zeer persoonlijk, zo op de manier van: flink
briesje, bijna windstil. Maar een andere
zeeman zou deze zelfde windsnelheden mis
schien aanduiden met: lichte storm, geen
wind. Een juiste omschrijving voor elke
windsterkte bestond er niet en dus hadden
constateringen van de één eigenlijk geen
waarde voor de ander.
De man, die een oplossing voor dit pro
bleem bracht was de Engelsman Admiraal
Sir Francis Beaufort, die leefde rond 1800. Het wateroppervlak op zee bij windkracht 12
Hij was een zeer kundig zeeman (zeil
schepen), en beroemd om zijn kennis van de hydrografie (d.i. dat deel
van de natuurkundige aardrijkskunde, dat een beschrijving geeft van de
zeeën, rivieren, meren, enz., in dit geval met het oog op de scheepvaart).
Zijn naam is echter vooral blijven voortleven in de naar hem genoemde
en door hem opgestelde windsnelheidschaal. Hij ging hierbij uit van de
snelheid, die een behoorlijk oorlogschip voor de wind zeilend kreeg.
Bij elke snelheid (1 t/m 12) stelde Beaufort een bepaalde omschrijving
vast. Deze omschrijving werd gebaseerd op de gedragingen van het
wateroppervlak. En het bleek, dat er zeker behoefte was aan een ge
standaardiseerde windsnelheidschaal en dat die van Beaufort goed bruik
baar was, want in 1838 werd deze schaal internationaal aanvaard.
Sinds die tijd zijn verschillende verbeteringen aangebracht in de Beau-
fortschaal en zijn ook de verschijnselen op land vastgelegd, die zich bij
elke windsnelheid voordoen.
Tegenwoordig kennen wij de anemometer (mechanische windmeter),
waarop we alleen maar hoeven te kijken om te weten te komen hoe
hard het waait. De aanduiding op deze meters is meestal in km/uur
en in Beaufort-nummers. Ook de Wind- en Stormwaarschuwingsdienst
voor de Scheepvaart gebruikt de Beaufort-nummers. Wanneer er dus
gewaarschuwd wordt voor een windkracht 9 betekent dit, dat de wind
snelheid ongeveer 80 km/uur zal bedragen, dat we op zee het volgende
kunnen waarnemen: hoge golven, zee begint te rollen, zware strepen
schuim in de richting van de wind en vlagen schuim verminderen
het zicht en dat we op het land zien, dat lichte schade wordt aangericht
aan gebouwen, o.a. door het naar beneden komen van dakpannen.
Op de volgende pagina treft u de moderne Beaufort windsnelheidschaal
aan.
85