i
3>
y
e
i
w
a
c
E
H
N
<S
k
N
W
X
V
E
R
E
N
K
geren. Veelal werd de ruilverhouding tussen
de verschillende goederen door de priesters
vastgesteld. Daarbij werden alle goederen
achtereenvolgens in een gesloten reeks ruil
verhoudingen uitgedrukt. Soms meênde men
echter, dat slechts bepaalde goederen met
elkaar geruild konden worden, bijv. goederen,
die hun nuttigheid ontlenen aan hun lengte,
zoals touw, hengels, lijnwaad; deze werden
alle in een groep verenigd en in elkaar
uitgedrukt, bijv. 1 armlengte touw 5 voet
hengel 3 palmen doek, enz. Daarnaast
kwam dan een andere groef), die goederen
bevatte, die hun nuttigheid ontleenden aan
hun inhoud, zoals emmers, hoeveelheden
wijn, olie enz. Men kreeg aldus enige naast
elkaar staande groepen van ruilverhoudin
gen, waarna in ieder dier groepen langzamer
hand een groep steeds als middel gebruikt
werd om de waarde van alle andere in uit
te' drukken. De ervaring leerde, dat zojn
ruilmiddel aan verschillende eisen moest
voldoen. Het moest een grote waarde in
klein bestek vertegenwoordigen een kilo
zout en een kilo steenkool verschillen niet
alleen in waarde maar ook in volume; het
mocht niet aan bederf en slijtage onderhevig
zijn en tenslotte was ook de waardevastheid
van belang. Daar goud en zilver aan deze
vereisten voldeden, traden deze .stoffen van
zelf meer en meer op de voorgrond. Doch
ook het gebruik van deze stoffen bleek in
de practijk moeilijkheden met zich mede te
brengen. Vooral vanwege het moeilijke trans
port en ook de bewaring van grote hoeveel
heden met het daaraan verbonden risico'?
Wanneer een koopman op reis gióg moest
hij een zak goud of zilver medenemen. Had
hij een transactie afgesloten, dan moest het
weegschaaltje er aan te pas komen om de
te betalen hoeveelheid goud of zilver af te
wegen. Gedeeltelijk werd dit bezwaar opge
heven door van het goud en zilver munten
te laten slaan. De transportmoeilijkheden
echter bleven. Ook hier vond men echter
iets op. Men kwam op de gedachte het
metaalgeld in bewaring te geven bij een
vertrouwd persoon of instelling. Aanvanke
lijk waren dat goudsmeden. Al spoedig werd
hun taak overgenomen door, wat wij tegen
woordig noemen, de centrale bank: bij ons
de Nederjandsche Bank. Onze Koopman gaf
nu zijn goud en zijn zilver af aan zijn bank
en ontving daarvoor een ontvangstbewijs. In
plaats van met goud of zilver te betalen
kon hij thans volstaan met het afgeven'van
een verzoekschrift aan zijn bank om aan de
in het verzoekschrift genoemde persoon het
door hem te betalen bedrag aan goud of
zilver af te geven. Het goud en zilver bleef
bij de bank en de „verzoekschriften" gingen
dienen als betaalmiddel: onze tegenwoordige
bankbiljetten.
d, Hd. (Wordt vervolgd).
OPLOSSING VAN:
„De Farao en de jonge Pythagoras'
Pythagoras redeneerde als volgt:
Als het eerste schildwachthuisje nu eens
even ver achter de gevels van de Mummie-
P/tLerzev "D. Fnuno.
MVMEIIS STEE 6
steeg stond als nu ervóór (zie A) en het
2e huisje evenver achter de g?vels van de
Nijllaan als het er nu vóór slaat (zie B), dan
is het gelijk of je nu de weg AMNB loopt,
óf de weg AMNB. Maar van A naar B
kan je korter ippgn dan over M en N, nl
in een rechte weg.
En nu laat de tekening U verder wel zien,
hoe dan precies de kortste weg is.
v. R.
R
A
R
L
V
F
W
R
A
W
1
O
S
N
E
P
A
U
O
V
O
H
T
R
N
C
L
M
K
T
R
1
O
S
O
A
E
N
R
O
L
O
2>
O
V
L
X>
A
W
O
g
g
l
~R
E
S
L
L
ÉtJ
L
Hier staan, van links naar rechts, in een
bepaalde volgorde zeven woorden, die op
onze werf betrekking hebben.
Wie weet ze te vinden?
JOVAG.
EEN OUD GELUID IN EEN NIEUWE TIJD.
Toen vóór de oorlog ons land enige hon
derdduizenden werkloz'en telde, voelden zij,
die nog in het arbeidsproces waren opge
nomen de voortdurende dreiging van het
stempelen-gaan met al de ellende daaraan
verbonden.
Sommige arbeiders hadden enige jaren
„aan de paal gelopen!". Het arbeid-tempo
was zo hoog opgevoerd, dat velen 's avonds
in hun stoel neerploften en geen pap meer
konden zeggen. 'Zij moesten zich handhaven,
ook al leden lichaam en geest eronder. De
overheersende gedachte, toch vooral niet
minder te presteren dan de man, die naast
je stond, leidde ertoe, dat er een" slechte
geest heerste onder "de arbeiders. Ruzie om
het gebruik van een kraan kwam menigvuldig
voor. Men gunde zich niet de tijd veiligheid
te betrachten en ongevallen bleven niet uit.
Onder zulke ellendige omstandigheden kon
het niet uitblijven, dat ook met tijdschrijven
geknoeid werd. Als de bon niet toereikend
was werden veelal de ontbrekende uren in
een ander of volgend karwei geschreven. Het
gevolg van een stelsel, waarin tenminste de
schijn gered moest worden. Eén, die niet
meer mee kon komen, vloog zo gemakkelijk
de poort uit
De oorlog woedde over ons land en in
korte tijd werd veel vernietigd, wat door
harde arbeid was tot stand gekomen.
Na de bevrijding was men het er over eens,
dat niet teruggekeerd mocht worden tot wat
geweest was". De zinloosheid hiervan was
begrepen.
NOVEMBER 1947,
lk ben op het calculatiebureau geweest
om aan te dringen op herziening van een
prijs. Er werden o.a. kaarten getoond van
vóór de oorlog'
De destijds gemaakte uren moesten aan
tonen, dat de prijs wèl juist was en dus
herziening hiervan niet nodig werd geoor
deeld. Op mijn uiteenzetting onder' welke
omstandigheden deze tijden gemaakt waren
en dat bovendien onder de druk hiervan
geknoeid was, kreeg ik woorden te horen
als „een stelletje onbetrouwbare scheep
makers" en „dat jullie nu gewerkt hebben
moet nog bewezen worden" en meer derge
lijke insinuaties
Een oud geluid in een nieuwe tijd!
Wanneer zal men ook op het calcuiatie-
bureau eindelijk eens gaan begrijpen, dat het
tijd is om die hele ouwe papierwinkel in
de kachel te doen en opnieuw te beginnen?
Om vanuit een humaner standpunt de dingen
te gaan beoordelen?
F. A. JUNG
Hoewel dit een kwestie voor de Tarief
commissie is, heeft de Reda,ctie toch ge
meend het te moeten plaatsen met het ant
woord van de betr. calculator. Dit antwoord
volgt hieronder:
De Schrijver van bovenstaand artikel ver
deelt zijn betoog in twee gedeelten.
Wat het eerste betreft, kunnen wij elkaar
de hand drukken; het is mij alleen nog niet
duidelijk, hoe vroeger de schijn gered kon
worden door op andere bonnen te schrijven.
Kreeg men in zo'n stelsel dan ook nog
bonnen die toelieten dat "er uren van een
ander karwei op geschreven werden? Wij
allen echter zijn van oordeel dat de toestand
van voor de dorlog veel te wensen overliet
en dat hierin verandering moest komen.
In het tweede gedeelte is hij echter min
der gelukkig, omdat hij hier bewust of on
bewust de oningewijde lezer een verkeerde
voorstelling van zaken geeft (ook al een
oud geluid in een nieuwe tijd).
De kaarten van voor de oorlog zijn ge
toond om hem te bewijzen, dat de voor
oorlogse prijzen niet zijn aangehouden, maar
25% hoger gecalculeerd zijn.
Is het tenslotte zo wonderlijk dat men
van onbetrouwbaarheid spreekt, als de in
zender zelf komt vertellen, dat er zo ge
knoeid werd met het tijdschrijven?
Ook wil ik eindigen met mij iets af te
vragen.
Wanneer zullen de velen, die menen met
de nieuwe tijd in Luilekkerland aangekomen
te zijn, bedenken dat ook de nieuwe tijd
plichten vraagt.
PLICHTEN EN RECHTEN-
WERKEN EN HOOG TARIEF.
ROSKAM
ER ZIT MEER IN JULLIE.
Het is buitengewoon interessant om het
doen en laten van sommige mensen in het
bedrijf gade te slaan en daarna de hande
lingen van diezelfde mensen buiten het be-
drijLte bestuderen. Dikwijls herkent men de
mensen dan ternauwernood, zij zijn dan in
eens heel anders, terwijl het in de grond
van de zaak om dezelfde dingen gaat.
Bijvoorbeeld:
Een paar mensen moesten laatst spiraal
matrassen transporteren. Zij laadden deze zo
onverschillig op een wagen, dat een gedeelte
er onderweg afviel en natuurlijk werd be
schadigd.
Een andere keer liep iemand met een
lange pijp door een pas geschilderde dienst
gang van een schip en dooi* louter onver
schilligheid sloeg die pijp tegen de verf en
maakte lelijke krassen. Als deze mensen nu
hun eigen boeltje moesten verhuizen, zou
U dan denken, dat zij dan hun bullen zo in
een handwagen of kar zouden smijten, dat ze
onderweg de helft verliezen? Of denkt U, dat
als ze pas hun keukentje of woonkamer wat
hebben opgeknapt, hetzij eenvoudig behan
gen, geverfd of gewit of als Moeder de grond
pas goed heeft gedaan, dat zij dan toe zouden
