De baggermolen en zijn ontwikkeling
■Hü
Cub, Yeah!
Master, yeah, yeah!
King, yeah, yeah, yeah!
Beatle-kauwgom, Beatle-behangsel
Waarom geen Beatle-zuiger"vroeg ons
een lezer van Het Zeskant, en zond ons
bijgaande suggestie voor een reclame-actie.
In het artikel over de Storhavn (CO 482) hebt
u kunnen lezen, dat de lepelbagger eigenlijk een
moderne gemechaniseerde versie is van de "bag-
gerbeugel" uit de oudheid.
Deze baggerbeugel zal men in die tijd, waarin
ook een bepaalde ontwikkeling werd doorge
maakt, niet als een ideaal werktuig beschouwd
hebben. Tijdens die ontwikkeling is toen om
streeks 1500 het baggerwiel van Leonardo da
Vinei ontstaan. Dit wiel was niets anders dan
een houten kruis met vier gelijke benen, dat op
een as draaide tussen twee bootjes. Aan elk been
was een schepje bevestigd. Door mankracht werd
het kruis of wiel rondgewenteld, zodat de schep
jes achtereenvolgens in de bodem kwamen. Zij
draaiden gevuld omhoog om bij het weer dalen
hun inhoud te ledigen in een vlet, die achter het
baggerwiel aandreef.
Algemeen wordt dit baggerwiel van Leonardo
da Vinei als de primitieve voorloper van de mo
derne baggermolen beschouwd. In een later sta
dium wordt mankracht vervangen door paarde-
kracht, terwijl de Amsterdamse moddermolen
reeds gelijkenis gaat vertonen met de hedendaag
se baggermolen, waarvan het principe nu ruim
honderd jaar oud is.
Een ketting van emmers
In tegenstelling tot de lepelbagger, die met één
grote emmer uitgerust is, heeft de baggermolen
een hele "ketting" van emmers, die langs de
bodem schrapen. Het aantal emmers hangt af
van de grootte van het werktuig, doch er zijn er
met zoveel als die meneer veronderstelde, die
enkele uren achtereen aan de kade een bagger
molen observeerde en maar emmers telde.
Hij was reeds tot het respectabele aantal van
4356 gekomen en nog kwam er geen eind aan.
,n dit fabeltje hechten we als I.H.C.'ers geen
geloof meer.
Lieren en ankers
Tijdens het werk ligt de baggermolen verankerd,
doorgaans op zes ankers, die met draden aan
lieren verbonden zijn. Een boeglier en twee voor-
zijlieren, alsmede een achterboeglier en twee ach-
MMMHMHMMMl
Baggerwiel van Leonardo da Vinci 1500)
Amsterdamse moddermolen
