In mei 1990 weer h storisch
spektakelstuk in openlucht
Bonnie verwerkt in beeldroman deel van haar leven
Purper in
theater
Bodem Botlek 'bekeken'
door duizend peilbuizen
Trouwe Riet Vellinger
leent half miljoensté boek
Het Vrije Volk SCHIEDAM
Belastinghulp
voor FNV-leden
Auto in brand
a
Sophistics in
De Tender
Ruilbeurs in
Vier Molens
Toekomst
Toekomst (2)
Zonder titel
RAG1NM14
WOENSDAG45 FEBRUAR11989
Nieuwe SCHAT-productie speelt in Patriottentijd en gaat 'ergens aan het water' in première
BRIEVEN VAN KINDEREN
>J.
tv; -
K'^-i. v
!%«->• ?5*;
*1^4^'
>V^-r -
SCHIEDAM Wie niet
om zichzelf kan lachen, mist
de grap van de eeuw. Een
stelling waar de groep Pur
per vierkant achter staat. Je
kunt je verdriet koesteren
als een kostbare schat, maar
je kunt het ook als een oude
krant verscheuren en in de
pedaalemmer gooien. Dat
zijn zo de leidende gedach
ten achter Dit Verhaal,
waarmee het cabaret-trio za
terdag de grote zaal van het
Passagetheater aandoet.
Met dit zesde programma
slaat Purper een nieuwe weg
in: de toon is poëtisch, licht
ironisch en gedurfd. Onder
steund door meeslepende
muziek vragen Erik Breij
(Purperlid van het eerste
- uur), Frans Mulder en Ina
van Faassen zich af of er
met angst, onmacht en ou
der worden te leven valt. Of
valt er te lachen?
Aanvang 20.15 uur, en
tree 22, 19, of 16 gulden
(CJP en Pas 65 drie gulden
reductie).
1 SCHIEDAM Het hoeft er alle
schijn van dat er in Schiedam een
nieuwe culturele traditie aan het
ontstaan is: het in de open lucht
opvoeren van massatheaterstukken
die de geschiedenis van de stad als
onderwerp hebben. In mei 1990,
twee jaar na de succesvolle opvoe
ring van 'Het spul van Joncker
Franssen Oorloch', wil het Schie
dams Collectief Historisch Ama
teur Theater (SCHAT) een nieuw
spektakelstuk in première laten
gaan. Een titel heeft de produktie
nog niet, maar het verhaal is gesi
tueerd in de turbulente en conflic
trijke patriottentijd, in de tweede
helft van de 18de eeuw.
„Het wordt weer een voorstel
ling vol vaart, humor, muziek en
spectaculaire en bizarre effecten,"
beloofde SCHAT-voorzitter René
van der Most gisteren in de Roos
enzaal van het Passagetheater.
Daar werd het evaluatieverslag
van Het Spul aan het gemeentebe
stuur aangeboden en werden de
nieuwe plannen bekend gemaakt.
Dat ging geheel in stijl: met korte
toneelstukjes dus.
Zo deed een middeleeuwse
stadsbode het college van burge
meester en wethouders luidkeels
kond van het feit dat Schiedam
vergeven was van de mensen die
toneel aan het spelen waren. Een
niet te onderschatten bende van
een paar honderd man was het
wel, en wee de stadsbestuurders
die het zouden wagen hen tegen te
werken: oproer en muiterij zou er
uitbreken. De acteurs zouden het
leven in de stad totaal ontregelen,
dreigde de bode.
Met de mededeling dat de Vroe
de Vaderen van 1989 de plannen
van SCHAT daarom maar beter
konden steunen kreeg wethouder
Hafkamp (cultuur) als eerste een
schets van het nieuwe stuk uitge
reikt. Hafkamp, kennelijk geïnti
mideerd door de dreigementen
van de middeleeuwer, ging ijlings
met het college in conclaaf en
kwam kort daarop verklaren dat
het gemeentebestuur 20.000 gul
den beschikbaar heeft voor de rea
lisering van het spektakelstuk.
Schrijver/regisseur van de pro
duktie wordt evenals de vorige
keer de Utrechter Bernard Brede
re. Ook wordt weer gewerkt met
dezelfde beproefde combinatie van
professionals (de makers van de
voorstelling, behalve Bredere zijn
dat de componist/dirigent, de
vormgever, de kostuumontwerper
en de grimeur) en amateurs. De
uitvoerenden (acteurs, zangers en
muzikanten) zullen worden gere-
cruteerd uit de gelederen de Schie-
damse amateurtoneelspelers en
amateurmusici.
Het stuk geeft aan de hand van
de persoonlijke belevenissen van
een aantal mensen een beeld van
de maatschappelijke verhoudingen
in de patriottentijd: de handel, de
brandersindustrie, de scheepvaart,
de afkeer van de Engelsen en de
politieke situatie. In de jaren
1785-1787 liepen de spanningen
tussen Orangisten en Staatsgezin-
den zo hoog op dat er een burger
oorlog dreigde. De rol van Schie
dam in deze tweespalt is meerma
len van doorslaggevende betekenis
geweest. De Schiedammers maak
ten nadrukkelijk deel uit van de
patriotische beweging, die verlang
de naar democratisering.
„Het Spul was een bestaand
middeleeuws stuk dat we bewerkt
PV
Door Rein Wolters
SCHIEDAM „Ik schilder
voor mijn levensgeluk, niet voor
geld." Een markante uitspraak van
kunstenares Bonnie Onderwaater.
Maar ook een met een diepe, tries
te achtergrond. „Door veel te
schilderen en hard te werken, heb
ik de doorstane ellende nu aardig
verwerkt," vertelt ze in haar
smaakvolle hoekwoning ergens in
De Gorzen.
Bonnie wil geen uitvoerige be
schrijving van het dal waaruit ze
is gekropen. „Zin heeft dat niet,"
vindt ze. Terecht, maar juist in dat
dal schreef zij de eerste alinia voor
een nieuw hoofdstuk in haar le
vensboek an dat was weer de aan
leiding voor een interview. Het
hoofdstuk bevat nu passages van
zes jaar en krijgt misschien dit
jaar nog een happy end.
Zes jaar1 geledenvestigde de nu
"A2-jarigè5S£RóïMïfe ^3èh"-rna haar
s chei dingvarrrr -eenr Rotterdamse
-Onrisartssinf detsosd?(Eetr<flat aan de
Kortei Haven-Was* haar eerste adres
om deze enige tijd later te vertui
den voor haar huidige woning.
„Ons huwelijk duurde twaalf jaar
en we kregen in die tijd drie doch
ters. Ik heb hen al enkele jaren
niet mogen zien. Thuis waren het
goeie en gelukkige jaren. Werke
lijk. Ineens houdt het op. Maar het
leven gaat door, ondanks verdriet.
Ik heb me daarom op mijn werk
gestort, intens."
Voor Bonnie bestond het wer
ken uit het fotograferen van aller
lei afval- en- sloopmateriaal dat
verband houdt met water en sche
pen. In de loop van jaren heeft ze
honderden foto's geknipt van ge
deukte drums, sloopdelen van
schepen, -vuilnis, roest. Het is een
collectie geworden van fraaie,
kunstzinnige en vooral kleurrijke
foto's. Een aantal van de foto's ge
bruikte de kunstenares voor het
vervaardigen van aquarellen. Deze
aquarellen, foto's en korte teksten
vormen bestanddelen voor een
beeldroman die Bonnie in samen
werking met een journalist en fo
tograaf uit Amsterdam gaat uitge
ven.
„Zes jaar zoeken naar objecten
krijgt zijn beslag," zegt ze blij.
r't„Voor mij gaat een brok levens
perk in vervulling." Bonnie On
derwaater zegt haar boek niet al-
leen te zullen opdragen aan de be
woners van Schiedam Zuid, maar
het ook betaalbaar te zullen hou
den. „Ik denk aan een prijs van
rond de tien gulden. Dat is haal
baar als er een grote oplage wordt
gedrukt."
Over de reden van het opdragen
zegt ze: „In de buurt vonden ze me
aanvankelijk maar een vreemde.
Ze zagen me rondstruinen in mijn
kaplaarzen en rubber jas op zoek
naar te fotografen of te schilderen
objecten. Men begreep niet waar
mee ik bezig was. Nu dat bredere
bekendheid heeft, ben ik geaccep
teerd. In de Gorzen wonen heerlij
ke mensen."
Bonnie Onderwater heeft een
geschakeerd leven vol uitersten
achter zich. Ze zag hij de Rotter
damse Wijnhaven het levenslicht.
Net zes jaar jong dwong een tuber-
culose-infectie haar tot het bed.
Haar ouders verhuisden zelfs naar
Hoek van Holland om hun dochter
te laten genezen in de (toen nog)
zuivere zeelucht. Ruim vier jaar
lag Bonnie in bed. Niettemin wist
ze zich met leren te handhaven.
„Ik denk dat 'mijn voorliefde voor
alles wat met schepen en water te
maken heeft, afkomstig is uit die
periode in mijn leven."
Toen ze genezen was keerde het
gezin Onderwaater terug naar Rot
terdam, waar Bonnie met goed ge
volg het Montesorie Lyceum door
liep. Haar wens voor toelating aan
Kunstenares
Bonnie Onder
waater: „Na zes
jaar is het ma
teriaal voor
mijn beeldro
man compleet.
Nu de samen
stelling en het
drukken nog."
w -yw
':&i,
de Academie voor de Beeldende
Kunsten (waar Pierre Jansen net
directeur van was geworden) ging
in vervulling. Bonnie maakte haar
opleiding niet af. Enige tijd werkte
ze als stewardess op de veerdienst
van de stoomvaartmaatschappij
Zeeland tussen Hoek van Holland
en Harwich. „Zonder een duppie
op zak ging ik op zoek naar een
andere baan. Bij de Centraal Her
vormde Jeugdraad gaf ik in Rot
terdam les in stofontwerpen en
wandkleden maken. Er moest
brood op de plank. Ik heb ik die
periode zelfs op een busstation
taarten staan opspuiten en kroket
ten gedraaid. Geestdodend werk."
Bonnie vond vervolgens werk
op de personeelsafdeling van de
Bijenkorf, maar kon er haar draai
niet vinden. Omdat het bedrijf
deed aan imago-beeldvorming,
werd besloten onder de naam
Kunstkoopcollectie op één van de
etages een galerie in te richten
met Bonnie als galeriehoudster.
„Prachtig, precies wat ik wilde. Ik
heb veel doeken verkocht. Voor de
klanten moet het een vreemde ge
waarwording zijn geweest om dan
weer werken van Karei Appel of
Anton Heijboer langs de roltrap
pen te zien hangen. Toen de direc
tie van stoel wisselde, werd mij
verzocht naar een andere baan om
te zien. Kunstkoop werd opgedoekt
omdat er extra opslagruimte nodig
was."
Na nog enige tijd te hebben ge
werkt in de Lijnhaangalerie van
de gebroeders Koch, ging Bonnie
de verpleging in bij het verpleeg
huis Rustenburg in Rotterdam. Ze
werkte op de terminale afdeling,
waar mensen him allerlaatste le
vensdagen sleten. „Mijn voorliefde
voor portrettekenen is daar ont
staan. Ik heb er oude mensen le
ren respecteren. Hun verhalen,
hun gezichten. Ik heb ze aange
hoord en getekend. Ondanks de el
lende die ik daar heb gezien en
meegemaakt, was het toch heel
fijn werk. En ja, toen liep ik mijn
man tegen het lijf en we trouw-
SCHIEDAM De aangiftebil
jetten inkomstenbelasting zijn
weer op de deurmatten gevallen
en traditiegetrouw staat de FNV-
Schiedam klaar om haar leden
helpen bij het invullen. In de
maand maart zullen de bondsdes-
kun digen de formulieren door
gaan nemen met de leden.
Wie van deze service gebruik
wil maken dient zich zaterdag 25
februari tussen 10 en 12 uur aan
te melden in het FNV-gebouw aan
de Stadhouderslaan 119. Daarbij
moet een geldig bewijs van lid
maatschap worden meegenomen.
Er wordt dan met iedereen een
aparte afspraak gemaakt.
VLAARDINGEN In een garage
in een flat in de Roemer Visscher-
straat is gisteren een auto in brand
gevlogen, maar de veroorzaker
hiervan voorkwam grotere schade
door de auto snel naar, buiten te
duwen.
ROTTERDAM Alle bedrijven
in het Europoort/Bodekgebied
werken* op dit moment mee aan
een uitgebreid bodemonderzoek.
Daartoe worden in het gehele ge
bied duizend peilbuizen geplaatst.
De resultaten van het onderzoek
worden eind 1989, begin 1990 ver
wacht.
Milieugedeputeerde J. van der
Vlist van Zuid-Holland maakte dat
gistermiddag bekend ter gelegen
heid van het laten zakken van de
700-ste buis. Dit gebeurde bij de
tankinstallatie van Nieuwe Matex.
De peilbuizen moeten allerlei
informatie opleveren over de sa
menstelling van de hodem, de loop
van grondwaterstromen en eventu
ele verontreinigingen daarin. De
bedrijven hebben voor dit onder
zoek twee miljoen gulden op tafel
gelegd.
Van der Vlist ziet het onderzoek
als een voorbeeldproject en hij
sprak de hoop uit dat ook bij ande
re bedrijfsterreinen voor een der
gelijke aanpak wordt gekozen. Hij
wilde niet ingaan op de vraag wie
er gaat betalen wanneer grootscha
lige verontreinigingen worden ge
constateerd.
Het initiatief voor het onder
zoek is afkomstig van directeur
mr. drs. J, Hansen van de Stich
ting Europoort/Botlek Belangen
(EBB), waarbij de meeste bedrij
ven in het gebied zijn aangesloten.
Hansen zei het logisch te vinden
dat een bedrijfssector die kiest
voor een dergelijk onderzoek, zich
ook verbindt aan eventuele conse
quenties.
Het onderzoek wordt uitgevoerd
door Grondmechanica Delft. De
peilbuizen gaan tot een diepte van
bijna dertig meter. Deze diepte is
nodig om vast te stellen of ook de
dieper gelegen grondwaterstromen
verontreinigd zijn en er dus voor
gezorgd moet worden dat die niet
alsnog de vervuiling verspreiden
naar aanliggende gebieden. EBB
begeleidt het onderzoek samen
met de Dienst Centraal Milieube
heer Rijnmond, de gemeente Rot
terdam en de provincie Zuid-Hol
land.
hebben, maar nu beginnen we he
lemaal op nul: het verhaal wordt
helemaal nieuw geschreven," ver
telt Van der Most Het Spul was
met totaal 80 spelers en 125 mede
werkers een grootschalige onder
neming. „Het scenario wordt nog
geschreven, dus ik weet niet hoe
massaal het dit keer wordt, mis
schien wel wat-minder." Ook de
locatie ligt nog niet precies vast,
maar wel moet het een historische
plaats aan het water in de binnen
stad worden.
„Als je anderhalf jaar zo inten
sief met elkaar optrekt ontstaat er
een teamgeest, ook al ben je met
een enorme club," vertelt Van der
Most. „We waren beduusd door de
enorme respons op Het Spul. We
hadden ons nooit afgevraagd of er
wel leven was né Het Spul, maar
toen we naderhand weer een paar
keer met z'n allen by elkaar kwa
men ontstond al gauw het sfeertje
van: wanneer gaan we weer aan
de slag?"
Riet Vellinger is blij verrast. In het midden filiaalhoudster Greet van
Norde en links bibliotheek-directeur Mies van Helden.
Door Rein Wolters
SCHIEDAM Roze wangen en
stygende verbazing. Mevrouw Riet
Vellinger besefte gistermiddag
nauwelijks wat haar overkwam.
In het bibliotheekfiliaal Nieuw-
land aan jiet Wibautplein werd ze
overstelpt met bloemen en ca
deaus. „U heeft zojuist het
500.000-ste boek geleend," ver
klaarde directrice Mies van Hel
den zich nader. „En daar staan we
nu even feestelijk bij stil."
„Gut, wat 'n eer," stamelde de
63-jarige bewoonster van de wijk
Woudhoek. „Ik heb altijd in
Nieuwland gewoond, maar ben
enige' tijd geleden verhuisd. M'n
bieb blijf ik trouw. Elke week reis
ik erheen en haal mijn boeken. Ik
ben erg aan het personeel gehecht.
Bovendien ontmoet ik telkens wat
oude buurtgenoten. Een praatje, is
nooit weg."
Behalve de fraaie ruiker ont
ving mevrouw Vellinga ook vijf
jaarabonnementen op de biblio
theek, een speciaal gebakken kren
tenkoek en het hoek 'Schiedam-
Holland' van de journalist Peter de
Lange en de fotograaf Tim Hielke-
ma.
Het filiaal Nieuwland bestond
gisteren precies vijf jaar. Dat het
half miljoen uitleningen in die vijf
jaar ook gisteren werd afgestem
peld, noemt bibliotheek-directeur
Mies van Helden een plezierige
.mijlpalen feest. Vanmiddag ver-
zorgde*RecepfJAlué*Jop^dè^mugdaf-
deling een leuk schimSiènsfiel. Hij
vertoonde ook dia's.,
Elke NieïfwïSndfer die deze
week een abonnement op de bi
bliotheek neemt (of rijn oude ver
lengt) betaalt hiervoor maar vijf
gulden, hetgeen een korting bete
kent van zestien gulden. Bij wijze
van feestgebaar kost de boete voor
het te laat terugbrengen van boe
ken deze week geen 75 cent, doch
slechts een stuiver. Eenzelfde
schijntje moet worden uitgeteld
voor het reserveren van boeken.
Volgende week kost dat weer één
gulden.
De bibliotheek is onderdeel van
het wykcentrum Nieuwland. Tot
voor vijf jaar werd er uitgeleend
vanuit een verbouwde school aan
de Mgr. Nolenslaan, waar de
werkomstandigheden primitief
waren. De opluchting over de
nieuwe behuizing met een verdrie
voudiging van de ruimte was dan
ook terecht groot. Hoe belangrijk
deze verhuizing is geweest voor de
dienstverlening aan het publiek
blijkt ook wel uit de ontwikkeling
van de laatste vijf jaar.
Het filiaal Nieuwland ontwik
kelde zich tot hét migrantenfiliaal
van de stad. Nergens rijn zoveel
boeken, tijdschriften, kranten en
cassettes in het Turks en Arbisch
beschikbaar als in dit filiaal. Ook
organiseert het biebpersoneel re
gelmatig activiteiten voor migran
ten. Daarnaast rijn er ook activi
teiten voor iederen in de wijk. Re
gelmatig worden er over .uiteenlo
pende onderwerpen exposities ge
houden. Deze maand is er onder
de titel 'Op gladde ijzers' een
fraaie tentoonstelling over schaat
sen en sleeën.
De bieb is, open op dinsdag en
vrijdag vanj 1.3,00, tot 17.00 uur, op
woensdag^ mfiÈOJvK'
donderdag van 18.30 toi.f21.Q0 ,uur
en opitepWj&fÖP
uur. Voor.mfprmatie kan iedereen
zich wenden 'totfiliaalhoudster
Greet van Norde, tel. 4715870.
den. Tijd om te schilderen of te te
kenen had ik door de drukke prak
tijd en het gezin maar weinig."
In Schiedam heeft Bonnie On
derwaater haar draai teruggevon
den. Ze geeft tekenles aan twee
groepen kinderen in het wijkcen
trum De Erker aan de Jan van
Avennesstraat en daarnaast is ze
een actief lid van de gemeentelijke
adviescommissie Vrouwenemanci
patie. Voorts houdt ze zich ook al
enige tijd herig met het maken
van grafische ontwerpen voor
briefhoofden, affiches en boeken.
„Ik heb het nu weer prima naar
mijn zin," zegt de tot besluit.
SCHIEDAM De veelzijdige
Sophistics komen donderdag met
hun muzikale show naar theater
café De Tender in het Passagethea
ter. Op het repertoire staan zowel
vocale pop als jazz, soul en rock.
Ook a capella nummers maken
deel uit van het programma. De
groep schryft een groot deel van
het repertoire zelf, maar ook de
standards worden voorzien van
een eigen arrangement. Aanvang
21.30 uur, toegang gratis.
SCHIEDAM Munten, postze
gels, ansichtkaarten, eerste dag en
veloppen en stripboeken vormen
het aanbod van een ruilbeurs, die
zondag in het dienstencentrum De
Vier Molens aan de Nieuwe Dam-
laan 766 wordt gehouden. Men
kan terecht vanaf 13.30 uur. De
toegang is gratis en wie rijn verza
meling getaxeerd wil zien, kan dat
eveneens kosteloos laten doen.
0W<-
i y f -*
Een stille straat met weinig verkeer. Goed voor de wandelaars en
fietsers. Tekening Sabrina van Zwol, 9 jaar, Rotterdam
Ik wil vertegenwordiger wor
den van agu. Daar zit ik in de
fietsen. Daar moet je bijvooer-
beeld: een binnenband naar
een klant toe brengen. En ik ga
in een modernhuis wonen. En
dat huis moet op elke verdie
ping een w.c. hebben. En ik wil
ook een voortuin en een achter
tuin. In de achtertuin een grote
schuur waar ik lekker onge-
stoort kan knutselen. En ik
neem wel twee auto's als het
kan. Dan worden dat een Fera-
ri voor mijn werk en een land
rover om op vakantie te gaan
en om op het strand te krossen.
En ik neem ook drie honden.
Een sintbrnard en een witte
kees hond en een mops hond.
Om mee te spelen en te ravo-
ten. En mijn sport wordt mis
schien atletiek.
Dominique v.d. Doorn, 9 jaar
Rotterdam
Ik droom dat ik profvoetballer
word net als Ruud Gulit en dat
ik net zo veel kools skoort als
hem en dat ik ook in Aseem-
ilan woont net zo mooie huis
als van Gulit en dat ik in mijn
huis een kleine bar had dat ik
daar allemaal in die bar drin
ken had en dan in mijn kamer
een waterbed had en een hele
grote tuin met een kleine vijver
met gouden vissen had en een
lamejtienie met een telefoon
erin en achterbank een tvtje en
als er in woort gebroken dan
gaat er een alarm af en als ze
binnen rijn dan gaat de honden
er op af komen en dat ze bang
maken. En dat ik goed wordt
betald door de club en dat ik el
ke dag geld op zak heb.
Michel Struis, 10 jaar
Rotterdam
Ik wil in mij eige land wonen.
En een heel groot huis en ik
wort misschien verkoopster en
ik verkoop dan kleding en rie
men en schoenen en nog meer
dingen want in'me eige land
daar is het heel warm en mooi
maar misschien wort ik dat
want ik weet het nog niet zeker
hoor in je huis werken is ook
heel leuk. Maar verkoopster
lijkt me nog leuker. Maar mis
schien ga ik een auto kopen au
to rije is ook leuk maar werken
is nog belangrijker maar je
wort er wel moe van maar je
kan er wel wat verdienen...
Zahra Nazoume, 9 jaar
Rotterdam
J&Ï&- "\*'t
i'AS/vS"'^ ~m—mmmmmttmmmtmmm
H.
Lj r*
I
I jnV
lw
t j«- •-.f
i
r
3ttf
I r'*
|*vt5
cc
/ïSMfA-A S' Ss'/
*r
v/ 'j -I( S fi
-lx, "L* x
-S.JM
ft ',-ï-/y/:
.w, tyrr* -»,n» p 'Tt?
