DRIE MAANDEN
TINBAGGEREN, SLIBZUIGEN EN
MET STOKJES ETEN
II
90
foto 1: Jigs tinmolens Co 16
Van Malakka ging de reis via Singapore naar Sinkep
en werd gemaakt met het m.s. „van den Broek", aan
de Gusto-I.H C.ers wel bekend. Het schip voldeed
goed en zag er keurig uit. Helaas Was de „air-conditio-
ning" defect, zodat het in de slaaphutten knap warm was.
Toen wij het eiland Singkep naderden, zagen wij reeds
van verre twee zee-tinmolens liggen, n.l. de „Singkep"
en de „Mandanau". Het was een prachtig gezicht deze
twee kolossen ca. 400 en 800 M. uit de kust te zien
werken.
De hoofdplaats is „Dabo", waar de kantoren en werk
plaatsen van de Maatschappij zijn gelegen. Het terrein
bij Dabo is heuvelachtig, waarop vele villa's van de staf
zijn gebouwd en waarvandaan men een prachtig uitzicht
heeft op zee en op het binnenland.
De beide nieuwe molens waren in vol bedrijf, geassis
teerd door de sleepboten, tanklichters, waterboten, enz.,
welke eveneens door de I.H.C. geleverd werden!
Photo 1 laat U de jigs zien van de tinmolens 16,
waarover U nu de grond ziet stromen. Overigens zoudt
U net zo goed kunnen denken, dat de foto in Amster
dam, Schiedam, Haarlem of Kinderdijk was genomen, zo
netjes ziet alles er uit.
Vanzelfsprekend waren èr wel enige kinderziekten te
constateren, maar over 't algemeen was men zeer tevre
den. Trouwens, voor het aanhoren van opmerkingen wa
ren wij gekomen, om daaruit lering te trekken voor
volgende ontwerpen.
Dat de omstandigheden, waaronder gewerkt wordt, wel
eens anders zijn, dan sommigen zich voorstellen, laten .U
de foto s 2, 3 en 4 zien. De leirollen, leirollenlagers, enz.
komen geheel onder de klei, boomstronken en hout
to zitten. De grootste stukken worden door koelies uit
de emmers verwijderd en op het dek gegooid, daar deze
anders verstoppingen veroorzaken in de stortbak en zeef-
trommel.
Op foto 5 ligt een molen vlak tegen het bos aan en al
dit hout wordt met het bovenlagen baggeren door de
emmers successievelijk verwerkt.
In Batavia is er twee maal per week een geregelde vlieg-
dienst naar de eilanden Billiton, Banka, Singkep en
Singapore, zodat men binnen enkele uren van het ene
eiland naar het andere kan vliegen. Het tinbedrijf op
Banka was tot voor kort een Staatsbedrijf, doch in 1947
heeft de regering voor de duur van 5 jaar de N.V. Billi
ton Maatschappij de explotatie in handen gegeven.
Het gevolg hiervan was, dat er vier nieuwe tinmolens op
Banka kwamen, n.l. twee Amerikaanse tinmolens: „de
„Roosevelt" en de „Stuyvesant" en de ons wel bekende
molens „Maras" en „Menoembing".