Jacques van Haasteren:9Ik sta heel mijn leven op de
Rug
John kroes
«Bi
PvdA wekt wrevel
bl| coalitiepartners
Naakt verplicht
bij Cleopatra
Spoedcursus zwemmen
succes In Kolpabad
hülsta-tptaal
Honderdste
'Ss
ws
SCHIEDAM Het gemeentebestuur wil parti
culieren aansporen om monumenten en beeldbe
palende panden in Schiedam op te knappen. Er is
een speciale man op de afdeling Bouw- en woning
toezicht van Gemeentewerken aangewezen als
restauratie-adviseur. Voorts is een brochure ge
maakt, waarin alle bestaande subsidiemogelijk
heden overzichtelijk op rij zijn gezet. In totaal be
schikt Schiedam jaarlijks over één miljoen gul
den voor restauratie. Daarnaast zijn er fiscale
voordelen en kan gemeentegarantie voor geldle
ningen verkregen worden.
wm.
Peter van Velzen voelt zich prima thuis tussen de historische panden van Schiedam, waarvan vele binnen enke
le jaren opgeknapt moeten zijn. (Foto Arie Wapenaar)
mmm
Jacques van
Haasteren:
,J£r is heel
wat veran
derd in die
zestig jaar."
(Foto Arie
Wapenaar)
De groep Schiedammers, die vlak na. de oorlog optrad in de Bevrijdingsrevue.
Staande tweede van rechts Jacques van Haasteren als generaal Rauter. Aan zijn
linkerarm een van de twee dochters van drankenfabrikant Melchers, die meespeel
den- In het midden als Hitier, de heer Van der Tom en tweede van links de toneel
meester van het Passagetheater. (Reproductie Arie Wapenaar)
Géén entourage, (die Koopt u later wel)
wél het béste en meest komfortabele slaap-
systeem dat u zich denken kunt:
2 lattenroosters, elk op eigen poten 2 x 70 br -
2 x 80 br - 2 x 90 br - 2 x 100 br, hoofd- en
voeteinden verstelbaar, èlk-apart instelbaar op
gewenste hardheid
12 jaar hülsta garantie
Al SO /aar voorlichting
over wonen en slepen
j|at!e slaapkamers, èlle woonkamers
Met 12 jaar garantie
De zaak waar u niets vooruit hoeft te betafeih
Politie
Ansje op deJcast
Plezierstukken
Doorgaan
Nieuwe methode
JSSIÉII
m ---- - -w |f|f|fg| 1
SWf'M
HET VRIJE VOLK
schiedam
VRIJDAG 13 NOVEMBER 1987
e wilmeer moriiiiitëntén opknappen
Steun voor
V, L
restauratie
particuliere
panden
Peter van Velzen, die restau
ratie-architectuur heeft gestu
deerd, is bij gemeentewerken
contactpersoon voor mensen,
die plannen hebben om oude
panden hun glorie terug te ge-
jven. Hij regelt alle activiteiten
pp dit terrein en wil zijn vak
kennis beschikbaar stellen om
Restauratiewerk te stimuleren
jen begeleiden. ,Jk ben niet bij
'een architectenbbureau gaan
werken, maar bij de gemeente
in dienst getreden. In deze stad
is er op dit specifieke terrein
veel werk te doen. Ik hoop veel
Schiedammers van dienst te
kunnen zijn," zegt hij.
In Schiedam staan honderd
zestig rijksmonumenten en
meer dan tweehonderd zoge
naamde beeldbepalende pan
den. Veel daarvan zijn volgens
gemeentelijke deskundigen
binnen tien jaar aan restaura-'
tie toe. Voor het opknappen
kunnen eigenaren gebruik ma
ken van verschillende subsi
dieregelingen. Ook bestaat er
een Nationaal Restauratie
Ponds,, dat het rijk beheert Er
bestaan mogelijkheden om
voorschotten te krijgen voor
hoge financieringen of lenin
gen tegen lage 'rente. Ook zijn
er bijzoader belastingregels.
Toch zijn soms de rijksregel
ingen nog niet toereikend voor
de particulier, die plannen
voor een restauratie heeft. Het
Schiedamse gemeentebestuur
heeft eigen maatregelen geno
men om te komen tot het op
knappen van zoveel mogelijk
waardevolle panden. Zo ia het
mogelijk om een pand van een
particulier wegens historische
waarde op te nemen in het
meerjarenprogramma van de
gemeente voor restauratie van
rijksmonumenten. Op deze wij
ze kan rijkssubsidie worden
verkregen.
Voor beeldbepalende panden,
die dus zelf niet als monument
worden erkend maar waarvan
men het behoud in oorspronke
lijke staat wel belangrijk
vindt, bestaat de mogelijkheid
subsidie te ontvangen uit het
fonds stadsvernieuwing. Schie
dam heeft jaarlijks een a»U-
joen beschikbaar voor de res
tauratie van historisch waar
devolle panden. De verschil
lende manieren om uit de spe
ciale potjes geld te krijgen
staan in de brochure 'Subsidie
regelingen monumenten Schie
dam'. Zij is verkrijgbaar bij de
afdeling Bouwen woningtoe
zicht van Gemeentewerken in
het Stadskantoor. De eerste
exemplaren zullen worden ver
spreid onder eigenaren van be
schermde monumenten.
Door BEN VAN HAREN
SCHIEDAM Een goed bij
■kas zittende,; maar; gezelschap
missende oude boer speelt
oud-politieman Jacques van
Haas teren in zijn jubileums
tuk. - 'Een leuke vent is nooit
iweg' luidt de titel van het blij-
'speL Dat is - héél wat,anders
dan zestig jaar geleden.; Toen
stond hij als dertienjarig jo-
chie.-ïn, een vreselijk zwaar
treurspel- met de oer-katholie-
ke titel Triomph des Krui3es'.
„De katholieke kerk had in
dertijd ook op het toneelspelen
een zware censuur. Mijn vader
was in die jaren voorzitter van
Aiberdingk Thijm en als kleine
jongen maakte ik thuis dus al
les mee van de vereniging.
Men speelde toen alleen maar
van die .verschrikkelijke dra-
kenspelen, eeuwig drama's. De
kerk stond geen luchtige spe
len toe. i Toneel was een seri
euze zaak,"vertelt Van Haas
teren in zijn flat aan de Me
rellaan in Maassluis.
„Die tijd is gelukkig voor-
verzucht hij, „De kerk
met zijn strenge regels was
bok de oorzaak van die vijf
aar wachten na mijn debuut,
"e moest persé achttien jaar
|jjh om lid te kunnen worden
Ivan een rooms-katholieke to
neelvereniging. Ook was het
verboden om dames in het ge
zelschap op te nemen. Het was
uitsluitend een herenclub toen
en nog vele jaren daarna.'
Al bladerend in zijn verza
meling plakboeken komen de
herinneringen naar boven bij
Vain Haasteren, die inmiddels
•f y -- i;'r "d l'è r.L
Aiberdingk Thijm aanwezig.
Zoals ik al zij was het bij ons
thuis eën en al toneeL Mijn va
der en moeder namen mij ook
altijd mee.
ook al zo'n vijfentwintig jaar
optreedt als regisseur.Jk heb
eigenlijk toch mijn hele leven
op de planken gestaan. Op die
ene uitzondering na heb ik als
kind weliswaar geen rolletjes
gespeeld, maar ik was wel al
tijd op de toneelavonden van
Singel 51 (achter Broersvest), Schiedam, 010-4267920
Soms gaf dat wel problemen,
want behalve de kerk was in
die jaren dertig ook de politie
strenger. In Schiedam gold de
regel dat kinderen 's avonds
Iaat niet in feestzalen aanwe
zig mochten zijn. Ik weet nog
heel goed, dat Ik telkens als de
politie kwam controleren het
toneel op moest, achter de cou
lissen, moest wachten tot de
agenten vertrokken waren.'
Jacques van Haasteren heeft
zelf later vele jaren bij de poli
tie gewerkt in Schiedam.
Meerdere leden van Aiber
dingk Thijm waren daar werk
zaam en nog is de band niet
gebroken. Nu is de 73-jarige
drager van de erepenning van
de Schiedamse Gemeenschap
en van koninklijk goud al weer
een aantal jaren gepensio
neerd als districtshoofd van
het Centraal Bureau voor Ri 'v-
aardigheidsbewljzen in Rotter
dam. In die functie heeft nij
twee nieuwe gebouwen laten
neerzetten, waar velen met
bibberende knieën naartoe gin
gen voor een rijexamen. Ver
schillende leuke ontmoetingen
heeft hij in die periode gehad.
„Ik kan me nog herinneren
hoe we Ansje van Brandenberg
op de kast hebben gejaagd.
Destijds kreeg je nog niet di
rect na je examen te horen of
je wel of niet geslaagd was.
Dat duurde altijd een dag of
wat. Ansje, bij wie ik in die tijd
een toneelcursus volgde, kreeg
bij terugkomst op het CBR
'toevallig' te horen hoe een col
lega tegen mij zei: „Die vrouw
mag er dan wel aardig uit
zien, maar rijden kan ze niét."
Ze keek geschrokken in mijn
richting, maar herkende me
niet als een van haar cursis
ten. Diezelfde avond hen ik bij
haar op les geweest en heb ik
voor we begonnen haar een fo
to, die ze in de zenuwen teveel
afgegeven had, teruggeven.
„Oh, dat was u?;Ik ben gezakt,
hè?" vroeg ze direct Ik kon
haar toen gelukkig vertellen,
dat het niet zo was en ze haar
rijbewijs tegemoet kon zien. Zo
heb ik in die baan mensen ais
Rob de Vries, Pierre Janssen
en nog veel meer ontmoet."
„Trouwens ook op de talloze
cursussen, die ik heb gevolgd,
ben ik bekende beroepstoneel-
mensen tegen gekomen. Van
Anna Blaman heb ik litera
tuurles gehad en Arend Hou
wer gaf me een halfjaar to
neelles. Die cursussen werden
georganiseerd door de Neder
landse Amateur Toneel Unie
(NATU). Ik herinner me ook
nog heel goed hoe Kommert
Klein ons vier maanden lang
het tweede bedrijf van 'Scha
kels' van Herman Heijermans
liet spelen zonder dat we het
ooit opvoerde. Ik heb in die ja
ren veel van toneel geleerd.'
Begon hij bij Aiberdingk
Thijm in een somber drakerig,
stuk, de laatste jaren heeft
Van Haaster met zijn vereni
ging uitsluitend kluchten en
blijspelen gebracht. Bewust.
„Het is niet zozeer een keuze
voor ons zelf, maar hij wordt
ingegeven door de wens van
het publiek. Als toneelspeler,
ook als amateur, ben Je ijdel;
je wilt laten zien wat je kunt
en hebt dus graag een leuke
ploeg mensen in de zaal. Daar-
om zijn we wel.verplicht om'
zogenaamde plezierstukken te
brengen. De mensen worden in
hun dagelijkse leven al genoeg
geconfronteerd met droevige
z&kefa. Als zij uitgaan, willen
ze dus wat vrolijks en daarom
spelen wij noodgedwongen
kluchten en blijspelen."
Toneel heeft in het leven van
Jacques van Haaster en zijn
vrouw altijd een belangrijke
rol gespeeld. Ze hebben elkaar
ruim veertig jaar geleden niet
In toneelverband leren kennen,
maar wel zegt de jubilaris van
Aiberdingk Thijm: „Het is heel
prettig geweest, dat zij zelf ook
meel heeft gespeeld en van
theater hield. Daardoor heb ik
al die jaren die hobby zo inten
sief kunnen beoefenen. We
speelden vroeger wel twee of
drie stukken per jaar. In de ka
tholieke Volksbond aan de
Lange Haven speelden we zes
avonden achtereen voor een
volle zaal. Bijvoorbeeld voor
de metaalbewerkersbond St,
Elby, die eerst zelf een toneel
club hadden welke in onze ver
eniging is opgegaan. Nu is het
anders en zijn we blij als we
driehonderd mensen in de gro
te zaal van het Passage Thea
ter krijgen.'
Die teruggang in belangstel
ling heeft volgens Van Haaste
ren alles te maken met dé
komst van televisie. ,Jk kijk
maar naar mezelf. Vroeger
gingen wij heel vaak naar al
lerlei toneelvoorstellingen en
films. We hebben vooral geno
ten van mannen als Ko van
Dijk, bijvoorbeeld in Othello of
Van de brug af gezien. Rob de
Vries in het mij rillingen be
zorgende, mooiste stuk dat ik
ooit gezien heb, 'Er komt een
vriend vanavond', Richard
Flink en Paul Steenbergen. Nu
zitten wij in ons eigen thuis-
theater naar televisie en video
te kijken," erkent hij.
Wel heeft als vaste ïwoonte
om naar de voorstellingen te
gaan van andere Schiedamse
verenigingen, die hij nadruk
kelijk 'zusterverenigingen"
noemt. „Vorige week zaten we:
bij Intermezzo en binnenkort
gaan we naar Othello. De on
derlinge verhoudingen zijn al
jaren goed. Ik heb zelf wel
meegespeeld met UD (Utile
Dulci) en met veel vreugde
denk ik terug aan de Bevrij
dingsrevue, waaraan spelers
uit alle toneelverenigingen,
maar ook dansgroepen en
zangkoren meededen. Het was
een prachtige gezamenlijke
produktie vlak na de oorlog,
waarin ik Generaal Rauter
speelde."
„De emotie moet een toneel
speler elke keer weer goed
overbrengen," stelt Jacques
van Haasteren. „Ik kan op re
petities daarover vaak heel
vervelend doen tegen mijn spe
lers en speelsters. Het is niet
het uit je hoofd leren van een
tekst en dan maar uitspreken.
Er moet gevoel in zitten, zeg ik
telkens."
Het is daarom niet verwon
derlijk, dat Van Haasteren zelf
nog wel een,keer het verzets-
stuk „De stormbal hangt uit'
zou willen overspelen. „Het
kan. niet, want het publiek wil
het niet meer. Maar toen wé
dat in 1945 speelden, konden
wij er alles in kwijt. Dat is wat
anders dan nu."
Van Haasteren gebruikt het
cliché: „Er is veel veranderd."
Gezamenlijk kijken we vanuit
zijn woonkamer naar een boór-
platform aan Rozenburgse
kant van de Nieuwe Waterweg.
„De tijd dat we een keuze kon
den maken' uit vei? leden is
vcórblj. We hebben nv meer
moeite om een stuk te zoeken,
want we willen ieder van de
tien spelende leden' een kans
geven. Het lukt telkens weer,
maar ik zou blij zijn als we een
aantal nieuwe heren zouden
kunnen aantrekken."
Het geslacht, dat jaren gele
den niet in tel was bij Alber-
dingk Thijm op aanwijzing
van de kerk, is nu In de meer- -
derheid.
Jacques van Haasterën
denkt nog lang niet aan ophou
den. ,Jn blijf zo lang mogelijk
spelen. Net als mijn vader. Hij
was 75 jaar toen hij in het zie
kenhuis zijn rol in het stuk dat
we gingen spelen, teruggaf. Hij
is daar kort daarna gestor
ven."
SCHIEDAM - Vijf Jaar
beeft Jacques van Haaste
ren na zijn debuut moeten
wachten op een vaste
plaats bij zijn toneelvereni
ging. Daarna echter speel
de hij achter elkaar door.
Morgen staat bij op de
planken van hét Passage
theater in waarschijnlijk
zijn honderste roL Hij heeft
ze niet allemaal geteld. In
ieder geval zestig jaar na
het begin van zijn carrtere
binnen het Schiedamse
amateurtoneel speelt hij de
hoofdrol bij-Hét negentigja
rige Aiberdingk Thijm.
De voorstelling begint
morgenavond om acht uur.
De toegangsprijs bedraagt
zeven gulden. Kaarten zijn
telefonisch te reserveren
onder de nummers 4701499,
4737273 en 4736450 of zater
dag aan de kassa van bet
theater te verkrijgen.
VLAARDINGEN —.„Zwemmen
leren binnen veertien dagen".
Die garantie geeft de bedrijfs
leiding van het Kolpabad aan
ouders van kinderen, dlë aan
gemeld worden voor een
.spoedcursus zwemmen in de
Kerstvakantie. Bedrijfsleider
Adrie Troost en zijn medewer
kers durven die garantie te ge
ven na het grote succes van de
eerste spoedcursus, die begon
op 28 oktober.
„Al na twee weken waren de
elf jonge kinderen niet meer
bang van water en zij beheer
sen nu de school- en rugslag
redelijk," zegt bedrijfsleider
Troost van het Kolpabad. „De
ouders hadden van ons de gar
antie gekregen, dat hun kinde
ren binnen drie weken zouden
kunnen zwemmen en we zijn
daar ruimschoots In geslaagd".
De gemiddelde leeftijd van de
leerlingen van de eerste cursus
Is vijfenhalf jaar. „De jongste Is
vier jaar en de oudste zeven.
Alle elf zijn ze nu volledig wa-
tervrfj. Ze springen van de
veerplank, snorkelen en duiken
ringen op. Verreweg de meeste
kinderen zwemmen ook al
moeiteloos baantjes in het die
pe bad," meldt de bedrijfslei
der.
Zondag zwemmen alle kinde
ren voer een brevet van de in
ternationale Swimming Te
achers Association (STA); Zij
doen dat op verschillende af
standen: honderd, driehonderd
of vijfhonderd meter, afhanke
lijk van de persoonlijke capaci
teiten. Voor het Nederlandse
A-diploma, met voor leder vas
te eisen op het gebied van af
stand, onderwaterzwemmen en
watertrappelen, zijn zij nog niet
klaar. Zes leerlingen zullen la
ter deze maand hiervoor exa
men afleggen.
De nieuwe methode van zwem
les geven aan jonge kinderen
is afkomstig van mevrouw
Raam, die al enkele jaren
spoedcursussen propageert In
de waterrijke streken Vinke-
veen en Hulzen heeft zij zelf de
afgelopen zes jaar grote aan
tallen jonge kinderen zwem
men geleerd. Ook is zij bij de
eerste spoedcursus in het Kol
pabad betrokken geweest. De
opzet van de spoedcursus Is
kinderen snel en langdurig
achtereen met het water in
aanraking te brengen.
De cursus duurt In periode kor
ter, maar In uren langer dan de
gebruikelijke zwemles. Op ne
gen dagen zijn de kinderen
vierenhalf uur achtereen In het
water bezig. In de eerste cur
sus lag het aantal uren Iets la
ger en werd uitsluitend op
woensdag, zaterdag en zondag
gezwommen. „Die zondag is
voor een aantal mensen reden
geweest om hun kind niet aan
te melden. In de kerstvakantie
hebben wij ook niet kunnen
vermijden, dat er één zondag
bij zit. De grote hoeveelheid
lange lessen, kort na elkaar, in
de kerstvakantie maakt het
mogelijk voor mensen, die be
zwaar hebben tegen het zwem
men op zondag, hun kind dat
lesje te laten overslaan," zegt
Troost.
De spoedcursus zwemmen in
het Kolpabad kost 550 gulden.
VLAARDINGEN De coalitie
partners WD en CDA in Vlaar-
dingen hebben gisteren geïrri
teerd gereageerd op een voor
stel van de Partij van de Ar
beid om alvast een kleine drie
ton uit te geven van een onver
wachte meevaller van 880.000
gulden. Op de tweede dag van
de begrotingsmarathon in
Vlaardlngen meende WD-frac-
tievoorzitter G.A. Neijssel, dat
de tijd van het kabinet Den Uyl
was teruggekeerd. „Potverte
ren. Kijk, er is een meevaller.
Gelijk uitdelen", noemde hij
hef. Hef;CDA stelde voor om
het geld voorlopig 'in de knip'
te laten zitten, een standpunt
dat ook wethouder Chr. van
Roon (Financiën) leek aan te
■hangen,
De meevaller bestaat uit een
hogere uitkering uit het ge
meentefonds, de belangrijkste
Inkomstenbron van de ge-
mëèhte. De PvdA wil een klei
ne clrlè'tonbestemmën voor
ónder meer onderwijs, voor
stellingen in de Harmonie, aan
schaf van compact-discs, Vrije
Academie en'onderhoud van
speelplaatsen. Drs. IJ van der
Velden (PvdA): „Het geld Is er,
het kan. Er Is in de verste verte
geen sprake van geldsmijterij."
Gisteren zorgde de
SGP/RPF/GPV voor een on
verwachte wending door voor
te stellen de rest van de mee
valler voorlopig te reserveren.
De fracties zouden dan later
voor de besteding voorstellen
kunnen doen.
De vergadering moest een uur
geschorst worden, voordat de
raad eruit was. Politieke waar
nemers veronderstelden, dat
het college wankelde. Maar
PvdA-fractievoorzitter J. Rans-
huijsen ontkende dat dit het
geval was. „Er was geen crisis.
Er waren een paar mensen, die
het niet begrepen", verklaarde
hij desgevraagd. Na de schor
sing maakte burgemeester
A.A.J.M. van Lier bekend, dat
het SGP/RPF/GPV-voorstel als
volgt gewijzigd zou worden:
niet de fracties, maar het colle
ge zelf zal met voorstellen ko
men ter besteding van de rest
van het geld.
In zijn financiële beschouwing
noemde Van der Velden het
perspectief 'ongunstig, on
danks de oppepper van
880.000 gulden'. Anderzijds
vond hij, dat 'er gelukkig tóch
nog veel kan'. De oud-wethou
der van Financiën pleitte voor
het opvoeren van de Investe
ringen (onder meer in riolerin
gen) en het bespoedigen van
de bouw van een sporthal In
Holy-Noord. Zijn opvolger Chr.
van Roon vond echter, dat het
niet sneller kan. „Het tempo
ligt al zeer hoog. De rek bij de
ambtenaren en het college is
eruit", zei hij.
Volgens Vari Roon zijn 'de pro
blemen niet zo angstaanja-
gend, zoals wel eens wordt
verondersteld'. Zo rekende hij
voor, dat voor 1991 een tekort
van slechts 3 miljoen gulden
wordt verwacht, een bedrag
dat gunstig afsteekt bij vorige
prognoses op langere termijn.
Niettemin waarschuwde zijn
partijgenoot C. Bot voor een ai
té groot optimisme. „In de ko
mende tijd zal veel geld nodig
zijn voor dé bodemsanering",;
voorspelde hij. „Meer inzicht in
de financiële consequenties in
de komende jaren Is dringend
noodzakelijk."
Het gemeentelijke Zwembad Zuid aan de Wést Frankeiandsedijk
heeft eer. 'face lift' gehad. Het hele zwembad kreeg de afgelopen
twee jaar een fikse opknapbeurt. Het gebouw en de voorzienin
gen zijn aangepast aan de eisen en wensen van de hedendaagse
gebruikers. Zo is er behalve de sauna, waar vee! gebruik van
wordt gemaakt, nu een volledig geautomatiseerd Turks bad. In
het Turkse Cleopatra-stoombad kunnen zeven tot elf personen
zweten. De sauna en het stoombad zijn betegeld. Behalve het
koude dompelbad is er nu ook een koudwaterslang aangebracht.
Belangstellenden kunnen tegen een icht prijsje eens uitproberen
wat nu precies een saunabad of een stoombad Inhoudt. Zaterdag
21 november houdt Zwembad Zuid open huis. Op deze kennisma
kingsdag kan voor een gereduceerde entreeprijs van 2,50 per
bezoeker worden gesauna'd of gestoomd. Dames k'-mnen terecht
van 10.00 tot 12.00 uur, van 12.00 tot 14.00 uur Is hot gemengd
baden en van 14.00 tot 16.00 uur eveneens.
Hoofd gemeentelijke zwembaden mevrouw Keyzer is aanwezig
om adviezen te geven. Bij het saunabezoek gelieve twee badhan-
doeken meenemen, zeep en shampoo. Met een badjas aan kan
men rusten In de relaxrulmte van het zwembad. Bezoeken aan
sauna en het itoombad worden naakt afgelegd. Zwemkledlng is
wel verplicht wanneer de bezoekers een duik in het zwembad wil
len nemen. Een bezoek daaraan Is Inbegrepen In de prijs. (Foto
Arie Wapenaar) .--'is-Wi-v
