2
en werken soms bestuurlijk ge
zien daardoor wat makkelijker
en goedkoper. Je moet alles
zien in de sfeer van het land en
zijn inwoners.
Hoe ging de bouw van de werf?
Wel, er zouden twee hellingen
komen. Als ondergrond namen
wij de rots, die daar ver de zee
insteekt. Dan hoefde er ook
niet geheid te worden. Een ge
luk overigens, dat de rots ook
inderdaad een harde rots was,
want de ene kei is namelijk de
andere nog niet. Maar zonder
geluk vaart niemand wel
Toen ik er was, werd er één hel
ling aangelegd. De werf groei
de, en snel. Soms kwamen er
mensen over van de Botlek.
Verolme zelf had er een huisje.
De omgeving was prachtig, 's
Nachts van die mooie tropi
sche geluiden. Maar als je iet
wat uit de buurt ging, moest je
wel een injectiespuit meene
men met tegengif tegen slan
genbeten. Het zat er vol slan
gen. Later kwam mijn gezin
ook over naar Jacuacanga.
Voor mijn vertrek werd de kiel
van een 10.000 dwt schip ge
legd en toen zat het er voor mij
op. Het schip ging een jaar la
ter tewater.
Daarna bedrijfsleider bij Wilton
op Delf shaven?
Dat was ongeveer twee jaar la
ter. De werf moest gere-
Niets in de buurt?
Een twintig minuten met de
jeep gaans lag een dorpje: An-
grados Reis. Daar zat een Hol
landse pater, een zalig dorpje
met een klooster uit 1500 n.
Chr. (trekt aan de pijp als het
ware zijn herinneringen om
hoog). De pater gebruikte als
miswijn cachaga, bijna pure al
cohol uit suikerriet gestookt,
wel eventjes wennen
(denkt aan de gevolgen en
schiet in de lach). Een buiten
gewone man, die geestelijke.
Hij regelde alles, maar dan ook
alles, was dé vraagbaak, vorm
de naast het kerkelijke werk
ook in zekere zin het bestuurlij
ke apparaat. Voor onze Sinter
klaasviering hebben wij zijn te
nue nog geleend.
Als hij 's zondags in diverse pa
rochies de mis ging lezen
moest hij minstens 4 uur voor
elke mis nuchter zijn. Hij wist
met zijn ezeltje en vissersboot
jes zijn route tussen de diverse
kerkjes zo te kiezen, dat hij on
danks de cachaga telkens net
op tijd nuchter kon zijn
En de mensen?
Als gezegd: allervriendelijkst.
Een smeltkroes van Portuge
zen, Negers, Indianen, Duit
sers, Armeniërs. Zij hebben van
die speciale spelregels. Wij
zouden al snel denken aan cor
ruptie, maar zo zien zij dat niet.
Zij matsen elkaar over en weer
construeerd worden, een kolfje
naar mijn hand dus. Voor Wil
ton heb ik nog enige tijd in Iran
gezeten voor een merkwaardig
project. Men had de werf ver
zocht om iemand uit de Repa
ratie te sturen om samen met
een ingenieursbureau daar te
adviseren over een eventueel
aan te leggen werf. Lollig in
zo'n vreemd land rond te neu
zen en de problemen daar te
bekijken. Wij maakten een stu
die van de mogelijkheden,
waarbij ook het IMF (Internatio
nale Monetaire Fonds) was be
trokken. Het was een soort
multidisciplinair project. Ik
moest het technische gedeel
te, het management en de lo
gistiek bekijken vanuit mijn ei
gen vakgebied. Wij hebben uit
eindelijk een negatief advies
uitgebracht. Achteraf bleek
dat, geloof ik, het enige juiste.
Maar in het buitenland leer je
wel verder te kijken, dan je ei
gen straatje, je leert ook ande
re methodes kennen, te waar
deren en te zien, dat als wij Ne
derlanders iets technisch
doen, dit goed kan zijn, maar
dat een hele andere aanpak
evengoed tot gelijke resultaten
kan leiden.
Van dat werk vond ik het aardi
ge, dat je je helemaal blanco
moet opstellen om te komen
tot een zo objectief mogelijk
advies. Dus bekijken, ook op de
lange termijn, wat in het belang
van betrokken land is en niet
alleen aandacht te hebben
voor de eigen commerciële be
langen.
Daarna ben ik nog even in
Mombassa, Kenia, geweest.
Een paar Engelsen wilden een
werfje met ons beginnen ten
dienste van hun daar opgerich
te rederij annex reisbureau. Dat
is niet doorgegaan.
En dan van Delfshaven naar
Schiedam?
De werf in Delfshaven werd
einde van de jaren zestig, na
onze fusie met Rijn-Schelde,
gesloten. In Schiedam ging ik
Planning en Organisatie doen
en werd assistent van de werf-
directie. Het is echt werk van
het aanelkaar koppelen van
meerdere straatjes, waarbij je
van het ene in het andere pro
bleem duikt. Erg boeiend, vaak
ook creatief, waarbij de prak
tijkervaring goed van pas komt.
Trouwens, mijn buitenlander
varing geeft me ook een "pré"
bij het openstaan voor andere
culturen en gewoontes van on
ze buitenlandse medewerkers.
Ik geloof, dat je met het inter
nationale element in ons werf-
gebeuren te dien aanzien in je
Planning en Organisatie terde
ge rekening dient te houden.
Dat doen wij dan ook bij WF,
zoals wij op elk gebied verder
kijken dan alleen de oevers van
de Maas. (Zijn pijp dampt uitda
gend; hij geeft hem zeker niet
aan Maarten
Verolme Brazilië in aanbouw
