HcH U aok at <z,o-'h toe<U
Een miljonair bezocht eens een auteur, die hem een boek met een persoon
lijke opdracht aanbood. Het verhaal wil, dat de miljonair antwoordde:
„Nee, dank u, ik heb thuis al een boek".
Het is vast niet echt gebeurd. Ik geloof namelijk niet, dat iemand, die
maar één boek in huis heeft, uit miljonairshout is gesneden; bovendien
is een auteur, die een miljonair een boek cadeau geeft, niet goed snik
en een gevaar voor zijn stand. Zo n man dient voor de Tuchtraad van
de Vereniging van Letterkundigen te worden gedaagd. Die miljonair kan
immers zo n boek best kopen; dan krijgt de auteur tenminste zijn tien,
twaalf procent op de „ingenaaide prijs (de prijs van het boek zonder
band). Ik vermeld dit ook, opdat 'u zich geen overdreven voorstelling
zult maken van het inkomen van auteurs, en om u zo van het schrijvers
vak af te schrikken. Tenslotte knaagt iedere debutant in de schone letteren
aan mijn boterham.
De anecdote, waarmee ik deze beschouwing over het bezit van boeken
begon, is er een, waarvan onze Zwitserse vrienden terecht zouden kunnen
zeggen: „Dumpf ertönt im Keiler das Gerausch einer Bartwickelmaschine
Maar als zovele anecdoten onthult ook deze in spottende en overdreven
vorm een griezelig stuk waarheid: er zijn mensen, die zonder boeken
leven. Die dus blijkbaar zonder boeken kunnen leven!
Dat is ontstellend in de eerste plaats voor ons auteurs. Ik zou de
groenteboeren wel eens willen zien kijken, wanneer de mensen allemaal
opeens de spruitjes en de rode kool en de bieten en de worteltjes zouden
weigeren. Terwijl deze dan nog als geitenvoer kunnen dienen, eten geiten
geen boeken.
De enige dieren, die, voor zover mij bekend, boeken verslinden, zijn de
boekenwurmen. Deze dieren nu verhongeren in de woningen van mensen,
die met een of geen boek volstaan. Vandaar ook, dat de Nederlandse
Vereniging tot Bescherming van Dieren voortdurend zo warm pleit voor
,,Het Boek". ,,Een boekenwurm met hongeroedeem zei mij laatst de
voorzitter van dit idealistische gezelschap, ,,is een bedroevend gezicht.
Ik heb daarom altijd enige kleine werkjes in mijn zak om die aan boeken
wurmen-met-trek te geven. Sommige van die diertjes volgen mij zelfs op
de voet, in de hoop, dat ik af en toe een zakwoordenboekje zal laten
vallen. Kijkt u maar eens!"
En warempel: op zijn hielen volgden hem over het karpet enige magere
boekenwurmen. Er was ook een houtwurm bij, want tegenwoordig worden
vele boeken gedrukt op houthoudend papier.
Erger is, dat iemand, die maar één boek bezit, geen lievelingsboek bezit.
Zo kunt u er, indien u wel gehuwd bent, maar geen Mohammedaan, ook
geen lievelingsvrouw op na houden. Ik neem dit althans van u aan; ik
heb mijn vertrouwen in mijn medemensen nog niet verloren. Een lieve
lingsboek nu is een boek, dat u jaar-in, jaar-uit van tijd tot tijd met
liefkozende handen en ogen uit de kast neemt om er eens even een stukje
in te lezen. Soms, al lezend en uw weg tastend zoekend, zakt u er mee
in een gemakkelijke stoel, om er uren in verzonken te blijven -
in boek en stoel. Ik wijs u in dit verband op de ideale combinatie
lievelingsboek-lievelingscrapaud. Want lezen heeft dit gemeen met elke
andere bezigheid: dat men het moet doen in een zo gemakkelijk mogelijke
houding. Een lievelingsboek is ook het boek, waarom u vraagt wanneer u
(0) 163