"De SPAR staat overeind"
10
Voor de uitvoering van het
z.g. "upenden" (overeind zet
ten) van ons bouwnummer
806, Oil Storage Spar, zijn
van de afd. NB. Montage de
heren Oranje en Boot naar
Noorwegen geweest.
Bij aankomst op de Spar op
zaterdagmorgen 15 februari
was men bezig de laatste
hand te leggen aan de con
trole van de twee hoofdin-
laat-afsluiters in tank 100.
Nadat deze controle was uit
gevoerd en door de vertegen
woordiger van de verzeke
ringsmaatschappij was ge
ïnspecteerd en goedgekeurd,
werd de duiker te water ge
stuurd om de buitenboord-
flens open te zetten. Daarna
werd de inlaat gecontroleerd
op goede werking, waarna
het mangat in de centrale
koker kon worden gesloten
en iedereen van de Spar
worden gehaald.
Op zondagmorgen 16 febru
ari werd begonnen met in
laten van buitenboordwater
in de hoofdladingtanks en
uitlaten van ballastwater uit
de bovenballasttanks. Lang
zaam maar zeker zag men
toen het bodemgedeelte van
de Spar in het water ver
dwijnen. De controle op de
hoeveelheid ingelaten water
werd uitgevoerd op het be
dieningspaneel van de af
standsbediening van de in-
laatkleppen. Met deze werk
zaamheden werd maandag
en dinsdag 17 en 18 februari
doorgegaan, waarbij aan
vankelijk de operatie naar
aller wens verliep. Echter in
de loop van dinsdagmiddag
begonnen zich enige proble
men af te tekenen. De grens
van de toelaatbare drukver
schillen tussen buiten- en
binnenwaterstand benaderde
angstig dicht het toelaatbare.
Ook was men onzeker over
de uitgelaten hoeveelheid
ballastwater uit het boven
gedeelte van de Spar.
Op woensdag 19 februari
werd de toestand dusdanig
kritiek dat bij een helling van
de Spar van 43° werd beslo
ten het upenden te stoppen
en eerst wat meer nauwkeu
rige berekeningen en prog
noses te maken. Dit resul
teerde in het besluit om het
upenden voorlopig te stop
pen en enige noodzakelijke
maatregelen te treffen.
Deze maatregelen hielden
o.a. in
a. Het doorverbinden van
alle ontluchtingsleidingen op
het topdek.
b. het door middel van lucht
druk verhogen van de tegen
druk op de tankwanden om
daardoor de extreem hoge
waterverschildrukken vanaf
de binnenzijde te compen
seren.
Hiertoe moesten, 1e mensen
op het bovendek worden ge
bracht en 2e extra materialen
uit Stavanger per boot wor
den aangevoerd, o.a. een
luchtcompressor met een
capaciteit van 2200 m3 vrij
aangezogen lucht per uur.
Om de mensen bovenop de
Spar te krijgen werd een
helicopter besteld die uit
Duitsland moest komen.
Deze beslissingen werden
alle op donderdag 20 fe
bruari na veel hoofdbrekens
en rekenwerk genomen en
in uitvoering gebracht.
Daar wegens weersomstan
digheden de helicopter don
derdag niet uit Duitsland kon
vertrekken, was deze eerst
vrijdag 21 februari in Sta
vanger beschikbaar Even
eens vrijdag 21 februari wer
den alle benodigde materia
len vanuit Stavanger aange
voerd in de Erfjord en op de
werkponton (een oude Noor
se veerpont waarvan alle
bovendekse delen waren
verwijderd) geplaatst.
Op zaterdagmorgen 22 febru
ari te 9.30 uur werd de
operatie Helicopter uitge
voerd. Drie mensen van het
Shell Team en drie vrijwil
ligers van het werkschip
„Onrust", (ex veerboot Dor-
drecht-Papendrecht) van v. d.
Akker uit Vlissingen, werden
inclusief gereedschap en
materialen binnen een uur
op het bovendek, wat ±60m
boven water uitstak onder
een helling van 47° lag, af
gezet. Werken onder deze
omstandigheden is zoals u
zich kunt voorstellen geen
lolletje, temeer daar de tem
peratuur enige graden C.
onder nul was en op het
dek op verschillende plaat
sen ijsaanslag aanwezig was.
Te 15.00 uur die middag
was het werk op het dek
gereed en kon de helicopter
uit Stavanger worden terug
besteld om de mensen van
de Spar af te halen. (Vliegtijd
Stavanger-Erfjord 15 minu
ten). Hierna werd begonnen
lucht in de hoofdladingtanks
te pompen, wat gedurende
de nacht van zaterdag op
zondag 22-23 februari voort
gang vond. De ruimte die ge
vuld moest worden met lucht
had een inhoud van 22000 m3
en aanvankelijk was het plan
hierin 1 atm. overdruk te
pompen. Bij nadere bereke
ning werd echter besloten
dat men bij 0,5 atm. reeds
kon beginnen te trachten de
waterhoeveelheden in de 6
ladingtanks te laten gelijk
lopen. Hoe dit zou verlopen
zou de verdere voortgang
van het upenden bepalen en
met belangstelling en onder
hoogspanning werd op zon
dagmorgen met deze opera
tie begonnen. Tot opluchting
van alle betrokkenen
reageerden alle zaken zoals
men zich had voorgesteld en
ging een zucht van verlich
ting op toen de Spar zich
steeds verder ging oprichten
en wel in een vrij vlot tempo.
Toen deze operatie was ge
lukt en de Spar was door
gedraaid naar 70°, kon
men weer beginnen waier in
de storagetanks in te laten.
Hiertoe moest men echter de
in de tanks gepompte lucht
weer kwijt. Teneinde dit te
bereiken moest iemand naar
boven om een afsluiter te ver
wijderen en een open te
draaien. Dit werd bereikt
door een man met een boots-
manstoel naar boven te hij
sen I
Nadat dit was gebeurd ging
men verder met het inlaten
van water in de hoofdtanks
en uitlaten van ballastwater
uit de boventanks.
