NIEUWS
10
Kunstenaars verklaren hun werk
Fijenoord Nieuws van juni 1955 slechts een
illustratie, waarbij een klein aantal aanwe
zigen opvalt. Het bijschrift is al even sober
nl. Kiellegging X-dam. „Zet 'm op, mannen".
Men moet weten, dat in die dagen de juiste
naam van het nieuwe schip nog niet bekend
was, vandaar de voorlopige naam X-dam.
Deze gebeurtenis vond plaats op 18 juni 1955
in het vaste bouwdok aan de zuidzijde. Aan
de noordzijde is indertijd het s.s. „Dinteldijk"
gebouwd.
Nu laten wij natuurlijk volkomen buiten be
schouwing, hetgeen plaats heeft gevonden,
voor die eerste platen van de kiel gelegd
werden. Zo is het bijvoorbeeld gewoonte, dat
naar het ontwerp van een schip een schaal
model in paraffine door het Scheepsbouw
kundig Proefstation te Wageningen in de z.g.
sleeptank wordt onderzocht.
Aan de hand van die sleepproeven kunnen
eventueel nog veranderingen in de scheeps-
vorm worden aangebracht. Toen het model
van de X-dam werd gesleept, was de nieuwe
zeegangtank in Wageningen nog niet gereed.
Het slepen geschiedde dus in volkomen stil-
Perspectivisch verschijnsel
staand water. Tegenwoordig, nu men over een
sleeptank beschikt, waarin allerlei golfpatro
nen kunnen worden ontwikkeld is het moge
lijk het gedrag van een schip op een woelige
zee beter te imiteren.
Volledigheidshalve willen wij hier nog aan
toevoegen, dat voor het nagaan van eventuele
rookhinder het Nationaal Luchtvaart Labo
ratorium te Amsterdam verschillende proe
ven heeft genomen met een model op schaal,
teneinde langs die weg de meest doeltreffen
de vorm voor de schoorsteen te vinden.
De bouw in het dok had een vlot verloop.
Gelijk bekend is, wordt tegenwoordig de zo
genaamde sectiebouw toegepast, waarbij on
derdelen kant en klaar in de loods gereed
gemaakt worden. Dat is uiteraard precisie
werk, omdat die onderdelen, als zij naar het
werk worden gevoerd, daar precies moeten
passen, hetgeen neerkomt op millimeterwerk.
Zoals gezegd, schijnt het werk best te hebben
gevlot, want op 12 juni 1956 werd in alle
vroegte, zo lezen wij in het Wilton-Fijenoord
Nieuws het voor de Holland-Amerika Lijn bij
onze onderneming in aanbouw zijnde s.s.
„Statendam" uitgedokt.
Terloops merken wij hierbij op, dat wij in het
november-nummer de volgende mededeling
aantroffen:
„Van de Directie van de Holland-Amerika
Lijn mocht Wilton-Fijenoord het bericht
ontvangen, dat zij besloten heeft aan het bij
onze werf in aanbouw zijnde passagiers
schip, bouwnummer 753, voorlopig ge
naamd X-dam. de naam „STATENDAM"
te geven. Deze naam zal bij velen herinne
ringen oproepen uit de jaren 1927-29 en
de meidagen 1940".
Wat het uitdokken betreft mogen enkele bij
zonderheden hier in herinnering worden ge
bracht. Het bouwdok is een gegraven dok,
geheel in beton uitgevoerd en zodanig inge
richt, dat twee schepen tegelijk gebouwd
kunnen worden. De lengte bedraagt 200 me
ter, de breedte 85 meter. Elk der bouwplaat
sen is 30 meter breed, zodat tussen beide
bouwplaatsen een strook ter breedte van 25
meter overblijft. Deze strook is bestemd om
het uit te dokken schip ligplaats te geven
recht tegenover de uitgang van het dok. De
bodem van het dok ligt bij laag water nog
2.50 meter lager, zodat, om in het dok te
kunnen werken, een wegneembare deur ter
afsluiting aanwezig is. De bodem van de 25
meter brede middenstrook ligt nog 1 meter
lager dan de bodem van de beide bouwplaat
sen, dus 3.50 meter beneden laag-water-peil,
op welke diepte zich ook de drempel bevindt