i
maker theoretisch ook een goed vor
mer moet zijn. Bij het raadplegen der
te-kening moet hij zich steeds atvragen,
of het model zooals hij het maakt, ge
schikt is om hiernaar te vormen.
Ook aan den constructeur is deze
eisch te stellen, hij moet nl. weten hoe
het stuk gevormd wordt. Bovendien
moet hij weten hoe het model gemaakt
wordt. Een goed doordachte construc
tie, waarbij rekening is gehouden met
den modelmaker en den vormer, is voor
de gieterij zeer belangrijk. Hoe een
voudiger de constructie, hoe goedk.oo-
per het gietwerk. Zooeven spraken we
nog over een andere methode, om aan
een werkstuk een willekeurigen vorm
te geven, waarmede het lasschen be
doeld werd. Door de ontwikkeling van
de lasch-techniek is deze bewerking
op het terrein gekomen, dat voordien
uitsluitend aan het gieterij-wezen toe
behoorde. Vele constructie-deelen die
vroeger gegoten werden, worden nu
steeds meer en meer gelascht. Het zou
volkomen onjuist zijn, deze werkelijk
heid over het hoofd te zien. Elke we
tenschap, ook de technische, is nog
steeds het beste gediend door een ob
jectieve beschouwing en een objectieve
critiek.
Het lasschen geeft ons eveneens de
mogelijkheid om aan een werkstuk een
willekeurigen vorm te geven. Hoe komt
het dat de lasch-afdeeling op de gieterij
terrein heeft veroverd? Door verschil
lende oorzaken. Ten eerste heeft het
wals-materiaal een hoogere trekvast
heid, de constructie kan dus zwaarder
belast worden, of indien de belasting
dezelfde blijft, kan de constructie lich
ter worden, d.w.z. gewichts-besparing
is mogelijk, hetgeen b.v. bij een onder
zeeboot van groot belang is. Ten twee
de is de trefzekerheid bij gietijzer ge
ringer dan bij gelaschte constructies.
Deze trefzekerheid geeft aan, in hoe
verre de zekerheid bestaat, dat een giet-
stuk aan de gestelde eischen voldoet,
dus niet stuk gaat.
Om de trefzekerheid op te voeren,
moeten we bij het gieten niets aan het
toeval overlaten, doch van de techniek
van het gieterij-wezen een systemati
sche studie maken, die dit vak dan ook
ten vr'ie waard is. De trefzekerheid
en de sterkte zijn dan ook in den loop
der jaren steeds toegenomen, waarbij
het lasschen een aansporing gaf om
naar kwaliteits-verbetering van het
gietijzer te zoeken. Zoo ontstonden
perlitisch en andere hoogwaardige giet
ijzer-soorten, die medehielpen om het
gietijzer zijn plaats te doen handhaven.
Nog steeds is gieten de goedkoopste
manier om een ingewikkeld werkstuk
te vervaardigen. Voor eenvoudige
werkstukken of waar het vooral op ge
wichtsbesparing aankomt, zal aan las
schen dikwijls de voorkeur gegeven
worden.
En nu zijn we gekomen daar waar
het om gaat. Het doel van ons werken
is het welzijn van ons bedrijf. Dit laat
ste bereiken we des te eerder naarmate
we voordeeliger fabriceeren. Daarom
hebben we allen een taak. Want be
halve met economische theorieën is ons
dagelijksch werk bovenal gediend met
de daadwerkelijke economie van allen
dag.
Gij in Uw werk, wij in ons werk.
Uitgaande van deze gedachte willen
wij U iets naders gaan vertellen over
gieterij-problemen. Daarover dan een
volgenden keer.
d.B.
VEILIG WERKEN.
Gezien het groote aantal kranen in
ons bedrijf (ong. 75) en het aantal on
gevallen, dat bij het kraanwerk gebeurt,
wil ik dit artikeltje geheel aan dit
vraagstuk wijden. Het is voor een
kraandrijver, die soms 25 M. boven uw
hoofden verheven zit, niet eenvoudig
om te begrijpen, wat de menschen be
neden bedoelen. Het is onmogelijk, en
zelfs zeer verkeerd, hem aan te roepen.
De aanwijzingen waarnaar hij moet
werken, kunnen niet anders dan met
duidelijke handbewegingen gegeven
worden, en deze laten nu juist zeer
veel te wenschen over. Het is in het
belang der veiligheid noodzakelijk, dat
allen de zelfde teekens gebruiken nl.
Ie. Met gestrekten arm en wijsvin
ger aangeven in welke richting
de lasthaak zich moet bewegen.
2e. Het hijschen wordt aangegeven
door met de rechterhand een
cirkelvormige beweging te ma
ken, met de wijsvinger -naar
boven gericht.
3e. Het vieren met een cirkelvor
mige beweging met de wijsvin
ger naar beneden gericht.
voortvloeien.
De kraandrijvers moeten hun beroep
ook niet al te oppervlakkig bekijken.
Voor hen is doorloopende aandacht
noodzakelijk; zij mogen zich niet laten
afleiden, maar moeten voor zoover de
last en het aanslaan zichtbaar zijn, deze
terdege gadeslaan. Indien er iets niet
goed in orde is, kunnen zij beter niet
hijschen.
Hier volgen de meest voorkomende
oorzaken van ongevallen bij kranen:
le. De lasthaak blijft achter een
voorwerp haken;
2e. Het rijden of zwenken met de
last tegen een kolom;
3e. Het verlaten van de kraan zon
der den electrischen stroom uit
te schakelen;
4e. Het roekeloos en ondoordacht
bedienen van de kraan;
5e. Te plotseling hijschen waar
door de strop breekt;
6e. Kink of slag in de hijschkabels;
7e. Ongesmeerde onderhang-blok-
ken en haken;
8e. Het loopen op kraanbanen;
9e. Het zwaarder belasten dan op
de borden staat aangegeven;
10e. Het sturen van de last; b.v. in
een ruim, door het onderhang-
blok of de hijschdraden te grij
pen: Dit kan U een hand kosten!
11e. Het zonder noodzaak, gaan
staan onder een geheschen last;
12e. Het transporteeren van platen
met behulp van haken en klau
wen, die uitgebogen zijn;
13e. Het hangen aan platen om deze
in evenwicht te houden. Velen
hebben hiermede een ernstig
voet of beenongeval gekregen;
14e. Het gebruiken van sluitingen
waarin de bouten niet goed ge
schroefd waren.
Uit bovenstaande gevallen blijkt, dat
zoowel de kraandrijver als de trans
porteurs of degene, die aanslaat nim-
en degene, die deze kunst niet verstaat,
doet zeer verstandig zich hieraan niet
te wagen. De kansen zijn zeer groot,
dat zijn last uit de strop schiet, met de
ernstige gevolgen die hieruit kunnen
werken, aangezien zij anders het leven
van zichzelf en van anderen in gevaar
brengen.
P. C. v. d. JAGT,
Chef v. d. Algem. Dienst.
Voorgeschreven seinen bij het verplaatsen van lasten
Lasten aanslaan is niet ieders werk, m.r roekeloos of ondoordacht mag
