TECHNIEK
IN HET OUDE EGYPTE
Een dezer dagen wierp ik een vluchtige blik in een krant. Mijn blik werd
gevangen door een foto. Op deze foto was een straalbommenwerper af
gebeeld. Het onderschrift van de foto vermeldde, dat dit vliegtuig een
vlucht van 1.000 uur had volbracht; 1.000 uur vliegen zonder tussen
landing. Het vliegtuig werd in de lucht getankt. Een duizend-urige
standproef voor de turbinebladen bij roodgloeiende hitte onder grote centri-
fugaalkrachten. Wat een bijzonder materiaal in deze bladen! Maar ook:
wat een bijzondere mensen in dat vliegtuig! Deze bemanning kwam 41
dagen en 16 uren niet uit haar vliegtuig. Van het vliegtuig kenden ze elk
onderdeel van buiten, al voordat deze vlucht begon. Hoe moeten deze
mannen elkaar niet gekend hebben, toen ze de vlucht geëindigd hadden?
Bij het lezen van zulke technische prestaties kunnen we wel eens de
euvele moed hebben om te denken, dat de techniek een garantie is voor
het voortbestaan van onze beschaving. Dit is een graag geloofde stelling.
Mijn gedachten gaan terug naar de Egyptenaren. In de jaren van pl.m.
5.000 tot pl.m. 350 voor Christus bloeide langs de Nijlbedding van Sais
tot Asuan een beschaving, waarvan de technische overblijfselen ons
heden nog verbazen. Ook deze beschaving kende haar ups en downs, haar
tijden van oorlog en van voorspoed, haar tijden van macht en van be
zetting. Ook hier heerste sociale strijd en waren er volksverhuizingen.
Onze Westerse beschaving heeft waarlijk geen uitzonderlijke problemen.
Van de uitingen van de Egyptische techniek zijn de pyramiden ons allen
meest bekend. We weten allen dat het reusachtige steenklompen moeten
zijn, welke ergens langs de Nijl in de woestijn liggen. Maar wist U dat
de grootste pyramide, die van Cheops bij Gizeh, bestaat uit 2.300.000
rotsblokken met een gemiddeld gewicht van 2,5 ton? Wist li dat de
Franse wiskundige Monge uitrekende, dat de 3 pyramiden van Gizeh
genoeg steen bevatten om een muur van 3 m hoogte en 30 cm dikte om
geheel Frankrijk heen te leggen? Dat al deze rotsblokken niet met stalen,
maar met koperen werktuigen gehouwen werden? Dat het grondvlak van
de grootste pyramide zó horizontaal ligt, dat er tussen twee hoekpunten
der pyramide slechts 2,5 cm hoogteverschil bestaat? En dat de rotsblok
ken met de hand werden gevlakt, zodanig, dat ze met de nauwkeurigheid
van een kwart millimeter aan elkaar sluiten? Waarlijk, de techniek is
geen privilege van de mens van onze tijd. Onze vindingen en prestaties
liggen alleen op een ander gebied.
Het Egypte van rond 400 voor Christus had gebrek aan geestelijke waar
den. De techniek kon steunen op vier en een halve eeuw ervaring. Het
mocht echter niet baten. Egypte werd overvleugeld door jongere volken.
Nu slijpen de immer schurende stuifzand sluiers langs de technische uitin
gen van beschaving, die niet voldoende geestkracht had om voort te be
staan.
Ir. S. (Gusto).
83
