■Essvs $$&L
Wij reizen voor ons plezier de
wereld rond. 't Kan nooit missen.
Er zijn comfortabele vervoermid
delen: auto's, schepen en vlieg
tuigen.
Er zijn prachtige kaarten en at
lassen waarop je de afstanden van
hier naar ginder precies bereke
nen kunt.
Maar ook nu nog zijn er volken
die noodgedwongen voortdurend
reizen en trekken. De nomaden.
Zwerfvolken die van het ene
weidegebied naar het andere trek
ken om voedsel voor hun kud
den te vinden.
Er zijn Siberische nomaden, Eski
mo's, Lappen, terwijl ook in
Afrika verschillende woestijn-
stammen voorkomen, de Bedoui-
nen, onder andere, die van oase
tot oase trekken.
Natuurlijk zijn al deze volken de
gebruiken van het vuurstenen ge
reedschap allang te boven. Toch
leven ze nog steeds in uiterst
primitieve omstandigheden die
wij ons gewoon niet kunnen voor
stellen. De meeste nomaden zijn
analfabeten, dat wil zeggen dat
ze niet lezen en schrijven kunnen.
Toch hebben ze hun eigen taal,
en hun eigen verhalen die van
vader op zoon overgaan. Ze heb
ben hun eigen merkwaardige poë
zie en ze zingen hun weemoedige
liederen.
Het is heel moeilijk om die ver
halen en gedichten en die muziek
op te schrijven. Want daarvoor
moet eerst de taal geleerd wor
den. Deze eenvoudige mensen die
niet kunnen lezen en schrijven
weten ondanks dat een heleboel.
Behalve hun eigen taal die geen
lettertekens heeft en dus louter
en alleen op het gehoor wordt
geleerd, hebben zij een grote ken
nis van de hemel. Ze weten pre
cies aan de stand van sterren op
welke hoogte van een bepaald deel
van een gebied zij zijn. Ze zijn
vertrouwd met de natuur.
Ze kunnen sporen lezen in de
grond en ze zien veel meer dan
wij wanneer wij plotseling mid
den in een steppe zouden staan.
Ze zijn getraind, ze hebben hun
oren en ogen leren gebruiken.
Ze leven als het ware met oren
en ogen. En daarom hebben ze
geen kaarten en kompas nodig.
De natuur is hun kompas.
't Zou natuurlijk wel leuk zijn
voor een vakantie en het er dan
maar eens op wagen.
Maar liever hebben we toch een
mooie atlas, een wegenkaart, een
uitgestippelde wandelroute.
We weten heel zeker, dat we, als
we in onze auto stappen en naar
Parijs willen, we echt in Parijs
zullen aankomen en niet in
Shanghai
Geschiedenis
Ortelius en Mercator (een Vla
ming) waren al bezig geweest
met het samenstellen van een
grote wereldatlas.
Onvolledig natuurlijk, omdat in
de 16e eeuw de wereld nog niet
helemaal ontdekt was.
Een monnikenwerk trouwens
25
