ENIGE INDRUKKEN UIT
HET LAND
YAN
WILHELM TELL
(vervolg)
Voorts bestaan er verenigingen op alle gebied, b.v. zang,
gymnastiek, kegelen, voetballen enz. Dameszangvereni
gingen tellen daar meer leden tussen 40 en 60 jaar, als
tussen 18 en 30. In de winter is het skiën de meest ge
liefde sport, welke ook door jong en oud beoefend
wordt. Men gaat rustig een uur met de trein op reis,
om naar deze of gene plaats te gaan waar een mooie
skigelegenheid is. Zodra de eerste sneeuw gevallen is,
verschijnen er in bussen, trams en treinen reclamebor
den met een verzoek aan de skiërs, hun medereizigers
geen overlast aan te doen met hun ongewone bagage.
Men zou verwachten, dat in dit land de mensen in het
algemeen weinig last van de koude hebben, vooral ook
omdat het in tegenstelling met ons land, daar zeer zelden
waait. Terwijl het daar een aangename koude was van
plm. 8° vorst, liep iedereen met oorkleppen om, hand
schoenen aan en klaagde men tegen elkaar, dat het zo
koud was. Later kwam ik er achter, hoe dat komt.
's Avonds in het hotel stonden alle gasten voor het buf
fet om ongeveer half tien en namen allen een kruik in
ontvangst. Op mijn vraag waarom dat was, vertelde men
mij, dat daar klein en groot, oud en jong, 's winters allen
met een warme kruik naar bed gaan, maar voegde men
er gelijktijdig aan toe, we beseffen zelf dat we verwend
zijn.
Sneeuw geeft meestal in de steden, ook in ons land, een
groot ongemak. Hier echter heeft men een gemakkelijke
en goedkope oplossing met het ruimen ervan. De berg
beek jes worden vaak vanaf bepaalde punten door be
tonnen goten geleid, naar de rivieren. In de steden lig
gen deze onder de straten, zoals in Holland de riolerings
buizen, echter met dit verschil, dat in Zwitserland steeds
zeer veel water er door stroomt. Door grote luikopenin
gen in dit buizenstelsel wordt de sneeuw in het water
geworpen en behoeft men verder geen moeite te nemen
voor transport of iets dergelijks.
Wat de spoorwegen betreft is het opvallend, dat men
voor het betreden van het station geen perron- of plaats
kaartje nodig heeft, men kan vrij in- en uitgaan, zoals
men wiL/ïijsen controle-ambtenaren of iets dergelijks.
Men koó'ptskijn kaartje, stapt in de trein, de conducteur
controleert hefj maakt na ieder station een rondgang
'door dgy-ein. waarbij hij in iedere afdeling de naam van
het volgende station afroept en van de reizigers, die
daar uït moeten stappe'ni|net kaartje in ontvangst neemt.
Comjuetqurs in Zwitserland doen dus hetzelfde werk als
hier ii'HbllÉnd 3 man, n.l. conducteur, controleur in-
f uitgang.
Over "het algemeen* zijn dit zeer jonge mensen, men ziet
jLur|to\ ¥an S^yft 30 jljar dan oudere. Ook op kleinere
L»™tóatMm.w0r#Iën vele werkzaamheden door één man ver
richt i waarvoor "iöafln Holland drie of meer mensen
verkeer links. Verkeer te water kent men daar alleen
op de grote meren, waar voor het vreemdelingenverkeer
gebruik wordt gemaakt van raderboten, zoals wij die
hier kennen van de Rederij op de Lek. Deze schepen
zijn als het ware opgesloten op deze meren, omdat de
rivieren niet bevaarbaar zijn.
Wat men in Zwitserland rivieren noemt, zijn vergeleken
met onze rivieren slechts beken, die men zou kunnen
doorwaden als het water niet zo snel stroomde. Alleen
in de regentijd worden dit grotere rivieren met wild
stromende watermassa's.
Wanneer men kaarten van Zwitserland krijgt in kleu
rendruk, krijgt men het gevoel of het water overdreven
blauw is, in werkelijkheid is dit echter inderdaad zo.
Tegen het drinken van water waarschuwde men mij
direct, daar het zeer kalkhoudend is en geheel geen
jodium bevat. Er zijn in dit land dan ook zeer veel
mensen met een kropgezwel, hele dorpen die hierdoor
berucht of zoals men wil, beroemd zijn. Deze verschijn
selen schrijft men toe aan de eigenschappen van het
water.
Men drinkt er veel koffie, druivensap, zure most, wijn,
snaps, niet veel thee, ook niet veel bier. Er wordt tame
lijk veel gerookt, echter niet zoveel door de mannen als
in Holland en dan nog meest zeer lichte sigaretten, de
zwaardere Engelse en Amerikaanse sigaretten kunnen
de meeste niet verdragen. Zeer in trek zijn daar de lange
sigaren, zo dun als een vulpen, ongeveer 30 cm lang en
zwart als roet, met een mondstuk van een vogelveer,
waardoor in de gehele lengte van de sigaar een stokje
van l1/* mm dik, waarmee men hem aan moet steken.
Men trekt n.l. het stokje eruit, steekt het aan en houdt
de vlam aan het einde, zolang totdat er rook verschijnt
uit het mondstuk. Dan is hij goed om met roken te be
ginnen. Niet beginnen met trekken bij bet aansteken,
want dan verbrandt hij teveel aan de binnenkant.
Mijn verblijf viel in de St. Nicolaas- en Kersttijd, van
welke feesten men daar zeer veel werk maakt, alleen
met dit verschil dat St. Michlaus, zoals hij daar genoemd
wordt, de gehele maand, dus vanaf begin December tot
en met Kerstmis, de hoofdpersoon is en niet vergezeld
van een zwarte knecht, over straat loopt, kinderen aan
spreekt en optreedt op feestjes enz. Zo werd b.v. op
een fabriek een Kerstfeest georganiseerd, dat 3 dagen
duurde, waar 4400 kinderen, alle van de arbeiders en
beambten, onthaald werden. Ze werden gehaald met de
eigen treinen van de fabriek, onder geleide der onder
wijzers of onderwijzeressen naar de fabriek gebracht,
waar het eigen muziekcorps bij de ingang hen met mu
ziek ontving, in een loods gebracht, die voor deze gele
genheid geheel ontruimd was, machines en alles eruit,
geheel versierd met wandschilderingen, dennengroen,
inzet, b.v. de man aan het loket verkoopt kaartjes, be
dient de seinen, telefoon, en is gelijktijdig stationschef.
Het wegverkeer is rechts, daarentegen het spoorweg-
