur, bezig
om het zware drijvende!, ge
vaarte van de pieren bij Hoek
van Hollland naar., de-Schie
damse Wühelminahaven te
vervoeren. Vier sleepboten van
Kooren namen daar het plat
form met poten (negentig me
ter hoog) over. Zij trokken het
driekantige off-shore gevaarte,
dat onder Panamese vlag
vaart, de kleine haven in. Twee
Nederlandse zeeschepen moes
ten er voor worden verhaald.
(Foto Arie Wapenaar)
s.
r
»y—
t&vfs ioTXs-ii
-i,,, (Van een onzer
verslaggeefsters)
SCHIEDAM Dertien van
oorsprong Molukse inwoners
van Schiedam ontvangen
maandag uit handen van. bur
gemeester drs, Reinier Scheer-
es een herdenkingspenning.
Deze koninklijke bed ankme
daille werd Ingesteld om het
feit te herdenken dat de eerste
generatie Molukkers 35 jaar
geleden voet op Nederlandse
bodem zette. Met de 'Rietkerk'
penning worden vooral de
voormalige militairen in het
Koninklijk Nederlands Indie
Leger (KNIL) bedankt voor de
activiteiten tijdens de oorlog
in Nederlands-Indie.
Koningin Beatrix reikte op
25 november vorig jaar aan ze
ven Molukkers deze medaille,
ingesteld door wijlen minister
Koos Rietkerk, uit in de Rid
derzaal in Den Haag. Alle 3000
oud-KNIL mensen in Neder
land krijgen de bedankpen-
ning. Zij hebben ook recht op
een een uitkering voor het le
ven, groot 2000 gulden per
jaar. „Wij zijn toch blij met de
ze late uiting van dank. Het be
drag, dat vórig jaar voor het
eerst is uitbetaald, blijft na
tuurlijk een fooitje. Maar ook
daar zijn we gelukkig mee," al
dus de Schiedammer Max
Marlissa, één van de onder
scheiden Molukkers.
In Schiedam wonen dertien
Molukkers van de zogenoemde
eerste generatie. Deze, vanaf
1951 In Nederland gevestigde,
Molukkers streden tot vorig
jaar voor erkenning en finan
ciële hulp van de Nederlandse
staat voor hun activiteiten tij
dens de oorlog in Nederlands-
Indie. Vlak voor Kerstmis
kwam het bedrag bij de oud-
KNIL militairen binnen op de
bank- of giro-rekeningen.
De volgende personen krij
gen de herdenkingspenning om
11.00 uur tijdens de feestelijke
ceremonie opgespeld In het
Schiedamse Stadhuis op de
Grote Markt: mevrouw C.J.
Bakarbessy, L. Latunij, C. Lu-
iTJullsanay, M. Marlissa, A.
Matital, G. Nahumury, me-
vrouw S.L. Rlsteruw-Nunume-
te, J. Papilaja, MA Pattlkawa,
J.J. Soumokil J. Tuasela, W.
Uspessij en J. Wattimena.
8
f
(Van een onzer
verslaggeefsters)
SCHIEDAM Er is een wa
re run ontstaan op de kookles
sen voor mannen van 55 jaar
en ouder. Tientallen oudere
Schiedamse heren hebben de
afgelopen maanden via de cur
sussen, georganiseerd door de
Stichting Huishoudelijke Voor
lichting in samenwerking met
de Stichting Raad voor het Be-
jaardenwerk, leren kokkerel
len. De 'keukenprinsjes' wer
den ingewijd in de geheimen
van de Hollandse keuken door
de gediplomeerde kooklerares
Adje van der Akker. In een kla
slokaal van scholengemeen
schap Schfeland aan de Nieu
we Damlaan 762 studeerden de
heren twaalf vrijdagmiddagen
achter de fornuizen. Er sud
derden karbonades, getaakt-
bakken en scholletjes in de
bakpannen. Er werd bouillon
getrokken en groente- of ker
riesoep gemaakt De "buiten
landse' gerechten 'Chili con
carne' (bruine bonen schotel
met vlees en groenten) en 'na
si* kwamen ook aan de beurt
Met hakmes, pollepel en
schuimspaan werd in heel wat
pannen, potten en koekepannen
geroerd of geschept De man
nen leerden omeletten klaar
maken, erwtensoep maken, ge
stoofde kabeljauw koken en het
nagerecht 'rodgrót' vervaardi
gen. „Heerlijk," aldus de begin
nende 'kokers' over het toetje
bestaande uit griesmeelpud
ding met bessensap en vanille
vla. De mannen eten alles wat
ze gemaakt hebben na de les
zelf op.
De lessen, die op vrijdag van
02.00 tot 14,00 uur worden gege
ven, kosten 85 gulden per per
soon. 55-pIussers die een uitke
ring genieten, hoeven het leren
niet te laten. Deze heren mo
gen achter het gasfornuis
staan met een korting van 80
procent op het lesgeld. Per
week betaalt de deelnemer een
klein bedrag voor de gebruikte
ingrediënten.
Voor de nieuwe cursus, die
op 13 februari van start gaat,
hebben zich al 18 kandidaat
koks opgegeven. „We hopen
zelfs een tweede lesgroep te
beginnen. Op een andere dag
natuurlijk en op een andere
tijd," aldus Baukjen Anema
van de Stichting Raad voor het
Beja&rdenwerk enthousiast.
Opgeven via de Stichting Raad
voor het Bejaardenwerk, Tuin-
laan 94, tel. 4731976.
stinkt er, niet om uit te hou
den. Daarom wil er ook geen
mens wonen." Op het hele ei
land staat volgens Van den
Berg maar één huis, het Shac-
kleton House, genoemd naar
een Engelse koopman die goe
de zaken deed toen tweehon
derd Noren er walvissen kwa
men vangen.
Als de ex-scheepskok een
maal aan het vertellen Is, kan
hij nog maar moeilijk stoppen.
Wie verre reizen maakt, kan
immers veel verhalen. Zo her
innert hij zich de Fiji-eilanden.
„Prachtig," zegt hij. „Ais je het
paradijs zoekt, moet je daar
heen gaan. En wat denk je van
Madeira," vervolgt hij. Dit
Portugese eiland is volgens
hem net zo ver reizen als
Spanje. „Maar het is niet he
kend, hè. Dus gaan de mensen
er niet heen. Maar het Is een
pracht, schitterend." De men
sen gaan volgens hem naar
Spanje omdat ze vermaak zoe
ken. „Maar wie is er ooit in het
museum van Goya in Barcelo
na geweest," zegt hij op vra
gende toon en vervolgt dan:
„De wereld is een paradijs,
maar je moet er wel oog voor
hebben."
In zijn leven is de bereisde
zeeman meerdere malen door
het oog van de naald gekropen.
In de eerste wereldoorlog mon
stert hij als koksjongen aan op
een Engels schip. Nadat de
schuit in Engeland kolen heeft
geladen, wordt het vijftien ki
lometer buiten Aberdeen door
de Duitsers getorpedeerd.
Hierbij verdrinken zestien op
varenden. Samen met acht
man wordt Van den Berg ge
red door een Engelse torpedo
jager.
Andermaal mazzelt hij als
hij net terugïs van een reis en
zou aanmonsteren op een En
gels schip bij de werf Gusto'in
Schiedam. Hij krijgt echter ru
zie met de kapitein, waarop hij
zijn plunjezak pakt en van
boord stapt. Het schip vertrekt
dezelfde dag nog zonder hem
en vergaat even buiten de kust
met man en muis.
Al deze gebeurtenissen heb
ben de zeeman er echter nooit
van weerhouden te blijven va
ren. Alleen tijdens de Tweede
Wereldoorlog moet hij noodge
dwongen aan land blijven. Tot
1944 is hij actief in het verzet
en neemt in hetzelfde jaar
dienst in het Engelse leger, dat
inmiddels Zuid-Nederland
heeft bevrijd. Hij vluchtte naar
Schijndel omdat de bezetters
te zeer achter hem aan zitten.
Het is ook aan de oorlog te
wijten dat Van den Berg nu
een paar dagen in het zieken
huis verblijft. Granaatscher
ven van veertig jaar geleden
moeten uit zijn been worden
verwijderd. Wederom haalt
Van den Berg zijn portefuille
te voorschijn en toont een door
de tand des tijds aangetast
stukje papier. Het is zijn ont-
slagbewijs uit het Engelse le
ger dat is ondertekend door
Montgomery himself.
Na de oorlog vaart Van den
Berg nog tot 1956 op de wereld-
zeeen en bezoekt hij de weinige
uithoeken op de aardbol waar
hij nog niet Is geweest. Of het
nu gaat om Suriname, de An
tillen (hij noemt meteen even
de Boven- en Benedenwindse
eilanden op een rij), Rusland,
het Verre Oosten, of Canada,
de scheepskok uit Delfshaven
is er geweest „Weet je trou
wens waar de naam Canada
vandaan komt?" wil hij weten.
„Een Portugese ontdekkings
reiziger voer eens langs de
kust van Canada. Hij zag al
leen maar rotsen en zei toen:
ca nada, dat betekent: hier
niets. „Zo zie je, van een oude
zeeman kan je nog wat leren,"
lacht hij.
Gevaagd of hij weer zou wil
len varen, antwoordt de oud-
scheepskok: .Als iemand me
"zou vragen, ga je mee op reis,
dan spring sik vanavond nog/
aan boord Maar ja, waar vind
je zo iemand," besluit hij.
FILMCLUB
De Filmclub Schiedam vertoont
vrijdag 30 januari de Neder
landse speelfilm 'De Kkkome-
diant' van regisseur Casper
Verbrugge. Da film, met in de
hoofdrol Freek de Jonge,
wordt gedraald in gebouw de
Teerstoof (Nieuwstraat 12).
Aanvang 21.30 uur, zaal open
20.30 uur. Toegang voor dona
teurs vier gulden. Lid worden
kost vijf gulden per seizoen, in
clusief toegang eerste film.
PODIUM
'Mama's gotta headache' Is de
naarn van een nieuwe soulfor-
matie. De soulband, bestaande
uit acht dames, treedt zater
dag 31 januari op in* café Podi
um (Lange Haven 28). De vrou
wen brengen een verrassende
cocktail, van swingende Mo
town- en Atiantacovers ge
mengd met een dosis eigen
tijdse soul, ten gehore. De
soulband bestaat uit: Anita,
percussie, back vocals; Ankie
Vanderpas, lead zang; Anne-
Marie, trompet; Arianne, bas;
Bep, tenor sax; Carollen,
drums; Claudia, toetsen, back
vocals en Kaat, gitaar. Aan
vang 22.00 uur. Vanaf nu is er
iedere zondag een 'Alles is mo-
geiijk-avond' in Podium.
THE DITCH
Het Rob van Krefelt trio is vrij
dag 30 januari, op veler ver
zoek, weer te beluisteren in
Jazzcafé The Ditch (hoek Kor*
Haven/Elzensteeg). Het trio
wordt gevormd door: Rob van
Krefelt op piano, Anton Druk
ker op bas en Arnoud Gerrit
sen achter de drums. Aanvang
21.30 uur. Zaterdag 31 januari
treedt het Lodewijk Souwens-
Marcel Karreman Quintet op in
The Ditch. Het Bebop spelende
vijftal bestaat uit: Lodewijk
Bouwens, vibrafoon; Marcel
Karreman, gitaar; Barend Pe
tersen, tenor sax; Daan Gail-
lard, bas; Kees van Krugten,
drums. Aanvang 21.30 uur.
ZWEMBAD-ZUID
Met ingang van maandag 2 fe
bruari wordt er in Zwembad
Zuid (Westfrankelandsedijk 3)
trimzwemmen voor volwasse
nen gegeven. Deze pittige
zwemtraining, georganiseerd
door de gemeentelijke dienst
sportzaken, wordt gehouden
van 20.30 tot 21.45 uur. Gedi
plomeerd bad personeel geeft
de iessen. De training houdt
onder andere in: duurzwem-
men, trimoefeningen in en bui
ten het water; baivormen en
baantjeszwemmen. Inlichtin
gen, tel. 4261682.
INSTUIF
De Schiedamse deejee Martin
Green draait zondag 1 februari
de platen bij de stichting In
stuif Schiedam, zaal Irene
(Nieuwe Haven-155). De 'ouwe
rot in het vak' Martin krijgt de
jeugd in de sociëteit gegaran
deerd aan het swingen. Aan
vang 20.30 uur. Einde 00.30
uur. Entree vijf gulden.
MOESMAN/HACHMANG
De tentoonstelling 'Elements'
van de Engelse kunstenaar
Harry Snook hangt nog dit
weekeinde in Galerie
Hachmang/Moesman (Lange
Haven 50). De kunstwerkjes
zijn te bezichtigen tot en met
zaterdag van 11.00 tot 17.00
uur.
DC WOUDHOEK
Bezoekers van het dlenstenc-
trum de Woudhoek (Heijer-
mansplein 35) meten op dins
dag 3,10 en 17 februari de
krachten achter de sjoelbak. In
een afvalcompetie wordt ge
streden om de eer. De sjoelers
gooien met de ronde schijven
van 13.30 tot 16.30 uur. Deel
name ƒ3,50 (inclusief een war
me consumptie) per persoon.
DC 4MOLENS
In dienstencentrum de
4Molens (Nieuwe Damlaan 766)
wordt zondag Thé-dansant ge
houden van 13.30 tot 16.00
uur. Dinsdag 3 februari rollen
van 14.00 tot 16.00 uur de bin
go-balletjes. Woensdag 4 fe
bruari is er een soos-avond
voor de bewoners van de flats
Stricklede, Nleuwland en Em
ma.
TREFPUNT OOST
De 55-plussers uit de Schie
damse wijk Oost kunnen
woensdag 4 februari terecht in
Trefpunt Oost (Clubhuls Oost,
Celsiusstraat 2). Er is gelegen
heid tot biljarten, spelletjes
doen, een kaartje leggen en
gezellig praten bij een kopje
koffie. De instuif duurt van
10.00 tot 12.00 uur. Toeganq
gratis.
DE ERKER
Het Trio 'Delta Boys Band' ver
zorgt zaterdag 31 januari de
muziek tijdens een groot dans-
festijn in wijkcentrum de Erker
(Jan van Avennestraat 32). Het
dansfeest is georganiseerd in
samenwerking met dansschool
de Style. Het festijn begint om
20.00 uur. Entree vijf gulden.
Inlichtingen of kaartverkoop de
Erker, tel. 4263161 of
4267767.
HUISVROUWEN
De leden van de Nederlandse
Vereniging van Huisvrouwen j
worden dinsdag 3 februari ir
de bar van zaal Irene (Nieuwe
Haven 155) bijgespijkerd over.
de wintersportreis. De bijeen-,
komst begint om 14.00 uur.
WEEKENDDIENSTEN
Het Schielandziekenhuis aan
de Stadhouderslaan heeft dit
weekeinde EHBO-dienst, tei.
4733733. Ambulance, tel
4333300. Huisarts: boodschap
pendienst, tel. 4206611
Spoedrecepten, tel. 4261480.
Tandarts: spreekuur op zater
dag en zondag van 17.00 tot
17.30 uur mevrouw A.J. Mosk,
Burg. Knappertlaan 39, tel.
4734629.
uv
Rottefdamsedijk 403 Schiedam Telefoon: OIO.473 J011*