mijn ietwat geïdealiseerde verwachting van deze machtige kathedraal.
En dan de binnenstad. Ronddrentelend door de Rue Vieille du Temple,
Rue des 4 Fils. Rue aux Ours, langs de Halles, aanlandende in de Rue
Saint Honoré, heeft men volop gelegenheid de Parijzenaar en zijn vrouw
in hun dagelijks doen te zien. Dweil, verfkwast en een ordenende hand
leken er mij in huis en kantoor voorlopig nog wel werk te hebben.
Parijs, de Lichtstad. Alle hoofdstraten overdadig verlicht door 't stadsnet,
eindeloze étalages, lichtreclames en auto's. Bij nacht vormen deze ware
slangen van licht, onderbroken of liever versterkt op de Place de l'Etoile
door de enorme prachtig verlichte Are de Triomphe. Hier zag ik een plech
tige kranslegging aan, op het Graf van de Onbekende Soldaat. Militaire
muziek (blank en bruin in één band), leger en vloot, oud- en jonge
strijders, boven- en ondergronds verzet, hele en halve mensen (zonder
armen of benen), militair en civiel, uit moederland en overzee, simpel en
zwaar gedecoreerd, van alles defileerde mee, met vlaggen en vaandels,
vliegend of neigend, afmarcherend langs' de Avenue de la Grande Armée.
Publiek alle petten af, politie stram saluut. Ik denk aan ons verheven
ootmoedige Wilhelmus; wat een verschil van houding!
Licht ook in de enorme magazijnen als Printemps, Lafayette en andere.
Letterlijk alles lijkt daar te koop in eindeloze verscheidenheid. Kerst
pakketten liggen bij bergen te grijp voor eenheidsprijs. Het stuit me toch,
dat ze als afzender gestempeld zijn: Du Père Noël au Ciël (van het
kerstmannetje in de hemel), 't Is aardig gerijmd, maar profaan, zoals
schijnbaar ieder tracht zich overal mee te vermaken; sport, kleding,
waarom ook niet met Emanoël (God met ons). De kerk die ik bezocht,
bevatte die Zondagochtend van de kranslegging, hoewel er naar ik schat
gemakkelijk voor 800 plaats was, ongeveer 250 personen, welk getal
s avonds tot nauwelijks 100 gedaald was. Liepen niet buiten drommen
HET Licht voorbij; daar als hier?
Hendaye, Frans grenskantoor. De nachtrit, ruim 8 uur, geeft niet veel
kans op slapen, ondanks het keurige kamertje. Over de Bidosóa kan ik
de Pyreneën al zien. Langzaam rolt de trein de spoorbrug over: Irün, we
zijn in Spanje. Hier eindigt de normale spoorbreedte, dus alles over
stappen voor de Spaanse douane en Spaanse trein. Met paspoorten en
bagage geen enkele moeite; Hollanders, doorlopen maar! Aan de grens
totaal 1 Spaanse soldaat, Station Irün 1 dito, douaneloods 3 agenten.
(Wordt vervolgd)
L'Are de
Triomphe.
