'Moreel recht botst met emotioneel ongerief
Zilveren woonmarkt metvan start
Zonnehuis na 25 jaar nog steeds vernSeuwend
Bewoners ontbreken bij kort geding over OMA-tekst op seniorenflat
Cursus 'pech onderweg'
voorkomt veel problemen
IJZIG
Het Vrije Volk VLAARDINGEN SCHIEDAM
ét,
w
m m
I V
las^së
ÊÊÊMmm^ÊÊÊSÈSË
OP DE GRENS
Oude meesterwerken
in Grote Kerk
ll^ r
17
ZATERDAG 9 FEBRUAR11991
wv/ws
PAGINA 13
Door Wessel Penning
VLAARDINGEN OMA
mag zich nog tenminste twee
weken verheugen in de war
me belangstelling van een
Eindhovense kunstenaar, een
groep boze oudere Vlaardingse
bewoners en de plaatselijke
politici. Rond de twintigste
beslist de Rotterdamse recht
bank of de omstreden twee
meter hoge neontekst 'DE NE
GENDE VAN OMA' inderdaad
mag worden geplaatst op de
seniorenflats aan de Waal
straat. Gisteren diende het
kort geding dat John Körme
ling, de schepper van het
kunstwerk, aanspande tegen
de gemeente Vlaardingen.
„Het morele recht van de
kunstenaar," riep raadsman
H.F. Doeleman namens de
kunstenaar, verwijzend naar
het auteursrecht. „Het emotio
nele ongerief van een bevol
kingsgroep," vatte J. Oomens,
raadsman van de gemeente,
het tegengestelde belang sa
men.
De gemeente gisteren
vertegenwoordigd door wet
houder Maarleveld en zijn
aanstaande opvolger Kees van
de Windt voelde zich ver
plicht op te komen voor de be
woners. De bewoners van de
seniorenflat aan de Waalstraat
zouden vooral de term OMA
ak stigmatiserend' ervaren.
Maar Doeleman had zo zijn
twijfels over de werkelijke ge
voelens van de tegen de neont
ekst gekante bewoners. „Waar
zijn ze eigenlijk vandaag?"
Volgens Oomens zat hun afwe
zigheid 'm in'liet slechte weer.
Bovendien zij een woordvoer
der van een ouderenbond: „Ik
heb ze afgeraden te komen. Ze
zouden mogelijk veel te emo
tioneel reageren op de ver
schillende pleidooien. Dat zou
de zitting zeker storen,"
'De negende van OMA'
moet uiteindelijk een neon-
kunstvoorwerp aan de Waal
straat gaan voltooien. De eer
ste twee onderdelen, een op de
letter W eindigend alfabet op
de gemeentebibliotheek en de
letters PTT op het postkan
toor, zijn reeds aangebracht.
De OMA-tekst moet op de se-
niorenflat tegenover de biblio
theek worden geplaatst. Ten
minste, dat was het idee van
de kunstenaar.
Voor het woord OMA had
Körmeling twee betekenissen
bedacht: grootmoeder en de
afkorting Office for Metropoli
tan Architecture (het architec
tenbureau van Rem Koolhaas)
SCHIEDAM Met een ka
potte auto langs de snelweg
staan, wachtend op de Wegen
wacht, is bepaald geen pretje.
Zeker nu niet, met dat koude
weer.
Om dergelijke toestanden
in het algemeen te voorkomen
begint autobedrijf Nooteboom
in samenwerking met de
ANWB op 12 maart met de
cursus 'Pech onderweg'. „Zo
dat mensen kleine problemen
met hun auto zelf op kunnen
lossen," aldus mede-organisa
tor T.Spruit.
Op vier dinsdagavonden
legt een wegenwachter van de
ANWB de grondbeginselen
van de autotechniek uit in de
showroom van de garage aan
de Zwaluwlaan in Schiedam.
Hij doet dit aan de hand van
een cursusboek. Aan de orde
komen onder andere de op
bouw van de auto, het verwis
selen van banden en wielen
plus het brandstof-systeem.
Spruit: „De derde avond zal
voor veel plezier zorgen. Dan
maken we namelijk defecten
in de auto's. Deze foutjes moe
ten de deelnemers zelf opspo
ren."
In 1989 werd de cursus in
Schiedam voor de eerste keer
georganiseerd.Wiikcentrun/j
De Blauwe Brug nam hiertoe
toen het initiatief. Volgens
Spruit was het toen een groot
succes. „Er waren zelfs bloe
men gekocht voor de wegen
wachter." De meerderheid
van de deelnemers was overi
gens vrouwelijk.
Vijftien personen hebben
zich nu al aangemeld voor
'Pech onderweg' maar er zijn
nog zo'n tien plaatsen vrij. De
kosten bedragen ƒ70,-, inclu
sief het boek. De avonden be
ginnen om 19.30 uur en duren
tot 22.00 uur.
Zo onverwacht, toch
eigenlijk, zitten we
midden in een echte
Hollandse winter. Met re
delijke temperaturen, ste
vig ijs en zachte sneeuw.
Wie had dat gedacht rond
Kerstmis, toen de zon ons
zo nu en dan vriendelijk
toescheen en we al aan de
komst van het vootjaar be
gonnen te denken? Ineens,
in een weekend was de
winter 1991 in volle glorie
aanwezig. Voor mij was
het begin ervan helemaal
een verhaal apart.
Enthousiast riep ik 'En hoe
is het met de schaatsers?'
toen ik vorige week zondag
mijn huiskamer binnen
stapte en kinderen met
aanhang in winterkleding
en met schaatsen bij elkaar
zag. Leuk toch, dacht ik zo.
Via de tuin kunnen ze lek
ker zo het ijs op bij het
eerste het beste beetje
vorst. Ja, ik kreeg een
warm gevoel van binnen
ondanks het dalen van de
buitentemperatuur. Dat
was gauw over.
Immers, het geselschap zat
niet vrolijk bij elkaar. Oh
neen, mijn inschatting was
pijnlijk verkeerd. Er was
alle reden voor treurnis.
De jongste van het gezel
schap had immers net voor
mijn thuiskomst op het ijs
een smak gemaakt. Zich
net op het ijs begevend
vyas ze, achteruit glijdend,
met haar schaats in een
grote scheur terecht geko
men. Die scheur was ont
staan op het de dag ervoor
door een paar stoere jon
gens té vroeg, stevig geteste
ijs. Ze viel achterover, de
armen automatic?: achter
uit strekkend, en had zich
zo ernstig bezeerd aan bri
de armen.
Het resultaat: heel voor
zichtig de auto in en op
naar het ziekenhuis, waar
de EHBO al een hele rij
'ijsvallers' in behandeling
had. tJren waren we zoet
in het Holyziekenhuis,
waar gipsmeester Sjaak
een record brak door, alsof
het lopende band werk be
trof, de een na de ander,
met een volgens röntgenfo
to's waarschijnlijk of dui
delijk aanwezige scheur of
breuk in het bot, aan een
gipsverband te helpen.
Dochterlief ging uiteinde
lijk naar huis met twee on
derarmen in het gips en
één met rust te genezen,
gevoelig bovenarm.
Neen, het warme gevoel
had snel plaats gemaakt
voor de ijzige vaststelling
dat schaatsen leuk is maar
ijs ook levensgevaarlijk
glad en verraderlijk kan
zijn.
De rest van de week maak
te echter veel goed door de
beelden van gezelligheid,
die de verschillende ijspis-
tes boden. In Schiedam bij
voorbeeld de drukte op de
vijver van het Prinses Be-
atrixpark, het gekrabbel op
de singel van de Stadshou-
derslaan, de idyllische
beelden tussen de woonbo
ten in de Westerhaven of
op bet ijs van de Korte Ha
ven en pure Hollandse de
gelijkheid van de Polder
vaart. Net als in vlaardin
gen aan de rand van de
stad trokken slierten
schaatsers door het polder
land en in het hartje van
Maassluis vermaakten
brabbelaars van alle leef
tijden zich op de vlieten.
Met de voorjaarsvakantie
vo'or de boeg hebben we er
in eigen dreven plotseling
een heleboel winterspor
ters bij. Vanuit de erkende
Europese wintergebieden
hebben de vaste winter
sporters van de famüie ge
lukkig gemeld dat alle le
dematen in tact zijn geble
ven.
BEN VAN HAREN
en omdat de flat het negende
door OMA gerealiseerde ge
bouw was, bedacht hij 'de Ne
gende van OMA'. De gemeente
begroette zijn creativiteit aan
vankelijk met zeer veel en
thousiasme. Na een^ motie te
gen het kunstwerk/ingediend
door het SP-raadslid Remi
Foppe (zelf kunstenaar) en ge
steund door dertig van de
vierendertig raadsleden, werd
die houding bliksemsnel aan
gepast Vanaf dat moment
werd alles in het werk gesteld
de voltooiing van kunstwerk
tegen te gaan.
„We zijn hier niet om te
discussiëren over de vraag of
het kunst is of niet," zei Doe
leman. „Dat is aan andere in
stanties." Voor alle zekerheid
las hij wel passages voor uit
een brief van Boymans-Van
Beuningen-directeur Wim
Crouwel. Hij had het neon-ont-
werp bestudeerd en omschreef
het als „een verrijking van de
openbare ruimte in Vlaardin
gen". Ea over de reputatie van
Körmeling naast kunste
naar ook stedebouwkundig in
genieur en architect had
hij helemaal geen twijfels.
Juist die goede reputatie
zou door deze vertoning
„een doipspolitieke rel"
wel eens in gevaar kunnen ko
men, zo dacht Doeleman. „Een
kunstenaar maakt zijn werk
niet om het ingepakt in één of
ander magazijn te laten staan.
En om het geld gaat het ook
niet. Körmeling laat zelfs
graag een financiële veer, zo
dat het kunstwerk tot stand
komt. Het is een morele zaak.
Als hij rijk wil worden gaat
hij wel friet bakken," aldus
Doeleman.
Oomen daarop: „Ik moet
zeggen dat hij dat morele be
lang dan wel erg goed in geld
weet uit te drukken." De
raadsman van de gemeente
doelde daarmee op de ruim
vierhonderdduizend gulden
schadevergoeding die de kun
stenaar eerder eiste. Maar dat
was volgens Doeleman slechts
geëist om plaatsing af te dwin
ger Toen de gemeente slechts
vijftienduizend gulden (de oor
spronkelijke aankoopsom) wil
de uitkeren, besloot Körmeling
het kunstwerk dan maar te
gaan plaatsen. Maar tot twee
maal toe weigerde de gemeen
te daaraan medewerking.
Oomen zei gisteren niet te
begrijpen dat de kunstenaar
geen heil zag in het neon-
kunstwerk zónder de OMA-
tekst „Hij wil alles plaatsen
of niets." Begrijpelijk, vond
Doeleman. „Je vraagt aan een
schilder toch ook niet of het
in de linkerbovenhoek een
beetje roder kan. Moet kunst
voortaan dan maar door ieder
een mooi worden gevonden?
Telt dan nog slechts de groot
ste gemene deler?"
Zo ver wilde Oomen na
tuurlijk ook weer niet gaan,
maar hij ziet toch liever toch
wat grenzen gesteld. „Want
welke idioot weet nu toch dat
het ook staat voor het Office
for Metropolitan Architectu
re?" Van een medewerker had
hij reeds vernomen dat al van
de OMA-flat werd gesproken.
Oomen: „De bewoners voelen
zich zeer ongemakkelijk onder
de tenn OMA. Waarom zou
den we dan dat moeten doen
wat een heel kleine anders
denkende minderheid (de kun
stenaars. red.) wil. Het zou de
arrogantie van het auteurs
recht betekenen."
De uitspraak is op 20 fe
bruari.
Jan des Bouvrie en Gerard van den Berg glunderen: allebei ontvingen ze de Zilveren Binnenhuis Design Prijs.
ROTTERDAM -- Wat was
er nu eerder? Het meubel of
het interieur? De Nederlandse
meubel- en interieurontwer
pers Gerard van den Berg en
Jan des Bouvrie zijn het over
een heleboel zaken met elkaar
eens, maar over deze prangen
de kwestie kunnen ze maar
geen beslissing nemen. Ook
niet tijdens de officiële ope
ning van de 25ste nationale
woonmanifestatie Binnenhuis
'91, gistermiddag in het Ahoy'
-complex. Beide ontwerpers
ontvingen daar uit handen
van burgemeester D.W. Was-
senberg-Velp van Schoonho
ven de eerste Zilve :n Binnen
huis Design Prijs vanwege hun
jarenlange inzet voor het wo
nen.
De burgemeester van de zil
verstad stak haar bewonde
ring voor heide designers niet
onder stoelen of banken: „De
ze twee ontwerpers zijn boven
alles verheven en het is daar
om niet meer dan logisch dat
deze twee mensen als eerste
de Design Prijs krijgen toege
wezen."
De onderscheiding is speci
aal ter gelegenheid van het zil
veren jubileum van de Bin
nenhuis door de organisator
van de beurs, het Rotterdamse
Tentoonstellingsbureau, inge
steld. De prijs wordt voortaan
jaarlijks bij de opening van de
beurs uitgereikt aan ontwer
pers die zich op bijzondere
wijze voor de ontwikkeling
van het wonen verdienstelijk
hebben gemaakt.
Ouderwetse meubelen, keu
kens, bedden, vloeren, bubbel
baden, rotan, open haarden,
kunstwerken, marmer: alle
trends op het gebied van wo
nen zijn op de beurs met meer
dan driehonderd stands verte
genwoordigd. De nationale
woonmanifestatie Binnenhuis
'91 in het tentoonstellingscom
plex Ahoy' is nog tot en met
zondag 17 februari geopend.
VLAARDINGEN Het
Zonnehuis viert dubbel feest
deze maand. Het gehele jaar
zal dat te merken zijn in het
verpleeghuis aan de Dillen-
burgsingel. Exact 25 jaar na
een verhuizing van Schiedam
naar een splinternieuw ge
bouw in Vlaardingen komt
een moderne nieuwbouwvleu-
gel gereed, die nodig is om
aan de groeiende vraag aan
verpleging te kunnen voldoen.
In de nieuwe vleugel vin
den 90 nieuwe psychogeriatri
sche bewoners onderdak. Het
Zonnehuis biedt dan plaats
aan 260 hulpbehoevenden. Te
gelijkertijd wordt het aantal
medewerkers uitgebreid met
circa honderd; dat is de helft
van het huidige aantal.
Een groot verschil met 25
jaar geleden, toen de overstap
naar het 'verpleeghuis nieuwe
stijl' werd gemaakt. Dat blijkt
we! uit een boekje dat speciaal
uitgegeven is en artikelen be
vat over verleden, heden en
de toekomst van het verpleeg
huis.
„Na een aantal jaren in de
voormalige kraamkliniek op
de Boerhaavelaan in Schie
dam werd in het voorjaar van
1966 het Zonnehuis-Vlaardin
gen ingebruik genomen,"
schrijft Maarten van de Lin
den, waarnemend hoofd van
de technische dienst van het
Zonnehuis.
„Voor de nieuwe bewoners
en het personeel was dat een
hele belevenis," gaat hij ver
der „De omgeving was nog
erg landelijk, want het Holy-
ziekenhuis en de Midhal wa
ren de enige gebouwen in de
omgeving. De weg naar het
Zonnehuis werd nog 'de ver
lengde Van linden Van Den
Heuvellsingel' genoemd. De
tuinen van het Zonnehuis wa
ren stortplaatsen van houw-
vuü en bergen klei.'
Er veranderde niet alleen
rond het Zonnehuis veel. Ook
in het verpleeghuis ging de
vernieuwing door. Na de ver
huizing van Schiedam naar
Vlaardingen werdep direct de
ffy
wlsmm
4' n Ipgl
Bijna tot aan de rand van het water langs de Lepelaarsingel gaat de modern uitgevoerde
nieuwe vleugel. Hier kunnen negen rig nieuwe psychogeriatrische bewoners terecht van
het Zonnehuis in Holy.
verschillende diensten, zoals
verpleging, maatschappelijk
werk, medische zorg en activi
teitenbegeleiding, beter op el
kaar afgestemd met als doel
stelling dat patiënten terug
konden keren naar huis of
naar een verzorgingstehuis.
Hierdoor kon circa dertig per
cent van de toenmalige bewo
ners worden 'ontslagen'.
Voor alle andere mensen
bedacht de directie van het
Zonnehuis iets anders. In 1967
werd een begin gemaakt met
diverse inspraakorganen die
zich voor de belangen van de
bewoners inzetten. De Bewo
ners Advieskommissie (later
de Bewonersraad) zag in 1967
het licht en deze heeft een be
langrijke rol gespeeld in het
scheppen van een 'goed leef
klimaat' in het Zonnehuis.
Daarhij kregen de bewoners
een stukje privacy en vrijheid.
In 1976 kwam er een on*
dememingsraad. Een jaar la
ter werd het Ontmoetingspunt
in het leven geroepen, waar
bewoners met elkaar in con
tact worden gebracht.
Vrijwilligers hebben in het
Zonnehuis altijd een grote rol
gespeeld Het verpleeghuis is
op poten gezet door vrijwilli
gers en tot op heden zorgen zij
voor de onmisbare sociale con
tacten met de 'buitenwereld'.
Juist datgene waar vaste me
dewerkers geen tijd voor heb
ben, zoals wandelen, winke
len, luisteren en begeleiding
bij de uitstapjes, wordt gedaan
door vrijwilligers.
Een bewoner van het Zon
nehuis. Piet Speld, vertelt in
het jubileumboekje het volgen
de over een dagje uit naar de
Apenheul: „Eerst zijn we met
de 'Zontax' naar een restau
rant gegaan, waar ik heerlijk
lever met uien heb zitten eten.
Vooral de uien waren voor mij
een tractatie met alle gevolgen
van dien. In de Apenheul is
het heel mooi, alleen ruiken
de apen niet altijd zo lekker.
Maar of de lucht nu alleen
van de apen komt, weet ik
niet na al die uien."
De ontwikkelingen binnen
de gezondheidszorg hebben ge
durende die 25 jaar niet stilge
staan. Na het inwerking tre
den van de Algemene Wet Bij
zondere Ziektekosten (AWBZ)
in 1968, gaf het aantal ver
pleegtehuizen een stijgende
lijn aan. Voortaan hoefden de
verpleegkosten niet meer uit
verschillende bronnen te wor
den geput, zoals het zieken
fonds, eigen bijdrage, de socia
le dienst en de diakonie, maar
door de AWBZ.
Voor het Zonnehuis-Vlaar-
dingen betekende bet dat het
zich op een aantal fronten ver
der kda ontwikkelen. Aanvan
kelijk werden, wegens het ge
ringe aantal verpleeghuizen,
patiënten opgenomen vanuit
heel West-Nederland. Met het
nieuwe verpleeghuis 'Drie-
MaasStede' in Schiedam sprak
het Zonnehuis af voortaan al
leen de gemeenten Schiedam,
Vlaardingen en Maassluis als
'werkgebied' te bestempelen.
Vanaf dat moment kreeg de
samenwerking tussen ver
pleeg- en verzorgingshuizen
ook steeds verder gestalte.
In de tachtiger jaren kwam
er steeds meer behoefte aan
thuiszorg. De algemene teneur
is geworden, dat veel hulpbe
hoevenden in eigen omgeving
het beste af zijn. De bevolking
in het 'werkgebied' vergrijsde
en daarmee veranderde ook
het ziektebeeld. Allerlei ouder
domsziekten vroegen de aan
dacht naast riekten als chroni
sche reuma en spierziekten.
Het Zonnehuis heeft haar
steentje bijgedragen aan alle
veranderingen. Consultatie
van en advies aan de organisa
ties voor thuiszorg en de ver
zorgingtehuizen, gingen hand
in hand met het ontwikkelen
van eigen aktiviteiten. Vanaf
1988 is daar een begin mee ge
maakt.
Twee jaar geleden, is de
verplegingsdienst begonnen
met een projekt 'integrerende
verpleging', dat de bewoners
van het Zonnehuis verzekert
van een individuelere zogehe
ten mensgerichte verpleging.
Door het vele werk en de zwa
re werkdruk was het perso
neel vaak alleen taakgericht
bezig. In 1989 is het roer om
gegooid en heeft elke zieken
verzorgende een aantal bewo
ners toegewezen gekregen
waar hij of rij verantwoorde
lijk voor is.
Ter gelegenheid van het
jubileum en de opening van
de uitbreiding houdt het
Zonnehuis, Dillenburgsingel
5, Vlaardingen op zaterdag
23 februari een open dag van
10.00 tot 4 2.00 uur.
Verlichting in
planisoenHoeker
MAASSLUIS De ge -
meente Massluis zal straat^
verlichting aanbrengen in"
het plantsoen tussen de HoS
ker en de Logger. De ver
lichting, die 14.000 guldeif;
kost, is volgens het college,
van burgemeester en wet5**
houders nodig voor de so
ciale veiligheid.
Reünie
Fortuna
VLAARDINGEN -a
Oudjeugdleden van V.V?
Fortuna, die in de periode
1973 tot en met 1980 heb-''
ben deelgenomen aan hef
kampweekeinde naar Burg -
Haamstede, worden uitgend-'
digd voor een reünie. Deze
bijeenkomst is zaterdag 16
februari in het gebouw vam
Fortuna aan de Marathon-;"
weg om 20.00 uur. Voor ex
tra informatie kunnen de'
reünisten contact opnemem
met de Jeugdcommissie van
de voetbalvereniging.
Expositie Slapen
op Glas verlengd
MAASSLUIS De ten
toonstelling Slepen op Glas
in het Nationaal Scheep
vaartmuseum is verlengd
tot en met zondag 10 maart.
Dit in verband met de on
verwacht grote belangstel-^
ling voor de expositie, die
afdrukken toont van oude
glasplaatnegatieven.
Circus Santelli
in Jeugdtheater
VLAARDINGEN Het
jeugdcircus Santelli laat
donderdag 14 februari zien
dat het circus nog springle
vend is. Om 14.00 uur tre
den de artiesten, die nog
geen 16 jaar zijn, op in de
Stadsgehoorzaal aan de
Schiedamseweg in Vlaar
dingen. Het Groningse cir-'
cus brengt een volwassen]
show vol vaart in fraai:
kostuums, acts en trucs. De'
toegangsprijs bedraagt vijf
gulden.
MAASSLUIS Ria Jan:
sen, voormalig hoofd van de,
educatieve dienst van muse
um Boymans-Van Beunin-
gen, bespreekt dinsdag aan
de hand van dia's enkele'
oude meesterwerken. Zij
toont onder meer de 'Drie
Maria's aan het graf van
Jan van Eyck en 'De bouw
van de toren van Babel' van
Pieter Brueghel de Oude,
door tijdgenoten ook wel
'Peer den Drol' genoemd.'
De lezing van Ria Jansen
begint om 20.00 uur en
wordt gehouden in de Grote
Kerk aan het Kerkplein 2.
Voordrachtkunst
Centrum Hollandia
VLAARDINGEN Don
derdag 14 februari start een
cursus voordrachtkunst in
het Cultureel Centrum Hol
landia aan de Oosthavenka-
de. De cursus wordt georga
niseerd onder toezicht van
het Vlaardings Centrum
voor Amateurtoneel. Door
middel van zelf-expressie
worden deelnemers dichter
tot de Nederlandse litera
tuur gebracht. De cursus
omvat 15 avonden en staat
onder leiding van mevr, D.
Roodenburg. Belangstellen
den vanaf 15 jaar kunnen
rich aanmelden op de eerste
cursusavond. Bij voldoende
deelname bedragen de kost
ten 85,-. Voor nadere in
lichtingen: secretariaat van
de ^Culturele Raad Vlaardin
geii, tel: 4455443 of
4455463.
Dansen in
dienstencentrum
HOEK VAN HOLLAND
In het Dienstencentrum
gaan op woensdagmiddag
13 februari de beentjes van
de vloer. Dan is er namelijk
een vrije dansmiddag voor
55-plussers van 14.00 tót
16.00 uur. Aan de vleugek
rit dan Jet van den Berg ent
niets belet de liefhebbers
dan om eens een lekker
walsje te maken, of een fox
trot, slowfox of zelfs de Va-
leta. Alle 55-plussers rijr.
met partner, vriend of
vriendin van harte welkom
op 13 februari in het Dien
stencentrum.
l tiXïr*
A iL
SH»
H
