DE ZIEL
DRIJVENDE KRAAN VOOR SANTOS (CO 117)
in de ban der techniek
Naar aanleiding van een boek met bovenstaande titel
deed de Heer W. Belgrave van Verschure ons enige
opmerkingen toekomen tvaarvoor wij gaarne een plaats
je inruimen.
Zelden, aldus de Heer Belgrave, ben ik meer geboeid
geweest dan bij het lezen van dit werk. Hoewel geen
zuiver „technisch" boek behoort dit boek gelezen te wor
den door iedereen van hoog tot laag die in de techniek
werkzaam is. In dit werk immers wordt een poging on
dernomen om de technische wereld, die zeventig procent
van de werkende mensheid omvat, de weg der bezieling
te wijzen.
De aanleiding tot het schrijven van dit boek was de gro
te kloof welke bestaat tussen de gedachtenwereld van de
theoloog, de filosoof en van allen die zich aan het geestes
leven wijden.... en de wereld van de technicus.
In dit boek leidt de schrijver ons binnen in de technische
wereld en tracht ons te overtuigen van haar betekenis en
schoonheid. Hij interesseert ons voor de aard van de
technische scheppingsarbeid en de geestesgesteldheid
van de tchnicus.
Het boek bestaat uit vijf delen waarin de diepere zin en
zending van de techniek en het feit dat deze techniek
haar stempel öp de mensen drukt besproken worden. Ver
der bespreekt de schrijver de geest van de man van de
techniek, de toegang tot de techniek langs theologische
en filosofische weg en tracht vorm te geven aan een
nieuw ideaal voor onze tijd.
Het werk is voorzien van een aantal voortreffelijke foto's
die de stand der techniek van voorheen en thans voortref
felijk weergeven. Uit deze foto's wordt het al duidelijk
dat de techniek haar stempel op geest en lichaam drukt.
Duidelijk komt uit het werk naar voren dat de vreugde
na succesvol werken, de blijdschap waarmede „men"
goedkeuring toont voor de resultaten, wel prikkels vor
men tot voortzetting van het werk, maar geenszins op
zichzelf het „einddoel" vormen. Immers, wie op deze
wijze zichzelf zoekt, doet een greep in de lucht. Onver
schillig in welke richting der techniek men werkzaam
is, telkenmale zal men bij lezing en herlezing van dit
boek geconfronteerd worden met onloochenbare feiten.
Wij bevelen dit boek dan ook ter lezing aan ieder aan.
Hetzij dat hij leeft in en uit een bepaalde overtuiging,
.hetzij dat hij zoekende is, iedereen zal ook zonder de
schrijver altijd op de vöet te volgen, zich door lezing van
dit boek innerlijk kunnen verrijken.
Deze kraan, die, zoals bekend, voor de haven van Santos
werd gebouwd, is onlangs daar aangekomen. Hij zal
daar worden gebruikt voor het behandelen van zware
lasten, o.a. voor het verplaatsen van de in Santos aan
wezige of nog te installeren walkranen.
Zoals uit fig. 1 blijkt, is hij uitgevoerd als derrickkraan,
d.w.z. dat de arm scharnierend op een geconstrueerde
toren of klok is gemonteerd. Door middel van trekstan-
gen is de arm verbonden aan een ballastkist, die be
wogen kan worden met behulp van zich aan de achter
zijde van de klok bevindende draadspindels. In de bal
lastkist bevindt zich ca 30 ton zwaarspaat. Het gewicht
van de kist met ballast is zodanig bepaald dat het eigen
gewicht van de arm gebalanceerd is, wanneer deze in de
middenstand staat. De spindels worden aangedreven
door een stoommachine die in de ponton is opgesteld.
Door deze constructie is het mogelijk de arm op ver
schillende vluchten in te stellen.
In de arm zijn drie takels opgehangen; twee hoofdtakels
voor een hefvermogen van 75 ton elk en een hulptakel
aan de. spits, voor een hefvermogen van 50 ton. Alle takels
worden door afzonderlijke, in het ponton opgestelde,
.pp:: 'V
lieren aangedreven. Aan de hoofdblokken kan een
balans opgehangen worden, terwijl het mogelijk is de
twee 75 tons lieren te koppelen. Hierdoor is de kraan
in staat 150 ton te hijsen, en wel op een sprei van 10 m
buiten boord. De hijshoogte bedraagt hierbij 28,50 m.
Op een sprei van 15 m kan 100 ton gehesen worden.
Wanneer de arm geheel is uitgederrickt kan men aan
het hulpblok 50 ton hijsen bij een sprei van 25 m en een
hijshoogte van 27 m. In opgederrickte stand van de arm
bedraagt de hijshoogte van het hulpblok 47 m. De arm
kan derricken met last. Er is op gerekend, dat bij het
vervoer van walkranen, deze vóór de klok op het dek
geplaatst kunnen worden. De knik in cle arm is het ge
volg van twee, door de opdrachtgevers gestelde eisen.
De eerste was dat de kraan, onbelast en bij hoogste
stand van de arm onder een zich op ca. 52 m boven
water bevindende hoogspanningskabel moet kunnen
passeren en de tweede was de max. sprei van het hulp
blok. Bij het ontwerpen bleek dat aan deze voorwaarden
alleen kon worden voldaan door de arm te knikken, het
geen een vrij ingewikkelde constructie van de arm, wat
betreft de ophanging van de hoofdblokken, noodzakelijk
maakte.
De bediening van de kraan geschiedt vanuit een aan de
voorzijde van de klok opgehangen stuurhuis. In dit huis
zijn alle hefbomen en handwielen voor de remmen,
stoomafsluiters, koppelingen enz. opgesteld. Ook is er
een standaanwijzer aanwezig, waarop automatisch de
max. sprei voor een bepaalde last wordt aangegeven,
zodat de kraandrijver precies kan zien hoever hij kan
gaan.
Het stuurhuis bevindt zich boven in de klok, waardoor
de kraandrijver een goed zicht op z'n werk heeft.
Zoals gezegd bevinden zich de hijslieren en de derrick-
machine in de ponton. Daarin zijn ook de stoomketel,
brandstoftanks, verblijven enz. ondergebracht Voor het
transport overzee is de arm gedemonteerd en in twee
stukken op het dek bevestigd. Ten einde de hermontage
in Santos mogelijk te maken, moet een in Santos aan
wezige drijvende bok (die inmiddels de respectabele
leeftijd van 50 jaar heeft bereikt) worden omgebouwd.
Hiertoe moest nog „even" een nieuwe bovenbouw wor
den vervaardigd die met de CO 17 werd meegestuurd.
Fig. 2 geeft een beeld van de laatste faze van de mon
tage van de arm. De arm is reeds in de scharnieren op
de klok bevestigd. De drijvende bok trekt nu de arm
aan de spits omhoog, ten einde de scharnieren van de
trekkers op hun plaats in de ballastkist te brengen.
Het ontwerp van de kraan stamt van Gusto, die ook alle
tekeningen en de ponton vervaardigde. Verschure ver
vaardigde de bovenbouw en de mechanische delen. Door
