De samenwerking der zes werven en fabrieken
IN MEMORIAM J. ZWART
26 Toen ik in 1901 mijn entree maakte bij de ma
De samenwerking is oorspronkelijk tot stand ge
komen, om de gelegenheid te openen, contracten,
die voor één bedrijf te groot zijn, gezamenlijk
uit te voeren.
Daar deze contracten meestal met buitenlandse
bestellers worden gesloten, was dus in de eerste
plaats aan exportorders gedacht, al zijn er ook
al voorbeelden, dat ook een binnenlandse bestel
ling over verschillende bedrijven verdeeld moest
worden, b.v. de zes tinmolens voor de N.V. Ge
meenschappelijke Mijnbouwmaatschappij „Billi-
ton" te 's-Gravenhage.
Om de beste kansen te hebben voor het ver
krijgen van exportbestellingen, moet men overal
in het buitenland de beste vertegenwoordigers
hebben, die de belangen van de Nederlandse in
dustrie moeten behartigen en verdedigen in de
strijd, die overal ter wereld gestreden moet wor
den om bestellingen te bemachtigen.
Het spreekt vanzelf, dat het voor een vertegen
woordiger beter is zes werven en fabrieken te
vertegenwoordigen dan één, omdat zijn kansen
om bestellingen te bemachtigen groter zijn.
De I.H.C. „Holland" heeft dus in elk land, waar
werk te krijgen is, één vertegenwoordiger voor de
zes bedrijven, en wel de beste die ter plaatse is.
De vertegenwoordigers van de I.H.C. „Holland
zijn óf Nederlanders, die in het buitenland ge
vestigd zijn en die altijd nog veel voor het moe
derland blijven voelen, óf buitenlanders, die op
dit gebied hun sporen verdiend hebben.
Tot op heden is de I.H.C. „Holland" vertegen
woordigd in Brazilië, Argentinië met de overige
Zuidamerikaanse landen, Frankrijk, Marokko en
alle Franse gebieden in Zuid-Afrika, Portugal,
Italië en Indië.
De samenwerking heeft er verder toe geleid, dat
alle technische ervaring van de zes bedrijven
wordt uitgewisseld.
Niet alleen kan elk bedrijf over de tekeningen
van de vijf andere beschikken, maar ook bij het
maken van nieuwe projecten wordt door de tech
nische bureaux regelmatig overleg gepleegd.
Tekeningen en constructies van onderdelen worden
genormaliseerd.
Alle octrooien die de zes ondernemingen bezitten
of ,nóg zullen verkrijgen, zijn gezamenlijk eigen
dom.
Voor onze afnemers staat dus inderdaad de er
varing van De Zes ter beschikking.
Buitendien is het nodig, dat op wetenschappelijke
wijze getracht wordt verbeteringen in bestaande
constructies aan te brengen, waardoor beter en
goedkoper met onze producten gewerkt kan wor
den, en nieuwe werkwijzen te bedenken.
Daarom is door De Zes te Delft een laboratorium
opgericht, dat reeds enige jaren gewerkt heeft,
maar dat nu naar een nieuw gebouw is overge
bracht, hetwelk binnenkort officieel geopend zal
worden.
Over dit laboratorium, het Mineraal Technolo
gisch Instituut genaamd, zal in „Het Zeskant
een afzonderlijk artikel verschijnen.
De voordelen van de samenwerking komen dus
ten dele de zes samenwerkende werven en fa
brieken ten goede, maar ook en misschien wel
het grootste gedeelte, de afnemers van hun pro
ducten.
De I.H.C.-organisatie heeft een zeer ernstig
verlies geleden door het overlijden van de cen
trale verificateur, dhr. J. Zwart, op 26 Maart jl.,
die zijn bureau had bij de I.H.C. in Den Haag.
Hoe door ernstig werken en een brede belang
stelling voor allerhande zaken iemand van de een
voudigste positie tot een hoge vertrouwenspost
kan opklimmen komt in de levensloop van dhr.
Zwart duidelijk naar voren. Wij vinden het daar
om tegenover de overledene een verplichting en
voor de I.H.C.-ers leerzaam een korte levensbe
schrijving van hem op te nemen.
Van een van zijn vrienden mochten wij daarvoor
een schets ontvangen, waaraan wij het volgende
ontlenen.
chinefabriek „Twente" te Koog aan de Zaan,
ontmoette ik daar o.a. Joh. Zwart, die als jongste
bediende op het kantoor werkzaam was. Een
krachtige, frisse jongen met een paar heldere
ogen in zijn hoofd, een die alles wat in zo n
machinefabriek vervaardigd werd, met grote be
langstelling in zich op nam.
Hij was zeer ijverig en behalve, dat hij les nam
in boekhouden en diverse talen voor handels
correspondentie, kreeg hij ook tekenles, hetgeen
zijn technische ontwikkeling zeer ten goede
kwam.
Toen de fabriek, die zich snel uitbreidde, een cal
culator nodig had, viel de keus op Zwart en nu
bleek al spoedig, dat die keus een goede was ge
weest.
Jarenlang heeft hij met energie en tot grote te
vredenheid de calculatieafdeling geleid tot hij
omstreeks 1912 de Zaan vaarwel zei en geplaatst
werd bij een dergelijke afdeling van de Werf
Conrad.
In 1921 werd hij met de leiding van het tarief
bureau belast. Met veel enthousiasme heeft hij
toen gewerkt in de zeer drukke periode bij de
bouw van de baggermolens.
In 1936 aanvaardde Zwart een functie bij het
projectenbureau van Ir. Bosschart, in den Haag,
dat later, na het vertrek van dhr Bosschart, optrad
als verificatie bureau voor de baggergroep, waar
mede hij de kroon op zijn werk zette.
In de aula van Westerveld, sprak ir. Holgen, direc
teur van Werf Conrad, namens de I.H.C.-direc
teuren, die allen aanwezig waren, waarderende
woorden ter nagedachtenis.
Zijn vrouw en beide dochters missen in hem een
goed vader en velen van ons een trouw vriend.
