0
Actie tegen
'ongenuanceerd
oorlogsdenken'
'Keukendeurtjes repareren of toch iets meer doen'
Amerikaans maritiem erfgoed
Het Vrije Volk SCHIEDAM
OORPIJN
Bekende Schiedammers
ondertekenen verklaring over
gevolgen van Golfoorlog
[Kunstwerk? bouwt al eerste expositie
MARITIEM
OP DE GRENS
PAGINA 4
ws
ZATERDAG 26 JANUAR11991
oit 'n keer last gehad van
oorpijn? Zo neen, prijs u
gelukkig. Het is een ver
schrikking. Het is zo'n doordrin
gende pijn, die op onverwachte
momenten verergerd. Als nare
bijverschijnselen heeft ze versto
ring van de nachrust en het ver
hinderen van elke poging tot
concentratie.
Momenteel hebben in Vlaardin-
gen, Schiedam en nog wat ge
meenten in deze omgeving heel
wat mensen met oorpijn te ma
ken.
Zelf ben ik er lang geleden wel-
eens door geteisterd, maar
merkwaardig genoeg herinner
ik me meer van de oorpijn die
een van mijn inmiddels volwas
sen dochters had toen ze nog
klein was. Begin jaren zeventig
moet het geweest zijn. want ik
weet dat ze er last van kreeg na
dat we een wandeling hadden
gemaakt over het toen nog niet
begraasde en dus nog niet afge
paalde zandlichaam, dat al -
meer dan twintig jaar geleden
dus - tussen Schiedam en Vlaar-
dingen door Rijkswaterstaat is
gemaakt in de hoop het aantal
kilometers asfalt in ons land te
kunnen uitbreiden.
Zoals gebruikelijk bij redelijk
weer waren we aan het eind
van een zondagochtend nabij
onze toenmalige woning in Ho-
ly-Zuid op die enorme hoop zand
geklommen om op ruime af
stand van auto's, brommers of
fietsers naar opa en oma op het
Beethovenplein in Groenoord te
wandelen, zo'n wandeling over
dat zandlichaam was heerlijk
met een warm zonnetje aan de
hemel. De kinderen struinden
lekker door het ruw met gras
begroeide zand. Ze klauterden
over de pijpleiding, die er toen
nog lag om het zand voor de vol
gende zandhult aan te voeren, ze
holden weg en weer terug. Kort
om, iedereen had het naar zijn
zin al viel de kracht van de
wind bovenop die grote zand
hoop tussen de Chinese muur en
de sportvelden van Vlaardingen
tegen. De gevolgen ondervonden
we 's nachts.
„Ik heb zo'n au," kreeg ik te ho
ren van het kleine meisje dat
mij met haar gehuil had gewekt.
Ze had oorpijn en dat hield ze
een paar nachten lang. Om het
uur of zo, in ieder geval telkens
vlak nadat ik weer de slaap te
pakken had, waarschuwde ze
met dreinend gehuil. Optillen,
wandelen, zijkant van het ge
zichtje warm houden, het Welp
weinig. Druppeltjes halen en
eerst warm maken door het fles
je tussen mijn handen te rollen
om te voorkomen dat ze te koud
op de zere plek in haar oortje te
recht zouden komen. Een watje
als propje er achter aan. Bij al
die pogingen om verzachting te
geven bleef er telkens die sme
kende blik. Zo van, moet dat
nou? Kom alsjeblieft niet met
druppels, vingers, watjes of wat
dan ook in de buurt van mijn
oor. bedoelde ze. Dat rot-oor
heeft ons hinderlijk lang bezig
.gehouden.
Oorpijn hebben nu politici en
anderen in Schiedam, Vlaardin
gen en verdere omgeving. Ze
buigen zich over de zogenaamde
'strategische visie', die in het
Overlegorgaan Rijnmond is be
dacht om tot een samenwer
kingsvorm te komen die aan de
regio Rotterdam voldoende be
stuurskracht geeft om zich in
het nieuwe Europese verband te
manifesteren. Aan beide zijden
van de grens stoort men zich
aan de overkill in aandacht
voor economische belangen.
Vlaardingen en Schiedam zien
dat hun leefmilieu in het bijzon
der hieronder zal lijden. Bert
Kandel (PvdA, Vlaardingen) zei:
„Het is een rot-oor," doelend op
de sterke invloed van de econo-
mengroep Rotor in de visie.
„Dat OOR wordt nooit wat,
want gemeentebesturen zijn ge
kozen om de belangen van hun
gemeente te behartigen. Dan
mag je bijvoorbeeld niet ver
wachten dat Rozenburg het met
ons eens is dat er geen Blanken
burgtunnel moet komen. Neen,
laten gekozen politici in Den
Haag maar hun eigen werk doen
en bepalen wat er moet komen
in plaats van het destijds opge
heven Rijnmond."
BEN VAN HAREN
SCHIEDAM Uit 'machteloos
heid en geschoktheid' over het uit
breken van de Golfoorlog en uit
'verzet tegen het ongenuanceerde
oorlogsdenken' heeft een groep be
kende Schiedammers een verkla
ring uitgegeven, waarin ze wijst op
de gevolgen van de oorlog. Tot de
ondertekenaars behoren de wet
houders Chris Zijdeveld en Bart de
Leede en de raadsleden Coby de La
Rie, Bea Oomens en Jolie Hakkert.
Verder staan er advocaten, maat
schappelijk werkers, buitenlandse
leerkrachten en andere Schiedam
mers met verschillende politieke
SCHIEDAM Als directeur Ze
venhuizen van de Wester Glashan-
del langs winkels loopt, kijkt hij
niet door, maar naar de etalager
uit, Zo'n betrokkenheid glas-
denken' noemt hij het zal wel
nodig zijn om als glashandelaar
een winstgevend bedrijf te run
nen, Of beter, om het al vijfenze
ventigjaar in stand te houden.
Want zolang al bestaat de Wes
ter Glashandel E. Zevenhuizen BV,
die sinds 1968 is gevestigd in de 's-
Gravelandspolder. Zeventien men
sen werken er. Vorige maand
werd het vijfenzeventigjarig jubile
um uitbundig gevierd en werd te
gelijk directeur j. Zevenhuizen
voor zijn al vijftig jaar durend
dienstverband in het zonnetje ge
zet.
De vader van de huidige direc
teur toen binnen het bedrijf
nog Zevenhuizen junior genoemd
startte in 1915 een schilders
winkel in Rotterdam. Jaren later
bouwde hij zijn bedrijf om tot een
goedlopende glashandel aan de
Aelbrechtskolk. Pas dertien jaar
geleden trok het bedrijf naar
Schiedam. Noodgedwongen. Het
monumentale pand aan de Ael
brechtskolk werd te klein en voor
een nieuwe bedrijfsruimte in de
Spaansepolder kwam de Wester
Glashandel niet in aanmerking.
„Tenminste als u het pand aan
de Aelbrechtskolk niet aan ons
verkoopt," zo zei de gemeente Rot
terdam toen. J. Zevenhuizen, hui
dig directeur en zoon van de op
richter, ging niet in op het ver
zoek. Tevreden lachend: „Mijn ou
ders wilden daar blijven wonen.
Pas in 1980, na hun overlijden,
hebben we het verkocht."
Ook andere redenen deed Ze
venhuizen toen besluiten het klei
ne pand in Rotterdam te verruilen
voor een bedrijfsvestiging in het
Directeur J. Ze
venhuizen (r)
en medewerker
Nico Opboff,
„Al het glas
van winkelcen
trum Zuidplein
komt bij ons
vandaan."
Schiedamse industriegebied, „We
hadden de keuze. Klein blijven en
keukendeurtjes repareren of toch
iets meer doen." Dat laatste ge
beurde. Wat heet. In de jaren ze
ventig sleepte het bedrijf een order
van een miljoen gulden binnen. De
opdracht was het Zuidplein te be-
glazen. Zevenhuizen: „Al het glas
daar, alle etalageruiten, komt hij
ons vandaan."
Terugkijkend op zijn vijftigjari
ge loopbaan bij het bedrijf is J. Ze
venhuizen best tevreden. De vele
fusies en overnames in de glaswe
reld zijn aan de Wester Glashandel
voorbijgegaan. Volgens Zevenhui
zen zijn bijna alle glashandels in
Nederland reeds overgenomen
door de veel grotere glasfabrikan
ten. „Wij niet. Ik ben nog altijd
enig aandeelhouder," zegt Zeven
huizen. „Die zelfstandigheid en on
afhankelijkheid stond binnen onze
familie altijd voorop. We wilden
eigen baas zijn. Of dat verstandig
was? Nou ja, het gaat aardig met
het bedrijf dus.,.. En we bestaan
nog altijd."
Momenteel lijken voor de vele
glasbedrijven in Nederland iets
moeilijker tijden aan te breken. De
mindere economische situatie
heeft zo zijn gevolgen. Zevenhui
zen: „Je merkt het. De markt is
gespannen." Toch wanhoopt hij
niet. „We hebben twee oorlogen
meegemaakt, twee economische
crises. Deze lichte teruggang kan
er ook nog wel bij."
en maatschappelijke achtergrond
bij. De groep wil nagaan hoe op
plaatselijk niveau 'het verzet tegen
het ongenuanceerde oorlogsdeken
verder vorm gegeven kan worden'.
„De Golfoorlog is een slag voor
ieder die ervan overtuigd is dat er
andere manieren gevonden moe
ten worden om internationale con
flicten op te lossen," luidt de ver
klaring. Volgens de poep was het
conflict tussen Iraq en Kuwayt de
uitgelezen mogelijkheid om het an
ders aan te pakken.
„Voor het eerst was er een zo'n
pote eensgezindheid dat de vreed
zame maatregelen onder verant
woordelijkheid van de Verenigde
Naties kans van slagen leken te
hebben." Helaas pakte het anders
uit en kon de oorlog, volgens de
Schiedamse poep, verworden tot
'de routine van de dag, met alle
elementen van een oppervlakkige
mediashow'.
Zorgen maakt de poep zich
vooral om een aantal aspecten van
de oorlog, die onderbelicht lijken
te raken: De vele slachtoffers, het
escalerende effect voor het Mid
den Oosten, de milieuvervuiling
wanneer olie-installaties en kera-
•centrales getroffen worden en de
verspilling van pondstoffen en
geld 'die wel zeer schrijnend is
wanneer we de problemen in de
ontwikkelingslanden bezien'.
Dichter bij huis 'in onze ei
gen samenleving' verwacht de
poep problemen voor mensen af
komstig uit islamitische landen.
„Een eenzijdig vijandsbeeld is op
geroepen. Er ontstaat een sfeer
waarin mensen afkomstig uit een
islamitisch land, zich moeten ver
antwoorden voor de daden van ie
mand als Saddam Hussein en moe
ten bewijzen dat ze aan de goede
kant staan." De ondertekenaars
van de verklaring weigeren zo om-
onwonden partij te kiezen en roe
pen juist op tot solidariteit met al
le slachtoffers van de oorlog
Daartoe pleiten ze voor de op
richting van een plaatselijk comité
en vragen in de verklaring inwo
ners van Schiedam en organisaties
nadrukkelijk te reageren. Het con
tactadres "luidt: E. Dijkhuizen,
Boomgaardstraat 10, telefoonnum
mer: (010) 4735678.
Het Maritiem Muse
um Prins Hendrik In
Rotterdam bericht re
gelmatig in deze krant
over beroemde voor
werpen uit de rijke
verzameling van het
museum, over interes
sante exposities of
over opvallende nieu
we aanwinsten.
Door Dick de Vries
Van 1936 tot 1937
vond in de Verenigde
Staten van Amerika op
nationale schaal een in
ventarisatie plaats van
het maritieme erfgoed
in de vorm van houten
schepen. Men zag na
melijk met het toene
mend gebruik van an
dere bouwmaterialen
dan hout, er veel ken
nis over de houten
scheepsbouw verloren
dreigde te gaan.
Voor dit 'Historie
American Merchant
Marine Survey' werd
de VS in regio's inge
deeld waar terzake des
kundigen de voorko
mende seheepstypen
identificeerden, inven
tariseerden en aanga
ven welke het waard
zijn om opgenomen te
worden in het nationa
le onderzoek. Deze se
lectie werd vervolgens
zorgvuldig bestudeerd,
opgemeten en gefoto
grafeerd. Op basis van
XIIE IIISTORIÜ AMERICAN
M ERCTl AN'iM AR IXK SURVEY.
deze gegevens, aange
vuld met informatie uit
andere bronnen zoals
bestaande scheepsmo
dellen, werden scheeps-
tekeningen op schaal
vervaardigd op een van
te voren vastgesteld
formaat.
Zo ontstond een in
drukwekkend bestand
aan scheepstekeningen
(langsdoorsneden,
dwarsdoorsneden
spantekeningen) met
aanvullende gegevens
en foto's van honder
den houten schepen.
Van sommige schepen
zijn ook tekeningen ge
maakt van constructie
details, dék-uitrusting,
tuigage en decoraties
met kleurenschema's.
Al deze gegevens berus
ten hij het Smithsonian
Institute in Washington
DC.
Na de Tweede We
reldoorlog neemt de
vraag naar informatie
over deze houten
scheepstypea steeds
meer toen. Uit nostal
gie ontstaat veel be-
voor het
traditionele houten
schip. Als gevolg daar
van wordt steeds meer
een beroep gedaan op
de in de jaren dertig
verzamelde gegevens
teneinde de nog be
staande oude seheepsty
pen verantwoord te res
taureren. Ook de re
creatieve jachtbouw be
dient zich van deze
schatkamer aan gege
vens, hetgeen merk
baar is aan de verschij
ning van traditionele
ontwerpen polyester-
houw.
Dit alles leidde ertoe
dat men besloot alle be
schikbare informatie in
druk uit te geven. Het
resultaat is een magi
straal werk in zeven
kloeke langwerpige
banden, waarin de ge
gevens van ruim vijf
honderd schepen zijn
ondergebracht, ver
deeld in grote regio's,
namelijk Oostkust, de
Grote Meren, en de
Westkust.
Deze documentatie
is dermate uniek dat
het Maritiem Museum
besloten heeft een
exemplaar van deze
kostbare uitgave aan te
schaffen, waardoor ie
dere geïnteresseerde
of het nu een 'ship-lo-
ver', modelbouwer, of
scheepsbouwer is
kan volstaan met een
bezoek aan de museum
bibliotheek om kennis
te nemen van dit Ame
rikaanse maritieme erf
goed.
The Historie
Merchant Survey:
Eederal project no.
6/ec. by Meivin H,
Jackson. Salem:
Ayer, 1983 - 7 vols:
ill; 47x60 cm. De
gratis toegankelijke
museumbibliotheek is
geopend op werkdagen
van dinsdag tot en
met vrijdag tussen 10
en 17 uur.
SCHIEDAM Kunstenaars en
museumpersoneel zijn gezamenlijk
al druk in de weer om in het Ste
delijk Museum de tentoonstelling
op te bouwen, waarmee de nieuwe
stichting 'Kunstwerkt' zich vanaf
1 februari naar buiten presenteert.
De deze week opgerichte stichting,
waarin kunstenaars en jonge ma
nagers samenwerken, laat op die
eerste tentoonstelling globaal een
overzicht zien van werken die
Schiedamse kunstenaars recent
hebben gemaakt.
Peter Hellemons, die samen met
collega-kunstenaars Martin Moes
man, Inge van Haastert, Henny
van Leeuwen en Sjef Henderiekx
het initiatief nam voor samenwer
king met in het bedrijfsleven ac-,
tieve leeftijdgenoten in de nieuwe
stichting, verontschuldigt zich bij
voorbaat. „De tijd om deze eerste
expositie van Kunstwerkt voor te
bereiden was te kort om iedereen
te benaderen. Daarom hebben
Sjef, Martin en ik een keuze ge
maakt uit in ateliers aanwezig
werk. Normaal zouden we ieder
een benaderd hebben met een ver
zoek werken aan te bieden. Nu
was daar geen tijd voor omdat we
de kans, die we kregen om in het
Stedelijk Museum ons te presente
ren, graag snel aanpakten. Daar
voor sorry tegen wie we nu heb
ben overgeslagen."
Hellemons, die eerder met
steun van de gemeente voor een
andere gezamenlijke productie van
Schiedamse kunstenaars belang
stelling probeerde te wekken bij
het bedrijfsleven, hoopt nu op
meer succes.
In 1988 lanceerde hij het pro
ject Grafiek Schiedam, een in be
perkte oplage gemaakte kunstdoos
waarin werken van zes kunste
naars zaten. Inge van Haastert le
verde een fotokleurcopie, Jos
Hachmang en Peter Hellemons
zeefdrukken, Sjef Henkdrickx een
droge naald ets, Michel Snoep een
linoleumsnede en Albert Verkade
een foto in cibachrome. Tevens
waren er biografieteksten over de
kunstenaars aan toegevoegd. De
bedoeling was, dat diUbijzondere
initiatief zou uitgroeier tot een
jaarlijkse traditie. En Schiedamse
bedrijven een nieuw bijzonder re-
la tieschenk ter beschikking kre
gen. Zover is het niet gekomen. Bij
de eerste presentatie in december
1988 is het gebleven,
„Ik snap het nog niet, maar op
die toch prachtige grafiekbox zijn
niet veel bedrijven afgekomen. We
zijn er dus niet mee verder gegaan.
Ik hoop, dat mensen uit het be
drijfsleven nu de bereidheid heb
ben om zich op deze tentoonstel
ling op de hoogte te stellen van
wat er in Schiedam allemaal aan
wezig is aan kunstenaarskwali
teit," zegt Hellemons.
K> i
Peter Hellemons (1) met onder zyn arm een werk van HVV-tekenaar
Teo Gootjes, maakte samen met Sjef Henderiekx en Martin Moesman
jr) een selectie uit recente werken van Schiedamse kunstenaart vo r
de tentoonstelling, die thans in het Stedelyk Museum wordt mge
richt.
Swingen on muziek
uit faren '40
SCHIEDAM De zesman-
sformatie The Bugaloos uit Den
Haag treedt donderdagavond op
in het theatercafé De Tender in
de Passage. De groep speelt
swingende muziek uit de jaren
'40 en '50. De nadruk bij deze
rockabilly/jive band ligt op de
close-harmony zang van de drie
zangeressen, Judith, Marga en
Esther. Zy doen de Andrew Sis
ters herleven en worden hierbij
begeleid door Rick op de gitaar,
Errol op de bas en drummer
Ed. Aanvang 21.30 uur. De toe
gang is gratis.
Studiekring voor
volwassenen bi) ECV
SCHIEDAM Speciaal voor
mensen van 55 jaar en ouder is
door het Educatief Centrum
voor Volwassenen (ECV) een
studiekring opgezet, waardoor
men zich kan blijven ontplooi
en en ontwikkelen. Een stu
diekring telt 12 deelnemers die
gedurende 40 bijeenkomsten
aan het werk gaan met onder
werpen die voor hen van be
lang zijn. Er is een brochure sa
mengesteld. Deze is na 30 ja
nuari verkrijgbaar bij het ECV
aan de Stadshouderslaan 30 of
telefonisch aan te vragen via
nummer 4261511.
Massale inenting
Jonge kinderen
SCHIEDAM In februari
en maart worden alle in 1982
geboren kinderen ingeënt tegen
onder meer difterie, tetanus,
polio, mazelen, bof en rode
hond. Dit geschiedt middels
twee afzonderlijke injecties.
Volgens de afdeling Jeugdge
zondheidszorg van de GGD
Nieuwe Waterweg-Noord zijn
de injecties noodzakelijk om
voldoende bescherming op te
bouwen tegen deze infectieziek
ten. De ouders van de betref
fende kinderen krijgen thuis
een oproep. Wanneer deze uit
blijft, kan men contact opne
men met telefoonnummer
4345555 toestel 65.
Spotvogel brengt
'De razende donder'
SCHIEDAM Jeugdtheater
De Spotvogel brengt volgende
week zaterdag het programma
'De razende donder' op de plan
ken van theater De Teerstoof.
Aanvang 14.00 uur. Toegangs
prijs 5,00. Het verhaal handelt
over meneertje Golomee die de
sleur van zijn regelmatige le
ventje doorbreekt door het op
te nemen tegen een enorme
reus. Het is een reus die meent
dat hij alles het beste kan,
maakt de omgeving onveilig en
vernielt alles wat hy vernielen
kan.
Toonkunst Jeugdkoor
in Passage Theater
SCHIEDAM 'The pajama
game' is de titel van de uitvoe
ring die het Toonkunst Jeugd
koor zaterdagavond 2 februari
(20.00 uur) en zondagmiddag 3
februari (14.30 uur) geeft in het
Passage Theater. Het stuk
wordt begeleid door de muziek
school Nieuwe Waterweg-Noord
en de muziekschool Gouda on
der leiding van Edwin Wolf, De
choreografie is van Miranda
van Oorschot en de regie berust
bij Peter Oole. In het stuk ma
ken de bezoekers kennis met de
werknemers, de vakbondsleider
en de directeur van pyamafa-
briek 'Slaap Zacht'. Het perso
neel is ontevreden en eist op
slag. Bedrijfsleider Victor komt
in aanraking met Bep van de
klachtencommissie en ze wor
den verliefd. Het personeel be
sluit tot een langzaam-aan-aetie
en Victor moet Bep ontslaan.
Toegangsprijs 7,50
'Tweede kopie gratis'
in theater Teerstoof
SCHIEDAM Het cabaret
Zindroom (Herman Boon en
Bert Schuiling) brengen op vrij
dag 1 en zaterdag 2 februari
hun programma 'Het tweede
kopje gratis' in theater De Teer-,
stoof. Aanvang 20.30 uur. Toe
gangsprijs ƒ15,00. Pashouders
ƒ2,50 reductie. In hun derde,
zelfgeschreven programma,
staat het tweetal opnieuw ga
rant voor een avond vol plezier
met onder meer een verhaal
over twee piloten die een eigen
luchtvaartmaatschappij begin
nen.
Helderziende Plop
bij Harmonia Schiedam
SCHIEDAM Medium Ma
ria Plop uit Den Haag doet don
derdagavond psychometrie en
helderziende waarnemingen bij
de Spirituele Vereniging Har
monia in het wijkcentrum
Nieuwland aan het Dr. Wibaut-
plein 165, Aanvang 20.00 uur.
Toegangsprijs 7,50.
MELVIN H JACKSON
EAST COAST VESSELS
s
