VJa) NIEUWS
6
Ter receptie
Dat door de nauwe verbondenheid van het
echtpaar Wilton met de smederij de merk
waardige toestand ontstond, waarhij van een
scheiding, een afstand tussen werkplaats en
familiekring niet meer gesproken kon wor
den, is zonder meer duidelijk. Daartoe droeg
in sterke mate bij de omstandigheid, dat
woonhuis en smederij gedurende de eerste
jaren in hetzelfde pand waren ondergebracht
en deze band tussen huiselijke- en werkkring,
welke het bedrijf tot een vertrouwelijke en
vriendschappelijke omgang tussen baas en
knechten leidde, is één van de meest stabili
serende factoren geweest in het Wilton-be
drijf, welke ook, na het overlijden van de
stichter Bartel in 1898 en nadat de leiding
in handen van zijn zoons was overgegaan,
zijn middelpuntrichtende invloed geruime
tijd heeft doen gelden.
De toenemende omvang van het bedrijf en
de daarmede gepaard gaande aanwas van het
aantal werknemers had als gevolg, dat de
bovengeschetste patriarchale verhouding, wel
ke nog sterk aan het ambacht herinnerde,
overal geleidelijk losser werd en in zijn tegen
deel ging verkeren.
Inplaats van het beeld van de werkplaats
binnen de familiekring ziet men in onze da
gen de toestand ontstaan van de familiekring,
welke in de invloedssfeer van het bedrijf
wordt getrokken. De werkkring van de man,
zoon of dochter begint meer en meer de
huiselijke kring binnen te treden en deze
binnen zijn invloed te trekken. Verwondering
behoeft dit niet te wekken, indien men de
wijzigingen overziet, welke zich in de achter
ons liggende 100 jaren in de gedachten en
verhoudingen der mensen hebben voltrokken
en welke - in weerwil van een soms opkomen
de twijfel - onwedersprekelijk op een evolutie
wijzen, waaraan individuen zowel als parti
culiere instellingen deel hebben.
De geschiedenis der Wiltons, sinds de dag
waarop Bartel zijn smederij opende, kan als
een afspiegeling dienen voor de wijzigingen,
welke zich in het groter maatschappelijk ver
band voltrokken hebben.
Op het tijdstip, waarop Bartel Wilton zijn
onderneming aan de Baan begon, reikte zijn
doelstelling niet verder dan om voor zichzelf
en zijn familie een behoorlijk bestaan op te
houwen. Het was een zuiver familiebedrijf en
als zodanig erop gericht het gezin in stand
te houden en materieel sterker te maken.
