PLAKMIDDELEN
Bij sommige mensen zal het opschrift boven dit artikeltje wellicht gedach
ten aan het naderend voorjaar oproepen, immers voorjaar betekent in goed
Hollands „schoonmaak" en schoonmaak is ongeveer hetzelfde als „behangen".
Wat, hebt U deze edele plakkunst nooit beoefend? Welnu, dan hebt U
toch wel eens een fietsband geplakt, aan een postzegel gelikt of
Want wie onzer maakt niet bijna dagelijks gebruik van de eigenschap
van bepaalde stoffen om twee vlakken van dezelfde of van verschillende
materialen liefst onafscheidelijk met elkander te verbinden. En denk eens
aan de metselaar, de stucadoor, de timmerman en de meubelmaker, de
boekbinder, schoenmaker, enz.
De „plakmiddelen" die deze mensen in hun vak gebruiken zijn o.a. cement,
kalk, tras, houtlijm, papierlijm, lijm voor het etiketteren van flessen,
glaslijm, rubberlijm én laten we ook asfaltbitumen niet vergeten. Asfalt
bitumen is zeer waarschijnlijk zelfs het oudste en door de mens het
eerst toegepaste plakmiddel. Het werd reeds door de Babyloniërs gebruikt
inplaats van kalk bij het optrekken van hun bouwwerken. Ook de Egyp-
tenaren maakten gebruik van asfalt, bij het balsemen van lijken.
De laatste jaren heeft het asfaltbitumen in ons land bijzonder aan bete
kenis gewonnen als bekleding van zeedijken. Proeven ermee hebben een zo
gunstig resultaat opgeleverd, dat waarschijnlijk vele in de stormnacht van
1 Febr. 1953 bezweken zeedijken nu, na opnieuw aangelegd te zijn, met
asfaltbitumen afgedekt zullen worden.
Uiteraard hebben wij als scheepsbouwers meer belangstelling voor de
lijmsoorten, welke we zelf het meest toepassen, voornamelijk houtlijm.
Werd vroeger bij het lijmen
van hout uitsluitend gebruik
gemaakt van lijm, verkregen
uit vleesafval en botten, tegen
woordig maakt men meestal
gebruik van kunstharslijmen.
De materialen, die verbonden
moeten worden, kunnen, als de
plakmiddelen zelf, in twee
groepen verdeeld worden, t.w.:
Ie Zogenaamde polaire plak
middelen, o.a. zetmeelkleef-
stoffen, dierlijke lijmen en har
sen als verbinding voor polaire
materialen, zoals hout, textiel
en papier.
2e. De niet-polaire plakmid
delen, o.a. gebaseerd op op
losmiddelen als benzol en
minerale oliën als verbinding
van rubber etc.
Het is bekend, dat het lijmen
van twee stukken hout niet
met rubber solutie gebeuren
kan. Evenzo is het plakken van
33