KUNST
UIT SCHROOT
Mr'Jr 1
"Ik zie Never de zee dan de bergen". Dat
zegt de kunstenaar Heinz Mader, die gebo
ren werd in een dorpje temidden van de
Oostenrijkse bergen.
Wij zijn bij hem op bezoek in zijn atelier in
Amsterdam. Op de grond liggen brokjes,
staafjes en plaatjes ijzer. Groot en klein,
plat en gebogen, dik en dun. Het is niet zo
moeilijk deze stukken te herkennen: restjes
plaat, afval van schaar en brandmachine.
Inderdaad! Op de werf van Verschure ken
nen ze Heinz Mader al een paar jaar. In
het begin is er wel eens gelachen als hij
rondscharrelde in de schroothoop, op zoek
naar voor hem bruikbare stukken en stuk
jes. Maar nu is hij zo op de werf ingeburgerd,
dat men zich bezorgd maakt als hij een paar
maanden niet komt. In dat geval heeft Heinz
Mader het druk met ander werk. Voor Mo
numentenzorg bijvoorbeeld. Want behalve
kunstenaar, die op geheel eigen wijze sculp
turen brandt en last uit afval van „onze"
van zee als Oostenrijk. Amsterdam werd
zijn woonplaats èn werkplaats. Tot oktober
verleden jaar was de kunstenaar leerkracht
handenarbeid bij de werkende jeugd. Nu
staat hij weer op eigen benen om zich
geheel te wijden aan zijn beelden en com
posities in hout, beton, polyester en ijzer.
Strakke, functionele voorwerpen hebben
zijn voorkeur. Zijn scheppingen zijn even
wichtig en allerminst agressief. „Alles bij
jou is zo rond", zeggen zijn critici wel eens.
Heinz Mader beschouwt dit als een com
pliment. „Ik heb nu eenmaal geen explosief
karakter", merkt hij kalm op.
Succesvolle expositie
Als medeoprichter van de GROEP K2 nam
de kunstenaar onlangs deel aan een kleine
expositie in Amstelveen. En daarna in En
schede. De leden van GROEP K2 verdienen
hun brood als b.v. ambtenaar, paedagoge,
bioloog. De kunst komt voor hen dus nood
zakelijkerwijs op de tweede plaats. In hun
vrije tijd willen ze daarom „kunst in het
kwadraat" trachten te bereiken. Vandaar
de naam van de groep!
2 scheepsbouw is hij een schrijnwerker van
formaat. Dat heeft hij van z'n vader, die
meestermeubelmaker was en van wie hij al
le kneepjes leerde over een goed stuk
meubelmakerswerk en het restaureren van
antiek.
Twee jaar op zee
In Salzburg was Heinz Mader leerling en
later medewerker van de beeldhouwer prof.
Gustav Resatz, wiens „Werkstatte" dik
wijls grote en belangrijke opdrachten uit
voerde voor kerken, etc. Later werkte hij in
Zwitserland en Italië. Toen koos hij het
ruime sop en gedurende een paar jaar voer
hij als scheepstimmerman op Zuid Amerika.
Sindsdien zegt hij met overtuiging „ik zie
liever de zee dan de bergen". Toch koos
hij weer het vasteland, maar niet zo ver
Natuurlijk interesseerde ons op de tentoon
stelling het meest de ijzeren composities
van Heinz Mader. Er waren vijf te bewon
deren, heel prozaisch en nuchter genoemd
„IJzer I", „IJzer II", „IJzer III", enz. Dit is
welbewust gedaan, om de toeschouwer niet
een bepaald idee op te dringen. „De men
sen moeten er zelf maar wat in zien, naar
gelang hun gevoel of stemming", zegt de
kunstenaar.
Zijn verrassende, ijzeren kunstwerken vin
den waardering, want de op de expositie
tentoongestelde werkstukken vonden gre
tige kopers.
Intussen peinst Heinz Mader, die door een
kunstcriticus eens genoemd werd de „ar
tistiek begaafde ambachtsman", in zijn ate
lier over nieuwe composities.
En hij droomt van eenmaal een grote op
dracht voor de verfraaiing in of bij een
nieuw gebouw.
Zijn materiaal is het afval van Verschure's
werf, dat onder zijn handen tot nieuwe, on
gedacht fraaie vormen groeit. Kunst uit
schroot!
Foto 2 De kunstenaar in zijn atelier in de Amster
damse binnenstad, met op de grond uitge
stald stukken en stukjes schroot.
Foto 3 IJzer IV". Van de stukken ijzer worden al
leen de allerscherpste kantjes bijgewerkt en
het geheel krijgt een vernisje van blanke
celluloselak.
Foto 4 In dit werkstuk IJzer V", zien sommigen
een eend, sommige een haan. U mag zelf
kiezen.
Foto 5 „IJzer I" heet deze compositie. De kunste
naar laat aan de toeschouwer over het
beeld een naam te geven. De reacties zijn
zeer verschillend, zoals: ,,haan", „liggende
vrouw", filmprojectieapparaat", „zeehond
met bal op z'n neus". Zoveel mensen, zo
veel opvattingen.
Foto 1 Heinz Mader is regelmatig op de schroot-
schuit bij Verschure te vinden om materiaal
te verzamelen voor zijn composities.