kwam WF
Driehonderste sterfjaar
Michiel de Ruyter ook
van betekenis voor WF
Door bouw "eerste" kruiser "De Ruyter"
als gerijpt bedrijf uit de crisis
3
Deel I
De herdenking van het 300-
ste sterfjaar van onze natio
nale zeeheld Michiel Adri-
aansz. de Ruyter heeft voor
ons bedrijf een grote beteke
nis.
Het gaat hier niet om een
portret van deze bevelvoer
der zelf, maar het schip, al
thans één der schepen die
zijn naam droegen. Het por
tret van één van de twee
kruisers "De Ruyter", die
WF bouwde: voor ons "de
eerste". Wij hebben het dan
over de vooroorlogse, toen-
dertijd hypermoderne krui
ser, die het bedrijf door de
moeilijke crisisjaren heen-
sleepte. Het schip verging
in de favazee.
Portret
Het portret van dit in die
tijd zeer geavanceerde
marineschip is tot stand ge
komen door het optekenen
van verhalen uit de mond
van mensen, die de bouw
zelf meemaakten, meebeleef
den en ook door de speciale
uitgave, die Schip en Werf
toen aan de bouw en in-
dienststelling wijdde.
Bij het beschrijven van die
tijd stuit men op een be
drijf smentaliteit, die hier
nog heerst: het doorgeven
van ervaringen, know-how,
technieken, het verbeteren
ervan, het vervolmaken van
het technisch vernuft, het
niet willen blijven stilstaan,
het toen al ontwikkelen van
lastechnieken, het mee op
bouwen van de Nevesbu, het
invoeren van mechanisatie.
Bovendien ziet men sterk de
neiging van het steken van
bijna elke cent in het eigen
bedrijf als een streven naar
het verkrijgen van steeds be
tere outillage en faciliteiten.
Daarnaast ook het opvallen
de verschijnsel zo veel mo
gelijk in eigen beheer te
willen doen. In die jaren
kreeg het woord organisatie
steeds meer inhoud, waar
door de meest ingewikkelde
werkzaamheden zelf konden
worden verricht en enorm
zware problematieken hel
hoofd kon worden geboden.
Vandaar de gunning van de
bouw aan WF.
Crisis
Men voelt ook de armoede
uit die crisisjaren over zich
heen komen, maar daar
naast het langzaam opbou
wen van meer welvaart en
betere sociale omstandighe
den. Het was een bikkelhar
de tijd, waaruit men als be
drijf gerijpt is tevoorschijn
gekomen. Dit mede door de
ervaring opgedaan door de
fusie tussen het Wilton- en
het Fijenoord bedrijf in
1929.
Opvallend zijn ook sommige
welhaast overeenkomstige
economische verschijnselen
uit die dagen en nu: de op
lossingen zijn anders, de
kern is soms dezelfde geble
ven en houdt verband met
het soort werkzaamheden:
het fluctuerende of wisse
lende aanbod van werk,
vooral in de afdeling repa
ratie.
"De Ruyter" gereed na modificeren van de schoorsteen
Met de opdracht tot de bouw
van de kruiser "De Ruyter"
in het begin van de jaren
dertig gaf de toenmalige re
gering Colijn een sterke im
puls aan moeilijke econo
mische dagen. De opdracht
betekende werk voor velen:
niet alleen bij Wilton-Fije-
noord, want een schip bou
wen betekent veel werk voor
talloze toeleveringsbedrijven.
Zo'n order grijpt diep in op
het economische bestel van
een land als het onze. Als
bedrijf kon men daardoor
mede een moeilijke tijd over
bruggen.
De bekendmaking van de op
dracht gaf een schok van
vreugde. Men weet zich nog
te herinneren: "Er heerste
een crisissfeer, maar nu was
er weer brood op de plank,
jofel". En: "Het was het "job"
uit die jaren". De herinnerin
gen van toenmaals 15- tot
25-jarigen, die hier nog in ac
tieve dienst zijn, komen zeer
wel overeen.
Ontwerp
Het schip was in 1932 ont
worpen bij het Ingenieursbu
reau Scheepsbouw in Den
Haag. In 1933 vond de kiel
legging plaats, op 11 mei 1935
werd "De Ruyter" uit het
dubbelgegraven bouwdok,
dat uit 1922 dateert, gedokt
om op 3 oktober 1936 offi
cieel in dienst te worden ge
steld. Daartoe was H.M.
Koningin Wilhelmina naar
Schiedam gekomen.
De kruiser was een vreselijk
gecompliceerd schip. Daar-
