Internationaal
kiinderdagverblli,jf gaat
in september van start
Kwik in 't bakkie
Schiedam 75 jaar elektrisch
ibliotheek al op 350.000ste uitlening
I
'Grijpt een pitbull een kaf
dan zie je vette koppen
Het Vrije Volk SCHIEDAM
Inbrekers op
heterdaad
betrapt
Files door
afgevallen Bading
ws
PAGINA 16
DONDERDAG 23 JUNI 1988
Hieronder volgt deel 3 uit een serie
over de geschiedenis van straatverlichting
in Schiedam.
Deel 1 werd gepubliceerd op zaterdag
11 juni, deel 2 was te lezen in Het Vrije Volk
van dinsdag ,21 juni.
/unj-
SCHIEDAM Dankzij een initia
tief van kinderdagverblijf Honki Ponk,
de Stichting Beroepseducatie Nieuwe
Waterweg en de vereniging Vrijbaan
wordt in de wijk Nieuwiand binnenkort
een internationaal kinderdagverblijf
geopend. De voorziening wordt geves
tigd in drie lokalen van de openbare
school voor moeilijk lerende kinderen
De Brug aan de Burgemeester Honner-
lage Gretelaan 494.
Het nieuwe verblijf zal bij de
opening in september plaats bieden aan
16 kinderen, 10 peuters/kleuters en 6
baby's. Als het initiatief aanslaat wordt
dat aantal in de toekomst uitgebreid.
Het is de bedoeling minimaal de helft
van het aantal beschikbare plaatsen
voor buitenlandse kinderen te bestem
men. Het kinderdagverblijf zal boven
dien fungeren als leer/werkproject voor
buitenlandse meisjes.
Twaalf jonge vrouwen en meisjes
uit de minderheidsgroeperingen zullen
met behoud van uitkering stage gaan
lopen in het nieuwe verblijf om op die
manier werkervaring op te doen en een
SCHiEDAM Op de Rijksweg
A20 ter hoogte van Schiedam zijn gis
terochtend rond 11 uur flinke files ont
staan, nadat een vrachtwagen daar zijn
lading had verloren.
De lading, die bestond uit een
aggregaat van 250.000 kilo, was beves
tigd met een spanband. Deze spanband
brak, waarna de aggregaat op het weg
dek viel. Gedurende anderhalf uur wa
ren twee van de drie rijbanen afgesloten
wegens schoonmaakwerkzaamheden.
gekwalificeerde opleiding als leidster te
volgen. Het gaat dan om een beroeps
opleiding op MBO-niveau. Het hele pro
ject zal worden gerund door twee erva
ren beroepskrachten, die de stagiaires
zullen begeleiden. In een latere fase be
staat de mogelijkheid dat er enkele ar
beidsplaatsen voor buitenlandse vrou
wen beschikbaar komen.
Voor de komende drie jaar is het
kinderdagverblijf verzekerd van een
sluitende exploitatie. Na die periode wil
len de geldgevers bekijken of het expe
riment een blijvend karakter kan krij
gen. Het Gewestelijk Arbeidsbureau
heeft zich verplicht om in drie jaar in to
taal 200.000 gulden bij te dragen. Daar
naast krijgt het verblijf geld van de Ge
meentelijke Sociale Dienst en de Stich
ting Beroepseducatie Nieuwe Water
weg, samen 27.000 gulden. De gemeen
te Schiedam heeft een subsidie van
25.000 gulden per jaar toegezegd.
In de toekomst hoopt het kinder
dagverblijf minder afhankelijk te worden
van subsidiegevers door zelf inkomsten
te verwerven. Men denkt daarbii aan de
verkoop van zogenaamde 'kindplaatsen'
aan het bedrijfsleven. Doti een kind
plaats te kopen (2.000 gulden)
stelt een bedrijf een werkneemster in
staat om haar kind een jaar lang 'op
kosten van de zaak' in het verblijf onder
te brengen. Maximaal 6 van de 16
plaatsen wil men zo aan de man bren
gen. Een aantal bedrijven heeft inmid
dels al een optie genomen op een 'kind
plaats'.
SCHIEDAM Met de slogan
'Kwik in 't bakkie ais de natuur je lief is'
start de Afvalverwerking Rijnmond
(AVR) op 1 juli een grote inzamelactie
voor batterijen. De actie loopt voorlopig
één jaar en wordt gehouden in Rotter
dam, Schiedam, Viaardingen en Maas
sluis. Het gebied telt ongeveer 1 miljoen
inwoners.
Met de campagne wil de AVR
voorkomen, dat kwik uit batterijen ir
het milieu terecht komt. Kwik wordt bij
verbranding namelijk niet vernietigd.
Ander klein chemisch afval levert bij
verbranding geen risico op, omdat de
installaties op die stoffen zijn berekend.
Als de campagne siaagt, zal de
actie worden uitgebreid naar Midden-
Holland, de Rijnstreek en de provincie
Utrecht. Dat is het totale verzorgingsge
bied van de AVR met ruim 2 miljoen
klanten. Voor de campagne is ongeveer
een half miljoen gulden uitgetrokken. De
inzamelactie is afgestemd op de grote
landelijke 'Klein Chemisch Afval'-actie
van het ministerie van VROM.
De AVR-campagne wordt ge
voerd met advertenties en posters. De
inzameling is een taak van de afzonder-
e gemeenten. Het is de bedoeling dat
t>. Iers worden opgehangen in gemeen-
b jizen, scholen, openbare gebouwen,
^nken, postkantoren en winkels. Ook
zuilen de oosters worden bevestigd aan
de gemeentelike reinigingswagens. De
AVR stelt aan de deelnemende gemeen
ten inzamelbakken ter beschikking. Na
de zomervakantie wordt bij de scholen
een inzamelwedstrijd gehouden. Voor
de winnaar wordt een computer als prijs
beschikbaar gesteld.
Door Petra Heemskerk
SCHIEDAM - Precies 75
jaar geleden kreeg de stad Schie
dam elektriciteit. De komst van elek
triciteit markeerde het einde van een
tijdperk. Elektriciteit is zonder meer
dé uitvinding van de negentiende
eeuw. Geen uitvinding heeft de
mensheid zo in haar ban gekregen
als die van de elektriciteit.
De mogelijkheden waren dan
ook bijna onbegrensd. Elektriciteit
maakte verbindingen mogelijk van
stad tot stad, van iand tot land en
zelfs van continent tot continent.
Elektriciteit verving de stoomkracht
op alle gebieden. Eigenlijk was er
maar één ding dat in het laatste
kwart van de negentiende eeuw nog
niet zo goed lukte met elektriciteit
en dat was licht ontsteken.
Er werden aan het einde van
de negentiende eeuw wel wat expe
rimenten gedaan met koolspitslam
pen, maar deze lampen waren niet
zo'n succes. Ze brandden weliswaar
hevig, maar na korte tijd was de hit
te in de lamp zo groot, dat deze
doorbrandde. De grootste toepas
sing van elektriciteit als lichtbrenger
kwam pas na de uitvinding van de
gloeilamp. De eerste gloeilamp werd
in 1854 gemaakt door de Duitse,
naar Amerika geëmigreerde Heinrich
Göbel. Hij liet een verkoolde bam
boevezel gloeien in een barometer
glas, waarmee het basisprincipe van
de gloeilamp geboren was. Göbel
zag zelf niet zoveel in zijn uitvinding
en hij gebruikte hem an ook hoofd
zakelijk om ermee langs kermissen
te trekken.
Edison kende de uitvinding
van Göbel en nam het principe over.
Edison is dus niet, in tegenstelling
tot wat vee! geschiedenisboeken be
weren, de uitvinder van de gloei
lamp. Hij verloor zelfs in 1893 in
New York een proces dat zijn naam
als uitvinder van de gloeilamp moest
vestigen. Edison zag wel als eerste
kans een gloeilamp te ontwikkelen
die langer brandde dan welke lamp
dan ook en die in massaproduktie
gemaakt kon worden. In 1879 gaf
Edison zijn eerste demonstratie met
zijn gloeilampen. Hij liet 250 man
met een gloeilamp op het hoofd
door de starten van New York mar
cheren. Uiteraard maakte deze stunt
veel indruk en het duurde ook niet
lang voor Edisons naam over de he
le wereld bekend was.
Terwijl de ontwikkelingen in
het buitenland stormachtig verlie
pen, volgde Nederland schoorvoe
tend. De Rotterdamse regio met
Schiedam vormde daarop geen uit
zondering. Omstreeks dezelfde tijd
dat de Schiedammers lazen over de
gloeilamp van Edison, maakten Rot
terdam en Schiedam kennis met het
systeem van elektrische verlichting
van de Rus Achilles de Khotinsky.
Dit systeem werd weliswaar aange
prezen als het moderste op dit ge
bied, maar was in feite ai verouderd
voordat ze tot ontwikkeling kon ko
men.
De uitvinding van De Khotins-
Het transformatorhuis in de Brede Marktsteeg, Oit monument uit de
vijftiger jaren vormde op 4 april jongstleden het middelpunt van de
herdenking van het feit dat Schiedam 75 jaar daarvoor elektriciteit
kreeg.
van de stad als centrum van indus-
ky bestond in feite uit een grote
draagbare lantaren die werd gevoed
door een accu. in die tijd waren ac
cu's echter erg duur en velen waren
dan ook bang dat de Khotinsky-ver-
lichting alleen beschikbaar zou wor
den voor een kieine elite. Dit had tot
gevolg dat Khotinsky niet de erken
ning kreeg waar hij op gehoopt had.
Eén man was we! onder de
indruk van de uitvinding van de Rus
en dat was de Rotterdamse koffie
handelaar Wilhelm Schöffer. Hij stel
de voor om een fabriek te bouwen
voor gloeiiampen en accu's. De Kho
tinsky stemde toe en nog geen jaar
later werd de eerste Nederlandse fa
briek van gloeilampen op het Noor
dereiland in Rotterdam geopend.
Lang heeft de fabriek niet bestaan,
omdat het systeem niet praktisch
was en de ontwikkelingen niet kon
bijbenen.
Elektriciteit werd steeds be
langrijker; ook voor Schiedam. De
branderijen en distilleerderijen die
de stad groot maakten kwijnden
weg en de stad koos voor een ande
re koers. De nadruk kwam te liggen
op de metaalindustrie en elctriciteit
was hiervoor onontbeerlijk. In de
Nieuwe Schiedamse Courant van
1906 werd elektriciteit dan ook als
dwingende voorwaarde genoemd
voor de toekomstige ontwikkeling
trie.
Delft was meteen bereid om
elektriciteit te leveren aan Schiedam
in ruil voor het Schiedamse drinkwa
ter. Uiteindelijk ging Schiedam ech
ter met Rotterdam in zee. De prijs
was redelijk en de verbinding via
hoogspanningsleidingen zou gemak
kelijker tot stand kunnen worden ge
bracht. Vanuit Delft zou namelijk
een bovengrondse leiding moeien
worden aangelegd, die de spoorlijn
Schiedam-Delft op zeker twe? plaat
sen moest kruisen. Dat zou niet ai-
leen onpraktisch zijn, maar ook niet
zonder gevaar. Rotterdam had on
dergrondse leidingen, die gemakke
lijk doorgetrokken konden worden.
Toch maakte men zich in
Schiedam wei zorgen, met name
over de vraag of Rotterdam door de
stroomlevering niet een te grote in
vloed zou krijgen op Schiedam. Rot
terdam kon immers rechtstreeks
stroom gaan leveren aan grootver
bruikers, zoals de net in Schiedam
gevestigde werven. Toen Rotterdam
echter de verzekering gaf dat de
stroomleverantie zou gaan via en
door het Schiedams energiebedrijf,
waren alle obstakels weggenomen.
Op 4 april 1913 werd Schiedam met
het in gebruik nemen van het trans
formatorhuis aan de Broersvest aan
gesloten op de nieuwe tijd.
De 5-jarige Robert Ribbens kijkt verbaasd, als hij van Jos Debeij hoort dat hij het 350.000ste boek heeft geleend.
De 5-jarige Robert Ribbens keek wat beduusd, toen hij ineens in het mid
delpunt van de belangstelling stond, maar was wei büj met de cadeautjes die hij
kreeg. De jeugdige Schiedammer zorgde voor de 350.000ste uitlening in Schie
dam en dat werd gistermiddag gevierd in filiaal Nieuwiand van de gemeenschap
pelijke openbare bibliotheek.
Robert kreeg van adjunct-directeur Jos Debeij een boek (hoe kan het ook
anders), een spel, een vlieger en een strandbal. Debeij hield nog een kort toe
spraakje om uit te leggen waarom Robert die cadeautjes kreeg. Maar het ging
allemaal een beetje iangs de jongen heen. Voor de overige kinderen, die toch
wat teleurgesteld waren, was er snoep.
In 1987 heeft de gemeenschappelijke openbare bibliotheek Schiedam in
totaai meer dan 700.000 boeken, grammofoonplaten, compactrdics en video
banden uitgeleend. Dit jaa' hoopt de bibliotheek dat geta! te overtreffen. Het
magische miljoen zal nog wel even op zich laten wachten, maar men hoopt toch
op zo'n 800.000 uitleningen over '88 uit te komen.
De gestage stijging van het aantal uitleningen wordt veroorzaakt doordat
de Schiedammers meer lenen per kaart. Dit is af te leiden uit het feit dat het
aantal abonnementen niet stijgt. Jos Debeij: „Tegenwoordig lenen er meerdere
mensen op één kaart boeken, waardoor het aanta! uitleningen stijgt, maar niet
het aanta! abonnenementen." Uiteraard is men daar bij de bibliotheken niet büj
mee, maar ai met al gaat het toch beter met de bibliotheken in het algemeen.
Vooral in het tamelijk nieuwe filiaal Nieuwiand wordt heel wat gelezen. Met name
het aantal uitleningen bij de jeugd steeg flink: een trend die in heei Schiedam
waarneembaar is.
Debeij verwacht dat het aantal uitleningen sterk zal toenemen als de ge
meenschappelijke openbare bibliotheek Schiedam straks wordt geautomati
seerd. Schiedam is een van de laatste plaatsen waar de bibliotheken nog met
het ouderwetse kaartenbakken-systeem werken. Als alles straks geautomati
seerd is, zal de Schiedamse bibliotheek in directe verbinding komen te staan
met de Rotterdamse bibliotheek. Dan wordt het mogelijk boeken uit Roterdam
te bestellen; kortom het aanbod voor de lezer zal veel groter worden. Bovendien
zal het nieuwe systeem sneller werken. Debeij: „Het is nu zo dat men slechts
twee romans mag lenen, omdat het anders te onoverzichtelijk wordt. Straks kan
men meer boeken tegelijk lenen. Dat zal waarschijnlijk een explosieve groei van
het aantal uitleningen tot gevolg hebben."
ROTTERDAM Anders dan on
der meer Steenwijk, Gouda en Brussel
verplicht de gemeente Rotterdam eige
naren van pitbull-terriërs voorlopig niet
om hun hond te muilkorven. Dat is wei
een voorlopige beslissing, want de ge
meente wil de bevindingen afwachten
van de Commissie-Bouw, vernoemd
naar de hoogleraar dierengedragskunde
prof. J. Bouw uit Utrecht. Deze commis
sie onderzoekt in opdracht van de rege
ring de gevaren rond het fokken en
houden van pitbull-terriërs en andere
gevaarlijke honden in Nederland.
In de gemefente Schiedam heeft
de politie wel de bevoegdheid in indivi
duele gevallen een muiikorfgebod te
hanteren. Verder denken het gemeente
bestuur en de politie eraan beter op het
aaniijngebod toe te zien en dit gebod uit
te breiden. Volgens gemeentesecreata-
ris R. van der Nol is uit de literatuur en
onderzoeken in andere steden geble
ken, dat aanpakken van alleen pittbuli-
terriërs het probleem niet oplost. Ande
re honden bijten namelijk ook.
De beslissing in Rotterdam valt
samen met de afronding van een onder
zoek dat de hondenbrigade van de Rot
terdamse politie heeft ingesteld naar de
wenselijkheid van maatregelen tegen
pitbull-terriërs. De rapportage daarvan
wordt binnenkort besproken.
Verantwoordelijk voor de ver
slaggeving zijn adjudant A. Mikkers (54)
en brigadier N. Schoonman (41). Zij
hebben de afgelopen maanden bekeken
in hoeverre in Rotterdam sprake is van
een wezenlijk probleem rond pitbull-ter
riërs of hun eigenaren. Zij zullen hun on
derzoek ook onder de aandacht bren
gen van de ministeries van Binnenland
se Zaken, Justitie en Landbouw en Vis
serij.
Het valt, concluderen Mikkers en
Schoonman, .eigenlijk wel mee met de
gevaren rond de pitbull-terriër. „In Rot
terdam is ons nog niet een geval be
kend van een pitbull die een mens heeft
aangevallen," zeggen ze. „Vooralsnog
zijn een (politie)paard, een hond en een
kat aangevallen. Naar ons idee worden
de gevaren schromelijk overdreven, on
der meer in de media. Wij zien daarom
geen enkele aanleiding om drastische
maatregelen voor te stellen."
Schoonman: „Het is in de eerste
plaats belangrijk om het verschijnsel
van de pitbull-terriër terug te brengen
lot zijn ware proporties. Over die hond
wordt zoveel onzin gedebiteerd, dat er
een hetze is ontstaan die nergens op is
gebaseerd. Althans, laat ik het zuiver
stellen, voor zover wij hebben vastge
steld. Hoewei wij niet over cijfers be
schikken is het aantal bijtgevallen waar
bij pitbull-terriërs betrokken zijn in Ne
derland zo gering, dat er naar ons idee
geen drastische maatregelen nodig
zijn."
Een aanüjnplicht is volgens de
Rotterdamse politie voldoende om on
gewenste situaties met gevaarlijke hon
den, ook pitbull-terriërs, te voorkomen.
Mikkers en Schoonman wekken daar-
cn y/s,
CL
O f
O
U_ ii
Brigadier Schoonman bezig met handentraining.
mee de indruk het probleem van de pit
bull-terriër niet te willen isoleren, maar
het naar een hoger niveau te willen til
len. Hun advies is daarom gericht op al
le hondenbezitters en niet alleen op pit
bull-eigenaren.
Het onderzoek dat Mikkers en
Schoonman uitvoerden resulteerde in
slechts een handjevol informatie. Hoe
wel zij een landelijke oproep hebben ge
daan, is die poging in schoonheid ge
storven als gevolg van een vermoedelijk
gebrekkige communicatie in politiekrin
gen. Ook over ais 'verdacht' aange
merkte plaatsen in de omgeving van
Amsterdam, in 't Gooi, rond Groningen,
op enkele plaatsen in Zeeland en rond
Eindhoven bleef informatie vrijwel uit. Er
doen zich daar volgens de twee Rotter
dammers overigens geen noemens
waardige problemen voor. Hun conclu
sie luidt derhalve da! er sprake is van
een overbelichting van het verschijnsel
pitbull-terriër.
Mikkers: „leder bijtgeval waarbij
een pitbull is betrokken, wordt breed
uitgemeten in de media. Grijpt een pit
bull een kat dan zie je vette krantekop
pen. Maar als er een bouvier of een her
der een paar schapen doodbijt, blijft het
bij een minimale berichtgeving. En dan
zo'n uitzending van Tros-Aktua, waar
aan ik notabene zelf heb meegewerkt.
Die heeft uitsluitend angstgevoelens te
weeggebracht en gaf geen enkele zinni
ge informatie!"
Schoonman: „Ook blijkt nergens
uit dat er regelmatig hondengevechten
worden georganiseerd in Rotterdam. En
ook over andere steden ontbreekt die
informatie. We pleiten er niettemin voor
om alle informatie landelijk te coördine
ren, omdat een pitbull-terriër toch als
een factor moet worden beschouwd
waarmee je rekening moet houden als
er een aanhouding moet worden ge
daan."
De aaniijnpiicht voor alle honden
moet de Rotterdamse politie dus vol
doende houvast bieden in de strijd te
gen ongewenste situaties met pitbull-
terriërs. Schoonman: „Een lijn van
maximaai anderhalve meter is in orde,
maar een lijn van twee meter is te
lang."
Niek Waterschoot, hondenin
structeur en eindredacteur van het blad
Politie, Dier en Miiieu, stelt tegenover
de Rotterdamse opvattingen dat een al
geheel verbod van de pittbull-terrier de
beste maatregel is.
Waterschoot: „De vraag zou
moeten zijn of het houden van een pit
bull-terriër enig maatschappelijk doei
dient. Als die vraag is beantwoord zou
de minister kunnen besluiten tot een
verbod op het houden van pitbull-ter
riërs. Net zoals er een verbod wordt
overwogen op het houden van de Fiia
Brasileiro en de Dogo Argenitino. Maar
ik realiseer me dat daarvoor onder meer
de medewerking nodig is van de Neder
landse Vereniging van Kynoiogen, om
de kruising die de pitbull-terriër nu een
maal is voortaan als een soort aan te
merken."
Volgens Waterschoot zal noch
een muiikorfgebod, noch een aaniijn
piicht op den duur soelaas bieden. Hij
meent bovendien, in tegenstelling tol
zijn Rotterdamse collega's, dat drasti
sche maatregelen wel degelijk nodig
zijn. „Ik geef toe dat in sommige geval
len eerder de eigenaar van de pitbull-
terriër zou moeten worden aangelijnd
en geregistreerd dan de hond," licht
Waterschoot toe. „Ik ben ook van me
ning dat het eigenlijke probleem schuilt
in de bezilters van pitbull-terriërs. Maar
dat neemt niet weg dat er een stijgend
aantal bijtgevallen van pitbulls te zien is
in Nederland. En kijk maar in het bui
tenland, daar zie je een soortgelijke ont
wikkeling. In de Verenigde Staten zijn al
legio doden gevailen door aanvallen van
pitbull-terriërs. En die situatie moeten
we in Nederland voorkomen."
SCHIEDAM Vannacht om
12.45 uur is er ingebroken in een snack
bar in de Dieselstraat (Schiedam-Oost).
De daders, een 31-jarige en een 28-jari-
ge Schiedammer, werden in het pand
door de politie op heterdaad betrapt.
De inbrekers waren binnengekomen
door een bovenraam. Het is nog niet
bekend wat er gestolen is.
Verder is er vannacht ingebro
ken in een woning aan de 's Graveland-
seweg. De daders doorzochten de hele
woning en namen vervolgens een gou
den horioge, cheques en voor een on
bekend bedrag aan buitenlandse valuta
mee.
Op 21 of 22 juni is ook Ingebro
ken bij het bedrijf Telegraphic BV aan
het Nieuwlandplem. De daders forceer
den een deur aan de achterzijde van het
pand en doorzochten vervolgens het
bedrijf. Een geldkist met een inhoud van
50,- is gestolen.
