7
(Jj|) NIEUWS
hun huizen in de omtrek van de watervallen
en tweemaal per jaar werd het mooiste meisje
van deze stam uitgezocht om als levend offer
te dienen voor hun God. Zo werd ze dan op
een bepaalde dag in een witte kano gezet,
beladen met bloemen en zeldzame vruchten.
Ze dreef boven de vallen om dan plotseling,
wanneer ze over de rand kwam in de stort
vloed de bruid te worden van „Manitou".
Heel bijzonder in de Indiaanse folklore is wel
het verhaal van een plechtigheid toen Lela-
wala, de knappe dochter van de hoofdman
„Eagle Eye" de dood in werd gestuurd. Op
de dag, dat het offer gebracht moest worden
en Lelawala in haar met bloemen beladen
kano de afgrond tegemoet ging, wierp ze een
laatste smekende blik op haar vader, de
hoofdman. Plotseling begrijpend hóe veel hij
van zijn enige dochter hield, sprong hij zelf
in een kano met de bedoeling haar nog het
leven te redden. Het was echter te laat; bei
den gingen een wisse dood tegemoet. Dat
waren enkele verhalen van de primitieve
mens. De moderne mens bekijkt dit natuur
wonder gelukkig anders. In plaats van levens
te offeren voor „Manitou" gebruikt hij sinds
1895 de millioenen paardekrachlen, die door
het neerstortende water ontstaan, voor het
verlichten van zijn steden en het aanwenden
van electrische energie voor de vele nuttige
bedrijven die een weldaad zijn voor de mens
heid.
Na dit koude bezoek gingen we terug naar
Buffalo om in het Sheratonhotel bij te komen
van al dat water, ijs en sneeuw.
Zondagmiddag vertrokken we van Buffalo
naar Rochester om daar de grootste fabriek
van fotografische artikelen, papier, medica
menten en plastics te bekijken. Na een bui
tengewoon goede ontvangst werden we op de
hoogte gebracht van de omvang en de organi
satie van het bedrijf. Deze fabriek werd op
gericht in 1880 en groeide uit tot een bedrijf
van 37000 mensen alleen in Rochester. Het
aantal employe's over de gehele wereld be
draagt tot nu toe 75000. U begrijpt, dat het
onmogelijk was in één dag de gehele fabriek
rond te gaan om een goed inzicht te krijgen.
Daarom was het een goed idee, dat we ieder
een gedeelte van het bedrijf voor onze reke
ning kregen. Zoveel mogelijk werd er reke
ning gehouden met onze persoonlijke inte
resse. Daardoor kwam ik in de onderhouds-
afdelingen terecht van werktuigmachines, hijs
en transportwerktuigen. Volledig werden we
door ieder uitvoerig op de hoogte gebracht
van hun werkwijze. Hieruit bleek weer heel
duidelijk, dat onderhoud een kwestie is van
het grootste belang en dat de tijden voorhij
zijn dat men een machine of onderdeel ervan
kon laten voor wat het was tot de zaak ver
sleten was en vervangen moest worden. Even
als in andere vakken zijn de onderhoudsmon
teurs verdeeld in verschillende waarderings-
groepen. Allereerst zijn er de machinemas-
ters, de topmensen, die dikwijls als meewer
kend voorman (leadman) dienst doen, hierna
volgen Class A, B en C en dan de leerling
monteurs. De machinemasters staan natuur
lijk het hoogst in loon. Niet alleen in de
revisie of onderhoudsafdelingen werd een
grondige inspectie van machines toegepast,
doch ook in de andere afdelingen was om een
goed kwaliteitsproduct te krijgen zelfs op
iedere zeven productiemensen een controleur
aanwezig. De sociale voorzieningen van deze
fabriek zijn goed, verplichte verzekeringen
ten opzichte van ziekenfonds en pensioenen
bestaan niet, hierin wordt ieder vrijgelaten.
Door deze regelingen is de kans echter minder
groot, dat hiervan misbruik gemaakt wordt.
De geneeskundige dienst op het bedrijf is
prima in orde, ook de schaftlokalen. Trou
wens, van schaftlokalen kan men eigenlijk
niet spreken. Het zijn keurige, smaakvol in
gerichte cafetaria's, met zelfbedieningssysteem.
Dat deze inrichtingen de waardering van het
personeel hebben, is zonder twijfel, gezien
de netheid waarin ze na het bezoek worden
achtergelaten. De project manager heeft na
tuurlijk wel de mooiste bedrijven voor ons
uitgezocht. Er zullen ook minder goede zijn.
Het gaat meestal zo, wanneer je iemand ont
vangt laat je hem in het beste gedeelte van
je huis.
Dinsdagmorgen zaten we na een lange trein
reis op de 38e verdieping van de R.C.A.
Building in New York, om daar door voor
aanstaande industriemensen ingelicht te wor
den over het „hoe, wat en waarom" van de
smering in de huidige industrie. Na elke in
leiding ontstond steeds een levendige discus
sie. Het moderne streven om de levensduur
van machines zo hoog mogelijk op te voeren,
kan alleen succes hebben wanneer men het
punt „smering" niet vergeet.
Deze twee leerzame dagen werden besloten
door op de middag van de tweede dag een
bezoek te brengen aan een bedrijf van aard
olieproducten in de omgeving. De ruwe pro
ducten werden per schip of per pijpleiding
ontvangen. Zeer handig was hier het vullen
van bussen, die door wagons aangevoerd,
automatisch in een glijgoot gebracht werden,
met draaischijven ertussen om opstoppingen
te voorkomen en daarna voor de vulmachine
terecht kwamen, die maar liefst 190 liter blik
ken per minuut afleverde. De losinstallatie
van de wagons was door een eigen man be
dacht.