regen kan worden aangevuld. Het gevolg daarvan is dat het zoute water
de bodem meer en meer kan infiltreren.
Maar er zijn nog belangrijker invalspoorten van het zout. Allereerst de
open riviermonden, bijv. de Nieuwe Waterweg, waar dc zee bij elke
vloed grote hoeveelheden zout water naar binnen stuwt. Het zwaardere
zoute water zakt naar de bodem en bij elke eb verdwijnt eerst het zoete
water, terwijl het zoute water op de bodem van de rivier achterblijft
en langzaam als een tong landinwaarts schuift. Bij hoog water is de
Nieuwe Waterweg tegenwoordig zo sterk verzout, dat men het rivier
water bij Rotterdam al niet meer als inlaatwater voor de polders kan
gebruiken!
Niet alleen in de open riviermonden, ook in het door sluizen afgesloten
Noordzeekanaal dringt het zout op. Élke keer dat dc grote Noordersluis
wordt geopend om een schip door te laten, wordt de sluiskolk gevuld
met zeewater. Deze hoeveelheid zeewater bevat niet minder dan 2500 ton
zout, dat het Noordzeekanaal binnenkomt en via de sloten in de om
liggende polders dringt. Bij elke schutting komt er zo'n spookschip met
zout binnen met een lading, waarmee een trein van 150 wagons gevuld
zou kunnen worden!
Dat alles klinkt nogal onheilspellend en maakt het begrijpelijk dat
ir. Dibbits, hoofdingenieur-directeur van Rijkswaterstaat, enkele jaren
geleden zei: „Er is een toestand ontstaan, die de grootste waakzaamheid
van de overheid eist, teneinde de verzouting van de Nederlandse binnen
wateren te voorkomen".
Gelukkig wordt de invasie van het zout op verschillende manieren
tegengegaan. Hét middel om zout water te bestrijden is zóet water. Onze
grootste zoetwaterleverancier is de Rijn. Maar juist in de zomer, als de
Rijn het minste water aanvoert, is de behoefte aan zoet water het
grootst. Dat maakt het nodig zoetwaterreservoirs aan te leggen, waaruit
in droge tijden kan worden geput. In het centrum van ons land hebben
we al zo'n groot reservoir: het IJsselmeer. Na afsluiting van de Zuider
zee is de opbrengst van de landbouwprodukten in de omringende ge
bieden met meer dan 20 gestegen! Door water uit het IJsselmeer
via het Noordzeekanaal op de Noordzee te spuien, wordt ook hier de
verzilting zoveel mogelijk tegengegaan.
Door het Deltaplan worden enorme hoeveelheden zoet water achter de
dammen in de grote zeegaten opgepot, waarvan vooral de land- en
tuinbouw op de Zeeuwse en Zuid-Hollandse eilanden zullen profiteren.
De Nieuwe Waterweg blijft met het oog op de scheepvaart open, maar
langs Rotterdam wordt een krachtige zoetwaterstroom geleid, waardoor
het zout in de Waterweg kan worden teruggedrongen. Zoetwaterreser
voirs, die gedeeltelijk ondergonds liggen, worden al enkele jaren in de
duinen aangelegd. Door lange buisleidingen wordt het rivierwater uit de
Lek naar de duinen bij Den Haag, Leiduin en Castricum getranspor
teerd. Men laat het in de duinen vloeien, waar het langzaam wegzakt
in het duinzand, dat dienst doet als een natuurlijk werkend filter. Op
deze wijze kan men zuiver drinkwater oppompen, terwijl de zoetwater-
(0) 79
