reinigingen met deze smeltmethode
kunnen niet optreden. Het is begrijpe
lijk, dat de kwaliteit van het materiaal
hierdoor vooruitgaat, zoowel wat de
vastheid als dichtheid betreft. Dit pro
ces van kwaliteitsverbetering is echter
ook wederkeerig. Immers werden, door
de hoogere eischen die telkens aan het
materiaal gesteld werden, steeds betere
smeltaggregaten ontwikkeld, in welke
ontwikkeling de electro-oven een suc
cesvolle mijlpaal is. Ook in ijzergiete
rijen wordt de electro-oven steeds meer
toegepast. Als bezwaar wordt vanzelf
sprekend de aanschaffingsprijs gevoeld,
maar zooals met zoovele zaken, geldt
ook hier, dat de kost aan de baat voor
uit gaat.
De electro-oven heeft het ook mo
gelijk gemaakt, dat het gieten van vele
andere legeeringen, hoofdzakelijk licht
metaal, zoo'n groote vlucht heeft ge
nomen, b.v. de aluminium- en magne-
siumlegeeringen. Het groote voordeel
van deze materiaalsoorten is haar licht
gewicht bij voldoende sterkte. Welis
waar moeten voor de meeste toepas
singen de gietstukken nog een warmte
behandeling ondergaan, voordat aan
de gestelde materiaaleischen wordt
voldaan, doch het resultaat is wat men
verlangt: sterk en licht. Het is overbo
dig om de beteekenis hiervan te accen-
tueeren. De ontzaglijke vlucht van de
toepassing in de vliegtuigbouw is het
sprekend bewijs.
De mogelijkheden bij toepassing van
lichtmetalen constructies zijn dusdanig,
dat de kostprijs van nü niet opweegt
tegen het groote voordeel in de toe
komst. Ik wil hiermee niet zeggen, dat
het lichtmetaal het eenige gietmateriaal
van de toekomst zal zijn. Voor daartoe
geëigende stukken zeer zeker wel;
andere daarentegen zullen het terrein
blijven van brons of ijzer, uit hoofde
van specifieke eigenschappen of
eischen, zooals b.v. stabiliteit, loop
eigenschappen, gedrag tegenover tem
peratuurwisselingen, corrosie enz.
Om nu tot de kopergieterij terug te
keeren, onderscheiden we twee groore
groepen, nl. de tinrijke en de zinkrijke
koperlegeeringen. De eerste worden
meestal aangeduid met den naam brons.
Het toestandsdiagram (dit is het dia
gram, dat aangeeft op welke wijze een
legeering uitkristalliseert) laat zien,
dat voor verschillende percentages tin
bij normale afkoeling meerdere kristal
vormen optreden, en in vasten toestand
eveneens nog structuurveranderingen
voorkomen. Door de verschillende
kristalvormen is de toepassing van
brons bepaald, en wel:
minder dan 6 tin voor materiaal,
dat koud vervormd moet worden;
ongeveer 10 gietbrons voor alle
armaturen in den machinebouw;
meer dan 10 voor deelen, die aan
groote slijtage onderhevig zijn.
Bovendien hebben alle bronssoorten
gemeen, dat ze een goeden weerstand
tegen chemische aantasting bieden,
bovenal het z.g. mangaanbrons.
De zinkrijke koperlegeeringen meestal
aangeduid met messing, geven een der
gelijke toestandskromme te zien als het
brons, eveneens met omvormingen in
den vasten agregatietoestand. De
groote toepassing van messing is te
danken aan de mogelijkheid tot koud-
vervormen van het materiaal.
In de practijk zijn brons en messing
te onderscheiden aan de kleur van de
breuk; die van brons heeft een rood
achtige tint, die van messing is geel.
Waar afval van gietkoperen stukken
uit elkaar gehouden moet worden, is
dit een hulpmiddel om het draaisel te
sorteeren. Want uit de bovengenoemde
eigenschappen zal duidelijk zijn, waar
om brons en messing gescheiden moe
ten blijven. Ook dit draaisel kan, tot
een bepaald percentage, weer gebruikt
worden voor een tweede smelting, wat
tevens een verlaging inhoudt van den
kostprijs van het product.
d. B.
VAN RHÖNEDELTA NAAR
RHÖNE GLETSCHER
door D. van Sijn (vervolg)
Hier en daar wat struikgewas. In de vertt
blonk het groote zoutmeer. Na het ontbijt
trokken wij er dadelijk op uit om het land
schap te verkennen en een geschikte kamp
dat in zijn zonnebad gestoord werd, terwijl
het hïerliik lag te zonnen. Zoo naderden wij
het zoutmeer. Midden in de uitgestrekte,
ondiepe watervlakte was een rose vlek
zichtbaar: flamingo's. De meeste liepen met
den kop onder water naar voedsel te zoeken,
dat uit een kleine hartschelp bestond. De
overigen hadden den langen hals over den
rug gelegd en stonden op één poot te dutten.
Zigeunerjongetje
plaats te gaan zoeken. Eerst ging het in de
richting van het zoutmeer. Wij liepen nu
over een droge kleivlakte, die geheel be
groeid was met hooge planten, behoorende
tot het geslacht Salicornia. Op open plekken
glinsterden zoutlaagjes in het felle zonlicht
en éénmaal ritselde daar een slangetje weg,
Jonge hop
Een groot vliegtuig van de Air France naar
Afrika, dat overkwam, bracht een opschud
ding te weeg onder de vogels en met schorre
kreten ging alles de lucht in Een machtig
mooi schouwspel zoo n troep van ongeveer
vijfhonderd groote vogels, getooid met rose
tinten, onder een diepblauwe lucht. Lang
bleven de vogels boven het groote meer
rondcirkelen, om dan ver weg op onbereik
bare plaatsen neer te strijken.
Het was heel warm geworden. De zon
schroeide onbarmhartig de droge kleisteppe
en trok er tallooze onregelmatige scheuren
in. Zoo werd het ons wel duidelijk, dat er
op deze vlakten aan kampeeren niet te
denken viel. De hitte zou ondraaglijk wor
den. De eenige boomsoort, die het onder
deze omstandigheden nog belwerken kon,
was de tamarisk. Bij een reeds lang uitge
droogd kreekje had zich een boschje ge
vormd en daar zochten wij wat schaduw.
Direct bij onze aankomst liet een kleine
vogel luide alarmkreetjes hooren en na eenig
zoeken zagen wij aan een twijg een prachtig
nestje hangen, het nest van de buidelmees.
Ir. drie weken hadden mannetje en wijfje
uit vruchtpluis en spinrag een waar kunst
werkje geweven, dat een heerlijke beschut
ting moest bieden voor de eieren en jongen.
Nergens waren natuurlijk wegwijzers en
zoo volgden wij op het compas de wagen
sporen, die ons in de goede richting door
de zoutsteppe voerden, naar een bosch, dat
volgens de kaart ergens in de buurt te vinden
moest zijn. Slechts langzaam kwam de kleine
wagen vooruit. Soms waren de wagensporen
heel diep en half met modder gevuld, zoodat
dan een omweg gemaakt moest worden en
wij de kleivlakte opreden, waar het kraakte
en ritselde omdat het dwars door de be
groeiing ging. In de verte werden reeds
boomen zichtbaar en toen een dijkje ons den
weg versperde, waren wij vlak bij het Rhöne-