Nieuwbouw Spaland nu officieel
Onderhoud bezorgt bewoners Boerhaavelaan overlast
X
Ook het gymnasium is niet ontkomen aan vertrossing
Wie weet hier meer van?
i cór ïgin st 3mt in met bestemmingsplan. Vijfhonderd belangstellenden bij slaan van paal
m
Te zwaar beladen aanhanger
schaart in Beneiuxtunnel
Controle iii
bedrijven op
chemischafval
Door Rein Wolters
SCHIEDAM Twee heuglijke
feiten op één dag. Het kon gisteren
niet op. Eerst ontving het stadsbe
stuur 's morgens de schriftelijke
bevestiging van koningin Beatrix,
waarmee het bestemmingsplan
voor Spaland definitief is. En 's
middags sloeg mevrouw L E. Stol-
ker-Nanninga (gedeputeerde van
de provincie Zuid-Holland voor
Ruimtelijke Ordening) een officië
le paal voor de eerste van de 2150
woningen. Overigens duurde het
wel lang voordat het koninklijk
besluit op het Stadskantoor werd
bezorgd. De koningin tekende het
besluit al op 25 maart in haar va
kantieverblijf Tavaraelle.
Ruim vijfhonderd toekomstige
bewoners waren er op de kale en
winderige polder getuige van hoe
moeizaam de honderd-en-zoveelste
paal in de bodem werd geslagen.
Aanvullend op het gedreun van de
heimachine, werd er ook nog voor
een paar duizend gulden aan vuur
werk tegenaan gegooid. De piloot
van een rondcirkelend reclame
vliegtuig met de tekst 'Bouwfonds
bly.met Spaland' moet zich door
deacvuurpijlen beschoten hebben
gevoeld. Ulings maakte hij zich
uit-_de voeten en draaide grotere
cirkels. Een door het geknal van
slag geraakt zwart poedeltje en
zijn baas gingen er ook als bange
hazen vandoor.
Met drie trams werd het massa
le gezelschap teruggereden naar
wijkcentrum De Blauwe Brug. in
een gloedvol betoog zijn wethouder
Chr. Zijdeveld (Stadsontwikkeling
en Milieuzaken) blij verrast te zijn
Toekomstige bewoners volgden gisteren verwachtingsvol het slaan van de officiële paal.
door de grote opkomst. „Vier we
ken terug wisten we nog niet dat
we nu al zover zouden zijn. In de
organisatie van dit feest ongetwij
feld foutjes zijn gemaakt, daarvoor
excuses. Er zijn mensen op ver
keerde tijdstippen en verkeerde
plaatsen uitgenodigd." Zijdeveld
doelde met name op de boosheid
van persvertegenwoordigers. De
afdeling voorlichting van de ge
meente had verzuimd hen te voor
zien van een programma met de
juiste tijdstippen. Afspraken elders
kwamen hierdoor in het geding.
Zijdeveld verder: „Eindelijk is
de wijk Spaland in aanbouw. De
periode van wachten is voorbij."
De wethouder benadrukte dat de
bouw van de 2150 woningen nood
zakelijk is om het bevolkingsaan
tal op peil te houden. Als de wijk
niet zou worden gebouwd, telt de
stad in 1996 nog maar 67.000 in
woners tegen nu 69.500. In dat
prognosejaar zal de stad, als Spa
land is afgebouwd, 73.000 inwo
ners tellen. „Daling van het inwo
nerstal is slecht voor de kwaliteit
van de stad," aldus Zijdeveld.
In de verkavelingsplannen van
Spaland is maximaal rekening ge
houden met de invloed van de zon.
De woningen zijn, zoveel mogelijk
als maar mogelijk is, op het zuiden
georiënteerd. Binnenshuis wordt
optimaal gebruik gemaakt van pas
sieve zonne-energie. Het maximale
energieverbruik per woning zal ze
venhonderd kubieke meters gas
per jaar bedragen. Dat is de helft
van het verbruik in andere nieuw-
bouw-eengezinswoningen.
Gedeputeerde Stolker-Nanninga
in haar feestrede: „We kunnen el
kaar feliciteren met de afronding
van 13 jaar onderhandelen over de
nieuwbouw in Spaland. Het is
uniek voor Nederland dat we met
de tram zijn gereden naar een
wijk, die nog niet is gebouwd."
Voorts roemde zij de ecologische
werkwijze (milieu-vriendelijke
'•g bouwmaterialen, weinig steen en
3 veel groen) van de gemeente. „De-
g ze wijze van werken is een voor-
beeld voor heel Nederland."
In de eerste fase bouwen vijf
projectontwikkelaars 224 koopwo
ningen. Hiervan zijn er slechts vijf
nog niet verkocht. In het najaar
worden nog eens 115 woningen in
aanbouw genomen en in het voor
jaar van 1990 komen nog eens 300
huizen tot ontwikkeling. Hiervan
vallen er ongeveer 100 in de wo
ningwetsfeer.
Teresien Da Silva van de Anne Frank Stichting legt de laatste hand
ban het boek Sporen van de Oorlog, dat in oktober door de Staatsuitge
verij op de markt wordt gebracht. Ze heeft echter problemen met het
achterhalen van gegevens. De< bijgaande foto is gemaakt in mei 1940
op de binnenplaats van het museum De Prinsenhof in Delft van Rot
terdamse evacuées. Ze verbleven een paar maanden in bet gebouw,
dat toen als museum buiten gebruik was. De zalen waren ingericht
met bedden, tafels en stoelen.
Teresien Da Silva zoekt mensen die er in de oorlogsjaren enige tyd C*
hebben doorgebracht. Eveneens speurt ze naar mannen die in Hoek
van Holland als dwangarbeiders hebben moeten meebouwen aan de
Atlanticwall. Een aantal bunkers van deze kustverdedigingsgordel m
staat nog in de duinen. Reacties zijn welkom bij de Anne Frank ,.r
Stichting, Keizersgracht 192, 1016 DW Amsterdam, telefoon
020-264533.
Door Wessel Penning
SCHIEDAM Groot-onder-
houdswerkzaamheden in wonin
gen aan de Boerhaavelaan veroor
zaken erg veel overlast voor de be
woners. De 84-jarige mevrouw Lit-
zau werd het teveel en moest in
het ziekenhuis worden opgeno
men. Volgens P. Koning, haar
schoonzoon, had zij zich verschrik
kelijk opgewonden"f omdat het
bouwbedrijf 'te ruw' omging met
haarvspullfMi" - ,.T-v r
Vertegénwoordigers" van het
bouwbedrijf echter zeggen de si
tuatie te.betreuren en slechts een
'érSèfè' FóhtT-Jtè h&'&ri^emaakt.
OpSchW^W.' .van'"* lïïeuwburg:
„Enige overlast valt niet te omzei
len. Maar ik gééf toe er zijn foutjes
gemaakt." De opzichter van Bouw-
Jburo 1992 doelt daarbij op één van
de klachten van de schoonzoon
van de bejaarde. Tijdens de ingrij
pende verbouwingen zo moest
onder meer een muur worden uit
gebroken zouden de meubels
van mevrouw Litzau onvoldoende
zijn afgedekt En dat is volgens gel
dende voorschriften een taak van
het bouwbedrijf. Het wegzetten
van meubels en andere spullen be
hoort door de bewoners zelf te
worden gedaan.
i Juist daarin was de 84-jarige
op grond van haar leeftijd niet he
lemaal onbegrijpelijk in gebre
ke gebleven. Volgens opzichter
Van Nieuwburg hebben zijn mede-
Werkers dat toen maar gedaan.
„En dat is misschien wat uit de
hand gelopen." Zo erg inderdaad
dat het mevrouw Litzau, een hart
patiënte, te veel werd. Haar
sdhoonzoon: „Ze had me vorige
week al een paar keer in paniek
ojpgebeld. Maandag hebben we
h^ar naar het ziekenhuis moeten
brengen."
j Mevrouw Litzau mocht gisteren
het ziekenhuis weer verlaten. Ko
ning: „Maar ik heb haar voorlopig
maar bij me in huis genomen. Dat
wfilde ze op voorwaarde dat ze zo
snel mogelijk, maandag of dinsdag,
weer naar haar eigen woning
mocht."
De werkzaamheden in de Boer
haavelaan moeten drie weken
gaan duren. Op het groot-onder-
houdsprogramma staan onder
meer het vernieuwen van sanitair
en van de gas- en waterleidingen.
Voor enig overlast waren de bewo
ners van tevoren gewaarschuwd.
Ook mevrouw litzau, "wist overal
van, maar keerde - zich «vanaf-hét-
begin tegen alle verbouwingen' in'
haar huis. De opzichter: „De
vrouw wilde helemaal niets. Dat-
wisten wel ëir' 'dadroin",hébhteii hwef
vooraf besloten "haar voorzichtig te-
behandelen." 1 -
Desondanks is haar schoonzoon
zeer ontevreden over de aanpak
van het bouwbedrijf. „Er hadden
voorzieningen moeten worden ge
troffen, die het wonen ook tijdens
de verbouwingen gewoon mogelijk
zouden maken," vindt hij. Dat zou
onvoldoende gebeurd zijn.
Iedere fout schrijft het bouwbe
drijf toe aan het feit dat de ver
bouwingen in de woning van de
bejaarde bijzonder snel klaar
moesten zijn. De opzichter: „Toen
we hoorden dat ze in het zieken
huis lag, namen we ons voor alles
in vijf dagen af te maken, zodat
mevrouw Litzau zo snel mogelijk
weer in haar eigen huisje kon
gaan wonen. Het was dus haast
werk, waarbij we inderdaad klei
ne foutjes hebben gemaakt. Want
dat we de meubels van mevrouw
Litzau niet goed hebben afgedekt
is niet goed, en valt ons te verwij
ten."
Een woordvoerder van de ge
meente laat weten de grote over
last vervelend te vinden voor de
omwonenden. „Maar dat het een
troep wordt daar, hebben wij niet
in de hand. Bovendien ontvangen
de bewoners daarvoor een vergoe
ding. En voor verdere schade is
het aannemersbedrijf (in dit geval
Breyer uit Rotterdam) zelf aan
sprakelijk."
Bewoners be
kijken de ra
vage in de wo
ningen aan de
Boerhaavel
aan. De op
zichter: „Er
zijn foutjes ge
maakt."
SCHIEDAM Een te zwaar
beladen aanhanger was de oor
zaak van een stremming van
het autoverkeer gistermorgen
in de westbuis van de Benelux-
tunnel. Een 29-jarige Bredanaar
had op de aanhangwagen ach
ter zijn personenwagen een la
ding van bijna tweeduizend ki
lo gestapeld, terwijl slechts elf
honderd kilo was toegestaan.
Volgens een politiewoordvoer
der ging hierdoor bij het bin
nenrijden van de tunnelbuis in
de richting Hoogvliet de aan
hanger de personenwagen du
wen.
De scharende combinatie
kwam zwaar beschadigd dwars
in de tunnel te staan, waardoor
alle verkeer in zuidelijke rich
ting stil kwam te staan. Na eni
ge tijd was een rijstrook weer
begaanbaar, maar in totaal
beeft het anderhalf uur ge
duurd voordat een takelwagen
de beschadigde auto en overbe-
laden aanhanger had verwij
derd.
SCHIEDAM Bijna vierhon
derd kleine tot middelgrote bedrij
ven, die mogelijk chemisch afval
produceren, krijgen deze maand
bezoek van controleurs van de
Dienst Centraal Milieubeheer Rijn
mond (DCMR). Het betreft vooral
bedrijven zoals garages, metaalbe-
werkingsbedrijven, schildersbe
drijven en dergelijke. Ze worden
gecontroleerd op de naleving van
de Wet Chemische Afvalstoffen.
Tijdens het bezoek wordt aan
de hand van een vragenlijst nage
gaan wat voor soort afvalstoffen er
vrijkomen, in welke hoeveelheden
en hoe ze worden afgevoerd. Daar
naast wordt bekeken of de opslag
van chemicaliën, chemisch afval
en afgewerkte olie voldoet aan de
voorschriften.
In 1987 begon de DCMR met
het project, waarin alle vierdui
zend 'verdachte' bedrijven in de
vijftien Rijnmondgemeenten wor
den bezocht. Particulieren en be
drijven met een kleine hoeveel
heid chemisch afval (maximaal
twintig kilo per maand! kunnen
dit inleveren bij het gemeentelijke
depot voor klein chemisch afval
aan de van Heekstraat 15, geopend
op werkdagen van 08.00 tot 16.30
uur. Bij particulieren komt de ge
meente, na een telefoontje met
nummer 4622222, het chemisch
afval ook afhalen.
Door Han van der Horst
SCHIEDAM Op 10 mei de
den de leerlingen van het Stede
lijk Gymnasium een poging om de
Oudheid te doen herleven. Zij
hielden een Olympische sportdag
om het honderdtienjarigè bestaan
van hun school te vieren. Dat ging
overigens heel onhistorisch ge
paard met jeu de boules en zelfs
kussengevechten. Maar het slot
vergoedde veel: aan het eind van
de feestelijkheden ging men mas
saal op de foto in tunica, het Ro
meinse pak voor alledag.
„Eer en roem zullen ten deel
vallen aan de atleten, een lauwer
krans zal de winnende klas sieren
en onsterfelijkheid is weggelegd
voor de winnaars." Zo schreef het
gymnasium in een aankondiging
voor zijn Olympische dag. Dat
was allemaal heel erg in stijl, niet
alleen van het Schiedamse gym
nasium, maar van het schooltype
als geheel. Want liét gymnasium
is een merkwaardig geval, vage
lijk een stukje middeleeuwen in
Nederland.
Wijj zijn er aan gewend dat al
les in de loop der tijden groter en
beter wordt, dat de kinderen
meer leren dan de ouders en dat
problemen door studie en inventi
viteit worden opgelost. Want wij
geloyen in de vooruitgang.
Maar het kan ook anders gaan.
De ineenstorting van het Ro
meinse rijk, zo'n vijftien-, zestien
honderd jaar geleden was onder
deel van een omgekeerd proces.
De mensen raakten niet gewend
aan vooruitgang, maar aan achter
uitgang. Van generatie op genera
tie werd het leven primitiever en
men vergat de kundigheden der
vaderen in plaats van ze te verbe
teren. Zo kreeg het Romeinse ver
leden een bijna goddelijke glans
en men probeerde de resten daar
van zoveel mogelijk te bewaren.
De weinige mensen die nog kon
den lezen en schrijven, handhaaf
den het Latijn. Want dat droeg
blijkbaar de verloren beschaving.
Het was vaak een vreemde krom
taal, die ze schreven, maar ze pro
beerden te redden wat er te red
den viel.
In een proces van eeuwen
krabbelde Europa uit die crisis
overeind onder meer dankzy
herontdekking van veel wat de
Grieken en de Romeinen aan ken
nis hadden opgeschreven, ere wie
ere toekomt. De bewondering
bleef voor wat op den duur werd
aangeduid als de klassieke oud
heid. Dat was een soort ijkpunt,
cultureel en moreel. Bij een be
hoorlijke opvoeding hoorde dan
ook een grondige kennis van La
tijnse en later ook Griekse teksten
uit de oudheid. Daar hoefde je
niet over te discussiëren. Dat
stond huiten kijf.
Kennis van Latijn was aanvan
kelijk een monopolie van de gees
telijkheid. Toen de burgery begon
mee te tellen, richtte zij dan ook
voor hun kinderen scholen op om
ook die taal de toegangsweg tot
de wijsheid te leren en die
heetten dan ook Latijnse scholen.
Ook Schiedam kende er een.
In het kader van een grote on
derwijshervorming in de negen
tiende eeuw, die onder meer leid
de tot de instelling van de oude
HBS, de Hogere Burgerschool,
kwamen er eenheidseisen voor al
die Latijnse scholen. Men doopte
ze om tot gymnasium, wat verla-
tijnst Grieks is voor oefenplaats.
Het gymnasium zou opleiden voor
de universiteiten, de HBS voor de
handel.
Zo kreeg ook Schiedam zijn ste
delijk gymnasium en zijn Rijks
HBS. Wat de gymnasiasten op 10
mei vierden, was eigenlijk die on
derwijshervorming.
Je werd op het gymnasium tot
de invoering van de mammoetwet
doodgegooid met Grieks en Latijn.
Wie de talenrichting deed 'al
fa' heette dat, volgde in het
eindexamenjaar al gauw zeven
uur Latijns en zes uur Grieks per
week. Die tijd werd besteed aan
het vertalen van enkele klassieke
dichters en geschiedschrijvers. Te
genwoordig is het mogelijk een
van die twee talen te laten vallen
en de docenten besteden veel
meer tijd dan vroeger aan de klas
sieke geschiedenis, want tot voor
een jaar of vijftien stond de gram
matica van de klassieke talen cen
traal.
Kreeg je daardoor een goed
beeld van de oudheid? Juist niet.
Wat het gymnasium voorschotel
de, was een droom, een drogbeeld,
dat weinig te maken had met het
verleden, maar des te meer met
normen en waarden die men de
leerlingen in wilde pompen. Dat
waren de waarden van de degelij
ke burgerlijke Hollandse samenle
ving, van ijver, eenvoud en spaar
zaamheid. Van gehoorzaamheid
en van liever geen experimenten.
Uit de Oudheid selecteerde men
het een en ander wat in die
kraam te pas kwam.
Je moest Plato vertalen, de be
kendste Griekse filosoof, die on
der meer buitengewoon totalitaire
politieke ideeën verkondigde. Je
las Livius en Vergüius, Romeinse
auteurs die in dienst stonden van
keizer Augustus (dezelfde van de
volkstelling) die goede propagan
disten in dienst nam om reclame
te maken voor de alleenheer
schappij die hij had gevestigd. Of
het verslag van Julius Caesar over
zijn verovering van Gallië, onge
veer het huidige Frankrijk, waar
in deze opschept over de moord
partijen, die gedurende zeven jaar
zijn legers in dit ongelukkige land
hebben aangericht. Uit het beeld
van de oudheid, dat het gymnasi
um ophing, was alle subversie
zorgvuldig weggezuiverd, hoe rij
kelijk die ook uit het historisch
materiaal naar voren kon komen
als je er oog voor had.
Gymnasia en het Schiedam
se zeker ademden dan ook een
establishmentssfeer. Tot diep in
de jaren zestig reden de geslaagde
examenstudenten in koetsjes door
de stad, alsof ze dan al waren toe
getreden tot het studentencorps.
Leraren en docenten voelden zich
lid van een intellectuele elite,
mensen die een streepje voor had
den op het vulgus, dat in de stad
woonde. Niet dat het een platte
rijkeluisopleiding was, want pat
sers haatte men even hardgrondig
als de andere mensen die de klas
sieke opleiding niet deelachtig
waren geworden. Maar verheven
voelde men zich wel. Het was al
lemaal een tikje kakkineus.
Dat heeft het gymnasium nog
wel een beetje. Maar paalklim-
men, boomstamzagen, arm worste
len, kussengevechtenAan ver
trossing blijkt het gym niet te zijn
ontkomen.
Halffplpes uit
ligni
veiligheid?
uitgesloten, dat opj diverse plaat-
sen in Sdnedam, om te begin
nen in Groenoord, halfpipes
voor skateboarders worden
aangelegd. R. Post van de
Sportraad vindt het plaatsen
van halfpipes in het kader van
de verkeersveiligheid het over
wegen waard. „Bij mij in de
buurt zie je dat die apies op
verkeerswegen skateboarden en
dat is natuurlijk levensgevaar
lijk. Als die halfpipes hen van
de weg houdt, moeten die er ze
ker komen." De Sportraad
heeft besloten te kijken wat een
en ander gaat kosten en tevens
de behoefte aan halfpipes te
peilen.
Repressie-therapeut
bij Harmonie
SCHIEDAM Repressie
therapeut Jan A. Kleyn uit Alk- j
maar verzorgt donderdagavond,
onder het motto 'Jouw persoon-
lijke gids' een verhandeling bij
de Spirituele Vereniging Har-
monia in het wijkcentrum
Nieuwland aan het Dr. Wibaut-
plein 163. Aanvang 20.00 uur. i
Toegang voor leden gratis -en ->
voor niet-leden 7,50 gulden. In
lichtingen hij A. Koenderman-
van der Most, Vlaardingerdijk
87b, tel. 4733809.
Expostia van
takenclub Woudhaek
SCHIEDAM Leden van de
tekenclub van het dienstencen
trum Woudhoek exposeren deze
maand hun werkstukken in het
gebouw aan het Heijerman-
splein 35. De tentoonstelling is
dagelijks gratis te bezichtigen
tussen 10.00 en 16.30 uur. Elke
dinsdagmorgen komen de clu
bleden van 10.00 tot 12.00 uur
bijeen en maken zich onder
deskundige leiding de vaardig
heden van het tekenen en schil
deren eigen.
Open dagen in drop
en suikarwarkiabriek
ROTTERDAM De drop
en suikerwerkfabriek 'Rotter
dam' houdt dit pinksterweek-
einde open dagen. Eigenaar
Frans Otterspeer vindt dat ie
dereen moet kunnen zien hoe
in deze fabriek al sinds 1899
snoepgoed werd en nu nog
steeds wordt gemaakt. In de fa
briek staan machines die zijn
gebruikt tijdens de gehele pe
riode dat de fabriek bestaat.
Vandaag, morgen en maandag
is iedereen tussen tien en vier
uur welkom bij de Suikerwerk-
fabriek aan Willem de Zwyger-
straat 30-32 in Rotterdam-Over-
schie.
f -S"1, H H> Ws V vf
"in
U J
n< t -o*- ifvm f V
f»
j
'II. L.
is aWfu
