3
...Maritieme opleidingen in Europees verband...
("supergeleiding" door de
lage temperatuur). Eigenlijk
twee vliegen in één klap.
Bovendien is er nog een an
der belangrijk punt. Al zijn
de uraniumhoeveelheden op
het land niet zo groot, in zee
water zitten wel grote hoe
veelheden van dit element.
Als men deze wint voor toe
passing van kweekreactoren
hebben we nog voor twee
eeuwen energie. Het is jam
mer, dat er vaak door on
wetendheid zo veel weerstan
den bestaan tegen kernreac
toren. Onbekend maakt on
bemind, ten onrechte, zoals
de geschiedenis veelal heeft
aangetoond.
Er draait veel om het
transport?
Men dient niet te vergeten,
dat 85% van het zeetransport
energietransport is. En dit
percentage zal eerder toe-
dan afnemen. Dit mede om
dat de natte mijnbouw toe
neemt. Voor die activiteiten
is energie ter plekke nodig,
dus transport. En later tijdens
en na de winning vindt er
weer energietransport plaats.
Er wordt nu eenmaal sterk in
de Noordzee gepenetreerd.
Men kan die activiteiten ver
gelijken met de ontdekkings
reizen uit de 17de eeuw bij
voorbeeld. Denk aan Nova
Zembla. Wat de tegenwoor
dige duikers op de Noordzee
presteren, daarvan hebben
de meeste mensen geen
weet. Dat zijn echte jongens
van Stavast.
U legt in uw benadering
meestal de klemtoon op vier
facetten.
De eerste daarvan hebben
wij nu globaal behandeld. De
ocean-engineering. Voorts
zijn van betekenis: het voor
uit denken: de opleidingen
en de research in de labo
ratoria.
Wat het vooruitdenken betreft
breek ik altijd een lans voor
het vrijmaken van een aantal
mensen uit de productie in
de bedrijven. Niet alleen voor
innovatie, maar voor het nog
verder in de toekomst den
ken. Dit kan alleen bij een
principiële beleidsbenadering
op dit punt. Het topmanage
ment moet erachter staan,
maar ook de ondernemings
raad. Men moet niet de in
druk krijgen, dat het om een
paar kerels gaat, die achter
hun bureau "ins Blaue
hinein" kijken. Ik denk aan
een team bestaande uit so
ciologen, psychologen, eco
nomen, technici. Een bunde
ling van denkkracht, waarbij
toepassingen van de betrok
ken wetenschappen op de
bedrijven moeten zijn inge
steld. Het gaat om analyse
ren, combineren, deduceren,
abstraheren en de denkrich
tingen exact en zuiver formu
leren. Denkbeelden vergen
vaak een enorme tijd eer zij
in de praktijk worden verwe
zenlijkt.
Neem als voorbeeld de bulb-
steven. Rond 1900 werd er al
in Amerika het idee geleverd.
Sommige berekeningen van
toen gebruiken wij nu nog,
maar hoe lang heeft het niet
geduurd eer de bulb metter
daad haar intrede deed?
Het is niet een kwestie van
vooruitdenken alleen.
Ook de vervlochtenheid van
de hogescholen, universitei
ten, laboratoria en vooral ook
de bedrijven zijn hierbij van
belang. Ik kom zo nog te
spreken over de opleidingen.
Daarover heeft u
uitgesproken meningen?
Wij hebben al eerder gezien,
dat het van belang is bij de
natte mijnbouw, dat er zich
geologen speciaal bekwamen
in de kennis van de aard
korst onder water. Ik zou ze
natte geologen willen noe
men. Zo ook natte mijnbouw-
kundig ingenieurs etc. Aan te
bevelen is daarom het doen
instellen van de studierich
ting maritiem ingenieur. Deze
zou een "onderbouw" kun
nen hebben van drie jaar, tij
dens welke acht vakken wor
den gedoceerd. Voor iedere
"maritieme" student dezelfde
acht vakken. Daarna een
jaar, waarin men naar keuze
nog maar vijf van de acht
vakken doet en in het laatste
jaar nog drie van de vijf. Het
hele gebied is een maritiem
gebeuren, dat vraagt om een
brede opzet. Op het ogenblik
is het zo, dat er opgeleid
wordt voor scheepsbouwkun
dig ingenieur. Dat zijn geen
grote aantallen in Nederland.
En overigens is het meeste
onderwijs momenteel nog zo
geregeld, dat men van recep
tuur-onderwijs kan spreken.
Een individu krijgt theore
tisch onderwijs; voorgeschre
ven volgens het boekje, als
een recept; men levert als
het ware modulen af. Dat is
niet aardig als je het vanuit
het standpunt van het indivi
du bekijkt. Je wordt gras
groen afgeleverd, geprogram
meerd, je bent het tegendeel
van flexibel. En om die flexi
biliteit gaat het nu juist. Ook
moet een student kunnen
vonken, iets van hemzelf in
brengen, een haardvuur zijn.
Wij zouden hem tijdens zijn
studie veel meer in aanraking
met de industrieën willen
brengen, een beetje inbed
den. Dat neemt de kloof of
"gap" tussen opleiding en
praktijk wat weg. En dat op
grote schaal. In Europees
verband. Dat laatste door
bijvoorbeeld internationale
„post graduate" cursussen.
Het maritieme gebeuren is
immers mondiaal gericht?
Daarop moet al tijdens de
opleidingen van de maritieme
ingenieur worden ingespeeld.
Tussen de bedrijven en de
laboratoria zouden afspraken
moeten worden gemaakt om
te komen tot zogenaamde
„refreshment courses" of op
frissingscursussen. Dit om de
maritieme ingenieur in zijn
wetenschap weer bij te spij
keren. Het ophalen en uit
breiden dan wel aanpassen
van bepaalde opgedane ken
nis is van uitzonderlijk be
lang. Vooral in deze razend
snelle tijd. De nieuwe ver
worvenheden kunnen dan
weer in de praktijk worden
gebracht, waardoor het be
drijf flexibel blijft. Want het
bedrijf bestaat uit de mensen,
die het vormen. Zijn of wor
den die star, dan is het met
het bedrijf ook snel afge
lopen.
Kunt u enige vakken uit het
door u gedachte maritieme
onderwijs aangeven?
Dat zijn onder andere: werf-
productie, ontwerptechnie
ken, constructieleer, sterkte
en trillingsleer, hydrodynami
ca (belangrijk voor bijvoor
beeld de vormgeving van
schip en schroef), rederij-
kunde en scheepsmachine-
