Hr. Ms. „GELDERLAND"
BESCHOUWINGEN OVER EN RONDOM
NIEUWS
4
I. Technische Beschouwing van dit schip.
Deze maand is het bouwnummer 725, Hr. Ms.
duikboot jager „Gelderland'' op de eerste
proeftocht geweest, waarmede de bouw van
dit schip dus zo goed als „rond" is.
In de eerste plaats willen we wijzen op de
aanduiding „duikbootjager". Dit is een ge
durende wereldoorlog II in zwang gekomen
benaming van een soort torpedojager. De
torpedojager in het algemeen (voluit torpedo-
bootjager) is speciaal ontworpen als bestrij
der van de torpedoboten, die aan bet begin
van deze eeuw bij alle maritieme mogend
heden in serie's werden gebouwd en waarvan
men toentertijd hoge verwachtingen had (in
Nederland b.v. de Z en G boten, zie verder).
De torpedoboten bleken echter niet te vol
doen en werden al vrij spoedig vervangen
door de snellere en beter bewapende torpedo
jagers (destroyer, Zerstörer). Vooral echter
gedurende wereldoorlog II is dit type oor
logsschip verder ontwikkeld, waardoor nu
drie soorten kunnen worden onderscheiden,
die ieder voor zich aan speciale eisen zijn
aangepast.
NAAM WERF
Limburg
Utrecht
Zeeland
Noordbrabant
Rotterdam
Holland
Amsterdam
Drente
Friesland
Groningen
Gelderland
Overijssel
Deze typen zijn:
1. de torpedojager, een licht en zeer snel
vaartuig voor velerlei opdrachten.
2. de luchtverdedigingsjager; deze is uitge
rust met een uitgebreide serie vliegtuig-
directiemiddelen (radio, radar) en een
zware luchtdoelbewapening, terwijl de
torpedobewapening geheel of grotendeels
verdwenen is. Ook de snelheid is niet zo
groot als van het eerste type.
3. de duikbootjager; deze is speciaal uitge
rust als escorte vaartuig en bezit daartoe
geen of weinig torpedolanceerbuizen,
doch wel een uitgebreide anti-duikboot
bewapening, zoals dieptebommen, hedge
hogs, squids, etc. en opsporingsappara-
tuur (asdic, radar).
De 12 jagers, die thans op 4 werven voor de
Kon. Marine worden gebouwd zijn dus van
het laatste type. Van deze 12 schepen zijn er
4 van de z.g. A-klasse en 8 van een B-klasse,
welke laatste iets groter en sneller zijn. Deze
serie wordt op de volgende werven gebouwd:
KLASSE TYPE
B
49
B
49A
A
47A is reeds klaar
A
47A 20-12-'54 proeftocht
B
49
A
47A 30-12-'54 overgedragi
B
49
B
49
B
47B te water gelaten
B
47B
A
47B proeftocht Jan. '55
B
49
Kon. Mij. „de Schelde"
99 99 99 99
99 99 99 99
99 99 99 99
Rott. Droogdok Mij.
Ned. Dok Sch. Mij.
99 99 99 99
99 99 99 99
99 99 99 99
Wilton-F ijenoord
99 99
Er is nog een onderscheid in type 47 A en B (opdracht gegeven Maart '48) en type 49 (op
dracht Januari '50).
De voornaamste gegevens van deze schepen zijn de volgende:
A-Klasse B-Klasse
Lengte O.A. 112,86 m 116,05 m
Breedte 11,30 m 11,74 m
Gemiddelde diepgang 3,86 m 3,94 m
Waterverplaatsing in tons 2160 ts. standaard 2450 ts. standaard
van 1016 kg 2765 ts. volbeladen 3150 ts. volbeladen
