De schoonheid van fabriekssteden. Gefuseerde kruisverenigingen op weg naar 24-uurs dienstverlening Plan: meer winkels en kantoren In Hoek SP steunt nationaal monument kamp Vught Herriemaker trapt ruit politieauto In Gasontploffing Kortaf Camera gestolen UVG uit strijd om de handbalbeker I M I Van onze verslaggever TON DAMEN SCHIEDAM Iedere losse steen op straat wordt opgeraapt. Geen gebouw ontsnapt aan zijn kritisch oog. Niettemin is het oordeel verrassend. „Deze wijk leent zich uitstekend voor de vestiging van een kolonie kunstenaars, als die er al niet is!" Aan het woord is de Amerikaanse beeldend kun stenaar Warren D. Baumgarten. Hij houdt van in dustriesteden, tekende en schilderde de Engelse fabriekswijken en raakte deze week tijdens een lyrische tocht langs de Waterweggemeenten ver liefd op de Schiedamse wijk De Gorzen. School 'M Ouders Warren D. Baumgarten. (Foto's Arie.Wapenaar) ,Ik ben dol op industrie.. Kunst Verbetering Grafiek Visserijmuseum VARA het vrue volk vlaarcfirigen-schiedam ZATERDAG 31 JANUAR119«7 De Gorzen één creatief bolwerk' Warren D. Baumgarten, Amerikaans beeldend kunste naar, werd geboren in New York en woont de laatste ja ren in Denemarken. Zijn moeder komt uit Praag, zijn vader uit Hongarije. Hij heelt een woning in Seattle aan de Westkust van de VS, maar verbleel lange tijd in ste den aan de oostkust. Zijn leeftijd houdt hij zorgvuldig ge heim. Diploma's behaalde hij aan diverse academies, waaron der Columbia University (Professional Diploma), Uni versity of Florida (MFA) en Syracuse University (UFA). Hij exposeerde in Miami, Los Angeles, New York, Ko penhagen, Bern en Amsterdam. Aan het einde van de jaren zestig had de schilder een atelier op het Prinseneiland in de hoofdstad. Dezer da gen verblijft hij in Nederland om contacten te onderhou den met zijn vrienden uit de kunstwereld. Eind feLruari opent hij een expositie in de Flirt Galerie in Bern. Een permanente tentoonstelling van hem is ingericht in Gal- leria Poltera in Lugano. Baumgarten is gespecialiseerd in landschappen en heeft bijzondere belangstelling voor fabrieken, industrie en de daarbij horende steden. Ook geeft hij workshops onder de titels Esthetische Verontreiniging (over de schoonheid van fabriekssteden), Urbane Kunst (stedelijke kunst) en zo meer. Vanuit zijn interesse in de Engelse industriesteden maakte hij samen met Het Vrije Volk een tocht door de Waterweggemeenten, waarbij hij verliefd werd op De Gorzen. „Leuk, leuk," zo noemt hij de wereldhaven Rotterdam. Hij toontbelangstelllng >voor de vlssersstad Vlaardingen en in Maassluis vindt hij het aange naam maar bezadigd. Wat hem blijf fascineren is „dat (schier-) eiland" De Gorzen. Warren: „Ik beloof -dat ik hier minstens- nog één keer zal te rugkeren. Want hier gebeurt het. Ik ben ervan overtuigd dat hier schilders wonen, dat zij een goed contact hebben met de bewoners van de wijk. Deze arbeidersbuurt ziet er lang niet zo deprimerend uit als de Engelse steden. Hier gebeurt iets. Ik weet het..." Eergisteren al was het zo ver. Hij neemt opnieuw de moeite om vanuit zijn Amster damse hotel naar De Gorzen af te reizen. Hij spreekt met on der meer winkeliers, school meesters, de mensen op straat en de medewerkers van Buurt huis Zuid. Warren zegt het tegen ieder een die het maar horen wil. „Deze plek is mooi. Een indus triestad is mensenwerk; tech nologie. Mensen, architecten hebben aan deze stad gewerkt De stad is één creatief bol werk. Afgezien van de vervui ling, is een fabrieksstad het mooiste en het schoonste wat er is. Dat mensen toch hun neus ophalen voor Industrie is meer een vooroordeel. Mensen, techniek, creatief, stad; dat zijn de kernwoorden. Het aar dige is dat het óok opgaat voor kunst. Vandaar dat ik veron derstel dat de Gorzen boorde vol kunst zit. Wellicht is de kunst verborgen, maar zij is er. Dat is zeker. Hier op dit schiereiland bestaat, 1 zoals vrijwel overal, het verbond tussen kunst en technologie of industrie." In de Willem Brouwers straat valt Warrens oog op de schooi die uitgaat. Ouders staan buiten te wachten, ter wijl de kinderen in stromen de openbare basisschool De Gor zen uitlopen. De ouder staan dicht bij eikaar. Het valt War ren op dat ook de buitenlan ders erbij staan. „Primal De sfeer is goed," zegt hij. .Buiten landers integreren nooit als al leen de kinderen door elkaar worden gezet. Dan nog blijven de kinderen thuis de vooroor delen van de ouders horen. Nee, het moet zoals hier; de ou ders moeten met elkaar om gaan," zegt hij. De Amerikaan wil met de le raren praten. „Als je een wijk wil leren kennen, moet je scho- Een tekening van Baumgarten, High-rise City with Factory. Zware industrie heeft zijn bijzondere belangstelling. ken en zelf de kwast ter hand gaan nemen. Dat blijkt het ge val. „Kijk, dat is wat ik bedoel," zegt Warren. „De mensen doen wat in deze buurt. De bewo ners zijn gevoelig voor kunst en zijn in staat om zelf kunst te bedrijven. Ik zeg niets te veel als ik stel dat de omge ving zich heel goed leent voor een broed-kolonie van schil ders, musici en wat al niet meer." Een rondleiding volgt langs de muren die zijn be schilderd met afbeeldingen van onder meer flamingo's, Donald Duck en palmbomen. Warren kan het resultaat deels waarderen. .Niet slecht, maar waarom zoeken jullie geen professionele kunstenaars? Ik weet dat tuseen de bewoners van dit eiland ook professio nals zitten. Die moeten worden betrokken hij de school." Het schoolhoofd laat even een stil te vallen, maar zegt uiteinde lijk toch 'ja'. Het oer-Hollandse woord ge zellig valt een paar keer. De schilder en de schoolmeester worden het erover eens dat De Gorzen een arbeiderswijk is, waar de mensen fijn kunnen leven. Warren wil weer verder. De wandeling voert langs de winkels in de Groenelaan. Daar wordt de gast verrast door een ongelukkige stap in verse hondepoep en een mo dern kunstwerk: grafitti op een poort. „De kinderen leren leren grafitti nu uit boekjes. Dus dat Is weer uit, kunnen we gevoeg lijk aannemen," zegt hij. War ren weigert vishandel Gund- lach voorbij te lopen zonder er een haring te hebben veror berd en kijkt elders In de straat onderzoekend naar de Chinees. Zijn taal wordt saaier doordat hij steeds „gezellig" len,,kerken en buurthuizen of café's bezoeken," meent hij. Hoewel de kunstenaar onge vraagd de schooi binnentreedt, is hoofddocent Paul de Haan zeer gastvrij. De lerarenkamer wordt speciaal voor Warren opengemaakt. Hij zit barstens vol vragen. Heeft de school professionele tekenleraren? Wie maakt de wanddecoraties? Hoe gaat het met de leerlin gen? Is er veel geweld in de wijk? De Haan begint met de laatste vraag. „Mensen denken soms dat De Gorzen vol ge weld zit," zegt hij geergerd. „Maar dat is niet zo. Mijn col lega in Rotterdam is wel eens bedreigd, maar hier blijft het juist erg rustig. De politie komt nooit en daar is ook geen reden voor. De kinderen ko men hoe ouderwets het ook klinkt keurig in rijen de klas binnen. En na half negen kun je in de lokalen een speld horen vallen. Het gaat uitste kend." Met Instemmend geknik be groet de schilder dit verhaal. En de kunst? Met spijt in z'n stem vertelt de schoolmeester dat de bezuinigingen op kunst en onderwijs hand in hand gaan. Van vakleerkrachten te kenen of muziek op scholen is dan ook geen sprake. Ook is De Haan bedroefd over het feit dat de school geen middellen heeft om het gebouw, dat slecht in de verf zit, een op- knap-beurt te geven. Warren vraagt zich af of de ouders dan niet de koppen bij elkaar ste- zegt, al is dat een fraai compli ment voor de straat. Hij be treurt het overigens dat enkele winkelpanden leeg staan. Lopend naar Buurthuis Zuid merkt Warren op dat de Gor- zenezen er enigzins getekend door het leven uitzien. „Net zo als ikzelf," zegt hij, niet zonder trots. „Wij hebben wat meege maakt. De Gorzenezen lijken allemaal een beetje op die poli ticus die we gezien hebben." Warren heeft even kennis ge maakt met het nieuwe PvdA- gemeenteraadslid Cor Huijken. „Net als Cor kijken de mensen hier ietwat achterdochtig. Als of ze de wereld niet helemaal vertrouwen. Maar zodra ze een punt van herkenning hebben gevonden, zijn de bewoners een en al vriendelijkheid. Wat ik ook zie is stevige werkman skleren. Truien, kragen en das sen. Veelal wordt het schip- perstenue gedragen. Dat wijst allemaal op werk. Dat is zo aardig. De fabriekssteden heb ben inwoners die weten wat echt werken is." Inmiddels loopt Warren als een wijkbewoner het buurthuis aan de Zwartewaalsestraat binnen, dat binnenkort wordt afgebroken. Hij Is pas gerust gesteld als coordinator André Woutersen hem verzekerd dat al druk aan een nieuw buurt huis wordt gewerkt. De ogen gaan fonkelen ais Woutersen hem vertelt over het feit dat professionele kunstenaars hun atelier in het buurthuis heb ben. Hij noemt onder meer Ad van Otterloo en Inge van Haas- tert. De Amerikaan wordt nog en thousiaster als hij hoort dat één van de schilders in de wijk een wanddecoratie mag ma ken op kosten van de gemeen te. „We zijn nog aan het onder handelen," zo houdt Woutersen een slag om de arm, „maar het gaat gebeuren. De schilder zal moeten werken in overleg met de buurtbewoners. Die moeten immers tegen de verf aankij ken. Je hebt er nu eenmaal niets aan als de bezoekers van het buurthuis zich niet verbon den voelen met het kunstwerk. Kunst krijgt betekenis als de mensen zich betrokken voelen. We proberen dat te bereiken doordat de kunstenaar tijdens zijn werk in discusie gaat met de buurt" Een ingewikkeld debat over wat wel en geen kunst Is volgt. Woutersen en de gaat lijken zelfs amicaal te worden. War ren is niet meer te stoppen. Hij praat honderd uit over wat hij gezien heeft.'„Ik heb het ge dacht; op dit eiland weten de mensen hoe ze moeten leven en hoe ze met kunst om moe ten gaan." Hij vloekt nog even als hij het kunstwerk van de twee schilders aan de Brou wersstraat ziet. Dat vindt hij niets. Een glimlach is de reac tie op de beschilderde muren van een klein huis aan de Rid der kerksestraat, dat lijkt op een weelderig bulten in Zuid- Italie (vooral het terras). Hij is er zo door geïnspireerd, dat als hij de stad verlaat voor de trein terug naar de hoofdstad, hij achterstevoren In de auto zit om nog een laatste glimp op te vangen. (Van een onzer verslaggevers) SCHIEDAM Betere zorg en 24-uurs dienstverlening, dat zijn voor de gebruikers de belangrijkste gevolgen van de op handen zijnde fu sie van de kruisverenigingen Schiedam, VIaardingen en Maassluis. 'Nieuwe Water weg Noord' zal de nieuwe kruisvereniging gaan heten. Ondanks schaalvergroting en professionalisering blijft de zorg wijkgericht en dicht bij de mensen. Dat zegt J. van Collenburg, voorzitter van de kruisvereniging Schiedam en van de Stuur groep Samenwerking Nieu we Waterweg Noord, die de fusie begeleidt. Eind 1987 moet de eenwording een feit zijn. De samenvoeging Is een initiatief van de besturen* van de drie deelnemende kruisverenigingen, In nauw overleg met de hoofdwijk verpleegkundigen. Daarmee reageert men op het beleid van de rijksoverheid om pa- tienten korter in ziekenhui zen te laten verblijven. Men sen worden minder snel op genomen, worden later opge nomen en komen eerder weer thuis dan voorheen. Van Collenburg: „Wij spre ken van een verschuiving van de intramurale zorg naar de eerstelijnszorg, waar de kruisverenigingen deel van uitmaken. De druk op die eerste lijn is de laat ste jaren sterk toegenomen. Handelingen die vroeger in het ziekenhuis werden ver richt, moeten nu door het kruiswerk worden uitge voerd. Dus niet alleen is het aantal verrichtingen geste gen, we zien ook een toene mende moeilijkheidsgraad." Deze ontwikkelingen vra- gen van het kruiswerk meer deskundigheid en maximale beschikbaarheid van de diensten. Van Collenburg: „Er is behoefte aan meer zorg, aan betere zorg. Dat moeten de kruisverenigingen nu waar gaan maken. Op dit moment zijn we al een aar dig eind op weg. We bieden nu ook 's avonds directe dienstverlening en we zijn 24 uur telefonisch bereikbaar. Aan 't eind van het jaar moet men voor alle diensten het gehele etmaal door een beroep op ons kunnen doen. Bovendien moet het kruis werk ook flexibeler worden, sneller Inspelen op zaken die actueel zijn. Aanzetten daar toe zien we al, denk daarbij bijvoorbeeld aan de koudete- lefoon." Om de voorwaarden te scheppen voor die betere dienstverlening is een effi cient apparaat vereist dat goed gemanaged wordt, zegt Van Collenburg. „Schaalvergroting en pro fessionalisering zijn In onze ogen daarom noodzakelijk, met als uiteindelijk doel ver beterde zorg voor de gebrui kers. Er komt ln de nieuwe structuur een professioneel managementsteam voor de beheersfuncties die nu nog door vrijwilligers, namelijk de besturen, worden vervuld. Ook de hoofdwijkverpleeg kundigen zullen daardoor Van Collem- burg: >yDe tijd van de wijk zuster die in een lange le ren jas op haar solex door de wijk tufte is voor bij." (Foto Arie Wape naar) worden ontheven van taken op het gebied van beheer en financien, zodat ze zich vol ledig kunnen wijden aan de zorg zelf en de begeleiding van de wijkverpleegkundi gen. Juist omdat er zoveel nieuwe handelingen bijgeko men zijn is goede sturing en bijscholing op hun vakgebied voor de wijkverpleegkundi gen erg belangrijk," zegt hij. Ook zullen er mensen van de provinciale kruisvereni ging naar Nieuwe Waterweg Noord worden overgeheveld. Het gaat om functies als die van diëtist, gezondheidsvoor- lichter, verpleegkundige Al gemene Zaken en nog ande re. Voor die specifieke ken nis waren de lokale kruisver enigingen in het verleden te sterk afhankelijk van de pro vincie, vindt Van Collenburg. „Die deskundigheid werd vroeger veel te versnipperd aangeleverd, of helemaal niet. Daarom zijn we erg blij dal we deze mensen nu zelf in huis krijgen, want het is een belangrijke inhoudelijke ondersteuning van ons werk. Verder zal de materiaaluit leen gebundeld worden. Zo als bekend verzorgt het kruiswerk de uitleen van krukken, rolstoelen etc. Door die diensten samen te voe gen komt er meer en beter materiaal beschikbaar. Daarmee heb Ik dan drie veranderingen opgenoemd die de kwaliteit van de zorg alleen maar ten goede kun nen komen", aldus de voor zitter. Toen men begin 1986 het fusieproces op gang bracht kon men voortbouwen op de reeds jarenlange goede sa menwerking tussen de drie kruisverenigingen. Er zijn ln totaal zo'n 200 personeelsle den bij de operatie betrok ken, die allemaal inspraak hebben gehad over de fusie. Tot nu toe verloopt het orga nisatorisch erg soepel. Van Collenburg: „Men moet goed begrijpen dat het hier niet om een bezuinigingsoperatie gaat Er zullen geen ontsla gen vallen, eerder ls het zo dat er wat personeel bij komt. Omdat de eerste lijn zwaarder belast wordt heeft de overheid extra gelden ter beschikking gesteld. Het kruiswerk is een van de wei nige sectoren in de gezond heidszorg die de laatste ja ren volumegroei heeft ge kend. Daarover mogen we niet klagen ln deze tijd van bezuinigingen." De huidige besturen zullen in de nieuwe constellatie een stap terug doen ten gunste van het management. Ze krijgen een soort commissa risfunctie: adviseren en con troleren, maar geen uitvoe rende taken meer. Zo wordt Nieuwe WaterwegNoord een volledig professionele, be drijfsmatig gelelde organi satie. .Daarmee sluiten we wel een tijdperk af', mij mert Van Collenburg. „Wie herinnert zich niet de wijk zuster die in een lange leren jas op de solex door de wijk tufte en letterlijk ledereen kende? De toewijding van die mensen grensde aan het ongelooflijke. Wat dat be treft zijn de maatschappelij ke verhoudingen natuurlijk wel veranderd. Men ziet het tegenwoordig veel meer als een professionele baan, net als alle andere. Maar het blijft een feit dat het kruis werk altijd gedraaid heeft op bestuurlijke vrijwilligers en een werkelijk fantastische inzet aan de basis. Dat zijn en blijven mensen om trots op te zijn." HOEK VAN HOLLAND Bijna tweeduizend vierkante meter winkeloppervlakte, drieduizend vierkante meter kantoorvtoer en 72 woningen; dat is het nieuwste plan voor de zoge noemde 'Brinkhoek'. Het plan, dat deze week werd gepresen teerd in do deelraadscommis sie voor Ruimtelijke Ordening, omvat het gebied dat wordt in gesloten door de Rietdijk straat, de Prins Hendrikstraat en de Harwichweg, dus achter het politiebureau in Hoek van Holland. De winkels zouden moeten worden gebouwd achter het politiebureau in een T-vorm. Op de hoek van de Harwich weg is een kleine woontoren van zes verdiepingen geprojec teerd en daarachter komen drie kantoorflats Het plan sluit aan de ene kant aan op de be trekkelijk lage bebouwing van de Prins Hendrikstraat "n loopt vervolgens in hoogte op naar het niveau van de twee bejaar denhulzen. Er zijn ai verschil lende gegadigden die zich in de 'Brinkhoek' willen vestigen Veel bedenkingen kwamen er tijdens de behandeling in de commissie van de zijde van de talrijke aanwezige winkeliers Zij vinden dat Hoek van Hol land nu al overbewinkeld is en dat nog eens tweeduizend vier kante meter winkeloppervlak niet gewenst is. Op andere plaatsen in het dorp dreigt dan leegstand te ontstaan, want de toekomstige groei van Hoek van Holland is niet groot ge noeg om deze winkeluitbrei ding te rechtvaardigen, zo re deneren zij. VLAARDINGEN Omdat B. en W. van Vlaardingen en de overige partijen in de gemeen teraad geen financiële steun willen geven aan de stichting Nationaal Monument Kamp Vught, heeft de Socialistiese Partij (SP) besloten het initia tief te steunen met 250 gulden. De stichting had een zelfde be drag als symbolische bouw steen aan de gemeente Vlaar dingen gevraagd, maar B. en W. hebben dit verzoek afgewe zen, omdat het een landeiijke actie betreft. De afwijzing kwam vorige week al ter sprake in een vergade ring van de raadscommissie voor algemene zaken. Hoewel B en W. het initiatief waarde ren en zo'n monument toejui chen „als waarschuwing aan huidige en komende genera ties", vinden zij het niet de taak van de lokale overheid om een financiële bijdrage te leve ren „gelet op het nationale ka rakter van het monument". De Stichting Nationaal Monu ment Kamp Vught is opgericht door het gemeentebestuur van Vught en de Stichting Samen werkend Verzet 1940-1945. Doel is om een deel van het voormalige concentratiekamp in stand te houden en te her bouwen. De stichting heeft alle gemeenteraden van Nederland om een bijdrage gevraagd, omdat de duizenden mannen en vrouwen die er gevangen hebben gezeten, uit het gehele land afkomstig waren. Voor de SP-Viaardingen is dit een reden om het initiatief te steunen. In een brief aan de gemeente Vught en de stich-" ting schrijft de SP, dat ook Vlaardingse verzetsmensen in Vught hebben gezeten. Een tweede reden wordt gevormd* door het feit, dat het kamp een produktiekamp voor Philips was. „Een voorbeeld van het wezen van het fascisme", al dus de SP, die verwacht, dat haar bijdrage wordt besteed aan documentatie over de acti viteiten van Philips in het kamp. VLAARDINGEN Een 36-jari- ge Vlaardinger, opgepakt we gens geluidsoverlast, ging tij dens het ritje naar het politie bureau zo tekeer in de surveil lancewagen, dat het portier van de wagen werd ontzet en een ruit vernield. Personeel van de GGD heeft aan het bu reau de glassplinters uit zijn been verwijderd. De man werd aangehouden. nadat verschillende buren had den geklaagd over geluids- overlast, veroorzaakt door een cassettespeler. Omdat de man, die aan de Van Oldenbarne- veidstraat woont, niet wilde opendoen, werd de woning door de politie in aanwezigheid van een hulpofficier van Justi tie geopend. De geluidsappa ratuur is inbeslaggenomen. VLAARDINGEN Een gas ontploffing in de keuken van een woning aan de Van Aer- senstraat had een dermate Wethouder I. van der Knaap slaat op dinsdag 3 februari de eerste paai voor de nieuwbouw van de Profimarkt aan de Lan ge Boonestraat in Maassluis. Het bedrijf gaat verhuizen, om dat de bestaande huisvesting aan de Noordvliet in een slech te staat verkeert en ook te klein is. Woensdag 4 februari opent de heer J.S.M. Rijntjes, directeur van de Kardinaal Alfrinkschool, een grafiek-tentoonstelling in het Gemeentemuseum van Maassluis. De tentoonstelling duurt tot en met zondag 8 fe bruari. ln het Visserijmuseum draait een nieuwe video, die een beeid geeft van de Deense vis- kracht, dat de houten gevel zo'n tien centimeter naar bui ten werd gedrukt. Vreemd ge noeg bleven de ruiten heel. serij en de toeleveringsbedrij ven. Schepen op zee, inter views en opnamen in en om de Scheveningse visafslag wisse len elkaar af in de documentai re, die drie kwartier duurt en 'Impressies van de Deense vis serij' heet. llona Borsman, secretaris van het VARA-hoofdbestuur, is dinsdag 3 februari te gast van de praatgroep van het NIVON in Vlaardingen. Zij beant woordt dan de vraag 'Hoe staat het met de VARA?'. Bij deze bijeenkomst zijn de VA- RA-leden uit de gemeenten Schiedam, Vlaardingen, Maas sluis, Maasland en Hoek van Holland welkom. Deze regio telt 12 000 ieden De bijeen komst begint om 9.30 uur In NIVON-boerderij De Hoogka mer, Van Baerlestraat 252. VLAARDINGEN Uit een wo ning aan de Van Assendelft- plaats zijn een teren tas met honderd gulden en een fotoca mera ontvreemd. Veei moeite om binnen te komen hoefde de inbreker niet te doen, want een deur was niet op slot. De dief stal vond plaats, terwijl de be woonster van het pand op de eerste etage aan het werk was. Zij is gedupeerd voor een be drag van 2000 gulden. SCHIEDAM De handballen de dames van UVG hebben de wens van trainer Leon Luyster- burg, een plaats bij de laatste zestien in de strijd om de na tionale handbalbeker, niet waar kunnen maken. Tegen het Groningse V en K kwam UVG donderdagavond niet al leen een doelpunt te kort (11- 12) om een verlenging af te dwingen, maar het ontbrak de groenwitten de gehele wed strijd aan doelgerichtheid. In het bekerduel was Sonja van Veizen de meest produktieve speelster. Zij nam vijf treffers voor haar rekening en vormde het grootste gevaar voor de A 1 !>l Groningse defensie. Leon Luysterburg, die na één bespreking met het bestuur nog geen zekerheid heeft over contractverlenging, was op het oog minder ontdaan dan zijn speelsters. „Ze hebben ge knokt voor wat ze waard zijn en ook volop kansen gehad. Maar we hebben het heiaas la ten liggen," was het nuchtere commentaar van de Braban der. De doelpunten van UVG; Sonja van Veizen 5; Anja Hollander 2 en Karin ten Wolde, Ingrid Dul- j fer, Angeia Venturini en Vally Kolwitz allen 1 doelpunt.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1987 | | pagina 1