Loodswezen een perfecte organisatie
"Loods aan boord" en "van boord" zijn vaste
punten op het beproevingsprogramma van bij
ons gebouwde schepen, waarmee wij gaan proef
varen op zee. Vaak zijn het dezelfde loodsen,
die bij een volgende proefvaart weer aan boord
komen; men kent elkaar wel zo ongeveer.
Van de organisatie die achter de loods staat is
wellicht minder bekend. O.i. is het wel van be
lang, er eens iets over te lezen.
Wist u bijvoorbeeld, dat de hoogste chef van de
loods een marineofficier is, maar dat de loods
zelf beslist niet in militaire dienst is? Dat kan,
omdat de loodsdienst een burgerafdeling van
het Ministerie van Marine is.
Vroeger was het loodswezen een particuliere
aangelegenheid. De loodsen waren gewezen zee
vaarders, die het water goed kenden en die met
een zeilkotter de binnenkomende schepen hun
diensten gingen aanbieden. Aan deze werkwijze
zaten nogal wat haken en ogen. Binnenkomende
schepen moesten soms lange tijd wachten, voor
dat de loods kwam. De loods op zijn beurt moest
maar afwachten, hoe hij door de kapitein zou
worden behandeld. Het is voorgekomen, dat
men de loods meenam naar volle zee en hem
daar overboord gooide, om van het betalen of
te zijn...
Hoge eisen
Nu het loodswezen een rijksaangelegenheid is
geworden, zit het allemaal wel goed in elkaar.
De loods moet zijn tweede rang stuurman grote
vaart hebben en doorloopt een lange leerschool
als adspirant, voordat hij zelfstandig mag optre
den. Vroeger moest hij in die leertijd bovendien
de jol roeien, waarmee zijn volleerde collega's
van de loodsboot naar het schip en omgekeerd
werden gebracht. Dit veranderde, toen na de
oorlog de geroeide jol werd vervangen door de
motorjol. Men staat ervan te kijken, bij welk
ruw weer de loodsen er nog op uit durven met
die motorjol. Er is echter een grens en wanneer
de storm die heeft genaderd, gaat de vlag uit
de mast van de loodsboot ten teken dat er niet
meer wordt geloodst.
Schiedamse loodsen
Bij Schiedam brengt de rijksboot de schepen
niet in de haven of voor de kade. Dit is de taak
van de loodsdienst, die door de gemeente Schie
dam wordt onderhouden. Het Schiedamse corps
omvat 5 loodsen en is gestationeerd Hoogstraat
17. Zij zijn allen stuurlieden, die in het bezit zijn
van hun eerste rang Grote Vaart en minstens
een jaar praktijk als eerste stuurman. Hun ver
antwoordelijkheid is zeker zo groot als die van
hun zeecollega's; een kleine onoplettendheid kan
het te meren schip op de wal doen lopen en grote
schade veroorzaken.
Ook bij de zeelieden staan de Schiedammers in
hoog aanzien en de vroegere bijnaam "slikloods"
is al lang in onbruik geraakt.
Zo staan dag en nacht, "buiten" en "binnen",
de loodsen klaar voor iedereen die roept.
Bij de proefvaarten met onze schepen hebben
ook onze varende medewerkers er veel aan te
danken.
