V
Eerherstel voor het pure naaldwerk
Angst voor de
APK? Kijk auto
dan eerst zelf na
Belegde broodjes verdringen boterham uit het trommeltje
De Kleine Visser: ook veel aandacht voor de klanten
T5
Het Vrije Volk GOEDJLEYEN
EEN HANDIG KADO VOOR U
L
êT^T eTC\ a r T
Schiedams Couture Instituut 'Bouwina' start cursus waarin de techniek van het naaien weer voorop staat
fez'*
mm
\,Av
mmmm
mmwsh
r
m
I
DINSDAG 3 JANUAR11989
PAGINA 15'
Door Marjan Meyer
SCHIEDAM Zelf kleding
naaien is altijd populair geweest,
maar wat vrouwen naaien is aan
veranderingen onderhevig. Maak
ten ze jarenlang snelle en makke
lijke confectie aan de hand van al
lerlei doorsnee-patronen, sinds een
poosje neemt de belangstelling
voor de couture toe. De techniek
van het naaien staat opnieuw
•voorop, en dat ten koste van het
recht-toe-recht-aan-stikken.
Probleem blijft dan wel wie die
nieuwe generatie naaisters de be
ginselen van die kunst moet bij
brengen. „De leerkrachten, de ech
te vaklui, de snijders en kleerma
kers zijn bijna allemaal uitgestor
ven," zegt Bouwina de Keizer (53).
De eigenaresse van Couture Insti
tuut Bouwina in Schiedam be
schouwt zichzelf als één van de
laatsten der Mohikanen op dat ge
bied en heeft gemeend wat met
die kennis te moeten gaan doen.
Met de Vlaardingse mode-ontwerp
ster Alice van Holten (44) heeft ze
een cursus opgezet, die geïnteres
seerden opleidt tot coupeuse of le
rares volgens de 'couture-metho-
de'.
De opleiding geldt als een hele
moeilijke. Desondanks is couture-
naaien niet het monnikenwerk,
dat je je erbij voorstelt. Wie het
vak eenmaal beheerst maakt net
zo snel een prachtige avondjurk
als een simpel japonnetje. Bouwi
na de Keizer („Winie" voor intimi)
heeft drie jaar aan de lesstof ge
werkt. Zij gaf eerst tien jaar naai
les aan het voortgezet en hoger on
derwijs. Via een leerling kwam zij
in contact met Alice van Holten,
die patroontekenen doceert. Sa
men besloten ze de couture-metho-
de nieuw leven in te gaan blazen.
Alice van Holten: „De vorm
van het lichaam telt weer in de
mode. Vandaar dat een goede cou
pe in een kledingstuk opnieuw een
vereiste is. Die huis-, tuin- en keu
kenpatronen voldoen niet meer
aan die voorwaarde. Bij die ont
werpen zie je altijd dat ze zelf ge
maakt zijn. Ze hebben dat stugge,
opgebolde, strakke, lelijke en onge
vormde hobbezakkerige. Couture
daarentegen, richt zich op het per
fect uitgevoerde detail; op de klei
ne nuances, zoals een plooi die na
tuurlijk en recht valt.
Kachelpijpen
„Voor jezelf een passend kle-
'Éirïf.*1; i
"hA/fi
Alice van Holten (links) en Bouwina de Keizer: „Bij huis-, tuin- en keukenpatronen zie je altijd dat ze zelf gemaakt zijn. Ze hebben dat stugge,
opgebolde, strakke, lelijke en ongevormde hobbezakkerige."
dingstuk maken, dat lukt maar
weinigen. Door de makkelijke pa
tronen in de vrouwen- en naaibla-
den krijg je kleding, die vaak
slecht om je lijf zit. Die mouwen
in de zelfmaak-mode en confectie,
dat zijn net kachelpijpen. Er zit
geen vorm in, en niemand weet
die er ook in te brengen. Waarom
niet? Omdat het. allemaal te uni
form moet. Volgens de naaibladen
móet iedereen zelf een jurk, jas of
mantelpak kunnen maken, terwijl
die vrouwen niet kunnen naaien.
Dat is de hele kwestie."
De cursus van Couture Instituut
Bouwina begint met de basistech
nieken, waar de praktijk van het
naaien, de materialen en gereed
schappen,, worden."-behandeld in T
vier onderdelen. Op de lesdie
vijf kwartier duurt wordt de
cursist uitgebreid voorgedaan en
uitgelegd hoe de zoom, een plooi,
een kraag of coupenaad, gestikt,
geknipt en genaaid dienen te wor
den. De leerling wordt vervolgens'
geacht zich thuis de kneepjes ver
der eigen te maken. Diens proef
modellen worden dan in de les be
sproken.
Het cursuspakket, dat ook op
video zal worden gezet, omvat
meer dan alleen naaien. De inteke
naar zal zich tevens moeten be
kwamen op het terrein van tex-
tiel-warenkennis - (natuurlijke en
kunstmatige vezels; weverij en we
ven; afwerken en apparatuur),
kleurenleer en ^styling, in pasvorm'
én ih "modelleren.
Het patroontekenen waarin Ali
ce van Holten lesgeeft, is een ver
haal apart en ook een cursus
apart. Alice gebruikt het vooraan
staande Rundschau-coupe-systeem.
Rundschau, toonaangevend voor
Europa, geeft zelfs een eigen blad
uit. Cursisten kunnen in de
maandbladen modeltekeningen
voor elk figuurtype vinden.
Tekenen
Winie de Keizer: „Pas wanneer
de leerlingen met behulp van een
raderpatroon couture kunnen ma
ken uit een goedkoop lapje stof
van de markt, zijn zij toe aan" het
..echte werk: patroontekenen.,Vam.
af dat moment versterken pralctijïc'
en theorie elkaar, want de ervaren
naaister kan nu zelf tekenen en
maken wat zij of hij in het hoofd
heeft."
Cursisten die geen basistech
niek hebben gedaan moeten eerst
een toelatingsexamen afleggen
voor mogen deelnemen aan pa
troontekenen. Elk cursusdeel duurt
vijf maanden (17 lessen). Op ver
toon van de leskaart krijgen de
leerlingen korting in verschillende
winkels op naaimachines, stoffen
en fournituren. Lesgeld basistech
nieken per cursus-onderdeel
ƒ250,-, bijbehorend materiaal (na
slagwerk inbegrepen) 75,-. Les
geld patroontekenen 350,-. De
nieuwe cursussen, beginnen, in de
week van. 23 januari. Aanmelden
Tof inlichtingen: telefoonnummer,
010-4710690.
Tegen Algemene Periodieke
Keuring, APK, zien veel automobi
listen op als tegen een berg. Hoe
kan hun 'ouwe trouwe vierwieler'
deze keuring doorkomen? Eigen
lijk is er geen reden voor angst,
want wie regelmatig onderhoud
pleegt aan de auto, kan nauwelijks
problemen tegenkomen bij de
APK. Het is wel raadzaam om kort
voor de keuring wat doe-het-zelf-
werk te verrichten.
Kijk allereerst of alle papieren
er zijn. Bij de keuring moet het
kenteken deel 1 en 2 overgelegd
worden, de coderingen dienen
overeen te stemmen met de gege
vens van de auto. Zorg dat het
chassisnummer dat onder de mo
torkap zit, te lezen is. En als er in
de auto een LPG-tank is inge
bouwd, let dan op of de brandstof
code is veranderd.
Loop verder eens om de auto en
kijk kritisch naar het plaatwerk;
te grote roestplekken of -gaten,
rammelende spatborden, gebarsten
lampglazen of roest in de reflecto
ren, kan allemaal niet. Kijk ook of
alle lichten werken en dezelfde
kleur en lichtsterkte hebben. De
voorruit moet zonder barsten zijn
en de wissers plus sproeiers die
nen goed te werken. Zorg dat het
watertankje gevuld is en kijk te
vens of de accu goed vast zit.
Vervolgens stappen we in de
auto (sluit de deur nog goed?), voe
len of de stoelen stevig vastzitten,
de verplichte autogordels (bouw
jaar na 1-1-71) aanwezig zijn en of
de claxon werkt. Trek de handrem
aan en probeer heel zachtjes weg
te rijden. Lukt dat, dan is het na
stellen van de handremkabel
noodzakelijk. Kijk of de spiegels
helder en zonder barsten zijn en
controleer het stuur op speling. Bij
de korte proefrit even flink afrem
men om te zien of de auto niet
scheef trekt. Uiteraard is de uit
laat voorzien van geluiddempers,
luister of die nog goed werken.
Na deze rondgang en eventuele
doe-het-zelf-reparaties, gaat de au
to op voor de APK. De uiterste da
tum waarop dat moet gebeuren,
staat op het nieuwe deel 3 dat de
Rijksdienst voor het Wegverkeer
in Veendam jaarlijks verstuurt.
Maak tijdig eenafspraak met de
garage,ANWB^Qir een regionaal
kantoor van de Rijksdienst voor
„Het pakje is grauw als het
spook zelf en na een halve dag ge
duwd en gedeukt in de tasch te
hebben doorgebracht, even vorme
loos. Het pakje bevat gemiddeld
vier geboterde boterhammetjes,
waarop de boter een onbestemd
donker geel kleurtje in plaats van
een romig laagje achterliet. De
inhoud van het pakje wordt een
half uur voor lunchtijd tussen stof
fige paperassen tersluiks geconsu
meerd, om het lunchuur voor een
kuiertje, een kop koffie en een si
garet te kunnen reserveren."
Mevrouw Rie Steenbergen
schreef dat in 1947 in haar boekje
Culinair wel,en wee van de man
die er op uit trekt'. Een treffend
beeld en nog steeds kennen met
name ambtenaren en kantoorper
soneel het verschijnsel 'eten uit de
la'. De bovenste la van het bureau
half open en daarin het pakje
brood. Het perkamentpapiertje is
vervangen door een plastic zakje
of een plastic trommeltje. Maar
het twaalfuurtje wordt zo snel ge
geten dat het doet denken aan
prikkellectuur, hoewel de gretig
heid een stuk minder is.
Toch is er een enorme omme
zwaai gaande. Grotere kantoren en
gemeentelijke diensten beschikken
tegenwoordig over bedrijfsrestau
rants, of in eigen beheer, of ge
rund door cateringbedrijven. Ver
se broodjes, melk, eenvoudige
snacks,, soep en toetjes en dat alles
voor prijzen, die nauwelijks hoger
zijn dan in de winkel.
Tegelijk is er, zeker in grotere
steden, sprake van een explosieve
groei van broodjeswinkels. Soms
zijn het de bakkers die in htm
winkel een' hoekje inruimen om er
broodjes te smeren en te belegen,
of zuivelwinkels die naast de kaas
belegde broodjes verkopen. Veel
middenstanders houden daar een
dik belegde boterham aan over.
De variëteit aan broodjes in be
drijfsrestaurants en broodjeswin-,
kels 'is zo groot, dat het pakje-
brood-van-thuis al verloren heeft.
De broodjes kaas, kroket en warm
vlees zijn uitgebreid met 'stokken
gezond', broodjes pastrami, Itali-
In grote ste
den een be
kend beeld tij
dens het
lunchuur: op
straat met een
broodje in de
hand.
aanse superbroodjes, Texelse paar gulden meer wordt het kleine
broodjes, enzovoort. stokbroodje, de tarwebol, het tij-
Het eenvoudige broodbeleg is gerbroodje, het croissantje of de
nog volop in trek, maar voor een sandwich belegd met een assorti
ment, waarvoor een groenteman
zich niet zou hoeven te schamen.
Of met een combinatie van kruide
rijen, vleeswaren en kaasproduk-
ten.
Het leuke van broodjeswinkels
is dat elke zaak zijn eigen assorti
ment en specialiteiten heeft:
Nieuwzeelandse kiwi, Grieks zuur,
Spaanse worst, Turkse augurken,
Portugese mosterd en Belgische
kloosterkazen: ze zijn van alle
markten thuis.
Ieder jaar wordt er in het land
gestreden om de titel Lekkerste
Broodje van Nederland, ooit in het
leven geroepen door de Stichting
Voorlichting Brood. Wat daar aan
nieuwe broodjes gecreëerd wordt,
grenst aan het ongelooflijke. Zoals
een hard bolletje dat, uitgehold,
verandert in een soepkom waarin
dan een Italiaanse ragout gepre
senteerd wordt.
Met name in de categorie in
stellingen, waaraan goed getrainde
koks van cateringbedrijven mee
doen, is de fantasie bijna grenze
loos. Het simpele broodje is opge
gaan in uitgebreide piate-service,
waarbij de borden zelfs te klein
dreigen te worden.
het Wegverkeer voor een keuring,
u bent niet de enige die een op
roep krijgt. De keuring kost 50 4
en er wordt gekeken naar het
chassis en de carrosserie, de ver- ,s
lichting, de stuurinrichting, het
remsysteem en men test de uitlaat-
gassen.
Uitstoot
De controle van de uitlaatgas
sen spitst zich toe op de uitstoot
van koolmonoxyde (CO). De grens
is 4,5 percent en velen zitten daar
met de van fabriekswege al 'scho
ne' motoren ver onder. De auto's
met katalysatoren halen met ge
mak een waarde van minder dan
een Vï percent. Is een (schone) mo
tor zo zuinig afgesteld dat er niet
of nauwelijks meetbaar CO-uitstoot
is, dan is dat voor het milieu ple
zierig. Het kan evenwel zijn dat de
auto veel choke nodig heeft of in
de koud-fase iets vlotter afslaat.
Wordt dat lastig gevonden, dan is
een iets rijkere afstelling van het
mengsel mogelijk.
Het controleren van de kataly
sator-werking is momenteel nog
niet via apparatuur mogelijk. In
het algemeen merk je als automo
bilist wel of de katalysator kapot
is omdat hij te heet is geworden.
Het vermogen van de motor neemt
dan af of je hoort een rammel on
der de auto. Een flinke klap tegen Z
de katalysator geeft veelal uitsluit
sel of de boel binnenin nog heel is.
Overigens kan het meten van de
uitlaatgassen beter onder belas
ting, bijvoorbeeld op een rollen-
testbank plaatsvinden. Nu gebeurt
het stationair vanwege de binnen
de perken te houden kosten.
Gaat alles bij de APK in een
moeite door met een onderhouds
beurt, spreek dan af wat er wel en
niet gerepareerd of vervangen
moet worden. Bij een onderzoek
onder BOVAG-bedrijven bleek dat
ongeveer de helft van de automo
bilisten de APK combineert met
een grote onderhoudsbeurt. Je be
taalt dan niet extra voor de APK.
Meestal attendeert het autobedrijf
de klant op wenselijke reparaties
die niet onder de APK-noemer val
len. Uit BOVAG-cijfers blijkt dat
een kwart van de mensen voor de"J
APK speciale reparatiesaande. ^u-;o
to laat verrichten' en dat 83 per-
cent van de auto's meteen wordt
goedgekeurd.
Steekproef
De auto kan worden afgekeurd
of in aanmerking komen voor een
steekproefkeuring van de rijks-
dienst. In het eerste geval moet
hetgeen is aangegeven worden ge
repareerd en een herkeuring vol
gen van wederom 50,-. De steek
proef moet binnen anderhalf uur
plaatsvinden anders mag u opstap
pen. Tegenwoordig gaat de admi
nistratie bij de meeste bedrijven
via een computer en Viditel, waar
mee het lange wachten op een te
lefoonverbinding tot het verleden
behoort.
Is alles goed voorbereid, dan
loont zich een middagje doe-het-
zeiven rond de auto. Want bij een,
vlotverlopende APK staat u binnen'
een half uur weer buiten met de
sticker op de kentekenplaat. Daar- J',
mee is aangetoond dat de auto is
goedgekeurd, de maand van het
jaar waarin dat is gebeurd staat
bovenaan. Bijna alle automobilis-
ten zijn van mening dat de APK de
veiligheid op de weg verhoop.
[i
Chef-kok Rudo van Leeuwaar
den (34) en gastheer Edwin Lans
bergen (24) hebben Gasterij De
Kleine Visser aan de Lange Ha
ven in Schiedam overgenomen
van Paul van Bilsen. Het jonge en
ambitieuze, maar in de keuken
en achter de bar zeer ontspannen
werkende tweetal, zal aan interi
eur en ambiance niets verande
ren. Het duo, dat al drie jaar sa
menwerkt, gaat op de door Rudo
ingeslagen culinaire weg door.
De Kleine Visser, gevestigd in
een uniek historisch pand langs
een Schiedamse haven, biedt de
klanten immer seizoengerichte
specialiteiten. Er wordt in het,
met roodkoper en hout ingerichte
en door kaarsen verlichte pand,
veel persoonlijke aandacht aan de
clientèle besteed.
De Gasterij was ooit het idee
van de Schiedamse horecaman
Kees Lomans, vroeger eveneens
eigenaar van het befaamde café/-
proeflokaal Het Sterretje (ook wel
De Ster genoemd) aan de Koe
markt. Kees Lomans bouwde ach
ter de antieke klokgevelpui uit
1714 een barretje met op zolder
een restaurant, waar voorname
lijk spareribs en gehaktballen het
goed deden. Eigenlijk was het een
chiquere uitgave van de drukbe
zochte kroeg Het Sterretje. Drie
andere eigenaars probeerden er
tot vijfenhalf jaar geleden een
echt restaurant van te maken.
Maar tot Paul van Bilsen voor
heen zwaaide hij de scepter in De
Amstelbron aan de Broersvest
dat probeerde, mislukten de po
gingen.
Van Bilsen haalde de Schie
dammer Rudo van Leeuwaarden,
toen chef-kok in het Schiedamse
Novotel, binnen en in korte tijd
ontwikkelde De Kleine Visser
zich tot een specialiteiten-restau
rant dat wijd en zijd bekendheid
geniet.
Rudo leeft zich culinair hele
maal uit. Elke drie maanden wis
selen de gerechten op de kaart en
het is niet alleen vis wat de klok
slaat, zoals de naam doet vermoe
den. De Kleine Visser dankt zijn
naam aan het feit dat het pand
ooit het kleinste gebouw was van
de jeneverstoker Daniël Visser
van distilleerderij De Grauwe
Hengst. Van het echte pand be
staat niets meer. Slechts de klok-
gevel is authentiek, de rest werd
er achter gebouwd.
mum
Chef-kok Rudo van Leeuwaarden en Edwin Lansbergen: heerlijke
scharrelkip als pronkstuk op de nieuwe kaart.
Drie jaar geleden werd de
Schiedammer Edwin Lansbergen
als gastheer binnengehaald. Hij
deed in zijn leventje veel erva
ring op in klasse restaurants, zo
als La Duchesse en Sans Rivale in
Schiedam, De Keizershof in Rot
terdam en verschillende restau
rants van Maison van den Boer.
Edwin: „Belangrijk, dat werken
in grote en kleine zaken. Klein
bevalt mij goed en De Kleine Vis
ser is wat dat betreft ideaal. Ik
durfde de overname wel aan."
In het nieuwe jaar gaan Rudo
en Edwin uiteraard met een nieu
we kaart van start, waarop als
pronkstuk Bresse kip prijkt. Ru
do: „De Rolls Royce onder de kip
pen, een heerlijke scharrelkip uit
het Franse Bresse. Kip staat van-
daag-de-dag weinig op de kaart in
restaurants. Maar met dit mooie
produkt willen wij het eens pro
beren." De kippeborst wordt ge
vuld met garnalen, bestrooid met
kruiden en groenten en gewik
keld in folie in de oven klaarge
maakt.
Verder blijft er veel keuze uit
diverse soorten vis en schaaldie
ren: van oester, garnaal en afhan
kelijk van verse aanvoer tot en
met gevulde zeeduivel met krui
den op een bedje van wilde rijst
(Amerikaans graszaad) met saf
fraansaus toe.
U krijgt deze miniworker voor niets als u ons een
nieuwe abonnee opgeeft. De miniworker heeft
maar liefst 7 functies: nietmachine, perforator,
piakbandautomaat, lineaai, puntenslijper,
en 2 opberglaadjes.
De nieuwe abonnee
krijgt Het Vrije Volk
eerst 2 weken gratis
en betaalt dan
23,85 per maand.
Vui daarom de bon in.
DE NIEUWE ABONNEE IS:
1 Naam
i Adres,
.Voorj'j,
.Postcode.
.Tel.
J Woonplaats
-i
I STUUR DE MINIWORKER NAAR:
IVoorC jL
I MmLZ L Llll kl LL
I Postcode',
I iv
ft'éen^pm'-töjwlof zónderpèetzegéinears'.N
H* Vrije Voifk abonnementen, Antw. nr. 1579ƒ3000 VB Rotterdam
.Woonplaats.
M
ui
A
J
<'S s
y.i
v'<t s
i/fi'vgsA
is. f', S. 4/?.,
•ys/S/s'A
tWjS/W' UdS*
i
/I
(mOEZONOEN MBXDQLMa)
s - e;t
sg, /Sr 7 s "s7. '""f
f Y'-
v i. v
I
5 1
i
i j
JU
r ,1
i ri
1
•Js&jl
IM
