WERF CONRAD EN STORK HIJSCH N.V. Conrad-Stork Haarlem geleverde drijvende stoomkranen; in 1932 hebben zij mede de afsluitdijk opgebouwd, in 1945 de gaten in Walcheren's dijken gedicht. Het hoofdbedrijf van de beide vennootschappen werd naar de andere zijde van het Spaarne over gebracht, waar nu een terrein van ong. 10 H.A. beschikbaar is. Tot vóór 1940 zijn in totaal 114 ertsmolens ge bouwd, een ongeëvenaard aantal. Als grootste wordt nog genoemd de in 1934 voor de Billiton Maatschappij gebouwde tinmolen „Me- ranteh", een voorloper van de ongeveer gelijke, doch meer bekende „Karimata". De algehele fusie van Werf Conrad en Stork Hijsch vond plaats in 1941. Het bekende Hospitaal-kerkschip „De Hoop" (1912) en de voor Spanje gebouwde onderzeeboot- lichter met 650 ton hefvermogen (1920). Een apart hoofdstuk in de geschiedenis vormen de ertsbaggermolens. Reeds in 1887 werd de eerste in Nederland ge bouwde goudmolen door de „Conrad" vervaardigd; in de periode 1923/29 werden niet minder dan 44 tinmolens geleverd, waarvan 8 voor Neder landse rekening. Als specialiteit wordt verder vanaf 1900 grond boorgereedschap vervaardigd, eerst alleen bestemd voor het onderzoek van goud- en tinvelden, later bovendien voor boringen (zowel boven- als onder gronds) naar water, olie, kolen, erts enz. Ook deze producten zijn grotendeels voor export bestemd. In 1932 werd de N.V. Stork-Hijsch uit Hengelo, een dochteronderneming van de Machinefabriek Gebr. Stork Co. N.V., naar Haarlem verplaatst en gecombineerd met de Werf Conrad. Stork-Hijsch vervaardigt kranen voor stort- en stuk goed, liften en transport installaties (o.a. voor de meeste Nederlandse elec- trische centrales), ophaal- werktuigen voor mijnen, dekkranen voor schepen, enz. In 1921 werd door Stork-Hijsch de eerste top- kraan gemaakt, met een vlucht, varieerend van 5/ tot 10 m; 10 jaar later ver vaardigde haventopkranen hebben een variable vlucht van 8 tot 36 m. Bekend zijn de aan de M.U.Z. (Maatschappij tot Uitvoe ring van Zuiderzeewerken) De scheepswerf Conrad, in 1878 opgericht, in 1883 gewijzigd in Werf Conrad N.V., begon met de vervaardiging van baggermateriaal, in hoofd zaak bestemd voor export. Was de opbrengst van de eerste baggermolens slechts 100 m3/uur, geleidelijk werd de capaci teit van de de molens, zuigers, hoppers enz. groter, getuige o.a. de hieronder genoemde belangrijke opdrachten: De zeewaardige zelfladende baggermolen met: zuig- buis en persleiding „Haiphong" voor Indo-China (1903) opbrengst 1500 m3/uur en de, voor die tijd (1912) zeer grote zeewaardige hopperzuiger voor Argentinië met een opbrengst van 10.000 m3/uur. Bovendien zijn gebouwd drijvende bokken, zeesleep boten, tankboten, vrachtschepen o.a. de „Soemba van 10.000 ton voor de Stoomvaartmaatschappij „Nederland" (1924). Van de speciale vaartuigen zijn te noemen:

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Zeskant | 1947 | | pagina 3