DE FABRIEKSSCHOORSTEEN
Diep verankerd in de aarde, mach
tig en massief, hoogoprijzend in
het luchtruim naast de Machine
fabriek, stond daar de oude fa
brieksschoorsteen. Nog hoger
reikte de slanke metalen draad
met de platina spits, die met nood
weer de bliksemstralen als 't ware
uitnodigde daar hun woest spel te
beëindigen en hun vernietigende
krachten in de schoot van de altijd
bereid zijnde aarde te ontlasten.
Jaar na jaar was de N.V. Wester
tevergeefs op hem losgestormd,
rukte dan nijdig de dikke rookwol
ken, die hij verspreidde aan flarden, zodat zij wonderlijke figuren vormden,
die met grote snelheid werden voortgedreven in de sombere Winterhemel.
Als je dan onder aan zijn voet stond en omhoog keek naar die voorbij
zwevende wolken, kreeg je het gevoel als toen op die kleine vrachtzoeker,
worstelend in de kokende golf van Biscaie, waarbij je maag feilloos de
werking imiteerde van een knarsende lenspomp.
Sommige deelnemers aan een zekere proefvaart met een der Gustoschep-
pingen op een Noordzee die swing-neigingen vertoonde, kennen dat ge
voel wel
Toen was daar op eenmaal het gerucht, dat wonderlijke iets, dat de ge
beurtenissen altijd vooruitsnelt, om te vertellen, dat de kolos geveld moest
worden.
Meedogenloze slopershanden volbrachten in enige dagen, wat de elementen
tientallen van jaren geprobeerd hadden. Toch gaf de oude schoorsteen zich
niet zo snel gewonnen. Roekeloze moed was er voor nodig om slechts een
klein gedeelte naar beneden te krijgen. Hardnekkig weigerde de stutbalk
op die hoogte aangebracht, door te branden. Totaal overbluft staarden wij
die rustige kerel na, die het geval moest slopen, toen hij, met een valhelm
op, en gewapend met een voorhamer, aan de binnenkant naar boven begon
te klimmen. Na enige minuten hoorden we aan de doffe hamerslagen, dat
de man werkelijk zijn dolzinnig plan ten uitvoer bracht. Dan begon het
daarboven te kraken, het losgehakte gedeelte begon voorover te hellen, al
sneller en sneller, stortte dan omlaag en boorde zich onder donderend ge
raas diep in de bodem.
Toen de dikke stofwolk van kalk en roet was weggetrokken, kwam uit een
van de gaten aan de voet een grote rat te voorschijn. Hij keek ons met
zijn verstandige kraaloogjes aan, streek met zijn voorpootjes door zijn
snorharen en verdween rustig onder de werkplaats van de scheepselec-
triciens om zich daar een nieuw nest te bouwen, de oude onverbeterlijke
optimist.
Dan verscheen de sloper. Nam de helm van het hoofd, rolde met ietwat
bevende handen een sigaret, klopte de stof van zijn kleding en ging weg,
alsof er niets gebeurd was. Beteuterd zetten wij ons toen ook in beweging.
Zo viel een monument uit een vervlogen tijdperk, de tijd waarin de pio-
"Sv,.
122 (0)