iENJAMïN FRAMKLïNT
5tao£s/n.GJt e/t utfot/tcfofy
))ïlV» /?F-' "'7 3"Ji e/GWJ<
VA eeu nere-tucHr
kncHec'
D. A. Cramer-Schaap
(jj|) NIEUWS
24
v.
!H PtF KACHEL UAH TZAULLW
BSViUJtr Z/CH ee*> UJCHT0OO3
(B)J>/6 J>c VEZH/TTE LUCHT
Dé KA MEK KOU/ SSwe-LU,
loai. A wozjn uakii lucht
AA/JGE20GÈU VAM BlHTEM-
- f
Ik wed, dat jullie allemaal wel eens de naam Benjamin Franklin
gehoord hebt. Hij was een Amerikaanse staatsman, die mee gehol
pen heeft Amerika onafhankelijk te maken. Hij leefde van 1706
1790. Maar behalve staatsman was hij ook uitvinder. Dat zat er al
als jongen in. Op een keer kwam een vrindje hem halen om te gaan
zwemmen. Behalve zijn zwembroek nam Ben ook een grote vlieger
mee.
„Wat wil je daarmee?" vroeg John verbaasd.
„Zal je straks wel merken."
Toen ze aan het meer gekomen waren, ging John er meteen in,
maar Ben liet eerst zijn vlieger op.Toen hij hoog genoeg stond,
bond hij een stevige stok onder aan het vliegertouw. Hij voelde de
vlieger aan de stok rukken en trekken. Toen pas liet hij zich in het
water glijden. Hij zwom op zijn rug en hield de stok achter zijn
hoofd. Tot zijn verbazing zag John hem voorbij schieten zonder
dat hij een slag deed. De vlieger fungeerde als zeil, Ben als boot,
en zo blies de wind hem dwars over het meer
Net als deze zeiltocht waren al zijn uitvindingen spelletjes voor
hem.
„Franklin is een geleerde," zeiden de mensen. En anderen raadden
hem aan zijn uitvindingen te verkopen, hij kon er schatrijk mee
worden. Maar Franklin lachte hen hartelijk uit.
„Het is mij niet om geld te doen," zei hij. „Ik ben al blij als ik er de
mensen wat gemakkelijker door kan laten leven."
Nu, daarin is hij geslaagd! Niet alleen was hij het die de bliksem
afleider heeft uitgevonden, die de mensheid nog steeds veel ram
pen bespaart, maar ook ontwierp hij de eerste kachelIn die
tijd waren de open vuren in zwang. Een vriend voerde zijn plan
uit en is er rijk door geworden. Maar Franklin was blij en zei:
„hoe meer kachels, hoe beter. Warme, droge huizen besparen de
mensen veel ziekten en ze voelen er zich gelukkig door."
Toen hij eens voor zaken in Londen moest zijn (hij woonde in Bos
ton), bezocht hij een circus. Daar zag hij een man muziek maken
door met zijn vinger langs de rand van glazen van verschillende
dikte te strijken. Terstond werd een nieuw idee in Franklin's brein
geboren. Hij liet een dozijn glazen kommetjes maken met een gat
in de bodem. Deze kommetjes werden in een doos opgehangen.
Door er met een omwoeld stokje tegen te slaan, kon je verschillen
de tinkelende wijsjes spelen. Dit nieuwe muziekinstrument noemde
hij: „Harmonica". Spoedig werd het nagemaakt en vond overal
veel aftrek.
Na negen jaar lang in Frankrijk een verantwoordelijke post be
kleed te hebben hij bracht o.a. in 1777 een verbond tussen Lode-
wijk XVI en de nieuwe Republiek (Amerika) tot stand keerde
hij naar zijn vaderland terug.
Hij kreeg nu wat meer tijd om zich aan zijn liefhebberijen te wij
den. De wanden van zijn studeerkamer werden al spoedig in beslag
genomen door grote boekenkasten, die tot het plafond reikten.
„Maar vader," zei zijn dochter Sally, „als je een boek van een van
de bovenste planken moet hebben, kan je er toch nooit bij
„Toch wel," zei Franklin lachend, en hij liet haar een stok zien met
een grote wasknijper aan het eind. Door aan een dubbel koord te trek
ken, kon hij die knijper openen en sluiten en elk boek dat hij nodig
had gemakkelijk grijpen. Hij vond ook de schommelstoel uit, die
spoedig populair werd.
En eens, toen hij medelijden kreeg met Sally, die een dag lang had
staan strijken, voor zij de was in de kast had, ging hij naar zijn
kamer en ontwierp voor haar de eerste mangel
